مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی

تعدادی از الگوهای تشخیص بازار خرسی

در مورد بازار خرسی و گاوی چه می دانید؟

حتما شما هم تا به حال، بار ها نام بازار خرسی و گاوی را شنیده اید و برایتان دلیل این نامگذاری و تفاوت های هر دو بازار سوال برانگیز بوده است.

ماهیت بازارهای مالی در این است که معمولا روند های متفاوتی را در ساعات فعالیتی خود تجربه می کنند و صعود و نزول شاخص ها در برابر رویدادهای مهم اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نیز از طبیعی ترین واکنش های آن به شمار می رود. می توان گفت که سود و زیان های بدست آمده ناشی از همین بالا و پایین شدن ها می باشد و معامله گران باید با مهارت کافی، فرصت ها و موقعیت های سودده را از میان هزاران مورد موجود شناسایی نموده و در بهترین کف قیمتی بخرند و در بهترین سقف قیمتی بفروشند.

اصطلاحات گوناگونی برای فعالیت ها و روندهای بازار به کار برده می شود که یکی از مشهورترین آنها، اصطلاح بازار خرسی و گاوی است. این اسامی برای توصیف وضعیت و شرایط بازار مورد استفاده قرار می گیرد و نشات گرفته از ماهیت خود این حیوانات در حیات وحش و کاملا مرتبط به مدل رفتاری این دو حیوان است. به عنوان مثال، شاخ های رو به بالای گاو در هنگام حمله به دشمن خود، همان روندهای صعودی را به یاد می آورد و بیانگر نمودارهای رو به رشد هستند. در حالت مقابل نیز، خرس در هنگام حمله به طعمه خود، پنجه های خود را به صورت رو به پایین نگه می دارد که یادآور روندهای نزولی هستند.

در ادامه به صورت دقیق و مفصل در مورد این اصطلاحات و ویژگی های نهفته در آنها بحث کرده و به تفاوت های دو بازار نیز خواهیم پرداخت.

بازار گاوی چیست؟

بازار سرمایه متشکل از روندهای بی شماری است که در طول معاملات رخ می دهد و این موضوع حاصل استراتژی های مختلف معاملاتی برای شرایط گوناگون بوده است و اصطلاح بازار گاوی، زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که بازار رو به رشد بوده و حالت صعودی داشته باشد.

در این مدل از بازار، تقاضاها بسیار زیاد است و تعداد کمی از معامله گران تمایل به عرضه سرمایه خود دارند. همین روندهای پرتقاضا سبب گرایش بیشتر مردم به خرید و عدم تمایل آنها به فروش می شود و از لحاظ روانشناسی این موضوع هم افزایی داشته و به صورت مداوم حس خرید را تقویت می کند. این گرایش به خرید، موجب افزایش قیمت شده و ارزش سهام به صورت صعودی رشد می کند.

بازار خرسی چیست؟

روند فعالیت ها در بازار خرسی، نقطه مقابل بازار گاوی است. معمولا در بازارهای خرسی روندها نزولی بوده و تقاضا برای خرید بسیار کم است. در این بازار، افراد اقدام به فروش سرمایه خود نموده و این رفتار منفی، منجر به حرکت نمودارها به سمت پایین خواهد شد. با این شکل حرکت به صورت واقعی هیچ توانی برای خرید باقی نمی ماند و معامله گران به دنبال فروش سرمایه خود خواهند بود و عملا بازار سقوط می کند. با رفتارشناسی های صورت گرفته در این وضعیت، حالات ناامیدی و ترک بازار در بالاترین میزان خود است و تصور برگشت روند و کسب سود بسیار بعید به نظر می رسد.

تفاوت های بازار خرسی و گاوی

این دو بازار نقطه مقابل یکدیگر هستند و نمی توان آنها را به صورت دو روی یک سکه و جدا از هم تصور نمود، به طوری که بازارهای گاوی، صعودی و بازارهای خرسی نیز نزولی هستند.

در نظر داشته باشید که هر دو بازار متاثر از رفتار سهامدار است. اگر چه که بازار گاوی برای اقتصاد بسیار مفید بوده و جامعه را به سمت توسعه سوق می دهد ولی در مقابل، بازارهای خرسی نیز عامل نابودی سرمایه مردم و سقوط دولت ها خواهد بود.

