چگونه وارد بورس شویم؟
در گفت‌وگوی صدای بورس با مهدی سوری، مدیر توسعه بازار کارگزاری خوارزمی، بحث آموزش ورود به بورس، دریافت کد بورسی و اصلاحات رایج بازار سرمایه مورد توجه قرار گرفته است. این‌گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
افراد و کسانی که با بورس آشنایی ندارند باید چه اقدامات و مراحلی را طی کنند؟
از جاهای مختلف می‌شنویم که افراد برای ورود به بورس باید آموزش ببینید؛ در واقع کسی که قصد ورود به بورس را دارد مثل هر کسب‌وکار دیگری باید اطلاعاتی در رابطه با بورس و فرابورس داشته باشد و حداقل بداند سهام، نماد و کارکرد سایت‌های بورسی چیست.
کسانی که مدتی در بورس بوده‌اند به مرور اینها را یاد گرفته‌اند اما برای تسریع در روند معمولا یک دوره‌های آموزشی به اسم مبانی ورود به بورس و اصول مقدماتی بازار سرمایه و. وجود دارد و افراد بعد از اینکه این دوره‌ها را پشت سر گذاشتند، متوجه می‌شوند بورس چیست، اما تاکید من این است که بهتر است پس از فراگرفتن موارد بالا ابتدا تحلیل بنیادی را یاد بگیرند، سپس تحلیل تکنیکال.
چگونه می‌توان وارد بازار سرمایه شد و کد بورسی دریافت کرد؟
برای ورود به بازار سرمایه نیاز به کد بورسی است، همانند شناسه ملی؛ مردم با ورود و ثبت‌نام در سامانه سجام می‌توانند کد بورسی را دریافت کنند. در گام بعدی باید کارگزاری مورد نظر خود را انتخاب کنند و از طریق کارگزاری شروع به خرید و فروش کنند که البته اغلب کارگزاری‌ها در حال حاضر امکان ثبت‌نام غیرحضوری را فراهم کرده‌اند، اما پس از این مرحله باید به دفاتر پیشخوان مراجعه کنند تا یوزر و پسورد مختص خود را دریافت کنند و شروع به خرید و فروش کنند.
دستورالعملی ابلاغ شد در رابطه با اینکه افراد تازه وارد تا یک ماه فقط حق خرید عرضه اولیه دارند و حق انجام معاملات دیگر را ندارند؛ آیا این دستورالعمل اجرایی شده است؟
ورود گسترده مردم به بازار کمی ما را ترساند، زیرا ابتدا زیرساخت‌های بازار سرمایه پاسخگوی این حجم از متقاضی نبود و سپس بازار حبابی شد. این دستورالعمل آمد اما در حال حاضر اجرا نمی‌شود،. واقعیت این است که ما زیرساخت آموزش و آزمون گیری از تمام افراد را نداریم.
کسی که بخواهد از صفر شروع کند حتما باید آموزش ببینید؟
توصیه می‌شود که اگر کسی قصد سرمایه‌گذاری مستقیم دارد، حتما آموزش ببینید. گاهی برخی نگرانند که فرصتشان از دست می‌رود اما می‌توانند در آن مدت سرمایه خود را به صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردان‌ها بسپارند.
تفاوت تحلیل بنیادی با تکنیکال چیست؟ ارجحیتی نسبت به هم دارند؟
خیر؛ هر تحلیلی که به درد بخورد، مفید است و بهتر است همه چیز را بدانیم و توصیه می‌کنم افراد تحلیل تکنیکال، بنیادی و تابلوخوانی را حتما یاد بگیرند.
تحلیل تکنیکال اصولا کاری بورس چیست و چگونه وارد آن شویم؟ ندارد شما در رابطه با کدام سهم صحبت می‌کنید. این تحلیل می‌گوید رفتار عمومی بازار تابع یک سری از الگوها است. برای مثال افرادی که قصد خرید دلار را دارند، می‌دانند مثلا دلار در نیمه دوم انتخابات ریاست جمهوری افزایش می‌یابد یا چه زمانی کاهش می‌یابد. همین تحلیل نیز در بازار سرمایه تا حدی وجود دارد. این منحنی و الگویی که انتظار می‌رود، تکرار شود، تحلیل تکنیکال نام دارد.
تحلیل بنیادی، می‌گویند شما وقتی سهمی را می‌خرید، یعنی قصد دارید با شرکت شریک شوید. پس باید صورت‌های مالی، دارایی‌ها و سود زیان شرکت را بررسی کنید و سپس متناسب با ارزشی که آن دارایی به نظر شما دارد، تصمیم به سرمایه‌گذاری بگیرید. قاعدتا تحلیل بنیادی یکی از الزامات بازار سرمایه است.
در این تحلیل‌ها چند درصد امکان خطا وجود دارد؟
بسیار زیاد؛ وقتی میگوییم خطا قاعدتا معتقدیم یک درستی وجود دارد و میگوییم مثلا ده درصد انحراف از راه درست را شاهد هستیم اما هیج قطعیتی در بازارهای مالی وجود ندارد. بازارهای مالی بیشتر از آنچه افراد فکر می‌کنند، استنباطی هستند، یعنی در لحظه‌ای که من فکر می‌کنم یک سهامی ارزنده است، فردی هم فکر می‌کند زمان فروش این سهم رسیده است و نمی‌ارزد و همین باعث می‌شود تا معاملات شکل بگیرد.
در اصل احتیاجی نیست، من معامله‌گر آینده را پیش‌بینی کنم زیرا قابل پیش‌بینی نیست. من صرفا باید ذهنیت سایر معامله‌گران را پیش‌بینی کنم که آنها چه تصمیمی خواهند گرفت.
سایت tsetmc چیست و چه کارکردهایی دارد؟
سایت tsetmc سایت مدیریت فناوری بورس است و اطلاعات معاملاتی سهم‌ها را به صورت روزانه به مخاطبان نشان می‌دهد. اطلاعاتی در رابطه با اینکه شرکت چقدر خریدار و فروشنده داشته، در چه قیمت معامله شده و حجم معاملاتش چقدر بوده است و اطلاعاتی در رابطه با اینکه سهامداران عمده شرکت چه کسانی هستند و در روزهای گذشته چه مقدار خرید و فروش داشتند. در کل این سایت به‌روزترین و معتبرترین مرجع قیمت است.
سایت کدال اطلاعیه‌های صورت‌های مالی، گزارش فعالیت‌ها و دعوت به مجمع‌های عمومی را انتشار می‌دهد که بسیار ارزشمند است و شما می‌توانید از جزئیات شرکت‌ها مطلع شوید.
کسی که وارد بازار سرمایه می‌شود، لازم است که از این سایت‌ها استفاده کند؟
بستگی به استراتژی معاملاتی فرد دارد. زمانی من سرمایه‌گذاری می‌کنم و زمانی نه صرفا سفته‌بازی می‌کنم و قصد خرید و فروش دارم. هیچکدام ایراد ندارد به شرطی که بدانیم دقیقا چه کاری انجام می‌دهیم. گاهی ما در سهامی سرمایه‌گذاری می‌کنیم که باید در لحظه حواسمان به سهام باشد. به همین خاطر باید حواسمان به روند قیمتی سهم باشد. اما گاهی سرمایه‌گذاری بلندمدت و ارزشی می‌کنیم، در این شرایط مهم نیست شما سهم را ارزان یا گران می‌خرید چون شما سهمی می‌خرید که در آینده ارزش‌های آن قرار است رشد کند.
برخی می‌پرسند من چند سهم در پرتفوی خودم داشته باشم بهتر است؟
جواب کاملا ساده است. حداکثر تعدادی که شما مجاز هستید در پرتقوی خود داشته باشید، تعدادی است که وقت کنید همیشه رصدش کنید و اطلاعیه‌های کدال را زیر نظر داشته باشید.
اصطلاح EPS چیست؟
سود هر سهم را eps می‌گویند. یک شرکت تعدادی سهم دارد که گاهی ممکن است یک شرکت چند میلیارد سهم داشته باشد. هر تعداد که من سهم داشته باشم به نسبت آن چند میلیارد سهم من هم مالک شرکت هستم. شرکت سالانه سودی را به دست می‌آورد، مقداری از سود که به یک سهم می‌رسد eps نام دارد. یعنی سود خالص شرکت تقسیم بر تعداد سهام. یکی از پارامترهای مهمی که در تحلیل شرکت‌ها وجود دارد، این است که بدانیم شرکت چه مقدار سوددهی دارد. پس eps مهم است.
یکی دیگر از پارامترهای ارزشگذاری دارایی شرکت‌ها nav است. این ارزش خالص دارایی‌های شرکت است که نشان می‌دهد به‌روز شده دارایی‌های شرکت منهای بدهی‌هایش، چه مقدارش برای کل سهامداران می‌ماند و وقتی این را تقسیم بر تعداد سهام کنیم، چه مقدار از دارایی‌های شرکت به سهامدار تعلق می‌گیرد.
