پوشش ریسک چگونه کار می‌کند؟

هدف از مدیریت ریسک، کسب بازدهی نیست بلکه هدف کنترل نوسان و ریسک است.

تأثیرگذاری نهنگ ها بر بازار ارزهای دیجیتال چگونه است؟

بازار ارزهای دیجیتال تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. علاوه بر مواردی نظیر مقررات دولتی، چرخه‌های سرمایه‌گذاری و FUD (ترس، عدم اطمینان و تردید)، یکی دیگر از عوامل کلیدی که بر بازار تأثیر می‌گذارد فعالیت به اصطلاح «نهنگ‌ها» است. نهنگ شخصی است که سرمایه بسیار بالایی برای سرمایه‌گذاری در بازارهای ارزهای دیجیتال دارد. به این دلیل به این افراد نهنگ گفته می‌شود که نهنگ یا وال بزرگترین موجود در اقیانوس است، بنابراین نهنگ‌های ارزهای دیجیتال بزرگترین بازیگران این بازار هستند. در اینجا قصد داریم تا نحوه تأثیرگذاری نهنگ ها بر بازار ارزهای دیجیتال را بررسی کنیم.

اگرچه برخی از نهنگ‌ها سرمایه‌گذاران شخصی هستند، اما می‌توانند گروه‌ها یا شرکت‌هایی مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا صندوق‌های پوشش ریسک باشند. هر فرد یا نهادی که سرمایه بالایی برای سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال داشته باشد می‌تواند به عنوان یک نهنگ باشد.

نهنگ‌های معروف ارز دیجیتال

تعدادی از افراد و گروه‌ها هستند که در حال حاضر به عنوان نهنگ شناخته می‌شوند. برخی از شناخته شده‌ترین نهنگ‌های بیت کوین این افراد هستند:

کامرون (Cameron) و تایلر (Tyler) وینکلووس (Winklevoss)
• راجر ور (Roger Ver)
• چارلی شرم (Charlie Shrem)
• ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto)

ناکاموتو خالق اصلی بیت کوین بوده و گفته می‌شود که او دارای حدود یک میلیون بیت کوین است. اگرچه از نظر فنی می‌توان او را یک نهنگ قلمداد کرد، اما بعید است که حداقل یک باره منابع بیت کوین خود را تخلیه کرده و به فروش برساند.

دوقلوهای وینکلووس از شناخته شده ترین نهنگ های بیت کوین

گفته می‌شود دوقلوهای وینکلووس صدها هزار بیت کوین دارند. این دوقلوها بیت کوین را به عنوان سرمایه‌گذاری خریداری کردند، بنابراین این امکان وجود دارد که در آینده ذخایر خود را به فروش برسانند. در حال حاضر، صد هزار بیت کوین آنها در حدود یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار ارزش‌گذاری شده است. این امر باعث شده که کامرون و تایلر وینکلووس (و ساتوشی ناکاموتو) میلیاردرهای بیت کوین باشند.

در صورت ادامه روند صعودی، بسیاری از نهنگ‌های برتر نیز به زودی می‌توانند جزء میلیاردرهای بیت کوین باشند.

علاوه بر نهنگ‌های انفرادی شناخته شده، تعدادی از گروه‌ها و شرکت‌ها نیز نهنگ‌های معروفی هستند. این گروه‌ها نیز مقدار زیادی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال دارند. از جمله:

• شرکت مایکرواستراتژی
• صندوق سرمایه‌گذاری گری اسکیل
• گروه سرمایه‌گذاری Fortress
• صندوق بیت کوین پنترا (Pantera)

آیا دولت ایالات متحده یک نهنگ است؟

در واقع در برهه‌ای از زمان، دولت ایالات متحده یک نهنگ ارز دیجیتال بود. دلیل آن هم این بود که دولت تقریباً ۱۴۴۰۰۰ بیت کوین را از سایت غیرقانونی جاده ابریشم (Silk Road) کشف و ضبط کرده بود. دولت ایالات متحده جاده ابریشم را تعطیل کرد، زیرا اقلام غیرقانونی مانند مواد مخدر، اسلحه و مهمات در این سایت فروخته می‌شد.

زمانی که دولت این سایت را تعطیل کرد، کنترل حدود ۱۴۴۰۰۰ بیت کوین را به دست گرفت که خیلی زود اقدام به فروش آن کرد. دولت آمریکا تقریباً ۴۸ میلیون دلار از فروش این بیت کوین‌ها درآمد کسب کرد. هنگامی که دولت این بیت کوین‌ها را فروخت، قیمت بیت کوین در بازار تنها ۳۳۴ دلار بود. اگر دولت امریکا چند سال دیگر منتظر فروش این محصول می‌ماند، به جای ده‌ها میلیون دلار، میلیاردها دلار درآمد کسب می‌کرد.

تأثیرگذاری نهنگ ‌ها بر بازار ارزهای دیجیتال

فعالیت نهنگ‌ها می‌تواند تأثیر عمده‌ای بر بازار ارزهای دیجیتال داشته باشد، از جمله بر قیمت تک تک ارزهای دیجیتال و ارزش بازار آنها. زمانی که نهنگ‌ها معامله می‌کنند، اغلب این کار را با ده‌ها یا حتی صدها میلیون دلار انجام می‌دهند. این سفارشات گسترده فروش یا خرید می‌تواند منجر به تغییرات ناگهانی و قابل توجه قیمت شود. هنگامی که یک سفارش خرید بزرگ گذاشته می‌شود، می‌تواند قیمت یک ارز دیجیتال خاص را افزایش دهد، زیرا سیگنالی را به بازار می‌دهد که آن دارایی خاص بیشتر مورد تقاضاست.

زمانی که نهنگ‌ها یک سفارش فروش بزرگ می‌گذارند، قیمت می‌تواند در جهت مخالف حرکت کند، زیرا سیگنال مخالف را به بازار می‌فرستد و باعث می‌شود آن دارایی شروع به تخلیه کند. اساساً، وقتی نهنگ‌ها خریدوفروش‌های بزرگی انجام می‌دهند، می‌توانند بر بازار تأثیر بگذارند که باعث ایجاد سفارش‌های خرید یا فروش آبشاری می‌شوند.

تخمین زده می‌شود که تقریباً ۴۰ درصد از کل بیت کوین توسط حدود ۱۰۰۰ نفر نگهداری می‌شود. با توجه به این تعداد محدود که تقریباً بخش اعظم بیت کوین را در اختیار دارند، هر خرید یا فروش قابل توجهی از سوی این سرمایه‌گذاران غول پیکر می‌تواند بازار بیت کوین را به هر دو جهت صعود یا نزول هدایت کند.

تأثیرگذاری نهنگ ها بر بازار به دلیل حجم بالای معاملاتشان زیاد است.

احتمال دستکاری بازار

این واقعیت که درصد زیادی از بازارهای ارزهای دیجیتال در تصرف چند نهنگ مشخص است، باعث به جود آمدن این ترس می‌‌شود که بازار ارزهای دیجیتال مستعد دستکاری است. حتی اگر تنها چند نهنگ با هم تبانی کنند تا یک سفارش فروش بزرگ ایجاد کنند، می‌توانند قیمت یک ارزدیجیتال خاص را به طرز چشمگیری کاهش دهند. سپس، همه آنها می‌توانند در قیمت‌های کم خرید کرده و به اصطلاح ارزهای دیجیتال را از «minnowها» بگیرند. Minnowها (ماهی‌های بسیار کوچک) افرادی هستند که تنها مقدار کمی ارز دیجیتال در اختیار دارند.

در جامعه ارزهای دیجیتال در مورد مسئله دستکاری بازار بحث‌های زیادی وجود داشته و نظرات مختلفی درباره این مسئله وجود دارد. برخی از افراد فکر می‌کنند دستکاری ارز دیجیتال کاملاً واقعی است، برخی اینطور فکر نمی‌کنند و برخی هم با اینکه فکر می‌کنند ممکن است وجود داشته باشد، اما به نظرشان نمی‌تواند خیلی مهم باشد.

صرف نظر از نظرات مختلف در این مورد، نمی‌توان انکار کرد که بازار ارزهای دیجیتال چرخه‌های صعودی و نزولی شدیدی را طی می‌کند. در حقیقت، نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال به قدری شدید است که ارزهای دیجیتال را به یکی از ناپایدارترین دارایی‌ها در کل جهان تبدیل کرده و بنابراین یکی از پر ریسک‌ترین معاملات محسوب می‌شوند.