حالت گاوی یک حالت مطلوب است و به دلیل سودهای حاصل، قدرت خرید و سرمایه گذاری مردم بالاتر می رود اما در حالت خرسی مردم فقیرتر شده و به دنبال آن قیمت ها نیز افزایش می یابد این چرخه معیوب به صورت مداوم در حال تکرار است.

تاثیر شرایط دو بازار خرسی و گاوی بر نوع عملکرد

نوع واکنشی که افراد و معامله گران به دو حالت پیش آمده در بازار نشان می دهند با یکدیگر متفاوت است، به این معنا که در شرایط نزولی بازار، تمایل بر فروش سریع و خروج از آن است تا از زیان بیشتر جلوگیری شود و در حالت صعود میل به نگهداری سرمایه و کسب سود بالاتر از طریق خرید سهم بیشتری از بازار است. در نظر داشته باشید که هر یک از رفتارهای بیان شده، نوعی از تصمیمات شخصی محسوب می شوند و هیچ نسخه واحدی را نمی توان برای آنها در نظر گرفت.

توصیه می شود که برای فعالیت بهینه تر، نه در اوج قله مغرور شوید و نه در دره های عمیق خود را ببازید، زیرا ماهیت و روند بازارهای سرمایه، نوعی از روندهای صعودی طولانی مدت هستند.

سعی کنید که متناسب با شرایط مالی و اقتصادی و روحی خود، استراتژی مورد نظر را تعیین نموده و به آن وفادار بمانید. فراموش نکنید، تحلیل هایی که مبتنی بر رفتارهای گذشته بوده و در طول زمان به دست آمده است، نباید بر دوره های زمانی کوتاه و نتیجه گیری های مقطعی، اعمال شود و بهتر است که تنها از الگوهای آنها برای تصمیم گیری استفاده نمود. حتما از روندهای بلندمدت نتیجه بگیرید تا الگوهای به دست آمده قابل اعتمادتر باشند. توجه داشته باشید که، آموزش دیدن و لزوم یادگیری در این بازارها از فاکتورهای ضروری برای فعالیت درست و صحیح هستند.

قابل ذکر است که، بازارهای سرمایه و بورس در شمار محبوب ترین حوزه های اقتصادی و تجاری در جهان هستند و روند طبیعی آنها همواره با کسب سود و البته زیان هایی همراه بوده است. معامله و کسب سود، قطعا نوعی از مهارت است که باید از دانش ریاضی و علوم اجتماعی برای تحلیل و پیش بینی های آتی استفاده نمود. موضوع مهم این است که شما از دانش و مهارت کافی برای پیش بینی روندها برخوردار باشید که این مهم تنها از طریق دریافت آموزش های لازم و تمرین و تجربه به دست خواهد آمد.

بهترین استراتژی بازار خرسی

همان طور مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی که می دانید بازارهای مالی همیشه پر از سود نیستند و ریزش های بزرگی را در پی خواهند داشت اما بهترین استراتژی بازار خرسی چیست؟ به طور کلی زمانی که بازار در حال صعود است به آن بازار Bullish یا گاوی می گویند، دلیل این اسم گذاری حالت ضربه زدن گاو با شاخ هایش است که از زیر به سمت بالا ضربه می زند؛ همچنین به بازاری که ریزشی است، بازار Bearish یا خرسی می گویند، دلیل این اسم گذاری به علت حمله خرس است چرا که خرس ها برای حمله دست های خود را بالا برده و به پایین ضربه می زنند.

چه زمانی بازار خرسی می شود؟

طمع کلمه ای است که می تواند تمام سرمایه شما را از بین ببرد اما همیشه طمع کردن اشتباه نیست! بازارهای مالی همیشه صعودی نبوده و همیشه نیز نزولی نیستند، چرا که بازار مالی که همیشه نزولی باشد، اعتماد از آن سلب شده و دیگر مردم نمی توانند باور کنند که سرمایه هایشان در این بازار رشد می کنند، لذا این یک بازی تکراری بوده و شما با داشتن یک استراتژی در هر زمان از بازار می توانید از آن سودهای بسیار زیادی کسب کنید. در بازارهای یک طرفه شما با شناسایی ریزش بازار می توانید سهام خود را فروخته و تنها نظارگر بازار باشید تا از ضرر در امان باشید؛ اما در بازارهای دو طرفه شما می توانید از ریزش بازار نیز سود کسب کنید، کسب سود از ریزش بازار مالی ارزهای دیجیتال با اهرم امکان پذیر بوده و شما می توانید بیش از پولی که وارد معامله کرده اید معامله خود را ادامه دهید؛ برای مثال شما 100 دلار می خواهید وارد معامله SELL از ریزش بیت کوین وارد کنید، در این هنگام شما از اهرم 10 استفاده می کنید، این یعنی 100 دلار شما به 1000 دلار افزایش می یابد، حال در صورتی که بیت کوین تنها 10 درصد ریزش داشته باشد، این ریزش ضربدر اهرم شما که 10 است می شود و شما 100 درصد سود می کنید، به عبارت دیگر 100 دلار شما به 200 دلار افزایش پیدا می کند.