از نظر ریاضی یعنی قیمت سهم من چند برابر سودی است که پارسال به من تعلق گرفته است. اگر ساده بگویم، من هزار تومن از پول خود را به بانک می‌برم و انتظار دارم که بانک بابت هزار تومان سر سال به من ۲۰۰ تومان سود دهد. در حالتی انگار من یک سرمایه‌گذاری را ۱۰۰۰ تومان خریده‌ام و ۲۰۰ تومان بابت آن سود گرفته‌ام پس p/e سرمایه‌گذاری در بانک با فرض سود ۲۰ درصد برابر با ۵ است، یعنی من ۵ سال طول می‌کشد اگر به همین شکل پیش بروم، جمع سودهایم با پولی که گذاشتم برابر شود. در حالت کلی به نظرم p/e پایین کم ریسک‌تر است و نشان می‌دهد که من نسبت بیشتری از قیمت سرمایه‌گذاری‌ام را به صورت سود پس می‌گیرم.
چرا سهام زیان‌ده رشد می‌کند؟
یک سهم ممکن است سود خوبی نداشته باشد اما چند برابر ارزش بازار خود دارایی داشته باشد که در این صورت قیمت آن می‌تواند رشد کند.
حجم مبنا برای چیست؟
برای این است که قابلیت دستکاری قیمت سهم‌ها کمتر شود. زیرا یک زمانی بازار بسیار کوچک بود و من می‌توانستم با خرید و فروش، قیمت سهام یک شرکت را دستکاری کنم، اما وقتی در صفحه tsetmc نگاه می‌کنیم، چند قیمت میبینیم. اولین قیمت آن روز، آخرین، حداقل و حداکثر و قیمت پایانی را مشاهده می‌کنیم. قیمت پایانی عملا یک جور میانگین موزون گرفتن از معاملات روز است. در بورس یک قیمت پایانی حساب می‌شود که قیمت پایانی امروز در واقع می‌شود صفر تابلوی فردا. فردا می‌تواند بالاتر یا پایین‌تر معامله شود. حداقل یک تعداد معین معامله در طول روز باید رخ داده باشد که قیمت پایانی نسبت به دیروز بتواند به اندازه کامل تغییر کند که به آن تعداد معامله حجم مبنا میگوییم.
این استراتژی که می‌گویند بهتر است فقط عرضه اولیه بخریم درست است؟
من اگر بتوانم تمام پولم را عرضه اولیه بخرم قطعا این کار را می‌کنم اما واقعیت این است که چون عرضه اولیه جذابیت زیادی دارد، متقاضی زیادی دارد و سهمیه‌بندی می‌شود و مادامی که دارایی کسی کمتر از عرضه اولیه است، بهتر است همان را خریداری کند.
عرضه اولیه را چه زمانی باید فروخت؟
سهام عرضه اولیه دو فاز دارد؛ یک فاز عرضه اولیه‌ای است و یک فاز همانند دیگر سهم‌ها عادی می‌شود. سهم وقتی برای اولین بار عرضه می‌شود، فردای آن روز همه قصد خرید دارند، زمانی که معامله شروع می‌شود، چند هزار نفر همزمان آماده برای خرید هستند. منطقا وقتی این حجم از درخواست ارسال می‌شود سامانه معاملات به صورت خودکار اقدام به خرید می‌کند.
وقتی این حجم از تقاضا را داریم بعد از عرضه اولیه هر روز شاهد صف خریدهای طولانی برای عرضه اولیه می‌شویم و هر روز این قیمت رشد می‌کند.
مادامی که این صف خریدها وجود دارد، این سهم عرضه اولیه است و فروش آن منطقی نیست اما بعد از مدتی ممکن است حتی قیمت سهم منفی شود. اما توصیه می‌شود در بازارهای نرمال، هر زمانی که قیمت سهم از حداقل قیمت روز گذشته کمتر شد می‌توان گفت سهم دیگر عرضه اولیه‌ای نیست و می‌توان از آن خارج شد. بعد از مدتی عرضه اولیه تبدیل به سهم عادی می‌شود. در آن زمان احتیاج به تحلیل دارید و در آن زمان باید ببینند ارزش نگهداری دارد یا نه، سپس اقدام به فروش کنید.
چطور تشخیص دهیم یک سهم از بازار جا مانده است؟
از بازار جاماندن را راحت می‌شود تشخیص داد. مثلا در سال ۹۸ شاخص ۱۸۷ درصد رشد کرده اگر سهمی ۱۸۷ درصد رشد نکرده است، یعنی از شاخص کل بازار جامانده است. مثلا وقتی در بازار پایه ۴۰۷ درصد رشد داشتیم اگر سهمی ۴۰۷ درصد رشد نکرده باشد، نسبت به بازار خودش جامانده و می‌توانند این را در سابقه معاملات شرکت نگاه کنند. بهتر است ماندن قیمت سهم را با هم گروهی‌هایش مقایسه کنید.
وجود حباب در بازار یعنی چه؟
وقتی میگوییم حباب یعنی می‌دانیم قیمت ارزش ذاتی و واقعی این سهم چقدر است و می‌دانیم از ارزشش بیشتر شده است و من معتقدم هیچکس نمی‌داند ارزش واقعی یک شرکت چند است که بخواهد حباب را تشخیص دهد. افرادی که حباب تشخیص می‌دهند ارزش دلاری را در نظر می‌گیرند. چه دلیلی دارد که قیمت دلاری یک دارایی ثابت باشد مگر در آمریکا همه سهامشان ثابت است؟ برخی هم این را نسبت به نقدینگی جامعه می‌سنجند که من اصلا مبنای این سنجیدن‌ها را درک نمی‌کنم.
ارزشگذاری شرکت‌ها بر مبنای انتظارات سرمایه‌گذاران از آینده است. فردا را نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم چون آینده همیشه اتفاقات جدیدی در دست دارد.
خرید هر سهمی در بلندمدت می‌تواند سودآور باشد؟
خیر؛ معتقدم که خرید یک سبدی از کل بازار سرمایه به نسبت حجم شرکت‌ها در بلندمدت (بالای ۱۰ سال ) سودآوری دارد زیرا بازار ما بعد از بازده طولانی رشد زیادی می‌کند اما سهام کم ریسک که مزیت‌های ذاتی و طبیعی دارند، سهامی که فعالیت‌هایشان می‌تواند رو به رشد باشد، در بلندمدت سودده هستند. سهام کم ریسک و سودده که افق خوبی دارند، در بلندمدت خوب هستند اما سهامی که سود قابل توجهی ندارند در بلندمدت حتی می‌توانند زیان‌ده باشند.
به نظر شما این استراتژی که پدر و مادرها می‌گویند برای فرزندانمان سهمی را خریداری کنیم برای ده سال بعد، درست است؟
صد درصد؛ یکی از چالش‌هایی که می‌بنیم خانواده‌ها دارند، این است که پس‌انداز بچه را چه کنند؟ اگر در بانک سرمایه‌گذاری کنیم به طور قطع پول را نابود کرده‌ایم، بیمه‌های عمر نیز ساختار بانکی دارند. توصیه نمی‌کنم پول‌هایشان را در بانک قرار دهند. دلار و طلا کم ریسک هستند اما هیچ چیز بازدهی بازار سرمایه را ندارد و در آینده هم نخواهد داشت. بهتر است یک سبد متنوعی از سهام را تشکیل دهند یا بر روی صنایع بزرگ مانند هلدینگ‌های پتروشیمی یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام، سرمایه‌گذاری کنند که بهترین پس‌انداز است.
این استراتژی درست است که طلا، مسکن و خودروشان را بفروشند یا برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه وام بگیرند؟
ریسک است دیگر؛ اگر کسی طلا بفروشد و سهام بخرد در اصل ریسک خودش را افزایش داده زیرا انتظار نمی‌رود طلا افت قیمت پیدا کند و تمام این شرایط بستگی به ریسک‌پذیری افزار دارد.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای تازه واردان بهتر است یا عرضه اولیه؟
بهتر است بورس چیست و چگونه وارد آن شویم؟ از همین دو روش صندوق‌ها و عرضه اولیه استفاده کنند و اگر پولشان بالای یک میلیارد است، می‌توانند سبدگردانی اختصاصی بگیرند اما نه اینکه به کسی بسپارند. شرکت‌های سبدگردان که از سازمان بورس مجوز سبدگردانی دارند، بهترین گزینه هستند.
برای اینکه یک صندوق را انتخاب کنند، چه مواردی را باید بررسی کنند؟
مرجعی که می‌توانند عملکرد صندوق‌ها را ببیند سایت isignal.ir است. باید وارد سایت و بعد وارد قسمت مقایسه صندوق‌ها شوند، سپس گزینه درسهام را انتخاب کنند و بازده صندوق‌های مختلف را مشاهده کنند. در اینجا می‌توان عملکرد گذشته صندوق‌ها را بررسی کرد. باید به ثبات بازدهی صندوق دقت کرد، زیرا اگر ثبات نداشته باشد یعنی صندوق بسیار پر ریسک عمل می‌کند و من ترجیح می‌دهم در صندوق‌های پرریسک سرمایه‌گذاری نکنم. برخی صندوق‌ها محافظه‌کارتر هستند و بر روی سهم‌های بنیادی و سودده سرمایه‌گذاری می‌کنند، برخی هم پر ریسک عمل می‌کنند.