اهمیت نوسانات قیمتی که توسط نهنگ‌ها ایجاد می‌شوند

بیت کوین در تاریخ حدوداً ۱۰ ساله خود، تغییرات چشمگیری را تجربه کرده است. یکی از این موارد در سال ۲۰۱۷ رخ داد که قیمت بیت کوین از تقریباً ۲۰۰۰۰ دلار به کمترین قیمت در حدود ۹۰۰۰ دلار رسید و ظرف چند هفته بیش از پنجاه درصد ارزش خود را از دست داد.

علی رغم «سقوط قیمت» چشمگیر بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، به نظر می‌رسد قیمت بسیاری از آنها خیلی سریع بهبود می‌یابد. در اواخر تابستان ۲۰۱۷، بیت کوین از حدود ۵۰۰۰ دلار به حدود ۳۳۰۰ دلار کاهش یافت. سپس، قیمت آن به سرعت برگشت و خیلی زود به اوج قیمت‌های جدیدی رسید. به نظر می‌رسد این الگوی اصلی ارزهای دیجیتال است. آنها ناگهان سقوط می‌کنند و سپس به سرعت بهبود یافته و از ارزشی که هنگام سقوط داشتند، پیشی می‌گیرند.

این موضوع این سؤال را مطرح می‌کند که هر نوع دستکاری یا فعالیت نهنگ‌ها چقدر مهم است؟ به نظر می‌رسد پاسخ این باشد که تأثیرگذاری نهنگ‌ها بر بازار ارز دیجیتال در کوتاه مدت تحت شاید مورد توجه باشد، اما در دراز مدت، ارزهای دیجیتال دارای الگویی هستند که اینگونه موارد را بی‌اثر می‌کنند.

نهنگ‌ها و هودل کردن

همان طور که برخی از نهنگ‌ها دوست دارند معاملات بزرگ انجام داده و سودهای کوتاه مدت به دست آورند، برخی دیگر دوست دارند «هودل» کرده یا به عبارتی رمز ارزهای خود را ذخیره کنند. دوقلوهای وینکلووس نمونه کاملی از نهنگ‌هایی هستند که دوست دارند هودل کنند. کامرون و تایلر وینکلووس گزارش داده‌اند که آنها از زمان سرمایه‌گذاری ۱۱ میلیون دلاری در بیت کوین که مبلغ آن را از مارک زاکربرگ به دلیل دادخواست سرقت مالکیت معنوی فیس بوک دریافت کرده‌اند، حتی یک بیت کوین نفروخته‌اند.

به احتمال زیاد بسیاری از نهنگ‌های دیگر نیز همین کار را کرده باشند. به هر حال، افرادی که از همان ابتدا تمایل به سرمایه‌گذاری کلان در بیت کوین یا ارزهای دیجیتال داشتند، افرادی هستند که اعتقاد زیادی به ارزهای دیجیتال داشته‌اند. افرادی با این سطح از ایمان، احتمالاً معتقدند که ارزهای دیجیتال در آینده ارزش بسیار بیشتری خواهند داشت. بنابراین، چرا آنها اکنون باید دارایی خود را بفروشند وقتی که می‌توانند هودل کرده و در آینده میلیون‌ها یا حتی میلیاردها دلار درآمد بیشتر داشته باشند؟

معامله یا هودل؛ تأثیرگذاری هر دو بر بازار

هنگامی که نهنگ‌ها به هودل کردن روی آورده و سکه‌های خود را نمی‌فروشند، این امر باعث کاهش کل سکه‌های موجود برای خرید در بازار می‌شود. این امر می‌تواند فشار صعودی ایجاد کرده و قیمت‌ها را بالا ببرد. هر چه ارزهای دیجیتال کمتری وجود داشته باشد، کمبود آنها بیشتر می‌شود. کمبود عاملی است که می‌تواند قیمت‌ها را بالاتر ببرد و به همین دلیل است که دارایی‌هایی مانند الماس و طلا چنین قیمت‌های بالایی دارند.

اساساً، نهنگ‌هایی که مقدار زیادی ارز دیجیتال هودل می‌کنند، می‌توانند عاملی برای افزایش قیمت دارایی‌های دیجیتال در طول زمان باشند. با توجه به این واقعیت که قیمت بسیاری از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم سال‌هاست که به طور مداوم در حال افزایش است، به احتمال زیاد نهنگ‌هایی که هودل می‌کنند باز هم به این کار ادامه داده تا اینکه سرانجام روزی تصمیم خود را برای فروش بگیرند.

اگر روزی برسد که بسیاری از نهنگ‌ها تصمیم به فروش یک باره بگیرند، این امر می‌تواند یک رکود جدی را در بازار ایجاد کند. با این حال، چنین رویدادی فرصتی را برای خرید مردم نیز فراهم می‌کند. با وقوع چین اتفاقی، حتی ممکن است نهنگ‌های جدیدی ایجاد شوند.

حرف آخر در مورد تأثیرگذاری نهنگ‌ها

نهنگ‌ها به طرز باورنکردنی بخش قابل توجهی از دنیای ارزهای دیجیتال هستند. اقدامات آنها می‌تواند نوسانات قیمت را به سمت بالا یا پایین ایجاد کرده که ممکن است واکنش‌های شدیدی را در بازار به همراه داشته باشد. برخی از نهنگ‌ها معاملات مکرر انجام می‌دهند که حجم بالایی دارند و بسیاری دیگر تا جایی که می‌توانند انباشت کرده و هودل می‌کنند.

صرف نظر از اینکه نهنگ‌ها در حال هودل یا ترید هستند، آنها تمایل دارند از هر جهت روی بازار تأثیر بگذارند. در حالی که هودل کردن باعث کمبود می‌شود، ترید فعال نیز نوسان ایجاد می‌کند. بسیاری از صندوق‌های پوشش ریسک و خانه‌های سرمایه‌گذاری از نوع وال استریت تازه شروع به تجارت ارزهای دیجیتال کرده‌اند. این امر بیشتر به این دلیل است که قراردادهای آتی بیت کوین اخیراً توسط CME و CBOE راه‌اندازی شده‌اند.

از آنجایی که صندوق‌های پوشش ریسک و بانک‌های سرمایه‌گذاری شروع به جمع‌آوری ارزهای دیجیتال کرده و آنها را به ذخایر خود اضافه می‌کنند، این کار می‌تواند دسته کاملاً جدیدی از نهنگ‌ها را ایجاد کند که تاکنون دیده نشده است. این امر می‌تواند حجم معاملات را فوق‌العاده افزایش داده و اگر ETF (صندوق قابل معامله) برای بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال تأیید شود، حتی بیشتر صادق خواهد بود. تلاش‌های زیادی برای تأیید ETF انجام شده، اما همه آنها تاکنون ناموفق بوده‌اند.

علی رغم این واقعیت که بسیاری از سرمایه‌گذاران بزرگ نهادی شروع به ورود به بازار ارزهای دیجیتال کرده و نهنگ شده‌اند، بسیاری دیگر فرصت‌ها را از دست دادند. جی پی مورگان یکی از بانک‌هایی است که با تجارت ارز دیجیتال مخالف بود. جیمی دیمون (Jamie Dimon)، مدیرعامل JP Morgan Chase، حتی تهدید کرده بود که هر یک از معامله‌گران خود را که قصد تجارت بیت کوین داشته باشد، اخراج خواهد کرد. البته، به تازگی این بانک نظر خود را تغییر داده است!

در چند سال آینده کاملاً مشخص خواهد شد که آیا جیمی دیمون و بسیاری دیگر از منتقدان برجسته ارزهای دیجیتال اشتباه می‌کرده‌اند یا خیر. اگر معلوم شود که ارزهای دیجیتال یک جریان زودگذر یا یک حباب بوده، نظر این منتقدان اثبات می‌شود. اما اگر مشخص شود که ارزهای دیجیتال همچنان به رشد خود ادامه داده و حتی به کلاس دارایی‌های قدرتمندتری تبدیل شوند، نهنگ‌ها ثروتمندتر شده و حتی بخش بزرگی از دریای ارزهای دیجیتال را تحت کنترل خود درخواهند آورد.

نظر شما در مورد نحوه تأثیرگذاری نهنگ ها بر بازار ارزهای دیجیتال چیست؟ وجود نهنگ‌ها را چه به صورت فردی و چه به صورت سازمانی چقدر تأثیرگذار می‌دانید؟ نظرات خود را در سایت، توییتر و شبکه‌های اجتماعی با ما در میان پوشش ریسک چگونه کار می‌کند؟ گذاشته و با دوستانتان تبادل نظر کنید.