نشانه های ریزش بازار چیست؟

زمانی که همه می خرند تو احتیاط کن، زمانی که همه می فروشند به دید خرید نگاه کن، جمله ای تکراری اما ساده، لذا زمانی که یک سهم بدون هیچ اصلاحی بالا می رود شما باید بترسید، در صورتی که بازار دو طرفه باشد حتی می توانید از بازار ریزشی نیز سود کنید، کندل شناسی، حجم خرید و فروش در کندل ها و اندیکاتورها می توانند به شما هشدار پایان روند را بدهند.

استراتژی در بازار Bearish

بهترین استراتژی بازار خرسی، بدون ترس معامله کنید

سرمایه گذاران باید سعی کنند همیشه احساسات خود را از فرآیند تصمیم گیری سرمایه گذاری جدا کنند، با اینکه بازارهای مالی بازاری احساسی بوده و مبحث روانشناسی بازار می تواند خیلی کمک شایانی به شما بکند، اما شما می توانید با تصمیمات منطقی و رعایت مدیریت ریسک و مدیریت سرمایه به دور از هیجان از این بازار کسب درآمد کنید. به یاد داشته باشید که ترس احساسی است که می تواند قضاوت منطقی یک موقعیت را مختل کند. آرام باشید و ادامه دهید!

میانگین ورود خود را با تحلیل کم کنید!

مهمترین چیزی که در طول رکود اقتصادی باید در نظر داشت این است که طبیعی است بازار سهام یا رمز ارزها نزول داشته باشد چرا که این بخشی از چرخه تجاری است. اگر شما یک سرمایه گذار بلند مدت هستید (به دید بالای 5 سال)، یکی از گزینه ها استفاده از کم کردن میانگین بوده زیرا اینکار نقطه ورود شما را کم می کند، برای مثال فرض کنید یک سهام را در قیمت 20 دلار خرید کرده اید و قیمت آن تا 10 دلار سقوط می کند، در صورت اینکه شما به هم میزان سرمایه اولیه که در قیمت 20 دلار وارد کردید بر روی قیمت ده دلار نیز ورود کنید، کافی است قیمت سهام تا 15 دلار بالا بیاید، در این صورت ضرر شما جبران شده است، حال اگر سرمایه بیشتری در قیمت 10 دلار وارد کنید، در قیمت 15 دلار شما در سود هستید!

بازی مرگ، بهترین استراتژی بازار خرسی

در طول بازار خرسی، خرس ها حکومت می کنند و گاوها شانسی ندارند. یک ضرب المثل قدیمی وجود دارد که می گوید بهترین کار در بازار خرس این است که مرده بازی کنید، دلیل این مثال از این رو بوده است که خرس به یک فرد مرده حمله ای نمی کند، این همان پروتکلی است که گویی یک گریزلی مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی واقعی را در جنگل ملاقات کرده اید با حفظ آرامش و عدم انجام هیچ حرکت ناگهانی، خود را از تبدیل شدن به ناهار خرس نجات خواهید داد. بازی مرده از نظر مالی به این معنی است که بخش بزرگی از پرتفوی خود را از ضرر زیاد نجات دهید، می توانید این سهام ها یا رمز ارزهای مورد نظر خود را نقد کنید!

متنوع بودن سبد سرمایه گذاری یک استراتژی بازار خرسی

شما به عنوان یک تحلیلگر یا معامله گر بازارهای مالی باید سبدی متنوع از بازارهای سهام، ارزهای دیجیتال و. داشته باشید، سرمایه خود را نسبت به ریسک مالی خود تقسیم بندی کنید؛ یک استراتژی تخصیص دارایی مناسب به شما این امکان را می دهد که از اثرات منفی احتمالی ناشی از قرار دادن تمام تخم مرغ های خود در یک سبد جلوگیری کنید.