صندوق‌های مختلف و etf ها چه تفاوتی دارند؟ باید کدام را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرد؟
ما در بورس از کم ریسک‌ترین ابزارها تا پرریسک‌ترین‌ها را داریم و هر فرد متناسب با سطح ریسک‌پذیری که دارد، می‌تواند متناسب با آن ابزارهای مختلفی برای سرمایه‌گذاری انتخاب کند.
در رابطه با etf باید بگویم چیز خاصی نیست. صندوق اگر قابلیت خرید و فروش کردن داشته باشد، می‌شود etf یعنی صندوق‌های قابل معامله. این صندوق‌ها عمده منابع خودشان را در ابزارهای درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند که به آنها صندوق با درآمد ثابت گفته می‌شود و یک سری صندوق هم که در سهام خرید و فروش می‌شوند. ما در صندوق‌های درآمد ثابت ریسک بسیار کمی داریم، مثل سپرده بانکی و انتظار بازدهی ما هم کمی بالاتر از بانک است.
اما صندوق در سهام یعنی من پولم را به یک شرکت سبدگردان سپرده‌ام و یک واحد صندوق گرفته‌ام، افراد دیگر هم پول‌هایشان را گذاشته‌اند و این سبدگردان همه پول‌ها را کنار همه گذاشته و خرید و فروش می‌کند. در اینجا ممکن است من ضرر کنم یا سود، اما در این شرایط اگر سود کنم، سود بالایی به دست می‌آورم.
اسناد خرانه دولتی چیست؟
در هر اقتصادی کم‌ریسک‌ترین ابزار مالی، اسناد خرانه دولتی است. اسناد خزانه اسلامی این است که دولت به پیمانکارها یک چک صد هزار تومانی بابت طلبشان مثلا برای سال بعد داده که شما اگر این برگه را داشته باشید، دولت سال آینده یا در سررسید آن اوراق صد هزار تومان به شما می‌پردازد. من پیمانکار ۳ سال طول کشیده تا دولت طلبم را بدهد و در حال حاضر می‌خواهم حقوق کارمندم را بدهم، پس نمی‌توانم تا سال آینده صبر کنم که سررسید اسناد خزانه برسد. پس در بازار این اوراق را می‌فروشم. قطعا هیچکس چک صد هزار تومانی سال بعد را به همان قیمت نمی‌خرد، پس مجبورم این را با قیمت کمتر بفروشم و کسی که آن را می‌خرد، سود می‌کند اما به این دلیل می‌گویم کم‌ریسک‌ترین است زیرا این اسناد، جزو بدهی‌های اولویت‌دار دولت است و دولت موظف است اول این بدهی‌ها را پرداخت کند، سپس حقوق کارمندان خود را. به همین خاطر این اسناد خزانه حتی از بانک مطمئن‌تر است. بانک احتمال ورشکستگی دارد اما برای دولت این اتفاق رخ نمی‌دهد.
بورس‌باز شویم
در شرایط سخت اقتصادی، راه‌های پس‌انداز و افزایش سرمایه اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. مردم برای اینکه آینده مطمئن‌تری داشته باشند، بخشی هرچند کوچک از درآمد خود را پس‌انداز می‌کنند. اما نگه‌داشتن پول بدون استفاده در یک نقطه نمی‌تواند تصمیمی عاقلانه باشد؛ چرا که با انباشته‌کردن پول نمی‌شود روی حفظ ارزش آن حساب کرد. بعضی افراد به دیگران، مخصوصا آنها که تجربه‌ای ندارند توصیه می‌کنند وارد بورس نشوند. بسیاری هستند که افراد تازه‌کار را از ورود به بورس منع می‌کنند و دلیل این کار را پرریسک‌بودن این بازار و امکان مسدود‌شدن سرمایه برای مدت طولانی می‌دانند، درحالی‌که همه افراد می‌توانند با کسب دانش و آموزش‌های لازم و تجربیات کافی، مانند افراد حرفه‌ای در بورس سرمایه‌گذاری پرسودی داشته باشند. همیشه یادتان باشد، هیچ نسخه کتابی، تجربه شخصی و هیچ رهنمود علمی نمی‌تواند شما را در بورس کاملا هدایت کند. اما یادگیری بعضی نکات باعث می‌شود تجربه خوبی از حضور در این فضای معاملاتی داشته باشید. اگر قصد دارید وارد بورس شوید یا کنجکاو هستید درباره آن بیشتر بدانید، بهزاد رنجبر، استاد راهنمای این هفته ما اینجاست تا فوت‌وفن‌های بورس، بایدها و نبایدها و اصطلاحات رایج در این فضا را توضیح دهد.
بورس چیست؟
مثل هر بازار دیگری، بورس هم بازاری است که در آن دارایی‌ها خرید و فروش می‌شوند. بورس به 3دسته بورس کالا، ارز و اوراق بهادار تقسیم می‌شود. در بورس کالا همانطور که از نامش پیداست، کالاهای معینی خرید و فروش می‌شود. در این بورس معمولا مواداولیه معامله می‌شود و هر کالایی بورس خودش را دارد؛ مثلاً بورس نفت. در بورس ارز، پول‌های خارجی مورد معامله قرار می‌گیرند که البته این بورس در ایران فعال نیست. در بورس اوراق بهادار، دارایی‌های مالی مانند سهام شرکت‌ها، اوراق مشارکت و. خرید و فروش می‌شود. در این بازار قوانینی وجود دارد که منافع سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران را حفظ می‌کند.
چرا سراغ بورس بورس چیست و چگونه وارد آن شویم؟ برویم؟
سرمایه‌گذاری در سهام چندین مزیت مهم دارد و به‌خاطر این مزیت‌ها می‌تواند گزینه خوبی باشد. برای سرمایه‌گذاری در سهام، نیاز به سرمایه زیادی ندارید. حداقل خرید سهام در سیستم‌های معاملات آنلاین که امروز همه از آنها استفاده می‌کنند فقط 102هزار تومان است. اما برای اینکه فعالیت و زمانی که شما صرف می‌کنید واقعا ارزش داشته باشد، بهتر است حداقل 5میلیون تومان سرمایه داشته باشید. بسیاری از افراد هستند که 2میلیون، 5میلیون یا بیشتر پس‌انداز کرده‌اند و مایلند آن را به گردش درآورند و از این طریق سودی نصیب خود کنند. با این مبالغ کم معمولا هیچ‌کسب‌وکاری نمی‌توان راه‌اندازی کرد و به همین دلیل است که بورس جای خود را بین افراد زیادی که سرمایه کمی دارند باز کرده است.
کدمعاملاتی دریافت کنید
برای معامله در بورس شما نیاز به یک کارگزار رسمی و کد معاملاتی (که با نام کد بورسی یا کد سهامداری نیز شناخته می‌شود) دارید. شرکت‌های کارگزاری در واقع واسطه بین شما و بورس هستند و وظیفه انتقال سفارشات خرید و فروش سهام را به سامانه معاملاتی بورس برعهده دارند. این کار می‌تواند به‌صورت دستی و توسط خود کارگزار صورت بگیرد یا اینکه سرمایه‌گذار با دسترسی به نرم‌افزار معاملات آنلاین، سفارش را به‌طور مستقیم ثبت کند. کد معاملاتی نشان‌دهنده هویت شما در بورس است. پس از ثبت‌نام و طی مراحل لازم، به‌طور معمول حداکثر پس از 4-3روز کد معاملاتی به موبایل و ایمیل شما ارسال می‌شود و می‌توانید خرید و فروش سهام را انجام دهید. خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار، صرفا از طریق شرکت‌های کارگزاری و به یکی از این روش‌ها انجام می‌شود: مراجعه حضوری به کارگزاری و ارائه سفارش خرید یا فروش، سفارش تلفنی به کارگزاری، برای خرید یا فروش سهام، سفارش اینترنتی به کارگزاری، برای خرید یا فروش سهام، خرید یا فروش مستقیم سهام توسط خود فرد و از طریق سامانه معاملات آنلاین. بنابراین برای خرید و فروش سهام، الزاما نیازی به مراجعه به تالار بورس یا کارگزاری نیست، در سیستم معاملاتی آنلاین که بهترین روش معاملات است، خرید و فروش آنی و لحظه‌ای
سهام امکان‌پذیر است.
مفاهیم و قوانین
برای فعالیت در بورس باید دنبال کسب آگاهی باشید. هیچ فعالیتی در دنیا وجود ندارد که نیاز به مهارت نداشته باشد. مثلا شاید برایتان سؤال باشد که آیا بورس تهران 24ساعت شبانه‌روز باز است و معامله انجام می‌شود؟ فرابورس چه تفاوتی با بورس دارد و از این نوع سؤالات. پس سرمایه‌گذاری در بازار سهام هم نیاز به یادگیری برخی قوانین، اصطلاحات و مفاهیم دارد. پس از یادگیری مفاهیم اولیه بورس، باید بدانید کدام سهام یا اوراق بهادار را در چه زمانی بخرید و چه زمانی بفروشید تا بتوانید سود کسب کنید. این کار از راه یادگیری روانشناسی بازار، تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال ممکن است و همزمان با یادگیری نیاز به کسب تجربه و تمرین دارد. در این بخش از فعالیت شما در دنیای بورس، بیشترین انرژی و زمان صرف می‌شود چون یک معامله نادرست به هردلیل باعث از دست‌رفتن بخش بزرگی از سرمایه شما می‌شود.