سهم اندک بیمه در پوشش ریسک دست‌سازها

صنایع‌دستی یادگار ارزشمند تاریخی است که عمری کهن در ایران دارد؛ چنانکه بسیاری از کشورها ایران را با صنایع‌دستی نظیر فرش، گلیم، گبه، معرق و. می‌شناسند. امروزه صیانت از صنایع‌دستی به‌عنوان گنجینه‌های ارزشمند تاریخی نه‌تنها وظیفه ملی است، بلکه رونق تولید و توسعه تجارت این هنر-صنعت منجر به شکوفایی اقتصاد خواهد شد.

به گزارش چابک آنلاین به نقل از روابط عمومی بیمه تعاون، اهمیت دادن به صنایع‌دستی و صادرات آن، هم نشان‌دهنده اقتدار فرهنگی و مدنی است و هم پشتیبانی از این کالاها، انحصار و قدرت عرضه آن در بازارهای جهانی را برای ایران فراهم می‌کند. صنایع‌دستی به‌دلیل ایجاد درآمد و اشتغالزایی موردتوجه بسیاری از کشورها قرار گرفته‌اند و صاحب‌نظران نیز باتوجه به سهولت تولید محصولات این حوزه نسبت به محصولات صنایع دیگر بر توسعه و حمایت از آن تاکید دارند که یکی از راهکارهای حمایتی ورود صنعت بیمه و کاهش ریسک تولید در این بخش است. بسیاری از فعالان اقتصادی نیز نقش صنعت بیمه در پاسداری از صنایع‌دستی را بسیار حائزاهمیت می‌دانند.

صمت به بهانه روز جهانی صنایع‌دستی درباره نقش انواع بیمه‌ها در حمایت از هنرمندان فعال در حیطه تولید صنایع‌دستی با کارشناسان حوزه بیمه گفت‌وگو کرده است.

نقش بیمه در کاهش ریسک تولید

عسل اشتری، کارشناس بیمه درباره نقش بیمه در توسعه صنایع‌دستی به صمت گفت: امروزه رشد اقتصاد و پیشرفت اجتماعی بدون توجه به بخش‌های اصلی جامعه از جمله نیروی کار و سرمایه امکان‌پذیر نیست.

در این بین صنایع‌دستی دارای نقش قابل‌توجهی است، چراکه این هنر-صنعت در بسیاری از موارد منبع درآمد خانوار محسوب می‌شود و حفظ فرهنگ و اصالت بومی را به‌دنبال دارد.

وی با تاکید بر اینکه صنعت بیمه می‌تواند نقش حائزاهمیتی در کاهش ریسک صنعت گردشگری و صنایع‌دستی داشته باشد، بیان کرد: در صنعت بیمه تمهیدات کارآمدی برای صنایعی مانند گردشگری و صنایع‌دستی در نظر گرفته نشده و جای کار فراوان دارد.

بازگشت رونق به مشاغل مهجور

وی با بیان اینکه اکنون بیمه‌گران در حال رقابت و گاها نرخ‌شکنی در حق‌بیمه‌ها هستند، افزود: بهتر است به‌جای این نرخ‌شکنی‌ها در جهت رفع نیازهای جامعه گام بلند و محکمی برداشته شود تا به پشتوانه صنعت بیمه بسیاری از کسب‌وکارهای مهجور رونق بگیرند.

اشتری در پاسخ به این پرسش که با چه راهکارهای بیمه‌ای می‌توان بخش صنایع‌دستی را رونق داد، گفت: باید بیمه‌نامه‌های جدیدی طراحی شود تا افزون بر نوآوری و خلاقیت، مزیت رقابتی هم در فضای جامعه ایجاد و در راستای فرهنگ‌سازی و حمایت بیمه‌ای از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به‌ویژه صنایع‌دستی و گردشگری گامی بلند برداشته شود.

وی ادامه داد: شرکت‌های بیمه‌گر می‌توانند روی ریسک‌های سیاسی، اقتصادی، بلایای طبیعی و حوادث مترقبه در حوزه صنایع‌دستی تمرکز بیشتری داشته باشند.

البته نکته بسیار مهم این است که در شرایط فعلی هم بیمه‌های زیادی وجود دارند که حمایتگر این صنایع هستند.

ظرفیت‌های بالفعل حمایت از صنایع‌دستی

وی با بیان اینکه ظرفیت‌های بالفعل زیادی برای حمایت از صنایع‌دستی وجود دارد، بیان کرد: بیمه درمان تکمیلی خانواده و عمر که برای زنان شاغل در زمینه تولید صنایع‌دستی است و بیمه‌نامه مسئولیت برای کارگاه‌های کوچک و بزرگ تولیدکننده از جمله حمایت‌های صنعت بیمه از صنایع‌دستی است.

وی افزود: بیمه‌نامه مسئولیت شامل کلیه مسئولیت‌های کارفرما در قبال کارکنان است و حوادث ناشی از کار را پوشش می‌دهد.

این کارشناس بیمه ابراز امیدواری کرد صنعت بیمه با طراحی و نوآوری بتواند کسب‌وکارهای کوچک را از ورشکستگی نجات دهد و پشتوانه‌ای در جامعه برای آنها ایجاد کند.

وی تاثیرگذاری صنعت بیمه بر صنایع‌دستی را وابسته به ۴ عامل دانست و گفت: بیمه باعث افزایش ثبات مالی می‌شود و جانشین و تکمیل‌کننده‌ای برای برنامه‌های تامین اجتماعی به‌شمار می‌رود.

صنعت بیمه همچنین به تجهیز پس‌اندازها و کاهش خسارت کمک می‌کند.

این کارشناس بیمه در پاسخ به این پرسش که آیا پس از پاندمی کرونا بیمه‌ها توانستند ضرر و زیان صنایع‌دستی را جبران کنند، توضیح داد: برخی بیمه‌ها در زمان پاندمی کرونا بیمه‌نامه‌ای طراحی و مجوز فروش انحصاری این بیمه‌نامه را از بیمه مرکزی اخذ کردند.

این فرآیند توانست به بیش از ۲۰۰۰ کسب‌وکار کوچک و بزرگ کمک کند و صنایع‌دستی نیز از این قاعده مستثنا نبود.

نقش بیمه در نظام تامین مالی

اشتری درباره نقش صنعت بیمه در تسهیل و رونق فروش صنایع‌دستی توضیح داد: بیمه به‌طور مستقیم در شاخص‌های بهبود فضای کسب‌وکار و فروش نقش ندارد، اما از طریق اثرگذاری بر بازارهای مالی، می‌تواند شرایط توسعه را فراهم آورد. یکی از حائزاهمیت‌ترین شاخص‌های بهبود فضای کسب‌وکار، شاخص اخذ اعتبار و همچنین حمایت از سرمایه‌گذاران است که در بیمه‌های اعتباری مطابق با آیین‌نامه ۵۱ شورای‌عالی بیمه می‌تواند حمایت‌های لازم را از این صنعت به‌عمل آورد.

وی در ادامه گفت: از راهکارهای قابل‌ارائه برای توسعه نقش صنعت بیمه در بهبود فضای کسب‌و‌کارهای کوچک و بزرگ از جمله صنایع‌دستی، افزایش نقش صنعت بیمه در نظام تامین مالی و همچنین توسعه و بکارگیری رشته‌های بیمه‌ای است.

رشته‌هایی همچون بیمه عمر و پس‌انداز، بیمه اعتباری، بیمه سهام و بیمه سپرده کمک قابل‌توجهی به صنعتگر و رونق فروش و سرمایه‌گذاری می‌کنند.

ضربه مهلک کرونا بر پیکر فروش صنایع‌دستی

صنایع‌دستی از جمله بخش‌هایی بود که در دوران اپیدمی کرونا با مشکلات بسیاری مواجه شد. مرتضی نیری، فعال حوزه صنایع‌دستی درباره مشکلات این صنعت در دوران قبل و پس از کرونا به صمت گفت: معضلات و مسائل پیش روی هنر صنایع‌دستی تنها مربوط به زمان شیوع کرونا نیست، بلکه پیش از آن هم مشکلات متعددی بر سر راه رونق اقتصاد هنرمندان صنایع‌دستی قرار داشته است.

خریدار، فقط گردشگر خارجی

وی با بیان اینکه در دوران کرونا با کاهش تعداد گردشگران، صنایع‌دستی هم با مشکل فروش روبه‌رو شد، اظهار کرد: حدود ۹۵ درصد فروش صنایع‌دستی به گردشگر خارجی است؛ بنابراین با توقف ورود گردشگر به کشور با شیوع کرونا، ضربه بزرگی بر پیکر هنرمندان و سایر فعالان حوزه صنایع‌دستی وارد شد؛ به‌طوری که حدود ۷۰ درصد شاغلان این حوزه مجبور به تعطیلی محل کار خود شدند.