برای دریافت بهترین تحلیل تکنیکال بازارهای سرمایه می توانید دوره پرایس اکشن را تهیه کنید

پول بدون نیاز را وارد این بازارها بکنید

سرمایه گذاری مهم است، اما نگه داشتن سقف بالای سرتان نیز مهم است. گرفتن وجوه کوتاه مدت (یعنی پول برای وام مسکن یا مواد غذایی) و سرمایه گذاری آنها در سهام کار عاقلانه ای نیست. به عنوان یک قاعده کلی، سرمایه گذاران نباید درگیر سهام شوند مگر اینکه افق سرمایه گذاری حداقل پنج ساله، ترجیحاً بیشتر، داشته باشند و هرگز نباید پولی را که توانایی از دست دادن آن را ندارند، سرمایه گذاری کنند. به یاد داشته باشید، بازارهای نزولی و حتی اصلاحات جزئی، می توانند بسیار مخرب باشند.

زمانی که شما پولی که به آن نیاز دارید را وارد بازارهای مالی می کنید، از آن انتظار سود دارید و این انتظار برای شما دردناک خواهد بود.

به دنبال ارزش های خوب باشید

بازارهای نزولی می توانند فرصت های خوبی را برای سرمایه گذاران فراهم کنند. باید مسیر خود را مشخص کنید، شما به دنبال چه چیزی هستید؟ سرمایه گذاران بزرگ مانند وارن بافت اغلب بازارهای نزولی را به عنوان فرصت های خرید می بینند زیرا ارزش گذاری شرکت های خوب همراه با شرکت های ضعیف سقوط می مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی کند و در ارزش گذاری های بسیار جذاب قرار می گیرند.

نتیجه گیری:

فعالیت در بازارهای مالی یکی از حساس ترین مشاغل در دنیا بوده و هیچ بازار و هیچ روندی همیشه صعودی نبوده و هیچ روندی نیز همیشه نزولی نیست، لذا باید برای هر کدام از فازهای بازار استراتژی خاصی داشته باشید، حتی می توانید در بازارهای دو طرفه از ریزش بازار نیز سودهای بزرگی کسب کنید.

بازار خرسی در تحلیل تکنیکال چیست؟

بازار خرسی (Bear Market) در تحلیل تکنیکال به بازاری اطلاق می‌شود که طی مدتی طولانی روند قیمت‌ها در آن نزولی باشد. این اصلاح شرایطی را بیان می‌کند که در آن قیمت سهام افت قیمتی‌ای حداقل 20 درصد یا بیشتر را نسبت به بالاترین قیمت اخیرش تجربه کرده باشد. این شرایط موجب ایجاد بدبینی و احساسات منفی در بین سرمایه‌گذاران بازار می‌شود.

اگر به طور اتفاقی با دیجی کوینر آشنا شده اید و هیچ اطلاعاتی در مورد تحلیل تکنیکال ندارید پیشنهاد می‌کنیم قبل از مطالعه ادامه مطلب، مقاله «تحلیل تکنیکال چیست؟» را مطالعه نمایید.

بازارهای خرسی معمولاً هم‌زمان با افت شاخص‌هایی نظیر شاخص مشهور S&P 500 (این شاخص فهرستی از 500 نماد برتر در بازار بورس نیویورک (وال استریت) و بازار Nasdaq است.) همراه می‌شوند.

البته در هر بازاری و با هر مدت‌زمانی نمی‌توانیم به‌قطع بگوییم که با بازار خرسی مواجه هستیم. برای مثال در بازارهای کالا و سهام شرکت‌ها باید حتماً شاهد افت 20 درصدی یا بیشتر قیمت نسبت به آخرین قلهٔ قیمتی باشیم، اما با این تفاوت که باید مدت زمان بیشتری این افت ادامه‌دار باشد تا ما بتوانیم بازار را به‌عنوان یک بازار خرسی نام‌گذاری کنیم. این زمان معمولاً حداقل مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی 2 ماه و یا بیشتر از آن می‌باشد.