تالار بورس کجاست؟
حتما شما هم نخستین تصویری که از بورس در ذهن دارید، تابلوی بزرگی است که عددهای روی آن مدام تغییر می‌کنند و افرادی با هیجان به آن خیره شده‌اند. تالار بورس جایی است که در آن، کارگزاران سهام را معامله می‌کنند. تابلویی در تالار بورس وجود دارد که قیمت لحظه‌ای سهام مختلف را نشان می‌دهد. تالار بورس به 2بخش اصلی و فرعی تقسیم می‌شود. در تالار اصلی شرکت‌هایی وجود دارند که خود را با قوانین سازمان بورس وفق داده‌اند. تالار فرعی نیز شامل شرکت‌هایی است که به‌صورت آزمایشی در آن فعالیت کرده و درصورتی که بتوانند خود را با قوانین وفق دهند، در تالار اصلی کار خواهند کرد.
فوت و فن‌های فعالیت بورسی
وقتی با مبلغ کمی وارد بازار شوید، حتی اگر درصد زیادی ضرر کنید، چون میزان سرمایه اولیه کم است میزان ضرر نیز بورس چیست و چگونه وارد آن شویم؟ کم خواهد بود. به‌طور مثال وقتی 5میلیون تومان سهام خریده باشید، اگر 10درصد ضرر کنید ضرر شما فقط 500هزارتومان خواهد بود. ولی وقتی میزان سرمایه بالا باشد، میزان ضرر نیز بالاتر خواهد بود. اما از طرف دیگر میزان کسب سود نیز با سرمایه بالاتر، بیشتر است.
اولویت اول شما در بورس باید حفظ سرمایه، اولویت دوم حفظ سودهای قبلی و اولویت سوم سودکردن باشد. حفظ سرمایه مهم‌ترین اصل است چون اگر سرمایه خودتان را از دست بدهید، دیگر چیزی ندارید که با آن معامله کنید و سود ببرید.
از تجربیات دیگران استفاده کنید و وقتی اشتباهی انجام دادید، آن را بپذیرید. اشتباه را تصحیح کنید و درس بزرگی که از آن اشتباه گرفته‌اید را در جایی یادداشت کنید. معامله در بورس مجازی می‌تواند برای سنجش مهارت‌تان در انتخاب سهام به شما کمک کند.
سراغ بورس نروید اگر
زمان کافی روزانه در اختیار ندارید، بورس برای شما مناسب نیست.
درصورتی که شغلی ندارید یا در هر صورت به فکر درآمد ثابت ماهانه هستید، بورس انتخاب خوبی نیست.
اگر سرمایه‌ای که در اختیار دارید وام و قرض است، سراغ بورس نروید.
اگر تحمل زیان احتمالی و ریسک بالا را ندارید، کار دیگری را انتخاب کنید.
درصورتی که فکر می‌کنید بورس قمار است و فقط با داشتن شانس و اقبال می‌توان موفق شد، انتخابتان اشتباه است.
اگر به فکر این هستید که در مدت خیلی کوتاهی ثروتمند شوید، بورس برای شما مناسب نیست.
سراغ بورس بروید اگر
سرمایه‌ای پس‌انداز کرده‌اید که فعلا به آن نیازی ندارید و قصد دارید سودی بیشتر از سود بانکی کسب کنید.
تصمیم گرفته‌اید به‌صورت حرفه‌ای شغل سرمایه‌گذاری یا معامله‌گری سهام را در پیش بگیرید.
ریسک‌پذیری و صبر بالایی دارید و می‌خواهید طی سال‌های آینده سرمایه‌تان را افزایش دهید.
آینده مالی برای شما مهم است و مایل هستید برای بهبود آینده خودتان و فرزندان‌تان قدمی مثبت برداشته باشید
آماده هستید برای رسیدن به هدف وقت و انرژی بگذارید.
می‌دانید که کسب ثروت و زندگی در رفاه برای شما ممکن است و آماده هستید بهای رسیدن به هدف خود را بپردازید.
سرمایه همیشه نقد
سرمایه شما قابل نقدشدن است. اگر شما 10میلیون تومان داشته باشید و با آن یک کسب و کار راه‌اندازی کنید، درصورتی که تصمیم بگیرید کسب‌وکارتان را تعطیل کنید وسایل زیادی روی دست‌تان خواهد ماند، مثلا وسایل مغازه یا کارگاه. اما سرمایه‌گذاری در بورس فقط خرید برگه سهام است و اگر سهم درستی را انتخاب کرده باشید که نقدشوندگی بالایی داشته باشد، فورا می‌توانید سهام خود را بفروشید تا کارگزار 3روز بعد، مبلغ حاصل از فروش سهام را به‌حساب بانکی شما واریز کند. خرید و فروش سهام در همه جا و در هرزمان قابل انجام است. فرقی نمی‌کند کجای دنیا باشید، فقط کافی است با یک کامپیوتر به اینترنت متصل شوید و معاملات دلخواه‌تان را از طریق پلتفرم‌های معاملاتی متنوع که برای موبایل‌ها، تبلت‌ها و کامپیوترها ساخته شده انجام دهید.
بایدها و نبایدهای قدم‌های اول
بایدها
یادگیری و پیشرفت شخصی را در اولویت قرار دهید.
برای معامله در بورس با خونسردی عمل کرده و احساسات‌تان را کنترل کنید.
به این توجه کنید معامله‌گرها و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای چطور معامله می‌کنند.
برای پیشرفت در این بازار، حاضر باشید وقت و انرژی بگذارید و بهای آن را بپردازید.
مدیریت ریسک و سرمایه را رعایت کنید و اصل اول شما حفظ سرمایه باشد.
نبایدها
بدون اینکه حتی مفاهیم ابتدایی را بدانید در بورس شروع به سرمایه‌گذاری و معامله‌گری کنید.
صرفا به‌دنبال سیگنال و توصیه‌گرفتن از افراد به ظاهر حرفه‌ای باشید و سابقه افراد را بررسی نکنید.
تا یک معامله سودده داشتید خودتان را حرفه‌ای بدانید و با قرض‌گرفتن از بانک و اطرافیان و فروش دارایی‌هایتان وارد بورس شوید.
فکر کنید بورس قماربازی است پس نیاز به یادگیری ندارد.
معاملات را از روی احساسات انجام دهید و عجله کنید.
به‌دنبال پولدارشدن سریع باشید.
مسئولیت‌پذیر نباشید و مقصر ضررهای احتمالی را بازار، مردم و سهامدار عمده بدانید.
اصطلاحات بورسی را یاد بگیریم
سهم
سهم یک برگه دارای ارزش یا همان ورق بهادار است که با خرید آن می‌توانیم بخشی از مالکیت یک شرکت را در اختیار داشته باشیم. به زبان ساده می‌توان گفت که هر سهم حاصل تقسیم سرمایه یک شرکت بر یک عدد مشخص است. ارزش اسمی هر سهم طبق قانون 1000ریال است. البته ارزش اسمی شرکت‌های مختلف با توجه به وضعیت فعالیتی که دارند، ممکن است عددی بیشتر یا کمتر از این مقدار باشد. با استفاده از ارزش اسمی سهم می‌توان تعداد سهام و میزان سرمایه یک شرکت را تعیین کرد. برای مثال، اگر سرمایه یک شرکت در ترازنامه 1200میلیارد ریال باشد، با تقسیم این عدد بر 1000ریال، تعداد سهام آن به‌دست می‌آید که 2/1میلیارد عدد است.
ترازنامه
ترازنامه یک صورت مالی است که سرمایه (حقوق صاحبان سهام) و دارایی‌ها و بدهی‌های شرکت در آن نوشته می‌شود. در ترازنامه ابتدا دارایی‌ها، بعد از آن بدهی‌ها و در نهایت حقوق سهامداران ثبت می‌شود. ترازنامه به این دلیل برای سهامداران مهم است که با بررسی آن می‌توانند از قدرت شرکت مطلع شده و وضعیت آن را در آینده پیش‌بینی کنند.
مجمع
جلسه‌ای که در آن، مدیران و سهامداران برای بررسی و تصمیم‌گیری مسائل مهم شرکت دور هم جمع می‌شوند. همه سهامداران شرکت، متناسب با سهمی که دارند، حق رأی دارند. جلسه مجمع باید حداقل 10روز قبل از برگزاری، توسط هیأت مدیره شرکت اطلاع‌رسانی شود.
صورتحساب سود و زیان
در صورتحساب سود و زیان، میزان درآمد و هزینه و در نهایت سود یا زیان شناسایی شده شرکت آورده می‌شود. دلیل اهمیت صورتحساب سود و زیان این است که میزان سودآوری شرکت را نشان می‌دهد و می‌تواند یکی از عوامل تصمیم‌گیری سهامدار باشد.