وی افزود: با اپیدمی کرونا، نمایشگاه‌های مناسبتی و بازارچه‌های شهری و نوروزی تعطیل شد. علاوه بر این تعطیلی بازارها و اماکن شهری منجر به تعطیلی فروشگاه‌های صنایع‌دستی شد. از سوی دیگر در این برهه زمانی، با تعطیلی صنعت گردشگری و توقف سفر که یکی از محل‌های خریدوفروش صنایع‌دستی است، دیگر امکانی برای عرضه و فروش وجود نداشت. همه اینها در کنار هم موجب شد حوزه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی ایران در 2 سال گذشته با مشکلات جدی روبه‌رو باشد و تاکنون وضعیت خوبی را تجربه نکند.

گرانی مواد اولیه

این فعال حوزه صنایع‌دستی تهیه مواد اولیه موردنیاز تولید را از مهم‌ترین چالش‌های این حوزه دانست و افزود: گرانی مواد اولیه بر افزایش نرخ تمام‌شده صنایع‌دستی موثر است، به‌طوری که رکود اقتصادی چشمگیری را در بازار صنایع‌دستی به‌دنبال داشته است. در واقع باید پشتیبانی و حمایت در تهیه مواد اولیه صنایع‌دستی وجود داشته باشد.

ضرورت حمایت از فعالان صنایع‌دستی

نیری درباره نقش صنعت بیمه در رونق فعالیت‌های هنری و صنایع‌دستی گفت: ‌جز بیمه‌های معمول و مرسوم نظیر بیمه مسئولیت، آتش‌سوزی و بیمه اجباری کارفرما، صنعت بیمه هیچ حمایت دیگری از صنعتگران صنایع‌دستی به‌عمل نیاورده و تمام حق‌بیمه‌ها از کارفرما یا صاحب هنر گرفته می‌شود. در چنین وضعیتی بسیاری از صاحبان مشاغل در حوزه صنایع‌دستی در دوران کرونا به‌دلیل نبود حمایت‌های بیمه‌ای مجبور به تعطیلی شدند.

وی در ادامه گفت: بیمه و وضعیت فروش محصولات صنایع‌دستی از جمله مشکلات عدیده‌ای هستند که هنرمندان این حوزه مدت‌هاست درحال دست‌وپنجه نرم کردن با آن هستند.

این فعال حوزه صنایع‌دستی اضافه کرد: بخش دیگر مشکلات مربوط به توزیع و فروش است که شامل بالا بودن بهای تمام‌شده محصولات صنایع‌دستی در رقابت با تولیدات خارجی، فقدان رقابت‌پذیری تولیدات صنایع‌دستی در بازارهای داخلی و جهانی، وجود صنایع‌دستی کپی‌‌شده (به‌ویژه توسط چینی‌ها) با نرخ ارزان، استقبال مصرف‌کنندگان از تولیدات خارجی نسبت به نمونه‌های مشابه داخلی، استقبال ضعیف گردشگران خارجی در 2 سال گذشته از محصولات صنایع‌دستی، تناسب نداشتن محصولات با علایق و سلایق بازارهای هدف و ضعف و محدودیت کانال‌های توزیع یکپارچه در سطح ملی و محلی می‌شود.

نیری با اشاره به مشکل بازاریابی و برندسازی به‌عنوان معضل دیگر هنرمندان و فعالان حوزه صنایع‌دستی گفت: شناخت ناکافی بازارهای داخلی و جهانی و نیازها و ترجیحات بازارهای هدف و همچنین نحوه ورود به آنها از مهم‌ترین موارد این بخش است. ضعف تحقیق و پژوهش در حوزه صادرات و بازارهای صنایع‌دستی، نبود ارتباط با بازارهای (کشورهای) دارای قدرت خرید بالا به‌دلیل مشکلات سیاسی و ناآشنایی با فنون، روش‌ها و مهارت‌های بازاریابی از دیگر کاستی‌های بازار صنایع‌دستی به‌شمار می‌رود.

علاوه بر موارد یادشده ناآشنایی هنرمندان با تجارت الکترونیک و شیوه‌های نوین تبلیغ محصولات و ضعف برندسازی بر مشکلات عرضه‌کنندگان صنایع‌دستی دامن زده است.

دردسر قانون جدید بیمه صنایع‌دستی

وی با اشاره به قانون بودجه ۱۴۰۱ اظهار کرد: یکی از موارد این قانون که موجب نگرانی هنرمندان صنایع‌دستی شده، جزئیات معافیت بیمه‌ای قالیبافان و شاغلان صنایع‌دستی است.

باتوجه به این جزئیات، از ابتدای سال ۱۴۰۱ معافیت‌های کامل بیمه‌ای «بیمه‌شدگان بدون کارفرما» از جمله مشمولان بیمه‌های قالیبافان، بافندگان فرش و شاغلان صنایع‌دستی منوط به نتایج آزمون «مهارت‌سنجی» توسط وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی و قرار گرفتن در 4 دهک اول درآمدی شده ‌است.

این فعال حوزه صنایع‌دستی افزود: بیمه یکی از مشکلات پررنگ در حوزه صنایع‌دستی محسوب می‌شود که حتی پیش از به تصویب رسیدن جزئیات این لایحه نیز هنرمندان همواره دغدغه آن را همچون باری بر دوش کشیده‌اند، زیرا حضور در آزمون‌های مهارت‌سنجی برای بسیاری از هنرمندان دور از مرکز یا حتی اساتید، کار دشواری است.

وی افزود: با اجرای قانون مهارت‌سنجی ممکن است بسیاری از هنرمندان خوداشتغال از زیر چتر بیمه خارج شوند، زیرا دولت فقط مکلف به پرداخت حق‌بیمه شاغلان صنایع‌دستی واجد شرایط (شناسنامه‌دار) است و چه بسیار هنرمندانی که در کار خود استادند اما بنا به دلایلی برای هنر خود شناسنامه دریافت نکرده‌اند.

مشکلات مرتبط با دولت و سازمان‌ها

نیری با تاکید بر اینکه نبود نگاه تجاری به بخش صنایع‌دستی در سطوح کلان، مناسب نبودن قوانین بیمه‌ای در این زمینه، نقص در سیاست‌گذاری‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در عرصه صنایع دستی و واردات انبوه کالاهای خارجی به داخل کشور به افت کیفی صنایع‌دستی دامن زده، افزود: نبود تسهیلات ارزان و کم‌بهره برای حمایت از تولید نیز سبب تعطیلی کارگاه‌های کوچک به‌ویژه پوشش ریسک چگونه کار می‌کند؟ در دوران پس از کرونا شده است.

سخن پایانی

امروزه صنایع‌دستی علاوه بر هنر و هویت ملی به‌عنوان منبع مهم درآمدی به‌شمار می‌روند اما در گذر سالیان این هنر و هنرمندان مهجور مانده‌اند؛ به‌ویژه که در سال‌های کرونا هیچ حمایتی از فعالان این حوزه نشده است. هنرمندان و صاحبان مشاغل در حوزه صنایع‌دستی به‌واسطه پاندمی کرونا آسیب زیادی را متحمل شدند؛ بنابراین برای ادامه حیات صنایع‌دستی و تولید هرچه بیشتر محصولات این عرصه حمایت از این گروه ضروری به‌نظر می‌رسد. باید برای کاربردی کردن محصولات صنایع‌دستی به‌صورت هدفمند تلاش کرد. بیمه به‌عنوان چتر امنیت‌ساز می‌تواند از این صنایع بومی و ملی حمایت کند تا با ورود به بازارهای جهانی هم برای کشور ارزآوری کنند و هم به اشتغال رونق دهند. همچنین باید اقداماتی برای دستیابی ارزان و آسان به مواد اولیه مناسب صورت گیرد.

از آنجایی که تجارت صنایع‌دستی می‌تواند سهمی عمده و چشمگیر در رشد اقتصاد و افزایش درآمدهای ارزی کشور از محل صنایع غیرنفتی داشته باشد توجه ویژه مسئولان به این بخش به‌ویژه پوشش‌های بیمه‌ای می‌تواند کمک شایانی به جلوگیری از مغفول ماندن این صنعت بکند.

خدمات بیمه در استرالیا چگونه است؟

شرایط بیمه در استرالیا انواع مختلفی دارد اما به طور کلی به سه دسته تقسیم میشود؛ بیمه عمر، بیمه عمومی و بیمه درمانی. هر کدام از این بیمه ها سطوح مختلفی را پوشش میدهند. برخی بیمه ها اجباری و برخی اختیاری هستند. بیمه در استرالیا می تواند هزینه های درمانی و بیمارستانی، هزینه از کار افتادگی و آسیب دیدگی را پرداخت کند. هزینه بیمه با توجه به شرایط فرد متفاوت است. بیمه دانشجویی در استرالیا برای دانشجویان بین المللی که ویزای موقت دارند، اجباری است و جزو بیمه های درمان میباشد. بیمه خدمات درمانی در استرالیا نیز به دو بخش خصوصی و دولتی تقسیم میشود که در ادامه مقاله به آن می پردازیم.