بازارهای خرسی همچنین با رخدادهای اقتصادی کلان مانند دوران رکود رخ می‌دهند. بازارهای خرسی در مقابل بازارهای روبه‌بالا یا به اصطلاح “گاوی” قرار می‌گیرند.

نکات کلیدی بازار خرسی:

1. بازارهای خرسی زمانی رخ می‌دهند که قیمت‌ها نسبت به اوج پیشین خود بیش از 20 درصد افت کرده باشند و احساسات سرمایه‌گذاران در بازار نیز منفی شده باشد.
2. بازارهای خرسی می‌تواند چرخه‌ای و یا طولانی‌مدت باشند. بازار خرسی چرخه‌ای می‌تواند برای دورهٔ زمانی چندهفته‌ای و یا چندماهی طول بکشد. اما بازار خرسی طولانی‌مدت می‌تواند سال‌ها و یا حتی در مواردی برای دهه‌ها ادامه‌دار باشد.
3. معامله‌گران می‌توانند از طریق قراردادهای آتی فروش (در این حالت معامله‌گر پیش‌بینی می‌کند که افت قیمتی سهام تا چه محدوده‌ای رخ می‌دهد، و در صورت رسیدن قیمت تا آن محدوده سود دریافت می‌کند. به‌مانند زمانی که قیمت در حال صعود می‌باشد. نظیر آنچه در بازار فارکس رخ می‌دهد.) و صندوق‌های قابل معاملهٔ معکوس (Inverse ETF) در بازارهای خرسی و در حین سقوط قیمت نیز به سود دست پیدا کنند.

درک بازارهای خرسی

قیمت‌های سهام به‌طورکلی انتظارات سرمایه‌گذاران را در مورد جریان نقدینگی آن سهام و مقدار سود و زیان شرکت مدنظر نشان می‌دهند.

وقتی که چشم‌انداز رشد و مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی توسعه و انتظارات پیشین سرمایه‌گذاران در بازار از بین می‌رود، سهام می‌توانند افت قیمتی را تجربه کنند. در این حالت شاهد رفتار گله‌ای (Herd Behavior، به‌حالتی اطلاق می‌شود که در آن تعداد کثیری از مردم دنباله‌روِ جمع می‌شوند و دلیلی جز انجام شدن آن کار توسط جمع برای خود پیدا نمی‌کنند.)، ترس، اضطراب و عجله در بازار برای نقد کردن سهام و جلوگیری از ضرر در مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی بازار خرسی خواهیم بود.

در تعریفی از بازار خرسی می‌گویند “برای اینکه بازار خرسی را تشخیص دهیم، لازم است که منتظر افت قیمتی متوسط 20 درصدی باشیم.” اما باید مدنظر داشته باشید که این 20 درصد یک عدد تقریبی است.

همان طور که ما عدد 10 درصد را یک عدد تقریبی برای اصلاح می‌دانیم. (منظور از اصلاح قیمتی، بازه‌ای است که در آن بازار از ادامهٔ روندش خودداری کرده و مدتی را خلاف جهت روند طی می‌کند تا روند بتواند استراحت کرده و با قدرت بیشتری به ادامهٔ مسیر بپردازد. البته گاهی نیز بازار به‌کل تغییر کرده و اصلاح آنقدر طول می‌کشد تا زمانی که خودش به یک روند در بازار تبدیل می‌شود.)

یک تعریف دیگر برای بازارهای خرسی می‌گوید این بازارها زمانی هستند که سرمایه‌گذاران بیشتر “ریسک‌گریز” هستند تا اینکه به دنبال ریسک باشند. بازارهایی بدین شکل می‌توانند تا مدت‌ها ادامه داشته باشند، دست‌کم تا زمانی که سرمایه‌گذاران و فعالین دست از عقاید سابق خود کشیده و دیدگاهی جدید به بازار پیدا کنند.

بازارهای خرسی می‌توانند علل زیادی داشته باشند، اما اَهَمِ این دلایل عبارتند از: 1- بازار کند و تنبل. 2- نشانه‌های تضعیف اقتصاد مانند افزایش نرخ بیکاری، کاهش درآمد اقشار، بهره‌وری اقتصادی پایین. 3- کاهش سود صنایع.