سود هر سهم یا EPS
سود هر سهم، سودی است که به هر سهم تعلق می‌گیرد. اگر کل سود را پس از کسر مالیات بر تعداد سهم‌ها تقسیم کنیم، سود هر سهم به‌دست خواهد آمد. EPS تحقق‌یافته، سودی است که در سال مالی محقق می‌شود و EPS پیش‌بینی شده مقدار سودی است که شرکت برای سال مالی پیش‌رو پیش‌بینی می‌کند.
سود تقسیمی هر سهم یا DPS
شرکت‌ها، الزاما همه سود هر سهم را بین سهامداران توزیع نمی‌کنند و ممکن است بخشی از آن را به توسعه شرکت و امور مشابه آن اختصاص دهند. بنابراین، میزان سودی که از هر سهم بین سهامداران توزیع می‌شود، سود تقسیمی هر سهم نام دارد. تصمیم‌گیری میزان تقسیم سود، در مجمع عادی سالانه و با رأی‌گیری از سهامداران انجام می‌شود.
نماد معاملاتی
نماد، نام اختصاری شرکتی است که در بورس حضور دارد. حرف اول هر نماد مربوط به صنعتی است که شرکت در آن زمینه فعالیت می‌کند و ادامه آن نیز خلاصه نام شرکت است. برای مثال نماد ستران (سیمان تهران) مربوط به گروه صنعت سیمان، آهک و گچ بوده و تران همان تهران است.
عرضه اولیه
وقتی شرکتی برای نخستین بار سهام خود را در معرض خرید عموم قرار دهد، می‌گویند عرضه اولیه عمومی صورت گرفته است.
شاخص
حتماً در رسانه‌ها شنیده‌اید که شاخص امروز بورس افزایش یافت و به فلان تعداد واحد رسید. برای ارزیابی کیفی همه فرایندها معمولا شاخص (Index) یا معیاری کمی تعیین می‌شود که با بررسی آن می‌توان گذشته، حال و آینده را تحلیل کرد. در بورس نیز شاخص و به‌عبارت بهتر شاخص‌هایی وجود دارد که می‌تواند معیاری مناسب برای ارائه وضعیت آن باشد. شاخص کل یکی از مهم‌ترین شاخص‌هایی است که همه فعالان بازار سرمایه باید با آن آشنایی داشته باشند. برای محاسبه شاخص، یک سال مشخص به‌عنوان پایه یا مبنا درنظر گرفته می‌شود و پس از تقسیم ارزش جاری بر ارزش سال مبنا، عدد حاصل در 100ضرب می‌شود. در هر بورس اوراق بهادار، بسته به نیاز و کارایی، شاخص‌های زیادی تعریف و محاسبه می‌شود.
صف خرید و فروش
وقتی حجم عرضه یک سهم بیشتر از تقاضای آن باشد، صف فروش و وقتی حجم تقاضای آن نسبت به عرضه‌اش بیشتر باشد، صف خرید برای آن تشکیل خواهد شد. یکی از دلایل تشکیل صف خرید یک سهم، اقبال مردم به آن سهم و از دلایل تشکیل صف فروش عدم‌استقبال سهامداران نسبت به آن است.
کارگزاری
کارگزاری‌ها بنگاه‌هایی هستند که به نمایندگی از سرمایه‌گذاران خرید و فروش سهام آنان را انجام می‌دهند. به‌عبارت دیگر، می‌توان گفت که کارگزاران واسطه بین سهامداران و شرکت‌ها هستند. رتبه مناسب در رتبه‌بندی سازمان بورس، امکانات ارتباطی و پاسخگویی، ارائه تحلیل روزانه و داشتن پلتفرم‌های روان از عوامل مؤثر در انتخاب
کارگزاری‌هاست.
معاملات آتی زعفران چیست و چگونه وارد آن شویم؟
معاملات قراردادهای آتی زعفران یکی دیگر از مواردیست که بورس کالا در اختیار معامله‌گران قرار داده است، تا بتوانند قراردهای آتی زعفران را خرید و فروش کرده و از این طریق اقدام به کسب سود نمایند.
در این مطلب قصد داریم تا معاملات آتی زعفران را بررسی کرده و نحوه ورود به این بازار را برای شما شرح دهیم. پس با طلاچارت همراه باشید…
چرا زعفران در ایران بسیار مهم است؟
کشور ما حدود ۹۰ درصد از زعفران دنیا را تولید می‌کند و از این رو بزرگترین صادر کننده زعفران دنیا هستیم. شرایط اقلیمی مناسب و نیروی کار ارزان باعث شده تا کشورهای دیگری مثل اسپانیا توان رقابت با ایران در زمینه تولید زعفران را نداشته باشند.
قراردادهای آتی زعفران چیست؟
قراردادهای آتی زعفران در بورس کالای ایران بر روی زعفران رشته ای بریده ممتاز (نگین) تعریف شده است. هر قرارداد آتی که بر روی یک دارایی راه اندازی شود، دارای یک سری مشخصات می باشد که حاوی اطلاعات مهم در خصوص قراردادی است که افراد اقدام به معامله آن می‌کنند.
مشخصات مهم قراردهای آتی زعفران
- اندازه هر قرارداد: ۱۰۰ گرم
- حد اکثر نوسان قیمت روزانه: مثبت یا منفی ۳% نسبت به تسویه روز قبل
- ماه‌های قرارداد: تمامی ماه‌های سال به تشخیص شرکت بورس کالای ایران
- دوره معاملات: دوره معاملاتی هر کدام از نمادها در اطلاعیه معاملاتی مربوطه اعلام خواهد شد.
- تاریخ تحویل: از اولین روز کاری پس از آخرین روز معاملات تا پایان ماه قرارداد
- محل تحویل: انبارهای مدنظر بورس و یا هر انبار دیگری جهت تحویل کالا، ۱۰ روز قبل از پایان دوره معاملاتی هر نماد توسط بورس کالا اعلام خواهد شد.
- حداقل تغییر قیمت سفارش: ۱۰ تومان در هر گرم که معادل ۱۰۰۰ تومان در هر قرارداد است.
- وجه تضمین: میزان وجه تضمین توسط بورس کالا اعلام شده و در طی زمان متغییر می‌باشد.
- وجه تضمین اولیه: معادل ۱۰% ارزش یک قرارداد می‌باشد.
- حداقل وجه تضمین: ۷۰% وجه تضمین اولیه.
- حداکثر حجم هر سفارش: ۲۵ قرارداد.
- کارمزد معاملات: ۲۰۰ تومان بابت معامله هر قرارداد.
- کارمزد تسویه و تحویل: ۱۰۰۰ تومان بابت هر قرارداد.
- ساعت معاملات: شنبه تا چهارشنبه به مدت ۳ ساعت. شروع از ۱۲:۳۰ تا ۱۵:۳۰
- سقف مجاز موقعیت‌های باز: اشخاص حقیقی ۱۰۰۰ قرارداد در هر نماد معاملاتی و اشخاص حقوقی ۱۰۰۰ قرارداد در هر نماد معاملاتی و قابل افزایش تا ۱۰% موقعیت‌های باز در بازار.
- اندازه تحویل: حداقل ۱۰ قرارداد.
مثالی از نحوه محاسبه سود و زیان مشتری در یک معامله
فرض کنید سینا یک قرارداد آتی زعفران را روی قیمت ۷۰۰۰ تومان خریده است و پس از اتمام ساعات کاری روزانه، قیمت تسویه ۷۱۵۰ تومان اعلام شده است. بنابراین سینا ۱۵۰ تومان به ازای هر گرم زعفران در سود است. همانطور که در بالا اشاره شد، هر قرارداد شامل ۱۰۰ گرم زعفران می‌باشد. بنابراین باید ۱۵۰ تومان (میزان سود) را در ۱۰۰ (وزن زعفران در هر قرارداد) ضرب کنیم تا میزان سود اصلی مشخص شود. سود سینا برای امروز ۱۵۰۰۰ تومان می‌باشد.
اما فرض کنیم قیمت بر خلاف جهت معامله سینا نزولی شده و به ۶۹۰۰ تومان رسیده است. در این شرایط سینا به ازای هر گرم زعفران ۱۰۰ تومان ضرر کرده است و مجموع ضرر او در این معامله ۱۰۰۰۰ تومان می‌باشد.
نکته: به منظور سادگی کار، در این مثال کارمزد معامله را در نظر نگرفته‌ایم.
مراحل اخذ کد معاملاتی قراردادهای آتی زعفران
۱- مراجعه به کارگزاری‌های دارای مجوز معاملاتی آتی بورس کالا
۲- ارائه مدارک هویتی
۳- شرکت در آزمون مربوطه و ارائه پرینت نتیجه قبولی به کارگزار
۴- تکمیل و امضای فرم‌های مربوط به درخواست کد، اقرارنامه و بیانیه ریسک معاملات و معرفی حساب‌های بانکی مشتری.
۵- تایید مدارک مذکور توسط کارگزار و ارائه آن به بورس کالا
۶- بررسی مدارک توسط بورس کالا و اعطای کد معاملاتی به مشتری
همچنین در صورتی که بخواهید از سیستم آنلاین معاملات استفاده کنید باید حداقل مدرک دیپلم و ۱۸ سال سن داشته باشید.