انواع و شرایط بیمه در استرالیا

بیمه عمر

این بیمه میتواند از شما و عزیزانتان در برابر اتفاقات غیرمنتظره حمایت مالی کند که انواع مختلفی دارد.

بیمه معلولیت کامل و دائمی (TPD): این بیمه هزینه های مربوط به توانبخشی و زندگی را پرداخت میکند. این بیمه در صورت بیماری یا آسیب دیدگی شدید که مانع کار کردن شما میشود، مبلغ را یکجا به شما پرداخت میکند. دو حالت برای استفاده از TPD وجود دارد و برخی بیمه ها ممکن است این اجازه را به شما بدهند که هنگام گرفتن بیمه از کدامیک استفاده کنید:

1. در هر شغلی که باشید، جایی که دیگر قادر به انجام آن کار نباشید و از نظر تحصیلات، آموزش و تجربه واجد شرایط باشید.
2. مشاغل شخصی، جایی که دیگر قادر به انجام حرفه عادی خود نیستید.

شما میتوانید برای پوشش TDP به صورت جداگانه اقدام کنید یا می توانید آن را به بیمه نامه خود اضافه کنید. این بیمه مدعی است که ممکن است درآمد از دست رفته را جایگزین کند، بدهیهای شما را تسویه کند و به خاطر شرایط خاص پزشکی شما، در تغییرات و اصلاحاتی که منزلتان احتیاج دارد، به شما کمک کند.

• بیمه بیماری بحرانی یا تراما: این بیمه در صورت تشخیص بیماری، شما را تحت پوشش قرار میدهد و هزینه های درمانی شما که بیمه درمانی خصوصی نیستند را به صورت یکجا میپردازد. این پوشش شامل بیماریهای عمده پزشکی مثل حمله قلبی، سکته مغزی، سرطان و جراحی بای پس عروق کرونر است.
• بیمه حفاظت از درآمد: اگر نمی توانید در اثر بیماری یا آسیب دیدگی کار کنید، ماهانه بخشی از مبلغی را پرداخت میکند تا جایگزین درآمد شما شود. اکثر بیمه نامه ها تا 75 درصد از درآمد شما را جایگزین میکنند و همچنین ممکن است بیکاری غیر ارادی را پوشش بدهند.
• بیمه پوشش زندگی: این بیمه به عنوان بیمه عمر یا پوشش مرگ هم شناخته میشود که از آینده مالی خانواده شما حمایت میکند و در هنگام مرگ یا ابتلا به بیماری جدی مبلغ را یکجا پرداخت میکند.

بیمه دانشجویی در استرالیا

اگر دانشجوی بین المللی هستید که ویزای دانشجویی موقت دارید، یکی از شرایط ویزای شما این است که در طول تحصیل خود در استرالیا باید خودتان را بیمه درمانی کنید. بیمه دانشجویی در استرالیا به این معنی است که باید بیمه پوشش درمانی دانشجویان بین الملل (OSHC) را بخرید و بیمه نامه خود را به روز نگه دارید.

دانشجویان بین المللی که تحصیلات رسمی خود را در استرالیا انجام میدهند و افراد تحت تکفل آنها مثل همسر و فرزندان زیر 18 سال باید این بیمه پوشش درمانی دانشجویان بین المللی (OSHC) را دریافت کنند. این بیمه هزینه های مربوط به ویزیت پزشک، برخی درمانهای بیمارستان، خدمات آمبولانس و برخی داروها را میپردازد. این بیمه هزینه های درمانی مثل دندانپزشکی، عینک و فیزیوتراپی را پرداخت نمیکند. اگر برای این خدمات نیاز به پوشش بیمه دارید، میتوانید از سایر پوششهای بیمه در استرالیا مثل بیمه درمانی خصوصی یا بیمه سفر خارجی استفاده کنید.

بیمه خدمات درمانی در استرالیا

خدمات در درمانی استرالیا یکی از جامع ترین سیستمهای درمانی در دنیا است که خدمات گسترده ای از سلامت عمومی و پیشگیری گرفته تا درمانهای پیچیده تر که ممکن است به یک متخصص یا درمان بیمارستانی نیاز داشته باشد را ارائه میدهد. این سیستم دو قسمت عمده دارد: سیستم درمان عمومی و سیستم درمان خصوصی. در صورت نیاز به مراقبتهای بهداشتی میتوانید از طریق یکی از این دو سیستم یا ترکیبی از هر دو به آن دسترسی داشته باشید. مردم استرالیا از طریق “مدیکر” (Medicare) به صورت رایگان یا با هزینه کمتر که از طریق مالیات تامین میشود، به خدمات بهداشتی عمومی دسترسی پیدا میکنند. سیستم پوشش ریسک چگونه کار می‌کند؟ درمان عمومی از تعداد اجزایی شامل بیمارستانهای دولتی، خدمات مبتنی بر جامعه و سازمانهای بهداشتی که زیر نظر ایالتها هستند تشکیل میشوند.

هزینه درمان یا از طریق مدیکر پرداخت میشود یا بیمه خدمات درمانی در استرالیا آن را پرداخت میکند. بیمه درمان خصوصی سیستم خصوصی شامل خدماتی است که به صورت خصوصی اداره می شوند مثل بیمارستانهای خصوصی، پزشک متخصص و داروخانه ها. در استرالیا، بیمه درمان خصوصی (private health insurance) به شما این امکان را میدهد در بیمارستان به عنوان یک بیمار خصوصی تحت درمان قرار بگیرید و در پرداخت هزینه های درمانی که “مدیکر” (Medicare) آن را پرداخت نمیکند، مثل فیزیوتراپی، حمایت شوید.

شما مجبور به استفاده از این بیمه نیستید ولی برای دریافت خدمات درمانی بیشتر میتوانید این نوع بیمه را انتخاب کنید. بسته به بیمه نامه شما، بیمه درمانی خصوصی، تمام یا بخشی از هزینه های زیر را پرداخت میکند:

• درمان در بیمارستان خصوصی یا دولتی به عنوان یک بیمار خصوصی با پزشک انتخابی شما
• خدمات درمانی که تحت پوشش مدیکر نیستند مانند فیزیوتراپی، دندانپزشکی و چشم پزشکی

قوانین و شرایط بیمه در استرالیا

بر اساس قوانین استرالیا تعریف قانونی از قرارداد بیمه وجود ندارد. قوانین بررسی میکند که آیا قرارداد بیمه متمایز از نوع دیگری از قراردادها مثل غرامت، ضمانت یا اوراق قرضه است یا نه. در قوانین عرفی، معیارهای قرارداد بیمه عبارتند از:

• پرداخت اجرت مثل حق بیمه
• پرداخت سود مشروط به وقوع یک اتفاق در آینده
• اتفاق آینده نامشخص است و ممکن است اتفاق بیفتد یا اتفاق نیفتد

قوانین بیمه عمومی، تنظیم میشوند. اکثر قراردادهای بیمه عمومی و بیمه عمر با قانون قراردادهای بیمه و قانون شرکتها تنظیم میشوند. انواع خاصی از قراردادها از قانون قراردادهای بیمه معاف هستند مثل بیمه درمانی خصوصی، غرامت کارگران و بیمه اجباری شخص ثالث موتور.

هزینه بیمه

هزینه بیمه در استرالیا از فرد به فرد متفاوت است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. مثلا برای بیمه عمر در استرالیا، چند فاکتور وجود دارد که بیمه کننده هنگام تعیین میزان پرداخت شما در نظر میگیرد:

پوشش ریسک ساخت مسکن به زودی در بورس کالا اجرایی می‌شود

با توجه به نهایی شدن طرح جهش تولید مسکن از سوی شورای نگهبان، وزارت اقتصاد بایدبرای پوشش ریسک ساخت مسکن،امکان پیش خرید و سایر ابزارهای پوشش ریسک خرید مصالح ساختمانی در بورس کالا را فراهم کند.

به گزارش ملیت به نقل از مهر، سخنگوی شورای نگهبان به تازگی از تصویب نهایی طرح جهش تولید مسکن از سوی شورای نگهبان خبر داده است که با توجه به تبصره ماده (۱۴) این قانون، باید وزارت امور اقتصادی و دارایی به منظور پوشش ریسک ساخت مسکن امکان پیش خرید و سایر ابزارهای پوشش ریسک خرید مصالح ساختمانی (صرفاً فولاد و سیمان) را در بورس کالای ایران فراهم کند؛ این رویداد به معنای ورود گام به گام فولاد و سیمان کشور به بازار ابزارهای مالی بورس کالا است.

هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان به تازگی اعلام کرده است «طرح جهش تولید مسکن که در مراحل قبل با ابهامات و اشکالاتی از سوی شورای نگهبان مواجه شده بود، پس از انجام اصلاحات در مجلس و بررسی مجدد در شورا مغایر شرع و قانون اساسی شناخته نشد. امیدوارم اجرای این قانون به ایجاد رونق و جهش در این صنعت پیشران و رفع یکی از دغدغه‌های مردم منجر شود.»

همچنین سید نظام‌الدین موسوی سخنگوی هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به تأیید طرح جهش تولید مسکن از سوی شورای نگهبان و تبدیل شدن این طرح به قانون اعلام کرد که برای تأمین مصالح ساختمانی مانند سیمان و فولاد قرار است این محصولات از طریق بورس کالا تأمین شود و افراد می‌توانند آن را پیش‌خرید کنند.

اعلام خبر تبدیل شدن طرح جهش تولید مسکن به قانون، نگاه اهالی بازار سرمایه را بیشتر به تبصره ماده (۱۴) طرح جهش تولید مسکن معطوف می‌کند چراکه در این ماده آمده است: وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است به منظور پوشش ریسک ساخت مسکن، امکان پیش خرید و سایر ابزارهای پوشش ریسک خرید مصالح ساختمانی (صرفاً فولاد و سیمان) را در بورس کالا فراهم نماید.

در این زمینه نمایندگان مجلس در نشست علنی روز چهارشنبه ۱۸ فروردین ماه در جریان بررسی طرح جهش تولید و تأمین مسکن، با ماده (۱۴) و تبصره آن با ۱۷۱ رأی موافق، ۲ رأی مخالف و یک رأی ممتنع از مجموع ۲۱۶ نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند. اما با توجه به تأیید شورای نگهبان و تبدیل شدن این طرح به قانون، نسخه اجرایی بورس کالا برای پوشش ریسک ساخت مسکن چیست؟

جواد فلاح مدیر توسعه بازار پوشش ریسک چگونه کار می‌کند؟ فیزیکی بورس کالای ایران در این باره به خبرنگار مهر گفت: تغییرات قیمتی مصالح ساختمانی در دوره چند ساله ساخت یک پروژه، از چالش‌های انبوه‌سازان و سازندگان به شمار می‌رود به طوری که سرمایه‌گذار در ابتدای ورود به یک پروژه، هزینه ساخت را برآورد و بر اساس آن اقدام به شروع کار می‌کند.

او افزود: اما در چند سال اخیر به دلیل نوسانی بودن قیمت‌ها، سازندگان با افزایشی فراتر از حد انتظار خود در طول دوره ساخت مواجه شده‌اند و این موضوع علاوه بر ایجاد مشکلات مالی حتی در برخی موارد باعث توقف کار و نیمه کاره ماندن روند ساخت شده است.

فلاح با بیان اینکه عوامل فوق در نهایت بر افزایش قیمت تمام شده مسکن اثر می‌گذارد، اظهار داشت: در این زمینه، بورس‌های کالایی راهکاری برای پوشش ریسک افزایش قیمت دارند و دهه‌هاست که در کشورهای توسعه‌یافته و سال‌هاست که در کشورهای در حال توسعه از قراردادهای مشتقه برای پوشش چنین ریسک‌هایی استفاده می‌شود.

مدیر توسعه بازار فیزیکی بورس کالا گفت: پوشش ریسک چگونه کار می‌کند؟ تجربه راه‌اندازی قراردادهای مشتقه شامل قرارداد آتی و اختیار معامله و همچنین معاملات کشف پریمیوم در بورس کالای ایران وجود دارد البته تاکنون سیمان و فولاد وارد قرارداد کشف پریمیوم، آتی و اختیار معامله نشده‌اند اما زیر ساخت سامانه‌ای، فنی و مقرراتی آن آماده است.

او ادامه داد: بنابراین با توجه تأیید طرح جهش تولید مسکن در شورای نگهبان و تکلیف مجلس شورای اسلامی و همچنین اراده صنایع تولیدکننده مصالح ساختمانی و سازندگان ساختمان، می‌توان انتظار داشت که این نوع معاملات برای این دو محصول به سرعت راه‌اندازی شده و طرفین معامله از مزایای پوشش ریسک قراردادهای مشتقه بهره‌مند شوند.

فلاح در ادامه به کارکرد قراردادهایی که امکان پیش خرید مصالح ساختمانی در بورس کالا را فراهم می‌کنند اشاره کرد و گفت: در این نوع قراردادها طرفین معامله متعهد به انجام خرید و فروش در آینده با قیمت مشخص یا با فرمول قیمتی معین می‌شوند. به عبارتی مشخص می‌شود که در زمان سررسید قرارداد (برای مثال ۶ ماه آینده) باید محصول با قیمت تعیین شده در قرارداد مورد معامله قرار گیرد. همچنین اگر در قرارداد فرمول قیمتی تعیین شده باشد در زمان سررسید قرارداد، نرخ محصول بر اساس فرمول تعیین شده در قرارداد محاسبه شده و معامله بر اساس آن نرخ انجام می‌شود.

مدیر توسعه بازار فیزیکی بورس کالا در خصوص قراردادهای اختیار معامله نیز گفت: این نوع قراردادها به نوعی بیمه قیمت هستند؛ در این نوع قراردادها برای پوشش ریسک تغییرات قیمت، خریدار کالا می‌تواند از اختیار معامله خرید استفاده کند و فروشنده نیز از اختیار فروش. به عنوان مثال سازنده یک واحد مسکونی بر اساس نرخ روز میلگرد، قرارداد اختیار معامله خرید میلگرد با قیمت ۱۲ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم را خریداری می‌کند. اگر در سررسید، قیمت میلگرد بیش از ۱۲ هزار تومان بود، خریدار از اختیار خود استفاده می‌کند و کسی که این اختیار را فروخته متعهد است که در زمان سررسید میلگرد را با نرخ ۱۲ هزار تومان بفروشد. اما اگر در زمان سررسید، قیمت کمتر از ۱۲ هزار تومان بود نیازی به استفاده از اختیار خرید نیست.

او در پایان اظهار داشت: استفاده از ابزار مالی بورس کالا برای مبادله محصولات ساختمانی و پوشش ریسک قیمت در آینده به خریداران مصالح ساختمانی و سازندگان و انبوه سازان کمک شایانی در اطمینان بخشی از بازگشت مطلوب سرمایه و مصون ماندن از نوسانات قیمتی می‌کند و در نهایت به رونق تولید مسکن منجر شود.

ریسک و مدیریت ریسک

پیش از آنکه ریسک را بشناسیم و در مورد آن بیشتر بدانیم، لازم است بدانیم ریسک چه چیزی نیست تا بهتر بتوانیم ریسک را بشناسیم.

ریسک چی نیست؟

واژه های خطر و بحران گاهی معادل ریسک در نظر گرفته می شود که صحیح نیست یا بهتر است گفته شود که کافی نیست.

وقتی از واژه خطر استفاده میکنیم به نظر میرسد در مورد موضوعی منفی که عواقب بدی برای ما خواهد داشت، صحبت میکنیم و بحران، تداعی کننده شرایطی بدتر از خطر است، در حالی که منظور از ریسک، صرفا نا اطمینانی است نه لزوماً اتفاقی منفی.

ریسک چی هست؟

ریسک بعنی نمیدونم سود میکنم یا ضرر، یا حتی چقدر سود میکنم یا چقدرضرر میکنم.

اگر بین چیزی که فکر میکنیم روی خواهد داد و آنچه واقعا روی می دهد، تفاوتی وجود داشته باشد، چه این تفاوت به نفع ما باشد چه به ضرر ما، با ریسک مواجه هستیم. در حقیقت زمانی که با ریسک مواجه هستیم خطر و فرصت را همزمان در کنار هم داریم هم این امکان وجود دارد که با عواقب بدی مواجه بشیم هم این فرصت را داریم که به چیزی بهتر از آنچه تصور میکنیم دست پیدا کنیم.

چرا ریسک وجود دارد؟

هدف از سرمایه گذاری، کسب بازده است. همانگونه که در مقاله بازدهی توضیح داده شد، بین بازدهی واقعی و بازدهی مورد انتظار تفاوت زیادی وجود دارد.

