سرمایه گذاری در بورس ایران و فارکس چگونه است؟
سرمایه گذاری در بورس به روش های مختلفی انجام می شود. اما بیشتر افرادی که تمایل دارند وارد این بازار معاملاتی شوند، لازم است در مورد بازار بورس تحقیق کنند. بازار بورس جهانی، بورس کالا و بورس فارکس هر کدام ویژگی های خاصی دارند که لازم است پیش از سرمایه گذاری، در مورد آنها اطلاعات به دست آورید.
سرمایه گذاری در بورس چگونه است؟
تمامی افرادی که تمایل دارند وارد بازار بورس ایران و جهان شوند، با این سوال درگیر هستند که چگونه می توانند در این بازار اقدام به سرمایه گذاری کنند. شاید اگر پیش از ورود به بازارهای مالی، در مورد نحوه سرمایه گذاری در بورس در این بازارها اطلاعات به دست آورند، بتوانند در این بازارها سرمایه گذاری موفق تری داشته باشند.
می دانیم که بازار بورس جهان و ایران همیشه در حال نوسان است. پس اگر سرمایه گذاری نداند بهترین زمان ورود به بازار بورس و یا خروج از بازار بورس چه موقع است، موفق نخواهد شد در این بازار به سود خوبی دست یابد. اصولا سرمایه گذاری در بورس نیاز به تجربه و مهارت بالایی دارد. اما افرادی که تازه کار هستند و تمایل دارند وارد این بازارهای مالی شوند نیز، می توانند به راحتی و با روش های دیگر سرمایه گذاری موفقی در این بازار داشته باشند.
هدف از سرمایه گذاری در بورس
هدف افرادی که در بورس سرمایه گذاری می کنند بدست آوردن سود و کسب منافع بیشتر است. با خرید یک ورقه بهادار سرمایه گذاری در بورس صورت می گیرد و فرد از ارزش های مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس کنونی خود به امید بدست آوردن ارزشی در زمان آینده صرف نظر می کند. نمناک
اولین مهمترین اقدام برای سرمایه گذاری دربازار بورس، شناخت بازارهای بورس است. مثلا بدانید سرمایه گذاری در بورس کالا پرسودتر است، یا سرمایه گذاری در بازار بورس انرژی؟ توجه به این نکته می تواند سرمایه گذاری موفقی را برای با خود به همراه داشته باشد. از سوی دیگر نیز لازم است در مورد سرمایه گذاری در بورس جهانی نیز اطلاعات مناسبی به دست آورید. پس از آن مسلما قادر خواهید بود در بازارهای مالی جهانی نیز سودآوری موفقی داشته باشید.
سرمایه گذاری در بورس
منظور از سبد سرمایه گذاری چیست؟
یکی از بهترین روشهایی که می تواند به کسب سود مناسب توسط سرمایه گذاران منجر شود، سرمایه گذاری در سبد سهام است. داشتن سبد سرمایه گذاری در بورس یا پرتفوی، ریسک سرمایه گذاری را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. اما آیا می دانید منظور از سبد سرمایه گذاری چیست؟ به طور کلی افرادی که سرمایه گذاری خود را بر روی سهام های مختلفی انجام می دهند، دارای سبد سهام هستند.
یعنی به جای آنکه تنها اقدام به خرید سهام یک شرکت نمایند، در شرکت های مختلفی سرمایه گذاری می کنند. پس از آن در صورتی که سهام شرکتی با افت مواجه شود، ممکن است سهام شرکت دیگر سود دهی داشته باشد. به همین دلیل سرمایه گذار به هیچ عنوان اصل و سود سرمایه خود را از دست نخواهد داد و با ضرر مواجه نخواهد شد.
شرکتهای سرمایه گذاری در بورس همگی بخشی از سهام خود را در این بازار عرضه می کنند، تا سرمایه گذاران با خرید سهام این شرکت ها، وارد بازار بورس و معاملات شوند. سهامدارانی که اقدام به خرید سهام یک شرکت می کنند، معمولا با ریسک زیادی مواجه می شوند. زیرا در صورتی که سهام شرکت با افت ارزش مواجه شود، سهامدار با ضرر مواجه خواهد شد.
اما در صورتی که حداقل سرمایه گذاری در بورس اقدام به خرید سهام شرکت های مختلفی در سبد سرمایه گذاری خود نماید، می تواند ریسک سرمایه گذاری در این بازار را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. پس به طور کلی داشتن پرتفوی و سبد سرمایه گذاری از مزایای زیادی برخوردار است.
بازار بورس جهانی
خرید و فروش و سرمایه گذاری در بورس کالا
بورس کالا یکی از فعال ترین بازارهای جهانی است، که سازمان ها و تشکیلات به صورت منظم در این بازار کالاهای خاصی را مورد معامله قرار می دهند. معمولا بیشتر سرمایه گذارانی که در این بازار اقدام به خرید و فروش سهام می نمایند، سرمایه گذارانی هستند که سرمایه خود را به کارگزاری ها سپرده اند. زیرا این بازار از ریسک بالایی برخوردار بوده، و با این روش از خطر ضرردهی خود می کاهند.
بازار بورس کالای ایران نیز همچون دیگر بازارهای سرمایه گذاری، در حوزه های مختلفی فعالیت می کند. می توان در این بازار به راحتی اقدام به خرید فلزات، انجام معاملات مشتقه، معامله در زمینه کالاهای پتروشیمی، سکه طلا و موارد دیگر نمود. افرادی که در این بازارها اقدام به سرمایه گذاری می نمایند، معمولا افرادی هستند که تمایل دارند آینده روشنی برای سرمایه گذاری خود پیش بینی کنند.
از سوی دیگر سرمایه گذاری در بورس کالا خود مزایای ویژه ای به همراه دارد. از جمله مزایای سرمایه گذاری در این بازار می توانیم به ایجاد اطمینان در بین دو طرف معامله گر اشاره کنیم. می دانیم که معامله بین طرفین همیشه از ریسک بالایی برخوردار است. اما زمانی که در بازار بورس کالا سرمایه گذاری می کنید، می توانید تا حدود زیادی ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهید.
از سوی دیگر سرمایه گذاری در بورس کالا از شفافیت بالاتری نیز نسبت به بازارهای دیگر برخوردار است. زیرا در این بازار نرخ معامله بین خریدار و فروشنده بسیار شفاف بوده و نمی توان به هیچ عنوان در این بازار به صورت صوری اقدام به انجام معامله نمود.
سرمایه گذاری در بازار فارکس
سرمایه گذاری در بورس فارکس به چه صورت است؟
بازار فارکس یا جفت ارزها، یکی از بازارهای جدیدی است که برخلاف بازار بورس هیچ گونه بازار فیزیکی متمرکزی به شمار نمی رود. اما کشورهای بسیار زیادی در این بازار اقدام به سرمایه گذاری نموده اند. از جمله معتبرترین کشورهای جهان همچون آمریکا، انگلیس، ژاپن و موارد دیگر.
سرمایه گذاری در بازار فارکس بسته به عرضه و تقاضا میان معامله گران در سراسر دنیا انجام می شود. با این وجود، این بازار برخلاف بازار ارزهای دیجیتالی از شفافیت بیشتری برخوردار است. زیرا در این بازار سرمایه گذاری بر روی ارزهای فیات کشورهای مختلف انجام می شود. اما در بازار ارزهای دیجیتالی، هیچ کشوری وجود ندارد که به معاملات آن نظارت داشته باشند.
اختیار معامله
فعالان سرمایه گذاری در بورس فارکس موسسات مالی بزرگ، بانک های مرکزی کشورهای مختلف، بانک های تجاری، صرافی های معتبر، شرکت های سرمایه گذاری و موارد دیگر هستند. از این رو می توان با اطمینان بالایی در این بازار اقدام به سرمایه گذاری نمود. البته لازم به ذکر است که سرمایه گذاری در این بازار، در ایران غیر قانونی است.
اما با این حال افراد زیادی اقدام به سرمایه گذاری در زمینه جفت ارزها انجام می دهند. در کشورهای مختلف دنیا از جمله آلمان، آمریکا، سوئیس، انگلستان و موارد دیگر، سرمایه گذاری بر روی جفت ارزها تحت نظارت سازمان های نظارتی قرار دارد. به همین دلیل در این کشورها می توان با اطمینان بیشتری اقدام به سرمایه گذاری نمود.
به طور کلی پیش از آغاز سرمایه گذاری در بورس جهانی، فارکس و کالا نیاز به مطالعه و کسب اطلاعات بالایی دارد. پس بهتر است پیش از اقدام به سرمایه گذاری در این بازارها، اطلاعات مناسبی به دست آورید.