در این مطلب سعی کردیم به صورت مختصر و مفید به معاملات آتی زعفران و چگونگی ورود به آن بپردازیم. باید منتظر ماند و دید که معاملات زعفران مورد توجه معامله‌گران قرار خواهد گرفت یا خیر.
بورس چیست و چگونه وارد بورس شویم
بورس چیست و چگونه وارد بورس شویم
بورس کالا
بورس کالا، عبارت است از یک بازار سازمان یافته که در آن جا تعداد زیادی از فروشنده ها ، کالا ها و محصولات خودشان را عرضه می کنند و این کالا ها بعد از این که توسط تعدادی از کارشناس ها مورد ارزیابی قرار گرفتند و ارزش گذاری شدند ، در معرض خرید مشتریان گذاشته می شوند . در این نوع بورس ، معمولا مواد اولیه و خام مورد خرید و فروش قرار می گیرند . اسم هر بورس کالایی ، از نام کالایی که مورد معامله قرار می گیرد ، می آید . مثلا می گویند بورس فرش ، بورس اتوموبیل و یا …
بورس ارز در این بورس ، پول های خارجی داد و ستد می شوند . متاسفانه این نوع بورس در کشور ایران انجام نمی شود .
بورس چیست و چگونه وارد بورس شویم
در این نوع بورس ، چیزهایی مثل برگه های مشارکت یا سهام ، مورد خرید و فروش قرار می گیرند . در کشور ایران ، این برگه های بهادار به طور همیشگی و به صورتی رسمی در یک محل معین داد و ستد می شوند که به آن بازار ، بورس اوراق بهادار می گویند .شرکت های مختلف ، ابتدا وارد این بازار می شوند و بعد از این که تحقیقات لازم برای ارزیابی کارایی و عملکردشان انجام گرفت ، اجازه پیدا می کنند که وارد بازار بورس بشوند . این شرکت ها وظیفه دارند که همه اطلاعات مالی مربوط به خودشان را در زمان هایی که از قبل برای آن ها تعیین شده است ، جمع آوری کنند و آن را به سازمان بورس ، اعلام بکنند و اگر به هر دلیلی از این کار خودداری بکنند ، مطابق قوانین و مقررات با آن ها برخورد می شود .
در کشور ایران ، بورس از تاریخ ۱۳۴۶ روی کار آمده است و ساختمان اصلی آن ، در خیابان حافظ است . اصلی ترین تالار بورس در ایران ، تالار حافظ است . سهامدارانی که در بورس فعالیت می کنند ، در این تالار حضور پیدا می کنند و با نگاه کردن به نمایشگرهایی که داخل این تالار نصب شده است ، به صورت لحظه به لحظه در جریان تغییر قیمت سهام و شاخص های مربوط به آن قرار می گیرند .
همچنین حاضران در این تالار ، دائما از میزان سفارشات و هم چنین مقدار عرضه و تقاضا برای هر سهامی با خبر می شوند . در این تالار ، یک سری بروشورها ی خبر رسانی هم پخش می شوند که حاضرین می توانند از این خدمات جانبی هم استفاده بکنند . غیر از تالار حافظ ، ما باز هم تالارهای دیگری در باقی شهرها داریم که توسط سازمان بورس دائر شده اند و به افراد علاقه مند به سرمایه گذاری ، خدمات می دهند .
خوشبختانه پاسخ به این سوال منفی است و امروزه دیگر مردم می توانند خیلی راحت در منزل و یا محل کارشان بنشینند و به صورت آنلاین به خرید و فروش سهام بپردازند و دیگر نیازی ندارند که حتما به تالار بورس بیایند تا بتوانند این کارها را انجام بدهند و این برای صرفه جویی کردن در وقت ، خیلی موثر است . دیگر مهم نیست که چه زمانی از شبانه روز است و در کجا هستید چون شما می توانید با اتصال به اینترنت هر بررسی ای را که می خواهید در مورد سهام خودتان انجام بدهید .
حتما برایتان این سوال به وجود می آید که پس چرا هر وقت در اخبار تالار بورس را نشان می دهند ، همیشه اینقدر شلوغ و پر همهمه است ؟! دلیلش این است که بعضی از سهامداران برای این که از نظرات باقی افراد هم در مورد اوضاع سهام مختلف با خبر بشوند در تالار حاضر می شوند تا با آن ها مشورت بکنند .
شما برای این که بتوانید سهامتان را خرید و فروش بکنید ، لازم است که از یک وکیل یا یک فرد واسط کمک بگیرید . کارگزاران ، همین افراد واسطه ای هستند که در زمینه بورس به کار و فعالیت مشغول هستند . هیچ وقت شما نمی توانید بدون وجود کارگزار ، سهامتان را داد و ستد بکنید . اگر شما هم به خرید و فروش سهام علاقه مند شده اید ، می توانید به کارگزاری مراجعه بکنید و یک سری مراحل را طی بکنید و مدارکی را ارائه بدهید . در نهایت به شما یک کد بورسی می دهند که از طریق آن می توانید به راحتی شروع به داد و ستد کنید .
در انتخاب کارگزار باید خیلی دقت بکنیدکه برای چه مقدار سرمایه هایی کار می کند و این که آیا سرمایه شما در حدی است که کارگزار آن را جدی بگیرد یا نه ؟ معمولا کارگزاران به نسبت حجم سرمایه گذاری ای که افراد می کنند ، آن ها را در اولویت کاریشان قرار می دهند . مثلا اگر یک کارگزار ، اغلب مشتریانی که دارد دارای سرمایه های بالای صد میلیون تومان باشند، برای سرمایه گذاری با سرمایه ده میلیون تومان مناسب نیست .
تعداد مراجعه کنندگان به کارگزار هم معیار مهمی است که نشان می دهد که آیا کارگزار فرصت رسیدگی به درخواست های همه مشتریانش را دارد یا خیر ؟ چرا که در غیر این صورت ، شاید به علت این که فرصتی برای انجام درخواست های خرید و فروش مشتریانش ندارد ، درخواست آن ها را به روزهای بعدی موکول کند و این مسئله با توجه به ارزشی که زمان در معاملات بورس دارد ، ممکن است موجب از دست رفتن برخی از فرصت های شما شود .
بعد از این که سهام مورد نظر خودتان را انتخاب کردید و برای خرید سهام به یک شرکت کارگزاری مراجعه نمودید ، باید فرم مخصوص خرید سفارش سهام را از کارگزارتان دریافت بکنید و از طریق آن ، سهام مورد نظرتان را سفارش بدهید. در این فرم شما باید اطلاعات مورد نیاز از قبیل مشخصات شرکت کارگزاری ، مشخصات سرمایه گذار ، نام ، تعداد و قیمت اوراق بهادار و چگونگی پرداخت یا دریافت وجه را وارد بکنید . قیمت اوراق بهادار را خود مشتری می تواند تعیین بکند . در حقیقت او می تواند خرید یا فروش اوراق بهادار را با قیمت شخصی تقاضا بکند و یا این که تعیین قیمت آن را به کارگزار و و بر حسب شرایط بازار واگذار کند.
بعد از این که تصمیم نهایی خرید سهام را به کارگزار خودتان اعلام کردید و فرم های مربوط به سفارش خرید را پر کردید ، کارگزار تان یک شماره حساب بانکی را به شما اعلام خواهدکرد که باید وجه مربوط به خرید سهام را به آن شماره حساب واریز بکنید و چنان چه پس از خرید سهام ، رقم واریز شده کمتر یا بیشتر از مبلغ کل سهام باشد ، ما به التفاوت آن با سهامدار محاسبه می شود.
بعد از آن که کارگزار ، سهام یک شرکت را خریداری کرد و همه مدارک نقل و انتقال آن سهام توسط مراجع مربوطه تایید شد ، یک گواهی یا سند برای سهامدار صادر می شود که معرف مالکیت سهام آن شرکت است. این برگه معمولا در طول یک دوره دو هفته ای یا شاید بیشتر صادر می شود و هر سهامدار می تواند با مراجعه به کارگزار خودش ، برگه گواهی خرید سهام را دریافت کند. در این برگه کد سهامداری ، نام سهامدار و همچنین میزان سهام خریداری شده نوشته شده است .
حتما برای شما هم این سوال پیش آمده است که نزدیکترین کارگزاری های بورس در شهرتان کجا هستند ؟
عبارت ” کارگزاری بورس ” را در موتور جستجوگر گوگل وارد کنید . از این طریق می توانید لیستی از کارگزاری ها را ببینید .
بعد از این که به کارگزاری رفتید و مدارک لازم از قبیل شناسنامه و کارت ملی خودتان را ارائه دادید ، کارگزار ، مشخصات شما را در سیستم مربوط به کد بورسی یا معاملاتی ثبت می کند . این کد ، از سه حرف اول نام خانوادگی شما و یک عدد پنج رقمی تشکیل شده است و در دنیای بورس ، شما از این به بعد با این اسم که همان کد معاملاتی شماست ، شناسایی خواهید شد و بدون این کد هم اصلا نمی توانید داد و ستد بکنید .