شایان ذکر است دخالت‌های دولتی در اقتصاد خود می‌توانند از دلایل بازار خرسی باشند. برای مثال، تغییرات نرخ مالیات و افزایش نرخ بهره می‌تواند موجب بازار خرسی شود. همچنین، افت در اطمینان سرمایه‌گذاران نسبت به سرمایه‌گذاری‌ای که انجام داده‌اند نیز نشانه‌ای بر آغاز بازار خرسی می‌باشد. سرمایه‌گذاران برای جلوگیری از ضرر احتمالی، پول‌های خود را از بازار خارج کرده و افت قیمتی و در نتیجهٔ آن، بازار خرسی را رقم می‌زنند.

بازارهای خرسی می‌توانند برای چندماه تا چند سال طول بکشند. یک بازار خرسی سکولار (بازار سکولار به بازای گفته می‌شود که تحت تأثیر نیروهای خارجی می‌تواند تا چندسال ادامه‌دار شده و قیمت‌ها در آن تحت تأثیر آن نیروها بالا و پایین بروند.) می‌تواند به مدت 10 یا حتی 20 سال طول بکشد.

تشخیص این بازار ها با نرخ بازگشت سرمایه‌شان که به‌مدت چندین سال در حد معینی باقی می‌ماند امکان‌پذیر است. ممکن است در بازار خرسی سکولار صعودهایی باشد که سهم‌ها و شاخص‌ها برای مدتی صعودی شوند، اما سودهای حاصل‌شده تداوم ندارند و قیمت‌ها دوباره به مقادیر قبلی بازمی‌گردند. یک بازار خرسی چرخه‌ای (دوره‌ای) می‌تواند از چند هفته تا چندین ماه به‌طول بیانجامد.

شاخص‌های اصلی بازار آمریکا در تاریخ 24 دسامبر 2018، شاهد یک سقوط قیمتی تا نزدیکی منطقهٔ خرسی بازار (افت 20 درصدی) بودیم.

در ماه‌های اخیر نیز شاهد افت شدید شاخص‌های S&P 500 و داو جونز (داو جونز یک میانگین صنعتی است که توسط وال استریت ژورنال تهیه و منتشر می‌شود. این شاخص در برگیرندهٔ 30 سهام برتر بازار بورس نیویورک و بازار بورس Nasdaq می‌باشد.) در محدودهٔ زمانی 11 تا 12 مارس 2020 بودیم.

از مثال‌های مهم‌تر بازارهای خرسی نیز می‌توانیم به بحران اقتصادی بین سال‌های 2007 تا 2009 ایالات متحده اشاره کنیم. این بحران 17 ماه به طول انجامید و شاخص S&P 500 پنجاه درصد ارزش کل خودش را طی این مدت از دست داد.

در مارس 2020، بازارهای جهانی سهام وارد یک بازار خرسی ناگهانی شدند. بازار خرسی‌ای که نشأت گرفته از تأثیرات شیوع سراسری ویروس کرونا بود. این بازار باعث افت شاخص مشهور داو جونز از 30,000 واحد (که رکورد تاریخی این شاخص بود) به زیر 19,000 واحد آن هم طی چند هفته شد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تئوری داو می‌توانید از مطلب آموزشی «تئوری داو در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

شکل 1: تاریخچه و طول مدت بازارهای خرسی

فازهای بازار خرسی

بازارهای خرسی به‌طور معمول 4 فاز (مرحله) را تجربه می‌کنند.

1. اولین مرحله را می‌توان در زمان وجود قیمت‌های بالا در بازار و وجود احساسات مثبت و قوی در بین سهامداران اشاره کرد. در پایان این مرحله، سرمایه‌گذاران شروع به نقد کردن سرمایه‌شان و خروج از بازار می‌نمایند.
2. در مرحلهٔ دوم، قیمت سهام‌ها شروع به افت شدید یا به اصطلاح “شارپ” می‌نماید. معاملات در بازار کمتر شده و سود اشخاص حقوقی شروع به افت می‌کند. برخی از سرمایه‌گذاران در این حالت دچار ترس و وحشت می‌شوند. این اتفاق درست زمانی رخ می‌دهد که “جو کلی بازار” رو به منفی شدن می‌رود. به این حالت در اصطلاح حالت “تسلیم‌شدگی” گفته می‌شود.
3. مرحلهٔ سوم زمانی است که دلالان و سفته‌بازان شروع به ورود به بازار می‌کنند. فعالیت آنها به‌طور مکرر موجب افزایش قیمت و حجم معاملات در بازار می‌گردد.
4. در مرحله چهارم و آخر، قیمت سهام به افت خود ادامه می‌دهند، هر چند که این افت با شتاب کمتری صورت می‌گیرد. از آنجایی که قیمت‌های پایین خبر خوبی را برای جذب سرمایه از سرمایه‌گذاران مخابره می‌کند، گاوها شروع به تحت کنترل گرفتن بازار می‌کنند و قیمت‌ها را دوباره به سمت بالا حرکت می‌دهند.