سرمایه‌گذاری در املاک بهتر است یا بورس؟ کدام را انتخاب کنیم؟
هنگام تصمیم‌گیری در مورد این مسئله که آیا سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات بهتر است یا سرمایه‌گذاری در بورس و سهام، در حقیقت، هیچ پاسخ آشکار و شفافی در نظر اول وجود ندارد! هر کدام از این دو انتخاب در جایگاه خود دارای مزایا و معایبی هستند. شناسایی یک انتخاب بهتر، میان این دو تصمیم‌گیری، دقیقاً به شخصیتش فردی شما، سبک زندگی و میزان ریسک‌پذیری، سرمایه اولیه، نگرش شما به مسئله سرمایه‌گذاری و سایر موارد بستگی دارد.
این که شما در املاک سرمایه‌گذاری کنید یا در بورس و سهام، به برنامه زمان‌بندی شما نیز بستگی دارد. بارها موقعیت‌هایی را مشاهده کرده‌اید که برخی از افراد با خرید چند سهام از شرکت در بورس توانسته‌اند سود قابل ملاحظه‌ای به دست آورند؛ در مقابل، برخی با خرید و فروش املاک صاحب سرمایه هنگفت شده‌اند؛ چیزی که ممکن است پس از مدتی و به طور مثال، پس از ۱۰ یا ۲۰ سال، ارزش آن چند برابر شده باشد.
این در حالی است که در برخی موارد، ارزش سهام خرید و فروش شده در بورس به یک باره تا چندین برابر افزایش پیدا کند، اما زمانیکه در املاک سرمایه‌گذاری می‌کنید، باید سال‌ها بگذرد تا ارزش ملک بیشتر شود.
اگر بر روی برنامه زمان‌بندی شده تمرکز کنید، انتخاب یکی از گزینه‌های سرمایه‌گذاری در املاک یا بورس تقریباً بسیار دشوار خواهد شد. اگر قرار است در هر دو یا در یکی از این سرمایه‌گذاری‌ها موفق شوید، نیازمند انتخاب بهترین استراتژی برای کمک به رشد بهتر پول و سرمایه شما است و همچنین امنیت مالی را برای شما ایجاد می‌کند.
*اگر به حوزه خرید و فروش ویلا در شمال علاقه دارید و برای این نوع سرمایه‌گذاری برنامه‌ریزی گرفته‌اید، قطعاً یک راهنمای کلی می‌تواند مسیر راه را هموارتر سازد. مقاله "آیا سرمایه‌گذاری با خرید ویلا در شمال کار صحیحی است؟" برای این منظور تهیه شده است.
سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات در برابر سرمایه‌گذاری در بورس
سرمایه‌گذاری در بورس
وقتی شما در بورس فعالیت می‌کنید، یک سهام را می‌خرید یا می‌فروشید؛ در حقیقت، در حال خرید و فروش بخشی از یک شرکت هستید. اگر در این شرکت، 1000000 سهم برجسته وجود داشته باشد و شما هزار سهم را خریداری کنید، در حقیقت، شما در سرمایه یک درصد از شرکت سهیم هستید.
با افزایش ارزش سهام شرکت، ارزش سهام شما نیز رشد پیدا می‌کند. این دقیقاً همان چیزی است که پایه و اساس سرمایه‌گذاری در بورس یا سهام را مشخص می‌کند. یکی از مسائل مهم به عنوان یک چالش در این سرمایه‌گذاری وجود دارد این است که هیئت مدیره آن شرکت تصمیم می‌گیرد که هر سال چه مقدار از سود در سهام وارد شود و چه مقدار به سهامداران پرداخت گردد.
با توجه به نکات فوق، قبل از سرمایه‌گذاری در بورس و سهام و خرید سهام یک شرکت باید اطلاعات خود را از فعالیت‌های آن شرکت و سابقه اجرایی عوامل شرکت کامل کنید. به طور مثال، اگر یک شرکت، استراتژی خاصی را برای پرداخت سهام نداشته باشد، نمی‌تواند در طولانی مدت، یک جریان نقدی کافی را برای پوشش‌دهی سهامداران فراهم کند.
سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات
اکنون بپردازیم به مسئله سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات. زمانیکه شما در خرید املاک و مستغلات سرمایه‌گذاری می‌کنید در حال خریدن یک زمین فیزیکی یا یک ملک هستید. برخی از املاک و مستغلات به صورت ماهانه، هزینه‌هایی را برای نگهداری و تعمیرات برای شما در بر خواهند داشت. یک زمین یا یک ملک به منزله یک فرصت مناسب است تا شما بتوانید در موقع مناسب از آن بهره‌برداری کنید. بنابراین انتظار می‌رود مدتی را نتوانید از ملک خود استفاده کنید.
در مقابل، برخی از املاک و مستغلات، یک منبع درآمد زا محسوب می‌شوند؛ به طور مثال، ساخت و ساز ویلا در شمال، خانه‌ها و آپارتمان‌های اجاره‌ای، خانه‌های روستایی و گردشگری، نمونه‌ای از این منبع درآمدزا هستند. اگر قصد سفر دارید، با خرید ویلا در شمال یا خرید زمین در شمال، سرمایه‌گذاری کنید و درآمد داشته باشید، این استراتژی برای شما مفید است. با اجاره دادن ملک در فصل گردشگری می‌توانید اجاره دریافت کنید، که این خود یک امتیاز مثبت برای سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات محسوب می‌شود.
**نکته مهم: با توجه به تعریف‌های فوق که درباره سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات و سرمایه‌گذاری در بورس اشاره کردیم، باید بدانید که هر دو روش، مزایا و معایبی دارند که در ادامه به آن می‌پردازیم.
مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات
آیا فکر می‌کنید املاک و مستغلات، گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری هستند؟ برای اینکه جوانب مثبت و منفی این کار را بشناسید، مزایا و معایبی را به شما معرفی می‌کنیم که در تصمیم‌گیری کمک می‌کنند.
*مزایا:
1- آسایش، امنیت و رفاه بیشتر: یکی از مهمترین مزایایی که سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات برای شما تامین می‌کند، آسایش و رفاه بیشتر است. این نوع سرمایه‌گذاری، بیشتر برای طبقه متوسط و اقشار کم درآمد در جامعه توصیه شده است؛ چرا که به تدریج میتوانند بر سرمایه خود اضافه کنند. دقیقاً شبیه آن چیزی که اقشار پردرآمد جامعه، ملکی را برای فرزندان خود خریداری می‌کنند تا در موقع لزوم بتوانند از آن بهره بگیرند.
2- یک جریان نقدی ثابت: سرمایه‌گذاری در املاک، یک جریان نقدی را برای شما فراهم می آورد. این جریان پول ثابت، به صورت ماهانه تامین می‌شود. برخی از املاک و مستغلات برای افزایش سرمایه، نیازمند گذر زمان هستند تا بتوانید از فروش آنها پول خوبی به دست آورید.
3- عدم کلاهبرداری: سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات، گرفتار شدن در مشکلات کلاهبرداری و از دست رفتن سرمایه را در پی ندارد. اگرچه ممکن است تقلب در معاملات املاک و مستغلات وجود داشته باشد، اما اگر طبق اصول و قوانین خرید و فروش ملک و با کمک یک مشاور املاک با تجربه معاملات را انجام دهید، بدون شک یک سرمایه‌گذاری مطمئن خواهید داشت.
4- امنیت در سرمایه‌گذاری: زمانیکه شما با خرید ملک، سرمایه‌گذاری می‌کنید، در حقیقت، امنیت مالی شما تضمین شده است. این خرید در مقایسه با خرید سهام در بورس، ایمن‌تر است و ریسک‌پذیری کمتری دارد و بنابراین احتمال اینکه پول شما به هدر برود بسیار کمتر خواهد بود.
*معایب:
1- رسیدگی و نظارت: یکی از مهمترین مشکلاتی که در سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات وجود دارد، نظارت و رسیدگی همه جانبه به ملک است. اگر شما یک ویلا خانه یا زمین را بخرید در ۲۴ ساعت شبانه روز باید آماده باشید هرگونه مشکلاتی که بر این ملک به وجود می‌آید را برطرف کنید. مشکلاتی نظیر لوله‌های فاضلاب، نشت گاز، شکایت همسایگان، بازسازی قسمتی از ساختمان، مدیریت هزینه‌های انرژی و غیره، نمونه‌ای از این اقدامات هستند که همه هزینه بر می‌باشند.