بنابراین شما می توانید بدون نیاز به این که پول خودتان را در بانک بخوابانید ، آن را در زمینه بورس به کار بیاندازید و از سود احتمالی ای که به آن تعلق می گیرد ، بهره مند شوید
سهامداران حقیقی و سهامداران حقوقی چه تفاوتی با هم دارند؟
به گزارش «دنیای بورس»، گزارش زیر به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد.
- سهام چیست؟ سهامدار کیست؟
- منظور از ارزش اسمی و بازاری سهام چیست؟
- چند نوع سهامداران داریم؟
- به چه سهامدارانی حقیقی گفته می‌شود؟
- سهامداران حقوقی بازار سهام کدامند؟
- دیدگاه سهامداران حقیقی برای خرید و فروش سهام چیست؟
- سهامداران حقوقی چه دیدگاهی دارند؟
- استراتژی سهامداران حقوقی در بازار سرمایه ایران چیست؟
- بازارگردان کیست؟
- آیا سهامداران حقوقی بازارگردانان مناسبی هستند؟
- واکنش بازار سهام به نحوه آرایش سهامداران حقیقی
- رفتار سهامداران حقوقی چگونه به بازار سهام جهت می‌دهد؟
- خالص خرید و فروش سهامداران حقیقی و حقوقی چطور مشخص می‌شود؟
- میزان مشارکت سهامداران حقیقی و حقوقی یعنی چه؟
- منظور از تغییر مالکیتهای بورسی چیست؟
- ارزش معاملات کل و خرد بورس چگونه مشخص می‌شود؟
- خرید و فروش سهامداران حقوقی نوعی سیگنال به بازار است؟
- چرا سهامداران حقوقی در نقش خریدار ظاهر می‌شوند؟
- آیا تحلیل شرکت‌های حقوقی در خصوص ارزندگی سهام همیشه درست است؟
- چرا سهامداران حقوقی فروشنده سهم می‌شوند؟
سهام چیست؟ سهامدار کیست؟
سهام یکی از انواع اوراق بهادار است، اوراق بهادار یک نوع ابزار مالی است. در اصل شما با پرداخت مبلغی بخشی از سهام یک شرکتی را خریداری می‌کنید، به بورس چیست و چگونه وارد آن شویم؟ طوری که بسته به میزان سهامی که خریداری کرده‌اید در آن شرکت مالکیت دارید یا به عبارتی سهامدار آن می‌شوید.
در واقع اگر تمامی سرمایه شرکتی را به قسمت‌های مساوی تقسیم کنیم به هر قسمت یک سهم می گویند.
شما با خرید یک سهم مالکیت یک شرکت بورسی را به دست می‌آورید یا اصطلاحا سهامدار آن شرکت می‌شوید از طرفی علاوه بر مالکیت یک شرکت، مزایایی هم به شما تعلق می‌گیرد.
در خارج از بازار سهام برای داشتن مالکیت یک شرکت سرمایه زیادی لازم دارید.
منظور از ارزش اسمی و بازاری سهام چیست؟
هر سهم دارای دو ارزش اسمی و بازاریست. ارزش اسمی در ایران 100 تومان است. مثلا شرکتی که به تازگی تاسیس و وارد بورس اوراق بهادار می‌شود برای اینکه تعداد سهام را مشخص کند و هر سهم ارزشگذاری شود باید میزان سرمایه را تقسیم بر 100 تومان کند و بعد از مشخص شدن تعداد سهام کل، قیمت یا ارزش بازاری سهم براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. پس قیمتی که ما روزانه در هر سهم میبینیم همان قیمت بازاری یا واقعی آن سهم است.
چند نوع سهامداران داریم؟
ما دو نوع سهامدار داریم؛ سهامداران حقیقی یا خرد و سهامداران حقوقی یا عمده
به چه سهامدارانی حقیقی گفته می‌شود؟
هر کدام از ما که دارای هویت فردی جداگانه هستیم یک فرد حقیقی محسوب می‌شویم.
پس اگر ما افراد حقیقی سهام شرکتی را خریداری کنیم به ما سهامدار حقیقی می‌گویند. یعنی به صورت انفرادی کد بورسی دریافت کرده و معامله می‌کنیم.
سهامداران حقوقی بازار سهام کدامند؟
گاه اشخاص حقیقی در کنار هم جمع شده و جدا از شخصیت فردی خود، مجموعه‌ای مستقل مانند سازمان‌ها، نهادها، شرکت‌ها… را تشکیل می‌دهند.
به این مجموعه که شخصیت فرضی و اعتباری دارد و نام و نشان جداگانه و اهداف مشخصی را دنبال می‌کند، شخص حقوقی می‌گویند.
برای مثال شرکت مینو یک شخص حقوقی محسوب می‌شود. این اشخاص حقوقی توسط افراد حقیقی تحت عنوان هیئت مدیره اداره می‌شود و می‌توانند کد بورسی مختص به خود را دریافت کنند.
پس هرگاه صحبت از سهامداران حقوقی یا بازیگران حقوقی شد منظور همان شرکت‌های ثبت شده‌ای هستند که از طریق این شرکت‌ها اقدام به معامله در بازار سهام می‌کنند.
شرکت‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سبدگردانی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، کارگزاری‌ها و … از جمله نهادهای فعال مالی در بازار سرمایه به حساب می‌آیند که هرکدام یک شخص حقوقی هم محسوب می‌شوند.
دیدگاه سهامداران حقیقی برای خرید و فروش سهام چیست؟
همانطور که گفته شد، سهامداران حقیقی به صورت انفرادی خرید و فروش می‌کنند، این افراد اغلب دید کوتاه‌مدت بر سهام دارند و ممکن است براساس جو و شایعات بازار و یا نظرات و تحلیل‌های شخصی خود خرید و فروش‌های هیجانی داشته باشند.
البته این به معنای این نیست که تمامی سهامداران حقیقی به این صورت معامله کنند اما قاعدتا ما نمی‌توانیم جز بورس چیست و چگونه وارد آن شویم؟ عده‌ای اندک از این افراد را تحلیلگر حرفه‌ای بدانیم.
برخی از این نوع سهامداران مخصوصا تازه‌واردان بازار در صفهای خرید، خریدار و در صفهای فروش، فروشنده هستند.
رفتار مخرب و هیجانی این دسته از سهامداران می‌تواند بسیار به بازار سهام آسیب وارد کند.
به همین منظور همواره به این دسته از سهامداران به ویژه تازه‌واردان پیشنهاد می‌شود در بدو ورود به بازار سهام یا از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری اقدام کنند یا از مشورت افراد خبره و تحلیگران معتبر استفاده کنند.
سهامداران حقوقی چه دیدگاهی دارند؟
برخلاف سهامداران حقیقی بازار، سهامداران حقوقی بیشتر نگاه بلندمدت و بنیادی بر سهم دارند.
این سهامداران اصولا تیمی از تحلیلگران حرفه‌ای دارند، با کلیات بازار پیش می‌روند. در روزهای منفی بازار خریدار و در روزهای مثبت فروشنده می‌شوند تا تعادل بازار سهام برهم نخورد.
حجم معاملاتی که این دسته از سهامداران انجام می‌دهند بسیار بیشتر از سهامداران حقیقی است و کمتر رفتار هیجانی از آنها دیده می‌شود.
استراتژی سهامداران حقوقی در بازار سرمایه ایران چیست؟
در هر سرمایه‌گذاری اگر تحلیل و تجزیه درستی صورت نگیرد، نتیجه‌ای دل‌خواه و مطلوبی نخواهد داد. حتی در روزهای مثبت بازار سهام هم هستند افرادی که با رفتار غلط در معاملات متضرر شده‌اند.
در نتیجه هر دو دسته سهامدار هم سهامداران حقیقی و هم سهامداران حقوقی باید سهامی را انتخاب کنند که تمامی فاکتورهای ارزندگی را داشته باشد.
سهامداران حقوقی با توجه به حجم زیاد معاملاتی که انجام می‌دهند، سرمایه کلانی که در بازار سهام دارند و همچنین نظارتی که همواره از سوی نهادناظر، مالکین و سهامداران حقیقی بر عملکرد این شرکت‌ها وجود دارد، باید همواره پاسخگو باشند و در نتیجه تصمیم‌گیری در خصوص خرید و فروش سهام به شدت در معرض ریسک قرار دارد.
به همین منظور سرمایه‌گذاری آنها باید براساس تحلیل‌های تیمی و کارشناسی صورت گیرد.
در بازار سرمایه ایران سهامداران حقوقی نقش بازارگردان را ایفا می‌کنند.
بازارگردان کیست؟
بازارگردانی به این صورت است که با خرید و فروش سهام نقدینگی را در بازار به گردش در می‌آورند، عرضه و تقاضا را بالا می‌برند یا به عبارتی سهام در میان سهامداران چه سهامداران حقیقی و چه سهامداران حقوقی دست به دست می‌شود.
به این ترتیب دو وظیفه خطیر یک بازارگردان افزایش نقدشوندگی سهام و کاهش دامنه نوسان قیمت اوراق بهادار است.