میخوام مقاله بازدهی را مطالعه کنم

بازدهی مورد انتظار از سرمایه گذاری در انواع دارایی ها، گاهی کم و گاهی زیاد است. اما این اختلاف ها از کجاست؟ چرا ما حاضریم در ازای دریافت 14درصد بازدهی، 10 میلیون تومان را در بانک سپرده گذاری کنیم و یا در ازای دریافت 20 الی 23 درصد بازدهی، اسناد خزانه و اوراق مشارکت خریداری می کنیم اما زمانی که همین پول را در بورس سرمایه گذاری می کنیم توقع داریم بازدهی بیشتر از 30 درصد را بدست بیاوریم؟

علت این تفاوتها چیست؟

اگر تمایل دارید در مورد اسناد خزانه و اوراق مشارکت بیشتر بدونید به لینک زیر مراجعه بفرمایید.

محصول صوتی “سرمایه گذاری بدون ریسک“

اگر ما پول خود را در بانک سپرده گذاری کنیم و یا اوراق مشارکت و اسناد خزانه خریداری کنیم، میتوانیم میزان بازدهی واقعی را با کمترین انحراف پیش بینی کنیم بنابراین، طبق تعریف ریسک، می توانیم بگوییم ریسکِ سپرده گذاری در بانک و یا سرمایه گذاری در اسناد خزانه و اوراق مشارکت صفر و یا بسیار کم است. در ادبیات مالی به بازدهی ناشی ازسرمایه گذاری در دارایی بدون ریسک مثل سپرده گذاری در بانک و یا خرید اوراق مشارکت و اسناد خزانه، “بازدهی بدون ریسک” گفته می شود.

در شرایط عادی و نرمال، اگر شما بپذیرید در پروژه ای سرمایه گذاری کنید که احتمال تحقق یافتن پیش بینی ها کمتر از 100% باشد، خیلی بعید است که به همان بازدهی بدون ریسک قانع باشید. هر فرد عاقل و اقتصادی ای، ترجیح میدهد در ازای قبول ریسک، بازدهی بیشتری نسبت به “بازدهی بدون ریسک” دریافت کند.

بنابراین می توان گفت زمانیکه در پروژهای ریسکی سرمایه گذاری می کنید نرخ بازدهی مورد انتظار برابر است :

نرخ بازدهی مورد انتظار = نرخ بازدهی بدون ریسک + X

هر اندازه ریسک (احتمال عدم تحقق پیش بینی) بیشتر باشد، میزان X بیشتر خواهد بود یا به عبارت دیگر، فرد سرمایه گذار توقع بازدهی بیشتری خواهد داشت به میزانX، در ادبیات مالی صرف ریسک گفته میشود.

صرف ریسک چیست؟

به مبلغِ بازدهیِ بیشتری که نسبت به “بازدهی بدون ریسک” توقع داریم، صرف ریسک گفته می شود. به عبارت دیگر، صرف ریسک، پاداشی است که هر سرمایه گذار انتظار دارد به ازای پذیرش ریسک به او تعلق بگیرد.

به طور خلاصه، در شرایط عادی، “بازدهی مورد انتظار” برایر است با بازدهی سرمایه گذاری در پروژه های بدون ریسک بعلاوه پاداشِ پذیرش ریسک و هر چه ریسکی که پذیرفتی بیشتر باشد، صرف ریسک نیز بیشتر خواهد بود.

اما، آیا همیشه شرایط عادی و نرمال است؟ آیا همیشه سرمایه گذاران عاقلانه عمل میکنند؟ نه لزوماً.

بسیاری از سرمایه گذاران عاقلانه عمل نمیکنند و در ازای پذیرش ریسک بیشتر، صرف ریسکی را مطالبه نمیکنند.

برخورد سرمایه گذاران در مواجهه با ریسک چگونه است؟

همانگونه که در بخشهای قبل توضیح داده شد، در شرایط عادی، زمانی که سرمایه گذار، در پروژه های ریسکی سرمایه گذاری می کند، توقع دارد بازدهی بیشتری نسبت به “بازدهی بدون ریسک” دریافت کند، به زبان ساده تر پروژه های ریسکی را جریمه میکند. به چنین فردی، اصطلاحا ریسک گریز گفته می شود.

پول و سرمایه بسیار ترسو هستند و در جایی آرام میگیرندکه آینده قابل پیش بینی داشته باشد.

درشرایط غیر نرمال چطور؟

درشرایط غیر نرمال، زمانی که سرمایه گذار، در پروژه های ریسکی سرمایه گذاری می کند، توقع ندارد بازدهیِ بیشتری نسبت به “بازدهی بدون ریسک” دریافت کند، از آنجایی که برای عده ای از سرمایه گذاران ریسک، موضوع جذابی است و همین که در پروژه هایی حضور دارند که هر کسی آن را قبول نمیکند و کار جدید و تازه ای است برایشان کافی است و دیگر توقع دریافت جایزه به عنوان “صرف ریسک” را ندارند. به این دسته از سرمایه گذاران سرمایه گذاران، ریسک پذیر گفته میشود.

دسته سومی هم از سرمایه گذاران وجود دارند که کاملا بدون توجه به احتمال تحقق پیش بینی ها، سرمایه گذاری میکنند آنها صرفا بر اساس پیش بینی اعلام شده برای نرخ بازدهی نسبت به سرمایه گذاری اقدام میکنند. به این دسته از افراد ، بی توجه به ریسک گفته میشود.

فرد سرمایه گذار ریسک پذیر و ریسک گریز چه کسی نیست؟

ریسک‌پذیری و ریسک گریزی به معنای به استقبال ریسک رفتن و از ریسک فراری بودن نیست.

بلکه ریسک گریزی به این معناست که افراد ریسک گریز در ازای پذیرش یک واحد ریسک بیشتر، بازدهی بیشتری نسبت به یک واحد ریسک پذیرفته شده ی قبلی توقع دارند.

و ریسک پذیری به این معناست که افراد ریسک پذیر در ازای پذیرش یک واحد ریسک بیشتر، بازدهی کمتری نسبت به یک واحد ریسک پذیرفته شده قبلی توقع دارند.

سه نمودار زیر، رابطه پذیرش ریسک و بازدهی مورد انتظار را برای سرمایه گذاران ریسک گریز (Risk -averse)، سرمایه گذاران ریسک پذیر (Risk lover) و سرمایه گذاران بی توجه به ریسک یا ریسک خنثی (Risk – neutral) را نشان میدهد

نمودار بازدهی مورد انتظار فرد ریسک گریز

نمودار بازدهی مورد انتظار فردا ریسک‌پذیر

نمودار بازدهی مورد انتظار فردی که نسبت به ریسک بی تفاوت است

محاسبه ریسک

در آمار، نوسانات و انحراف از میانگین را به کمک واریانس محاسبه می‌کنند و جذر آن را انحراف معیار می‌نامند بنابراین در ادبیات مالی نیز انحراف از بازدهی مورد انتظار را با کمک واریانس محاسبه می‌کنند برای آشنایی بیشتر با شیوه محاسبه به کتابهای مدیریت مالی مراجعه نمایید.

ریسک پذیری بهتر است یا ریسک گریزی؟

سرمایه‌گذار حرفه‌ای و عاقل به دنبال کسب بازدهی است اما این نکته را نیز در نظر دارد که…

پول و سرمایه بسیار ترسو هستند و در جایی آرام میگیرندکه آینده قابل پیش بینی داشته باشد.

بنابراین زمانی، ریسکِ بیشتری را قبول میکند که انتظار داشته باشد در ازای آن، بازدهی بیشتری را دریافت خواهد کرد. بنابراین می‌توانیم بگوییم سرمایه‌گذار حرفه‌ای و عاقل، ریسک گریز است و در پروژه‌های سرمایه‌گذاری می‌کند که

ریسک کمتر و بازدهی مورد انتظار بالاتری داشته باشد.

انواع واکنش در برابر ریسک

ازآنجایی که همه ی سرمایه گذاران (ریسک پذیر، ریسک گریز و بی توجه به ریسک) در همه امور مختلف زندگی با ریسک مواجه هستند، به طور کلی دو نوع واکنش در برابر ریسک از خود نشان می دهند:

1. اجتناب از ریسک
2. پذیرش ریسک و تلاس برای مدیریت آن

مدیریت ریسک چگونه است؟

مدیدریت ریسک با انتخاب یک استراتژی از بین استراتژی زیر انجام می شود. اما پیش از انتخاب استراتژی باید این نکته در نظر گرفته شود که ….

هدف از مدیریت ریسک، کسب بازدهی نیست بلکه هدف کنترل نوسان و ریسک است.