2- هزینه‌های جانبی: یکی دیگر از مشکلات سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات، پرداخت عوارض شهرداری یا مالیات به صورت ماهانه است. اگر شما مالک یک ملک باشید، در هر ماه باید هزینه مالیات، تعمیرات و نگهداری، بیمه، آب و برق و غیره را پرداخت کنید. بنابراین بخشی از درآمد شما صرف این هزینه‌های جانبی می‌شود. اگرچه ممکن است در کوتاه مدت به نظر شما هزینه‌های اضافی باشند، اما در نهایت، در طولانی مدت، به نفع ساختمان هستند.
3- ارزش املاک و مستغلات: زمانیکه با خرید یک ملک، سرمایه‌گذاری می‌کنید، باید پیش‌بینی کنید که نرخ تورم در آن منطقه چگونه بر ارزش ملک شما تاثیر می‌گذارد. اگر شرایط اقتصادی و بازار املاک، دشوار و سخت‌تر باشد، شاید به سختی بتوانید از ملک خود بهره‌برداری کنید.
مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در بورس و سهام
همانند سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات، سرمایه‌گذاری در بورس نیز دارای جوانب مثبت و منفی است. اگر قصد ورود به بازار بورس را دارید این قسمت را برای شما نوشته‌ایم:
*مزایا:
1- ثبات در طولانی مدت: یکی از مهمترین مزایای سرمایه‌گذاری در بورس و سهام، دوام و طول عمر سهام است. اگرچه بازار بورس، فراز و نشیب‌های شدیدی دارد، اما نتایجی که در ۱۰۰ سال گذشته به ثبت رسیده نشان داده است سرمایه‌گذاری در این بخش می‌تواند یک قسمت از هزینه‌ها را در طولانی مدت نگه دارد؛ بنابراین یک مالکیت شخصی محسوب می‌شود. افراد میتوانند با خرید یک سهام از یک شرکت در بورس، بخشی از تجارت آن را خریداری کنند.
2- حداقل فعالیت: یکی دیگر از مهمترین مزایای سرمایه‌گذاری در بورس و سهام، عدم نیاز به کار شدید و دشوار است. این مفهوم باعث نمی‌شود اهمیت دانش تخصصی بورس و تسلط به تجزیه و تحلیل بازار مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس را انکار کنیم! تجارت از طریق بورس و سهام نیاز به مهارت زیادی دارد، اما هیچ لزومی ندارد که شما دفتر کار مجزا داشته باشید یا برای شرکتی کار کنید. اگر در حوزه بورس تجربه کافی را به دست بیاورید، در حداقل فضا، حتی در خانه می‌توانید سرمایه‌گذاری خود را ادامه دهید.
3- تقسیم‌بندی سود سهام: یکی دیگر از مزایایی که سرمایه‌گذاری در بورس برای شما دارد این است که می‌توانید با انتخاب یک سهام مناسب، سود بیشتری بدست آورید. خوشبختانه گزینه‌های خرید و فروش سهام در بورس، تقسیم‌بندی شده هستند، بنابراین متناسب با سرمایه اولیه می‌توانید سود خوبی بدست بیاورید.
4- دسترسی ساده به سهام: یکی از مهمترین مزایای سرمایه‌گذاری در بورس، گستردگی عمل است. یعنی شما با هر میزان سرمایه، قادر خواهید بود وارد بازار بورس شوید، یک سهم خریداری کنید و به مرور زمان، سهام خود را رشد دهید؛ چیزی که بیشتر از هزینه‌های تعمیرات و نگهداری یک ملک برای شما مزیت دارد.
5- جریان بیشتر نقدینگی: شاید بتوان گفت مهمترین مزیتی که سرمایه‌گذاری در بورس برای شما ایجاد می‌کند، یک جریان قابل توجه از نقدینگی است؛ فقط کافیست زمان مناسب خرید سهام را به درستی تشخیص دهید، و در عرض چند ثانیه، جایگاه خود را در بورس ارتقا دهید. این در حالی است که جریان نقدینگی برای سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات بسیار کمتر است. اگر ملکی را بخرید باید منتظر باشید تا سال‌ها بعد، یک خریدار پیدا شود و ملک شما را بخرد تا سود قابل توجهی به دست بیاورید.
*معایب:
1- سرمایه‌گذاری عاطفی: یکی از مهمترین معایب سرمایه‌گذاری در بورس، عاطفی بودن این معاملات است. منظور از این جمله، آن است که اگرچه سودآوری سهام در دراز مدت ثابت شده است، اما برخی ممکن است در چند لحظه دچار احساسات شده و یک سهام را بخرند یا بفروشند؛ چیزی که در همان لحظه، اتفاق می‌افتد. بنابراین اگر به درستی تصمیم نگیرید قطعاً ضرر می‌کنید. بازار بورس در چند لحظه، ثابت می‌شود و شما در همان لحظه باید درست‌ترین تصمیم را برای سرمایه‌گذاری اتخاذ کنید؛ در غیر این صورت، سهام شما ضرر و زیان زیادی می‌دهد.
2- نوسانات کوتاه مدت در بورس: یکی از مهمترین معایبی که در سرمایه‌گذاری در بورس وجود دارد این است که بازار بورس و سهام، تغییرات کوتاه مدت زیادی را تجربه می‌کند. به طور مثال، شما یک سهم ۴۰ دلاری خریداری می‌کنید اما در یک لحظه ممکن است ارزش سهم به ۱۰ دلار سقوط کند؛ در مقابل، ممکن است همان سهم به ۸۰ دلار رشد پیدا کند؛ این در حقیقت همان چیزی است که میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاری در بورس را توضیح می‌دهد. اگر بتوانید ارزان بخرید، گرانتر بفروشید، سود کرده‌اید. در غیر این صورت نیاز به مشورت با یک فرد ماهر در این کار دارید.
3- رکود در بازار بورس: خرید و فروش سهام در بورس، یک شیوه محبوب برای سرمایه‌گذاری در سال‌های اخیر است اما باید بدانید که در این نوع سرمایه‌گذاری، امکان خلاقیت یا نوآوری راه ندارد. شما در بورس، یک کار ثابت بر عهده دارید؛ خرید و فروش سهام؛ چیز دیگری در کار نیست!
سخن پایانی
انتخاب میان دو گزینه؛ سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات سرمایه‌گذاری در بورس؟
هر دو سرمایه‌گذاری که در قسمت‌های بالا به آن اشاره کردیم و مزایا و معایب آن را مطرح نمودیم میتوانند سود مالی طولانی مدت را فراهم کنند و همچنین هر دو ریسک‌پذیری دارند. هنگام انتخاب یکی از دو روش فوق حتماً باید استراتژی مناسبی برای سرمایه‌گذاری داشته باشید؛ تنها در این صورت است که می‌توانید از سرمایه خود محافظت کنید و ضمن بهره‌گیری از سود بالقوه، هر چه بیشتر، فعالیت خود را گسترش دهید.
اگر از نظر شخصیتی اهل خطر و ریسک نیستید، سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات برای شما مناسب‌تر است؛ اما اگر روحیه پویا، کار تیمی، محاسبات، قدرت تجزیه و تحلیل و از همه مهم‌تر، توان ریسک‌پذیری را دارید، بازار بورس و سهام به شما پیشنهاد می‌شود. در هر صورت مجدداً تاکید می‌کنیم که در هر دو نوع سرمایه‌گذاری، احتمال از دست رفتن سرمایه را حتی با کمترین میزان در نظر بگیرید.
سرمایه‌گذاری در املاک بهتر است یا بورس؟ کدام را انتخاب کنیم؟
هنگام تصمیم‌گیری در مورد این مسئله که آیا سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات بهتر است یا سرمایه‌گذاری در بورس و سهام، در حقیقت، هیچ پاسخ آشکار و شفافی در نظر اول وجود ندارد! هر کدام از این دو انتخاب در جایگاه خود دارای مزایا و معایبی هستند. شناسایی یک انتخاب بهتر، میان این دو تصمیم‌گیری، دقیقاً به شخصیتش فردی شما، سبک زندگی و میزان ریسک‌پذیری، سرمایه اولیه، نگرش شما به مسئله سرمایه‌گذاری و سایر موارد بستگی دارد.
این که شما در املاک سرمایه‌گذاری کنید یا در بورس و سهام، به برنامه زمان‌بندی شما نیز بستگی دارد. بارها موقعیت‌هایی را مشاهده کرده‌اید که برخی از افراد با خرید چند سهام از شرکت در بورس توانسته‌اند سود قابل ملاحظه‌ای به دست آورند؛ در مقابل، برخی با خرید و فروش املاک صاحب سرمایه هنگفت شده‌اند؛ چیزی که ممکن است پس از مدتی و به طور مثال، پس از ۱۰ یا ۲۰ سال، ارزش آن چند برابر شده باشد.