همانطور که گفته شد بازارگردان در روزهای مثبت بازار فروشنده و در منفی‌های بازار خریدار می‌شود تا بازار با نوسان شدید مواجه نباشد.
آیا سهامداران حقوقی بازارگردانان مناسبی هستند؟
با این وجود برخی کارشناسان معتقدند که سهامداران حقوقی نمی‌توانند در نقش بازارگردان وظایف خود را به درستی انجام دهند و این کار باید توسط نهاد دیگر انجام شود. چراکه در اینجا منافع سهامداران حقوقی هم درگیر است، به طوری که ممکن است با توجه به رصدگری دقیق و هوشمندانه سریع‌تر از اخبار مرتبط با سهام شرکت‌ها بورس چیست و چگونه وارد آن شویم؟ مطلع شده و واکنش نشان دهند.
موضوعی که در خرید و فروش سهامداران حقوقی باید به آن توجه شود این است که برخی از سهامداران حقوقی تعداد اندکی از سهام شرکتی را دارند که تاثیر زیادی بر قیمت سهم ندارند ولی برخی دیگر با توجه به خرید حجم بالا از سهام شرکتی، می‌توانند قیمت و بهای سهمی را تعیین کنند و به نوعی با خرید و فروش به آن جهت بدهند.
به عبارتی می‌توانند ایجادکننده یک حرکت مثبت یا منفی در سهم باشند.
واکنش بازار سهام به نحوه آرایش بورس چیست و چگونه وارد آن شویم؟ بورس چیست و چگونه وارد آن شویم؟ سهامداران حقیقی
تصمیم‌های سهامداران حقیقی و سهامداران حقوقی بازار در راستای خرید و فروش سهام همواره مورد توجه اهالی بازار سهام بوده است چرا که رویکرد آنها می‌تواند بازار را جهت بدهد.
همانطور که گفته شد سهامداران خرد یا همان سهامداران حقیقی بازار اغلب با توجه به دید کوتاه‌مدتی که دارند نسبت به سهامی توجه نشان می‌دهند که سود بیشتر در زمان کمتر بدهد فارغ از ارزندگی آن سهم بر اساس فاکتورهای بنیادی.
این موضوع گاه آسیب‌های فراوانی به آنها زده و علاوه بر زیانی که گریبان‌گیرشان شده سهم را بورس چیست و چگونه وارد آن شویم؟ دستخوش نوسانات زیاد کرده به طوری که سهمی گاه چند برابر ارزش ذاتی خود معامله می‌شود و گاه برعکس این موضوع، سهام ارزنده از چشم سهامداران حقیقی دور می‌ماند.
در نتیجه همانطور که گفته شد واکنش‌های هیجانی اغلب از سوی این دسته از سهامداران است.
رفتار سهامداران حقوقی چگونه به بازار سهام جهت می‌دهد؟
سهامداران حقوقی که اغلب براساس تحلیل و ارزندگی سهم معامله انجام می‌دهند بسیار در جهت دهی به بازار سهام موثرتر از سهامداران حقیقی عمل می‌کنند. این نوع از سهامداران کمتر هیجانی برخورد کرده هرچند که رفتار آنان ممکن است بازتاب هیجانی به بازار بدهد.
بدین‌ترتیب رصد رفتار این دو دسته از سهامداران بسیار مهم است و روزانه خالص خرید و فروش و همین‌طور میزان مشارکت و ارزش معاملاتی که توسط افراد حقیقی و حقوقی انجام شده است، بررسی می‌شود.
خالص خرید و فروش سهامداران حقیقی و حقوقی چطور مشخص می‌شود؟
هرگاه میزان خرید سهام توسط سهامداران حقیقی و یا سهامداران حقوقی از میزان فروش آن بیشتر باشد، تفاضل ارزش خرید از فروش عددی مثبت را نشان می‌دهد که بیانگر این است که سهامدار خریدار بوده و یا بالعکس اگر ارزش خرید نسبت به فروش کمتر باشد، تفاضل ارزش خرید از فروش منفی شده و بیانگر فروشنده بودن سهامدار است.
به عبارتی گفته می‌شود خالص خرید یا فروش سهامداران حقیقی یا سهامداران حقوقی فلان عدد است.
میزان مشارکت سهامداران حقیقی و حقوقی یعنی چه؟
میزان مشارکت بیانگر میزان معاملاتی است که سهامداران حقیقی یا سهامداران حقوقی به نسبت یکدیگر روزانه انجام می‌دهند.
مثلا می‌گویند میزان مشارکت سهامداران حقیقی در معاملات فلان روز بیشتر از سهامداران حقوقی بود.
منظور از تغییر مالکیتهای بورسی چیست؟
وقتی میگوییم تغییر مالکیت‌ها در روز مثلا سوم مرداد حقیقی به حقوقی بوده است یعنی نقدینگی از پرتفوی (سبد سهام) سهامداران حقیقی به پرتفوی سهامداران حقوقی منتقل شده است یا به عبارتی سهامداران حقیقی بیشتر فروشنده بودند و سهامداران حقوقی خریدار و این موضوع می‌تواند بالعکس باشد.
ارزش معاملات کل و خرد بورس چگونه مشخص می‌شود؟
ارزش کل معاملات سهام، مجموع کل خرید و فروش‌ها یا همان معاملات سهامداران حقیقی و سهامداران حقوقی بازار است. اما هرگاه گفته می‌شود ارزش معاملات خرد فلان عدد است یعنی ارزش معاملات بدون در نظر گرفتن معاملات بلوکی (عمده)، اوراق مشارکت و دادوستدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری.
خرید و فروش سهامداران حقوقی نوعی سیگنال به بازار است؟
باتوجه به موارد گفته شده ممکن است این موضوع مطرح شود که سهامداران حقوقی به خاطر حجم معاملات و میزان سرمایه‌ای که در بازار سهام گذاشته‌اند، تیم تحلیلگر حرفه‌ای دارند و با توجه به نفوذ بیشتری که دارند زودتر از سهامداران حقیقی از اطلاعات شرکت‌ها آگاه می‌شوند پس می‌توانند لیدر خوبی برای بازار باشند.
پس ما باید با خرید سهامداران حقوقی خریدار شویم یا با فروششان بفروشیم.
اما برای تصمیم‌گیری باید فاکتورهای زیر را بررسی کنیم:
چرا سهامداران حقوقی در نقش خریدار ظاهر می‌شوند؟
گاهی ممکن است ببینید که سهامدار حقوقی در یک سهمی در یک محدوده معین خریدار است. از این موضوع دو برداشت می‌شود داشت.
برداشت اول این است که آن سهامدار حقوقی سهام شرکت را بر اساس فاکتورهای مختلف بررسی کرده و به این نتیجه رسیده که قیمت فعلی برای خرید سهم مناسب است و یا به عبارتی سهم ارزنده است. به همین دلیل شروع به خرید سهم می‌کند.
در حالت دیگر سهامدار حقوقی در نقش حمایت‌کننده سهام وارد عمل می‌شود. یعنی همانطور که گفته شد با خرید و فروش خود بازار را متعادل نگه میدارد و مانع از نوسانات شدید می‌شود.
آیا تحلیل شرکت‌های حقوقی در خصوص ارزندگی سهام همیشه درست است؟
در این حالت باید سهم را بررسی کنیم که آیا واقعا سهام شرکت ارزش خرید دارد یا خیر. همانطور که می‌دانید، تحلیل‌ها می‌توانند متفاوت باشند.
گاه دو تحلیلگر حرفه‌ای هم می‌توانند نظرات متغایر از هم داشته باشند.
به هر حال در هر شرایطی خطای انسانی وجود دارد و ممکن است گاهی خبر کوچکی از دید بسیاری از تحلیلگران دور بماند، کما اینکه بسیار در ارزندگی سهمی اثرگذار باشد.
پس نمی‌توان گفت که سهامداران حقوقی همیشه تحلیل‌های درستی از سهام شرکت‌ها دارند و سهامداران حقیقی در تشخیص ارزندگی سهمی همیشه ضعیف عمل می‌کنند.
چرا سهامداران حقوقی فروشنده سهم می‌شوند؟
در بحث فروش گاه ممکن است شرکتی برای تامین نقدینگی لازم به منظور اجرای طرح‌های توسعه‌ای و یا پرداخت بدهی و . اقدام به فروش سهام خود کند.
یا در حالت دیگر سهامدار حقوقی سود مد نظر را کسب کرده و به این نتیجه رسیده که سهم توان سوددهی بیشتر را ندارد و در نتیجه ممکن است اقدام به فروش سهام خود کند.
به عبارتی این دید را دارند که سهم دیگر ارزنده نیست و یا در نهایت باز هم به بحث جلوگیری از ایجاد نوسانات شدید و متعادل‌سازی بازار می‌رسیم.
بنابراین به طور دقیق نمی‌توان گفت که همگام با خرید و فروش سهامداران حقوقی، سهامداران حقیقی بازار باید خریدار یا فروشنده باشند یا خیر.
به همین منظور پیشنهاد می‌شود کلیه اخبار بورسی و مرتبط با شرکت‌ها به دقت رصد شود و سنجش ارزندگی سهام براساس فاکتورهای بنیادی انجام شود.
دیدگاه شما