استراتژی های مدیریت ریسک

الف. انتقال ریسک

د.کنترل یا اداره ریسک

ه.حذف یا کاهش ریسک

در ادامه با هر یک از استراتژی ها بیشتر آشنا می شویم

الف. انتقال ریسک

همانگونه که در بخش های قبلی توضیح داده شد، هر فردسرمایه گذار به قصد کسب بازده، سرمایه گذاری میکند اگر گزینه سرمایه گذاری، ریسکی باشد و فرد سرمایه گذار از استراتژی “انتقال ریسک” استفاده کند، در اصل کلیه منافع و مضرات حاصل از سرمایه گذاری را به فرد یا نهاد دیگری منتقل میکند مانند زمانی که از انواع بیمه نامه ها استفاده میکند.

زمانی که ریسک سرمایه گذاری بسیار بالاست ، انتخاب این استراتژی بهترین استراتژی خواهد بود.

ب.پوشش ریسک

یکی دیگر از راههای “مدیریت ریسک” استفاده از ابزار های نوین مالی و استفاده از ابزارهایی است که توسط مهندسان مالی طراحی شده است. برای آشنایی بیشتر با ابزارهای مهندسی مالی به لینک زیر مراجعه بفر مایید

آشنایی با مهندسی مالی

زمانیکه افراد برای ادامه کسب و کار خود به مواد اولیه ، ارز و یا هر چیز دیگری نیاز داشته باشند که در آینده احتمال نوسان قیمت زیادی داشته باشد، از “استراتژی پوشش ریسک” استفاده میکنند.

ج.تسهیم ریسک

استراتژی “تسهیم ریسک” بسیار شبیه به “استراتژی انتقال ریسک” است به این تفاوت که در انتقال ریسک، کلیه ریسک به دیگران منتقل میشود وخود سرمایه گذار از مزایا و مضرات پذیرش ریسک منفعت و ضرری را نمی برد اما در استراتژی “تسهیم ریسک”، خود نیز دربخشی از ریسک، مزایا و مضرات با دیگران شریک می شود.

د.کنترل یا اداره ریسک

ساده ترین شیوه مدیرت ریسک، “کنترل و اداره ریسک” است . استراتژی “کنترل و اداره ریسک” به این صورت است که فرد، ریسک را می پذیرد و با فعالیت هایی مانند سرمایه گذاری در دارایی های بدون ریسک و یا انبار کردن مواد اولیه موردنیاز، خود را دربرابر نوسانات قیمت، ایمن میکند یا از ابزارهای فیزیکی مثل نصب دوربین کنترل نامحسوس و … استفاده میکند.

ه.حذف یا کاهش ریسک

استراتژی “حذف و کاهش ریسک” بسیار شبیه به استراتژی “پوشش ریسک” است، با این تفاوت که در پوشش ریسک، مدیریت ریسک با کمک ابزار های نوین و مهندسی مالی انجام میشود اما در استراتژی “حذف و یا کاهش ریسک”، مدیریت ریسک با سرمایه گذاری در سایر دارایی های فیزیکی و مالی انجام می شود.

به عبارت دیگر، زمانی که سرمایه گذار پرتفوی تشکیل میدهد، در حقیقت برای “کاهش و یا حذف ریسک” تلاش می کند.

انواع ریسک

از آنجایی که ریسکها بسیار متنوع هستند و در عین حال با هم ارتباط متقابل دارند، دسته بندی های زیادی برای آنها درنظر گرفته میشود:

1. دسته بندی ریسک به لحاظ بیمه
2. دسته بندی ریسک از نظر بانک جهانی
3. دسته بندی ریسک به لحاظ ریسک های اصلی و فرعی
4. دسته بندی ریسک با توجه به ساختار ترازنامه

دسته بندی ریسک به لحاظ بیمه

در ابتدای این مقاله گفته شد ریسک، بحران و یا خطر نیست بلکه نا اطمینانی است نه لزوماً اتفاقی منفی. ریسک یعنی نمیدونم سود میکنم یا ضرر میکنم یا حتی چقدر سود میکنم یاچقدرضرر میکنم. بناراین می توان گفت ریسک هم زمان هم شرایط منفی را پوشش را میدهد هم شرایط مثبت را. در دسته بندی ریسک به لحاظ ریسک، دو بخش شرایط منفی و مثبت از هم جدا پوشش ریسک چگونه کار می‌کند؟ میشوند.

به عبارت دیگر دسته بندی ریسک به لحاظ بیمه عبارتست از :

1. ریسکهای خالص که فقط جنبه منفی رویدادهای محتمل را درنظر میگیرند مانند زیان، آتش سوزی ، سیل و …
2. ریسک های سفته بازی که ناشی از تبادل یا معامله بین اشخاص است که شامل جنبه های مثبت و منفی می شود مانند نرخ ارز و …

دسته بندی ریسک از نظر بانک جهانی

طبق نظر بانک جهانی، ریسک ها به دو دسته ریسکهای مالی و ریسکهای غیر مالی قابل دسته بندی هستند:

دسته بندی ریسک به لحاظ ریسک های اصلی و فرعی

طبق دسته بندی ریسک های اصلی و فرعی، ریسک ها قابل تفکیک نیستند. بلکه صرفا ریسکها روی هم اثر می گذارند. به عنوان مثال، پس از وقوع حادثه 11 سپتامبر، سقوط بازار های سرمایه را تجربه کردیم که این امر منجر به کاهش ارزش دارایی ها و عدم ایفای تعهدات فعالان اقتصادی شد.

دسته بندی ریسک با توجه به ساختار ترازنامه بانکها

همانگونه که اطلاع دارید وظیفه اصلی بانک، جمع آوری سپرده ها ی مردمی و ارائه وام به متقاضیان وام است و از محل مابه التفاوت نرخ سودی که به سپرده ها پرداخت می شود و نرخ بهره ای که از دریافت کنندگان وام دریافت می شود، سود کسب میکند. بنابراین ساختار ترازنامه بانک با سایر نهادهای مالی متفاوت است.

قسمت اعظم سمت راست یا به عبارت بهتر دارایی های بانک ها عبارتند از : وام های پرداختی به وام گیرندگان

قسمت اعظمِ بخشِ بالایی سمت چپ یا به عبارت بهتر بدهی های بانک ها عبارتند از سپرده گذاری مردم و شرکتها در بانک

اگر با ترازنامه آشنا نیستید به لینک زیر مراجعه کنید.

ترازنامه چیست؟

1. بنابراین یکی از مهمترین ریسکهایی که بانکها درمعرض آن قرار دارند، عدم تطابقِ زمانِ دریافت سود از وام گیرندگان و زمان پرداخت سود به سپرده های بانکی است.
2. ریسکِ مهم دیگری که بانکها و حتی سایر شرکتها درمعرض آن قرار دارند، ریسک معاملات است که ناشی از ترکیب سرمایه گذاری ها و معاملات بانک/ شرکت است مانند ریسک بازار و نوسانات ارز و …

چطوری ریسک محاسبه می شود؟

اگر دوست دارید با روش های محاسبه ریسک آشنا بشید و یا دوست دارید اطلاعات جامع تری در مورد ریسک بدست بیارید، در دوره مدیریت ریسک شرکت کنید.

اطلاعات بیشتر در اینستاگرام

www.instagram.com/royaderakhshani

خلاصه

1. در این مقاله در مورد تعریف ریسک صحبت کردیم و گفتیم ریسک با خطر و بحران متفاوت است، وقتی از واژه خطر استفاده میکنیم بعنی موضوعی منفی که عواقب بدی برای ما خواهد داشت و بحران نیز تداعی کننده شرایطی بدتر از خطر است، در حالی که منظور از ریسک، صرفا نااطمینانی است نه لزوماً اتفاقی منفی.
2. از آنجایی که هدف اصلی سرمایه گذاران، کسب بازدهی است، فرد سرمایه گذار زمانی حاضر است در پروژه های ریسکی سرمایه گذاری کند که انتظار داشته باشد بازدهی بیشتری نسبت به بازدهی بدون ریسک دریافت کند.
3. در مورد برخوردسرمایه گذاران در مورد ریسک صحبت کردیم و گفتیم سرمایه گذاران به سه دسته ریسک پذیر و ریسک گریز و بی تفاوت نسبت به ریسک دسته بندی می شوند.
4. در مورد مدیریت ریسک و اتخاذ استراتژی مناسب در مواجه با ریسک صحبت کردیم
5. درنهایت هم درمورد انواع ریسک و دسته بندی های ریسک از منظر های گوناگون صحبت کردیم.

درخشان باشید و بدرخشید

رویا درخشانی هستم، دانشجوی دکتری مدیریت مالی ، تحلیلگر بازارهای مالی و سرمایه و مدرس دانشگاه.

ایران، تهران، پاسداران

آموزش های رایگان

ثبت نام

[mailerlite_form form_id=5] برای اطلاع از آموزشهای رایگان، سمینارها و محصولات ، ایمیل خود را وارد نمایید.