این در حالی است که در برخی موارد، ارزش سهام خرید و فروش شده در بورس به یک باره تا چندین برابر افزایش پیدا کند، اما زمانیکه در املاک سرمایه‌گذاری می‌کنید، باید سال‌ها بگذرد تا ارزش ملک بیشتر شود.
اگر بر روی برنامه زمان‌بندی شده تمرکز کنید، انتخاب یکی از گزینه‌های سرمایه‌گذاری در املاک یا بورس تقریباً بسیار دشوار خواهد شد. اگر قرار است در هر دو یا در یکی از این سرمایه‌گذاری‌ها موفق شوید، نیازمند انتخاب بهترین استراتژی برای کمک به رشد بهتر پول و سرمایه شما است و همچنین امنیت مالی را برای شما ایجاد می‌کند.
*اگر به حوزه خرید و فروش ویلا در شمال علاقه دارید و برای این نوع سرمایه‌گذاری برنامه‌ریزی گرفته‌اید، قطعاً یک راهنمای کلی می‌تواند مسیر راه را هموارتر سازد. مقاله "آیا سرمایه‌گذاری با خرید ویلا در شمال کار صحیحی است؟" برای این منظور تهیه شده است.
سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات در برابر سرمایه‌گذاری در بورس
سرمایه‌گذاری در بورس
وقتی شما در بورس فعالیت می‌کنید، یک سهام را می‌خرید یا می‌فروشید؛ در حقیقت، در حال خرید و فروش بخشی از یک شرکت هستید. اگر در این شرکت، 1000000 سهم برجسته وجود داشته باشد و شما هزار سهم را خریداری کنید، در حقیقت، شما در سرمایه یک درصد از شرکت سهیم هستید.
با افزایش ارزش سهام شرکت، ارزش سهام شما نیز رشد پیدا می‌کند. این دقیقاً همان چیزی است که پایه و اساس سرمایه‌گذاری در بورس یا سهام را مشخص می‌کند. یکی از مسائل مهم به عنوان یک چالش در این سرمایه‌گذاری وجود دارد این است که هیئت مدیره آن شرکت تصمیم می‌گیرد که هر سال چه مقدار از سود در سهام وارد شود و چه مقدار به سهامداران پرداخت گردد.
با توجه به نکات فوق، قبل از سرمایه‌گذاری در بورس و سهام و خرید سهام یک شرکت باید اطلاعات خود را از فعالیت‌های آن شرکت و سابقه اجرایی عوامل شرکت کامل کنید. به طور مثال، اگر یک شرکت، استراتژی خاصی را برای پرداخت سهام نداشته باشد، نمی‌تواند در طولانی مدت، یک جریان نقدی کافی را برای پوشش‌دهی سهامداران فراهم کند.
سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات
اکنون بپردازیم به مسئله سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات. زمانیکه شما در خرید املاک و مستغلات سرمایه‌گذاری می‌کنید در حال خریدن یک زمین فیزیکی یا یک ملک هستید. برخی از املاک و مستغلات به صورت ماهانه، هزینه‌هایی را برای نگهداری و تعمیرات برای شما در بر خواهند داشت. یک زمین یا یک ملک به منزله مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس یک فرصت مناسب است تا شما بتوانید در موقع مناسب از آن بهره‌برداری کنید. بنابراین انتظار می‌رود مدتی را نتوانید از ملک خود استفاده کنید.
در مقابل، برخی از املاک و مستغلات، یک منبع درآمد زا محسوب می‌شوند؛ به طور مثال، ساخت و ساز ویلا در شمال، خانه‌ها و آپارتمان‌های اجاره‌ای، خانه‌های روستایی و گردشگری، نمونه‌ای از این منبع درآمدزا هستند. اگر قصد سفر دارید، با خرید ویلا در شمال یا خرید زمین در شمال، سرمایه‌گذاری کنید و درآمد داشته باشید، این استراتژی برای شما مفید است. با اجاره دادن ملک در فصل گردشگری می‌توانید اجاره دریافت کنید، که این خود یک امتیاز مثبت برای سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات محسوب می‌شود.
**نکته مهم: با توجه به تعریف‌های فوق که درباره سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات و سرمایه‌گذاری در بورس اشاره کردیم، باید بدانید که هر دو روش، مزایا و معایبی دارند که در ادامه به آن می‌پردازیم.
مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات
آیا فکر می‌کنید املاک و مستغلات، گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری هستند؟ برای اینکه جوانب مثبت و منفی این کار را بشناسید، مزایا و معایبی را به شما معرفی می‌کنیم که در تصمیم‌گیری کمک می‌کنند.
*مزایا:
1- آسایش، امنیت و رفاه بیشتر: یکی از مهمترین مزایایی که سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات برای شما تامین می‌کند، آسایش و رفاه بیشتر است. این نوع سرمایه‌گذاری، بیشتر برای طبقه متوسط و اقشار کم درآمد در جامعه توصیه شده است؛ چرا که به تدریج میتوانند بر سرمایه خود اضافه کنند. دقیقاً شبیه آن چیزی که اقشار پردرآمد جامعه، ملکی را برای فرزندان خود خریداری می‌کنند تا در موقع لزوم بتوانند از آن بهره بگیرند.
2- یک جریان نقدی ثابت: سرمایه‌گذاری در املاک، یک جریان نقدی را برای شما فراهم می آورد. این جریان پول ثابت، به صورت ماهانه تامین می‌شود. برخی از املاک و مستغلات برای افزایش سرمایه، نیازمند گذر زمان هستند تا بتوانید از فروش آنها پول خوبی به دست آورید.
3- عدم کلاهبرداری: سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات، گرفتار شدن در مشکلات کلاهبرداری و از دست رفتن سرمایه را در پی ندارد. اگرچه ممکن است تقلب در معاملات املاک و مستغلات وجود داشته باشد، اما اگر طبق اصول و قوانین خرید و فروش ملک و با کمک یک مشاور املاک با تجربه معاملات را انجام دهید، بدون شک یک سرمایه‌گذاری مطمئن خواهید داشت.
4- امنیت در سرمایه‌گذاری: زمانیکه شما با خرید ملک، سرمایه‌گذاری می‌کنید، در حقیقت، امنیت مالی شما تضمین شده است. این خرید در مقایسه با خرید سهام در بورس، ایمن‌تر است و ریسک‌پذیری کمتری دارد و بنابراین احتمال اینکه پول شما به هدر برود بسیار کمتر خواهد بود.
*معایب:
1- رسیدگی و نظارت: یکی از مهمترین مشکلاتی که در سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات وجود دارد، نظارت و رسیدگی همه جانبه به ملک است. اگر شما یک ویلا خانه یا زمین را بخرید در ۲۴ ساعت شبانه روز باید آماده باشید هرگونه مشکلاتی که بر این ملک به وجود می‌آید را برطرف کنید. مشکلاتی نظیر لوله‌های فاضلاب، نشت گاز، شکایت همسایگان، بازسازی قسمتی از ساختمان، مدیریت هزینه‌های انرژی و غیره، نمونه‌ای از این اقدامات هستند که همه هزینه بر می‌باشند.
2- هزینه‌های جانبی: یکی دیگر از مشکلات سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات، پرداخت عوارض شهرداری یا مالیات به صورت ماهانه است. اگر شما مالک یک ملک باشید، در هر ماه باید هزینه مالیات، تعمیرات و نگهداری، بیمه، آب و برق و غیره را پرداخت کنید. بنابراین بخشی از درآمد شما صرف این هزینه‌های جانبی می‌شود. اگرچه ممکن است در کوتاه مدت به نظر شما هزینه‌های اضافی باشند، اما در نهایت، در طولانی مدت، به نفع ساختمان هستند.
3- ارزش املاک و مستغلات: زمانیکه با خرید یک ملک، سرمایه‌گذاری می‌کنید، باید پیش‌بینی کنید که نرخ تورم در آن منطقه چگونه بر ارزش ملک شما تاثیر می‌گذارد. اگر شرایط اقتصادی و بازار املاک، دشوار و سخت‌تر باشد، شاید به سختی بتوانید از ملک خود بهره‌برداری کنید.
مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در بورس و سهام
همانند سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات، سرمایه‌گذاری در بورس نیز دارای جوانب مثبت و منفی است. اگر قصد ورود به بازار بورس را دارید این قسمت را برای شما نوشته‌ایم:
*مزایا:
1- ثبات در طولانی مدت: یکی از مهمترین مزایای سرمایه‌گذاری در بورس و سهام، دوام و طول عمر سهام مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس است. اگرچه بازار بورس، فراز و نشیب‌های شدیدی دارد، اما نتایجی که در ۱۰۰ سال گذشته به ثبت رسیده نشان داده است سرمایه‌گذاری در این بخش می‌تواند یک قسمت از هزینه‌ها را در طولانی مدت نگه دارد؛ بنابراین یک مالکیت شخصی محسوب می‌شود. افراد میتوانند با خرید یک سهام از یک شرکت در بورس، بخشی از تجارت آن را خریداری کنند.
2- حداقل فعالیت: یکی دیگر از مهمترین مزایای سرمایه‌گذاری در بورس و سهام، عدم نیاز به کار شدید و دشوار است. این مفهوم باعث نمی‌شود اهمیت دانش تخصصی بورس و تسلط به تجزیه و تحلیل بازار را انکار کنیم! تجارت از طریق بورس و سهام نیاز به مهارت زیادی دارد، اما هیچ لزومی ندارد که شما دفتر کار مجزا داشته باشید یا برای شرکتی کار کنید. اگر در حوزه بورس تجربه کافی را به دست بیاورید، در حداقل فضا، حتی در خانه می‌توانید سرمایه‌گذاری خود را ادامه دهید.
3- تقسیم‌بندی سود سهام: یکی دیگر از مزایایی که سرمایه‌گذاری در بورس برای شما دارد این است که می‌توانید با انتخاب یک سهام مناسب، سود بیشتری بدست آورید. خوشبختانه گزینه‌های خرید و فروش سهام در بورس، تقسیم‌بندی شده هستند، بنابراین متناسب با سرمایه اولیه می‌توانید سود خوبی بدست بیاورید.
4- دسترسی ساده به سهام: یکی از مهمترین مزایای سرمایه‌گذاری در بورس، گستردگی عمل است. یعنی شما با هر میزان سرمایه، قادر خواهید بود وارد بازار بورس شوید، یک سهم خریداری کنید و به مرور زمان، سهام خود را رشد دهید؛ چیزی که بیشتر از هزینه‌های تعمیرات و نگهداری یک ملک برای شما مزیت دارد.
5- جریان بیشتر نقدینگی: شاید بتوان گفت مهمترین مزیتی که سرمایه‌گذاری در بورس برای شما ایجاد می‌کند، یک جریان قابل توجه از نقدینگی است؛ فقط کافیست زمان مناسب خرید سهام را به درستی تشخیص دهید، و در عرض چند ثانیه، جایگاه خود را در بورس ارتقا دهید. این در حالی است که جریان نقدینگی برای سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات بسیار کمتر است. اگر ملکی را بخرید باید منتظر باشید تا سال‌ها بعد، یک خریدار پیدا شود و ملک شما را بخرد تا سود قابل توجهی به دست بیاورید.
*معایب:
1- سرمایه‌گذاری عاطفی: یکی از مهمترین معایب سرمایه‌گذاری در بورس، عاطفی بودن این معاملات است. منظور از این جمله، آن است که اگرچه سودآوری سهام در دراز مدت ثابت شده است، اما برخی ممکن است در چند لحظه دچار احساسات شده و یک سهام را بخرند یا بفروشند؛ چیزی که در همان لحظه، اتفاق می‌افتد. بنابراین اگر به درستی تصمیم نگیرید قطعاً ضرر می‌کنید. بازار بورس در چند لحظه، ثابت می‌شود و شما در همان لحظه باید درست‌ترین تصمیم را برای سرمایه‌گذاری اتخاذ کنید؛ در غیر این صورت، سهام شما ضرر و زیان زیادی می‌دهد.
2- نوسانات کوتاه مدت در بورس: یکی از مهمترین معایبی که در سرمایه‌گذاری در بورس وجود دارد این است که بازار بورس و سهام، تغییرات کوتاه مدت زیادی را تجربه می‌کند. به طور مثال، شما یک سهم ۴۰ دلاری خریداری می‌کنید اما در یک لحظه ممکن است ارزش سهم به ۱۰ دلار سقوط کند؛ در مقابل، ممکن است همان سهم به ۸۰ دلار رشد پیدا کند؛ این در حقیقت همان چیزی است که میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاری در بورس را توضیح می‌دهد. اگر بتوانید ارزان بخرید، گرانتر بفروشید، سود کرده‌اید. در غیر این صورت نیاز به مشورت با یک فرد ماهر در این کار دارید.
3- رکود در بازار بورس: خرید و فروش سهام در بورس، یک شیوه محبوب برای سرمایه‌گذاری در سال‌های اخیر است اما باید بدانید که در این نوع سرمایه‌گذاری، امکان خلاقیت یا نوآوری راه ندارد. شما در بورس، یک کار ثابت بر عهده دارید؛ خرید و فروش سهام؛ چیز دیگری در کار نیست!
سخن پایانی
انتخاب میان دو گزینه؛ سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس سرمایه‌گذاری در بورس؟
هر دو سرمایه‌گذاری که در قسمت‌های بالا به آن اشاره کردیم و مزایا و معایب آن را مطرح نمودیم میتوانند سود مالی طولانی مدت را فراهم کنند و همچنین هر دو ریسک‌پذیری دارند. هنگام انتخاب یکی از دو روش فوق حتماً باید استراتژی مناسبی برای سرمایه‌گذاری داشته باشید؛ تنها در این صورت است که می‌توانید از سرمایه خود محافظت کنید و ضمن بهره‌گیری از سود بالقوه، هر چه بیشتر، فعالیت خود را گسترش دهید.
اگر از نظر شخصیتی اهل خطر و ریسک نیستید، سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات برای شما مناسب‌تر است؛ اما اگر روحیه پویا، کار تیمی، محاسبات، قدرت تجزیه و تحلیل و از همه مهم‌تر، توان ریسک‌پذیری را دارید، بازار بورس و سهام به شما پیشنهاد می‌شود. در هر صورت مجدداً تاکید می‌کنیم که در هر دو نوع سرمایه‌گذاری، احتمال از دست رفتن سرمایه را حتی با کمترین میزان در نظر بگیرید.
مزایای بورس اوراق بهادار
از دید کسانی که با بورس اوراق بهادار آشنایی ندارند، بورس به منزله مکانی مانند کازینو است که با قدری شانس آوردن می توان در آن به پول دست یافت. و در عین حال این امکان وجود دارد که اقبال از فرد رو بگرداند و متحمل ضرر شود. اما واقعا بورس اوراق بهادار به چه دردی می خورد و چه فایده ای برای سرمایه گذاران ، شرکتها و بالاخره کل اقتصاد دارد؟ چرا شاخص بورس یک کشور را دماسنج اقتصاد آن می دانند؟ و چرا بازار سهام این همه مورد توجه دولتها ، اقتصاددانان ، و فعالین صنعت و تجارت است.
پیدایش بورس ( به معنای عام ، نه فقط برای اوراق بهادار ) ریشه در نیاز به مراکزی برای ارتباط بین عرضه کنندگان یک کالا و متقاضیان استفاده از آن دارد. وظیفه اصلی بورس اوراق بهادار ، فراهم آوردن بازاری شفاف و منصفانه برای داد و ستد است.
مزایای بورس اوراق بهادار برای سرمایه گذاران
در گام اول به این مسئله می پردازیم که به چه دلیل در بورس سرمایه گذاری می کنیم. جواب این سوال را بسیاری از فعالین بازار بورس اوراق بهادار هم به طور کامل نمی دانند.
1. کسب بازده
همواره با سرمایه گذاری بر روی مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس سهام و خریداری دارایی های مالی به عنوان یک گزینه برای سرمایه گذاری در کنار سایر گزینه ها می توان بازده مناسبی کسب نمود. کسب این بازده به دو صورت ممکن است. یکی از طریق دریافت سودی که بابت فعالیت های شرکتی که سهام آن را در دست دارید دریافت می کنید. راه دیگر کسب سود ناشی از فعالیت های مدیران ، اتفاقات مربوط به شرکت و یا نوسانات قیمتی مربوط به روند قیمت سهم است. اگر شما بتوانید این تغییرات را که موجب به هم خوردن عرضه و تقاضاست را پیش بینی کنید می توانید از این سود بهره مند شوید. روش های پیش بینی قیمت سهم بحث بسیار عمیق و گسترده است. احتمالا اسم تحلیل های تکنیکال و فاندامنتال را شنیده اید.
2. شفافیت اطلاعات
یکی از دغدغه های هر سرمایه گذاری اطمینان در مورد موضوع سرمایه گذاریست. سرمایه گذار نیاز دارد که اطلاعات مورد نیاز خود را هر چه کاملتر و دقیقتردر دسترس داشته باشد تا خیالش از بابت سرمایه گذاری راحت باشد. بورس جایی امن برای هر سرمایه گذار است. ضمانت این ایمن بود قوانین موجود در بازار سرمایه است. به علاوه شرکتهایی که سهام آنها در بورس مورد معامله قرار می گیرد، موظف اند بسیاری از اطلاعات مربوط به خود را به طور منظم در اختیار معامله گران قرار دهند. حال در چنین بازاری افراد می توانند با تکیه بر اطلاعات با اطمینان و امنیت اقدام به خرید و فروش کنند.
3. قابلیت نقدشوندگی
نقد شوندگی مفهوم بسیار مهمی در بازار سرمایه است. شما در هنگام خرید یک دارایی مالی قطعا این دغدغه را دارید که اگر روزی نیاز به نقد کردن آن دارایی را داشتید آیا می توانید هر چه سریعتر آن دارایی را بفروشید و از وجه آن استفاده کنید؟ به علاوه اگر سهام در دست شما قابلیت نقد شوندگی بالایی داشته باشد شما می توانید از نوسانات قیمت سهم حداکثر استفاده را بکنید. در غیر این صورت ممکن است فرایند فروش برای شما چند روز طول بکشد و در طول این چند روز فرصتهای دیگر سرمایه گذاری شما از دست برود. سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس عموما از نقدشوندگی بیشتری نسبت به سهام سایر شرکتها برخوردارند.
4. کمک به صاحبان کسب و کار و صنایع
در صورتیکه شما برای خودتان دارای کسب و کاری باشید ، به طور ویژه ای قادر خواهید بود از بازار سهام استفاده کنید. اولا گاهی در حین فرایند معمول کسب و کار وجوه قابل توجهی بلا استفاده برای مدتی در صندوق یا حساب بانکی شما باقی می ماند. در صورتی که شما بتوانید در بازاری مانند بازار سهام که دارای قابلیت نقدشوندگی بالایی است آن وجه را سرمایه گذاری کرده مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس و از بلااستفاده بودن آن جلوگیری کنید و در عین حال هر زمان که نیاز داشتید به سرعت می توانید سهام خود را به پول نقد تبدیل کنید.
به علاوه گاهی اتفاقاتی موجب می شود که یک کسب و کار مورد آسیب قرار بگیرد. به عنوان مثال اگر شما صاحب یک گاو داری هستید در صورتی که بیماری جنون گاوی شیوع پیدا کند کسب و کار شما ضربه جدی خواهد خورد. یا اگر کشاورز هستید در صورت عدم بارندگی شما متضرر خواهید شد. بعضی افراد بر رفع این مشکل سرمایه خود را در کسب کارهای متنوعیبه کا رمی بندند تا در صورت لطمه دیدن یک کسب و کارمقدار زیادی از سرمایه از دست نرود و بتوان از دیگر راه ها ضرر آن را جبران کرد. این کار اگرچه هوشمندانه است اما تمرکز شما را از فعالیت اصلیتان می گیرد. راه صحیح برای رفع این مشکل استفاده از بازار سهام است به طوریکه شما با تمرکز بر فعالیتی که در آن متخصص هستید در صورت داشتن سرمایه اضافی ، وجوه خود را در سهام مختلف سرمایه گذاری کنید تا بتوانید ریسک موجود در کسب و کارتان را خنثی نمایید.
5. مشارکت و کنترل امور شرکت
صاحبان سهام از طریق حق رای در مجامع عمومی و فوق العاده می توانند به نسبت مالکیت خود در انتخاب مدیران و تعیین خط برنامه های شرکت مشارکت یابند.
6. تنوع در اوراق بهادار
در بازار سهام اوراق بهادار متنوعی معامله می شوند. دو اصل اساسی در هر سرمایه گذاری ریسک و بازده می باشد. شما می توانید با در اختیار گرفتن سهام مختلف با درجه ریسک و بازده متفاوت ، آن را مطابق با نیاز خود تنظیم کنید. حال در نظر بگیرید که اگر به جای بازار بورس کل سرمایه خود را در بانک نگه دارید. در این صورت شما فقط می توانید از یک درجه خاص از ریسک و بازده که همان ریسک صفر و بازده متناظر با آن است استفاده کنید.
7. استفاده از معافیت های مالیاتی
این امتیاز را از آن جهت قائل می شوند که سرمایه ها حتی المقدور جذب بورس شود و منابع مالی نسبتا بلندمدت در مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس اختیار واحدهای تولیدی قرار گیرد. در ایران مبالغ حاصل از فروش سهام شرکتها در تالار بورس تنها مشمول نیم درصد مالیات است که از فروشنده سهام اخذ می گردد. در ضمن سود سهام دریافتی توسط سهامداران مشمول مالیات نیست.
8. کشف دقیق قیمت
زمانی که سهام شرکت در بازار نظام یافته معامله نگردد، ارزیابی آن بر مبنای ارزش دفتری خالص دارایی ها ( دارایی منهای بدهی) یا حداکثر، ارزیابی کارشناسان رسمی صورت می گیرد. این شیوه های ارزیابی و قیمت گذاری علاوه بر هزینه و زمان بیشتر، از دقت کمتری نسبت به حالتی که عرضه و تقاضا تعیین کننده قیمت می باشند برخوردار است.
مزایای بورس اوراق بهادار برای شرکتهای پذیرفته شده
دلایلی که تا الان گفتیم مربوط به امتیازاتیست که یک سرمایه گذار در بورس از آنها بهره مند می شود. اما بازار بورس برای شرکتهای عضو چه منفعتهایی به همراه دارد. قطعا پاسخ های قوی و محکمی برای این سوال وجود دارد که شرکتها برای پذیرفته شدن در بورس این همه رغبت دارند و تلاش می کنند.
1- همانطور که گفته شد سهام پذیرفته شده در بورس قابلیت نقد شوندگی بالاتری دارد. طبق تحقیقات همین امر موجب می شود بازده مورد انتظار سهامداران کاهش یافته و سهم گرانتر شود. در نتیجه ارزش شرکت بیشتر از حالتی می شود که نقدشوندگی سهام آن کم است.
پذیرش شرکت در بورس عموما باعث افزایش تعداد دارندگان سهام می گردد. این امر می تواند به تعادل نسبی قیمت سهام شرکت منجر شده و با افزایش میزان معاملات سهام ، به نزدیک شدن قیمت به ارزش واقعی کمک می نماید.
2- امکان دستیابی کارکنان شرکت به سهام، از طریق بورس تسهیل می گردد. این عمل افزایش انگیزه کارکنان را در پی خواهد داشت.
3- در هر ادغام و یا ترکیب تجاری با سایر شرکتها، شرکتهای پذیرفته شده در بورس از وضعیت بهتری برخوردار می باشند. تجربه نشان می دهد که شرکتهای پذیرفته شده در بورس با قیمتهای بالاتری نسبت به شرکتهای مشابه خارج از بورس معامله می گردند. شرکتهای خارج از بورس بیشتر نزدیک به ارزش دفتری معامله می شوند. چون معیار دقیقی برای ارزیابی آنها وجود ندارد.
4- با پذیرش شرکت در بورس ، فرآیند تامین مالی تسهیل می گردد. افزایش تعداد سهامداران ، دسترسی شرکت به منابع مالی جدید را امکان پذیر می کند. این امر فرایند افزایش سرمایه را بهبود بخشیده و راهکارهایی همانند افزایش سرمایه از طریق صرف سهام را در اختیار شرکت قرار می دهد. همچنین شرکت های پذیرفته شده در بورس می توانند پس از اخذ مجوز از بورس اقدام به انتشار اوراق مشارکت نمایند.
5- عضویت یک شرکت در بورس نشان دهنده سود ده بودن و اعتبار آن است. به علاوه پذیرفته شدن در بورس نام شرکت را بر سر زبان ها می اندازد. این تبلیغات مجانی برای شرکتها جذابیت بسیاری دارد.
6- به موجب قانون مالیتهای مستقیم شرکتهای پذیرفته شده در بورس تا زمانی که در فهرست شرکتهای بورسی قرار دارند، از معافیت مالیاتی به میزان 10 درصد برخوردارد می باشند. مالیات شرکت سهامی معادل 25 درصد سود مشمول مالیات می باشد. بر اساس ماده 143 قانون مالیاتهای مستقیم ایرانی در صورتی که شرکت، سهامی عام باشد و سهام آن در بورس اوراق بهادار تهران معامله شود ، از 10 درصد معافیت مالیات برخوردار شده و نرخ مالیاتی آن 22.5 درصد سود مشمول مالیات است. لازم به ذکر است که با تصویب لایحه توسعه ابزارها و بازارهای مالی و اصلاح تبصره های ماده 143 قانون پیش گفته در سال 1388 معافیت مالیاتی شرکتهای بورسی با سهام شناور آزاد بیش از 20 درصد ، دو برابر شده و از 10 تا 20 درصد تخفیف مالیاتی رسید. بدین سان نرخ مالیات این شرکتها، 20 درصد سود مشمول مالیات خواهد بود.
مزایای بورس اوراق بهادار از نگاه کلان اقتصادی
از منظر اقتصاد، سازوکار بورس اوراق بهادا دارای مزایایی به شرح زیر است:
1. تسهیل فرآیند تامین مالی شرکت ها
انتشار سهام و فروش اوراق بهادار یکی از مطمئن ترین راه های جمع آوری وجوه لازم برای سرمایه گذاری است. واحدهای تولیدی و تجاری به جای دریافت تسهیلات از نظام بانکی تحت شرایطی از طریق انتشار سهام و فروش به جای دریافت تسهیلات از نظام بانکی می توانند تحت شرایطی از طریق انتشار سهام یا فروش اوراق بهادار در بورس ، نیازهای مالی خود را تامین کنند. در گذشته ایجاد واحدهای کوچک با تامین سرمایه از سوی یک شخص یا یک خانواده میسر بود. در حالی که امروزه دیگر تاسیس واحدهای بزرگ تولیدی و تجاری چنان سرمایه انبوهی را نیاز دارد که از توان مالی یک فرد یا خانواده خارج است. بورس مکانی است که این واحدها با انتشار سهام قادر هستند سرمایه های پراکنده را جمع آوری کرده و در پروژه های بزرگ سرمایه گذاری نمایند.
2. کمک به گسترش مالکیت عمومی و توزیع عادلانه در آمد
تقسیم مالکیت های بزرگ از مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس طریق فروش سهام آن ها در بورس اوراق بهادار، از دید کلان اقتصادی به هدف های توزیع عادلانه درآمد و نیز احساس مشارکت در عموم افراد جامعه در فعالیت های تولیدی و تجاری کمک زیادی می کند. حتی چنانچه امکان تامین منابع سرمایه گذاری های بزرگ با تسهیلات بانکی میسر شود، انتشار و فروش سهام به عموم به منظور تامین منابع مالی ارجحیت دارد. بسیاری از جامعه شناسان توزیع مالکیت را بین عموم طبقات به لحاظ اجتماعی مفید می دانند. چرا که از دو قطبی شدن جامعه ( فقیر و غنی ) جلوگیری می کند و ناآرامی های اجتماعی را کاهش می دهد.
3. تخصیص مطلوب منابع
یک بازار رقابت کامل در بورس اوراق تخصیص مطلوب منابع را میسر می کند. بور س اوراق بهادار با تعیین بهای رقابتی سهام به عنوان ابزار نظم دهی اقتصاد، مدیران غیر کارا و ضعیف را تنبیه و مدیران مبتکر و قدرتمند را تشویق می کند. در چنین شرایطی یک شرکت زیان ده نمی تواند از طریق بورس به تامین نیازهای مالی خود اقدام نماید.
بورس چیست؟ | بورس به زبان ساده
برای پاسخ به بورس چیست مقدمه لازم است؛ حتما با فرایند دریافت وام آشنایی دارید؛ مثلا گاهی برای خرید خانه، ماشین یا راه‌اندازی یک کسب‌وکار شخصی به پول نیاز دارید ولی در حال حاضر به آن مقدار پول دسترسی ندارید. در این حالت یکی از راه‌های تامین پولی که لازم دارید این است که به بانک بروید و درخواست وام کنید. شرکتها و بنگاه‌های اقتصادی هم میتوانند چنین کاری انجام بدهند و برای راه‌اندازی پروژه‌های جدید یا به سرانجام رساندن پروژه‌های جاری سراغ نظام بانکی بروند و وام بگیرند. اما شرکتها یک راه دیگر برای تامین مالی دارند و آن مراجعه به بازار سرمایه یا همان بورس است. در این روش شرکتها بخشی از سهام خودشان را در بازار بورس عرضه می‌کنند. این همان عرضه اولیه سهام شرکت در بازار بورس است.
در این حالت، سرمایه‌گذاران فعال در بازار بورس با خریدن این سهام، سهامدار این شرکت می‌شوند و پول حاصل از این فرایند در اختیار شرکت قرار می‌گیرد و شرکت می‌تواند از این پول برای فعالیت‌های اقتصادی خودش استفاده کند. به عبارت ساده‌تر، شرکت به جای اینکه پول مورد نیاز خودش را از طریق نظام بانکی تامین کند، می‌تواند با عرضه اولیه سهام خودش در بازار بورس این کار را انجام بدهد.
تامین مالی شرکتها از طریق بورس محدود به زمان عرضه اولیه نیست و شرکتها میتوانند از طریق فرایند افزایش سرمایه هم نیازهای مالی‌شان را رفع کنند. قبلا در «رده» درباره روش‌های افزایش سرمایه گفته‌ایم.
اما تامین مالی شرکتها تنها فایده بازار بورس برای اقتصاد یک کشور نیست و بازار بورس کارکردهای دیگری از قبیل مدیریت ریسک، افزایش شفافیت، کشف قیمت و امکان بسیج سرمایه‌های کوچک را هم فراهم می‌کند. به‌طور کلی نظام بانکی و بازار بورس ۲ بال اصلی یک اقتصاد را تشکیل می‌دهند که استفاده مناسب از آنها می‌تواند منجر به رشد اقتصادی پایدار شود.
تالار بورس کجاست؟
بازار بورس در جهان سابقه‌ای طولانی دارد و عمر بعضی از بورس‌ها به چند قرن می‌رسد. مثلا بورس پاریس از سال ۱۷۲۴ میلادی فعال است و سابقه بورس نیویورک به سال ۱۷۹۲ میلادی می‌رسد. در گذشته که ابزارهای ارتباطی امروزی، مانند تلفن و اینترنت، وجود نداشت، سرمایه‌گذاران برای خریدوفروش سهام و اوراق بهادار باید در جایی جمع می‌شدند و معاملات‌شان را انجام می‌دادند. مثل بازارهای سنتی شهرها که مردم برای خرید مایحتاج‌شان به آنها مراجعه می‌کردند. بورس ایران هم از سال ۱۳۴۶ فعالیت می‌کند و تا همین چند سال پیش اکثر سرمایه‌گذاران برای خریدوفروش سهام به ساختمانی می‌رفتند که به تالار بورس معروف بود. اما به‌مرور و با پیشرفت ابزارهای ارتباطی و به‌ویژه اینترنت، بیشتر سرمایه‌گذاران دیگر به چنین مکان‌هایی مراجعه نمی‌کنند و معاملات‌شان را از طریق اینترنت انجام می‌دهند. مثل فروشگاه‌های اینترنتی که امکان خرید آنلاین را ایجاد کرده‌اند. به همین دلیل معنای اصطلاح «تالار بورس» هم رفته‌رفته تغییر کرده و به همه بسترهایی گفته می‌شود که معاملات بورسی در آنها انجام می‌گیرد.
نماد بورسی چیست؟
حتما ادبیات دهه هشتادی‌ها به گوش‌تان خورده و گاهی این ادبیات سردرگم‌تان کرده. مثلا ممکن است این جمله را بشنوید که «رسیدی خ ز بزن» و برایتان سوال شده باشد که منظور از «خ» و «ز» چیست. بورس هم ادبیات خاص خودش را دارد که در نگاه اول می‌تواند باعث سردرگمی شود. ماجرا این است که وقتی اصطلاح یا عبارتی پرکاربرد باشد، دوست داریم آن اصطلاح یا عبارت را مختصر کنیم تا راحت‌تر باشیم.
برای نامگذاری نمادهای بورس شرکتهایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار می‌گیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکتها در بورس نشان‌دهنده گروه آن شرکت در بورس است. بقیه حرف‌های این نمادها هم به‌نوعی انتخاب می‌شوند که نشان‌دهنده عنوان اصلی شرکت باشد
در بازاری هم که قرار است سهام شرکتها خریدوفروش شود، استفاده از نام کامل شرکتها دردسرهای زیادی دارد. مثلا در یک گفت‌وگوی بورسی دشوار است که بگوییم «قیمت سهام توسعه معادن روی ایران افزایش یافت» یا اینکه در تابلوی معاملات بورس از نام کامل شرکتها استفاده کنیم. به همین دلیل از همان ابتدا برای هر شرکتی که وارد بورس می‌شود یک نماد خاص و منحصربه‌فرد در نظر می‌گیرند تا فرایند معاملات ساده‌تر باشد. مثلا بورسی‌ها «بانک صادرات ایران» را با نماد «وبصادر» و «گسترش سرمایه‌گذاری ایرانخودرو» را با نماد «خگستر» می‌شناسند.
نحوه نام گذاری شرکت های بورسی
در حال حاضر بیش از ۵۰۰ شرکت در بازارهای بورس و فرابورس ایران حضور دارند. این شرکتها به چند گروه تقسیم می‌شوند و شرکتهایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار می‌گیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکتها در بورس نشان‌دهنده گروه آن شرکت در بورس است. مثلا نماد معاملاتی بانک‌ها و موسسات اعتباری با حرف «و»، شرکتهای سیمانی با حرف «س»، شرکتهای شیمیایی با حرف «ش» و شرکتهای خودرویی با حرف «خ» شروع می‌شوند (البته استثناهایی هم وجود دارد). بقیه حرف‌های این نمادها هم به‌نوعی انتخاب می‌شوند که نشان‌دهنده عنوان اصلی شرکت باشد.
برای نمونه، نمادهای «خودرو» و «خگستر» و «خساپا» و «خپارس» مربوط به گروه «خودرو و ساخت قطعات» می‌شوند، نمادهای «فملی» و «فولاد» و «فخوز» و «فاسمین» در گروه «فلزات اساسی» هستند، نمادهای «حکشتی» و «حریل» و «حفارس» و «حتاید» در گروه «حمل‌ونقل، انبارداری و ارتباطات» معامله می‌شوند و نمادهای «وپارس» و «وتجارت» و «وپاسار» و «ونوین» در گروه «بانک‌ها و موسسات اعتباری» قرار دارند. البته همانطور که اشاره کردیم در این نام‌گذاری‌ها استثناهایی هم وجود دارد که می‌توانید به‌مرور به آنها آشنا شوید.
معرفی انواع بازار بورس در ایران
شاید شنیده باشید که سهام فلان شرکت در بازار بورس معامله می‌شود یا اینکه فلان شرکت، فرابورسی است. اما شاید ندانید تفاوت بورس و فرابورس چیست و بقیه بورس‌ها در چیست. در واقع هر کدام از این‌ها یک بازار مجزا است و قوانین و شرایط خاص خودش را دارد.
تفاوت بورس و فرابورس
اولین نکته اینکه شرکت بورس اوراق بهادار تهران یا همان بورس معروف از سال ۱۳۴۶ شروع به فعالیت کرده است، اما سابقه فعالیت شرکت فرابورس ایران به سال ۱۳۸۷ برمی‌گردد. به‌طور کلی شرایط پذیرش شرکتها در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس ساده‌تر است و از نظر معاملاتی هم تفاوت‌هایی بین نحوه معاملات بورس و فرابورس وجود دارد. مثلا در حال حاضر فاصله قیمت سفارش‌ها در بازار بورس ۱۰ ریال یا همان یک تومان است، ولی در فرابورس سفارش‌ها را می‌توان با فاصله یک ریال هم ثبت کرد. همچنین بازار پایه هم بخشی از فرابورس است که در آن دامنه نوسان روزانه قیمت ۲ درصد است؛ این دامنه در بازار بورس و تابلوهای اصلی فرابورس ۵ درصد است.
به‌طور کلی شرکتهایی که در بازار بورس هستند معمولا اعتبار بیشتری نزد سرمایه‌گذاران، به‌ویژه سرمایه‌گذاران باتجربه‌تر، دارند. البته این امکان هم وجود دارد که شرکتهای فرابورسی شرایط مورد نیاز پذیرش در بورس را کسب کنند و از فرابورس به بورس منتقل شوند.
بورس کالا چیست؟
همانطور که در بورس اوراق بهادار این امکان وجود دارد که هر اوراق بهاداری (از قبیل سهام شرکتها، اوراق مشارکت و غیره) معامله شود، در بورس کالا هم کالاهای مختلف دادوستد می‌شود. البته در اینجا منظور از «کالا» آن کالای مصرفی یا همان کالایی که به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسد، نیست!
بلکه منظور کالاهای خام و فرآوری‌نشده است که اغلب بین فعالان زنجیره تولید دست‌به‌دست می‌شود. مثلا شرکتهای تولیدکننده ورق و میلگرد و شمش آهن میتوانند محصولات‌شان را در بورس کالا عرضه کنند و به دست شرکتهایی برسانند که از این محصولات به عنوان مواد اولیه استفاده می‌کنند. مهمترین فایده بورس کالا هم ایجاد شفافیت در بازار دادوستد محصولات کالایی است.
نکته: فعالان بورس کالا بیشتر اشخاص حقوقی هستند. در واقع خریدوفروش در رینگ محصولات پتروشیمی و فلزی فقط به اشخاص حقوقی محدود است و اشخاص حقیقی فقط در رینگ معاملات کشاورزی و آتی امکان فعالیت دارند.
شاخص بورس چیست؟ چه تفاوتی با شاخص کل بورس دارد؟
اگر پیگیری اخبار بورسی بوده باشید حتما اصطلاح «شاخص بورس» هم به گوش‌تان خورده باشد. معمولا در اخبار اقتصادی تلویزیون اولین چیزی که گفته می‌شود عدد شاخص بورس و مقدار تغییر آن در مقایسه با روز گذشته است. اغلب هم منظور از «شاخص بورس» همان «شاخص کل بورس» است و بخواهیم کمی دقیق باشیم، شاخص کل بورس نماگری است که سطح عمومی قیمت‌ها و سود سهام شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس را نشان می‌دهد.
نکته: در حال حاضر شاخص‌های مختلفی برای بازارهای بورس و فرابورس ایران تعریف شده است و شاخص کل بورس فقط یکی از این شاخص‌ها است. از شاخص‌های دیگر می‌توانیم به شاخص کل هم‌وزن، شاخص ۵۰ شرکت برتر و شاخص کل فرابورس اشاره کنیم. همچنین برای هر کدام از گروه‌های بورس هم شاخص‌های جداگانه‌ای تعریف شده است.
نکته: شاخص کل بورس، همانطور که از نامش پیداست، فقط از قیمت سهام شرکتهای بورسی (و نه فرابورسی) تاثیر می‌گیرد.
نکته: تاثیر تغییرات قیمت شرکتهای بورسی روی شاخص کل یکسان نیست. تاثیر شرکتهای بزرگ‌تر که ارزش بازار بالاتری دارند روی شاخص کل بیشتر است. اصطلاح نمادهای «شاخص‌ساز» هم از همین‌جا می‌آید؛ نمادهایی که تغییرات قیمت‌شان تاثیر بیشتری روی شاخص کل دارد به اصطلاح نمادهای شاخص‌ساز نامیده می‌شوند.
نکته: شاخص هم‌وزن، همانطور که از نامش پیداست، از همه شرکتهای بورسی تاثیر یکسانی می‌گیرد. به همین دلیل است که وقتی قیمت سهام شرکتهای کوچک‌تر رشد می‌کند، شاخص هم‌وزن رشد بیشتری دارد تا شاخص کل.
سهام چه شرکت هایی در بورس معامله می‌شود؟
با توجه به رویکرد بورس در این سال‌ها و ساده کردن مداوم قوانین مربوط به حضور در بورس، همه شرکتها -حتی شرکتهای کوچک و خرد- میتوانند وارد این بازار جدید شوند. البته باید شرایطی را رعایت کنند و حضورشان به تایید بورس یا فرابورس برسد. ابتدا سهام شرکت و سرمایه‌هایش توسط کارشناسان بورس قیمت‌گذاری می‌شود و قیمت پایه‌ای مشخص می‌شود، تعیین خرده‌فروشی یا عمده‌فروشی سهام توسط هیئت مدیره شرکت تصویب می‌شود و مراحل عرضه اولیه و ورود به بورس فراهم می‌شود. این راهنما شاید به درد کسانی بخورد که در این زمینه سوال دارند.
دیدگاه شما