“خرس” و “گاو” در بازارهای مالی

پدیدهٔ بازار خرسی نام خودش را از نحوهٔ حملهٔ خرس به شکار خود گرفته است. خرس در این حین پنجه‌های خود را از “بالا به پایین” حرکت می‌دهد. به همین دلیل است که بازارهایی که از موقعیت بالای خود روبه‌پایین حرکت می‌کنند را بازارهای خرسی می‌نامند.

پدیدهٔ بازار خرسی نام خودش را از نحوهٔ حملهٔ خرس به شکار خود گرفته است. خرس در این حین پنجه‌های خود را از “بالا به پایین” حرکت می‌دهد. به همین دلیل است که بازارهایی که از موقعیت بالای مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی خود روبه‌پایین حرکت می‌کنند را بازارهای خرسی می‌نامند. بازار گاوی نیز نام خود را از نحوهٔ حمله گاوهای نر گرفته است. گاو نر حین حمله شاخ‌هایش را “به سمت بالا” حرکت می‌دهد. بازارهایی که به سمت بالا حرکت می‌کنند را نیز به همین دلیل بازار گاوی نامیده‌اند.

بازار گاوی نیز نام خود را از نحوهٔ حمله گاوهای نر گرفته است. گاو نر حین حمله شاخ‌هایش را “به سمت بالا” حرکت می‌دهد. بازارهایی که به سمت بالا حرکت می‌کنند را نیز به همین دلیل بازار گاوی نامیده‌اند.

استفاده از این دو حیوان و نحوهٔ حمله آنها به‌طور استعاری همچنین منتقل‌کنندهٔ این مفهوم است که بازارهای مالی بازاری خشن می‌باشد و باید خودتان را برای نبردی سخت آماده کنید.

بازارهای گاوی در مقابل اصلاحات بازار

بازارهای گاوی را نباید با اصلاحاتی که در بازار ایجاد می‌شوند اشتباه بگیریم. اصلاح معمولاً یک روند کوتاه مدت است که می‌تواند کمتر از یک ماه تا حدود دو ماه به‌طول بیانجامد.

اصلاحات بازار برای سرمایه‌گذاران فرصتی عالی برای پیدا کردن “نقطهٔ ورود” و وارد شدن به معاملات در قیمتی مناسب را می‌دهند، در صورتی که بازارهای گاوی چنین امکانی را به سرمایه‌گذاران نمی‌دهند. زیرا به‌سختی می‌توان برای بازارهای گاوی نقطهٔ پایانی را متصور شد که بتوان در مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی آنجا به معامله ورود نمود.

تلاش برای جبران ضررها در بازار خرسی یک نبرد دشوار است مگر این که سرمایه‌گذاران از قراردادهای آتی فروش یا دیگر استراتژی‌ها برای کسبِ درآمد از بازارهای در حال سقوط بهره ببرند.

بین سال‌های 1900 تا 2018، ما شاهد 33 بازار خرسی بوده‌ایم که هر کدام از این بازارها به‌طور میانگین حدود 3.5 سال به‌طول انجامیده است. یکی از آخرین نمونه‌های بازار خرسی که در اذهان نیز ماندگار شده، بازار خرسی‌ای است که مصادف با بحران اقتصادی بین اکتبر 2007 تا ماه مارس 2009 رخ داد. در طی این مدت 17 ماهه، شاخص صنعتی داو جونز (DJIA: Dow Jones Industrial Index) به میزان54% از ارزش کل خود را از دست داد.

فروش استقراضی Short Sell در بازارهای خرسی

SHORT SELL (فروش استقراضی) به‌نوعی از معاملات گفته می‌شود که در آن فرد در ابتدا پیش‌بینی می‌کند که قیمت نزولی خواهد بود، سپس دارایی‌ای را در قیمت (برای مثال 100 دلار) می‌فروشد و همان دارایی را دوباره در قیمت (برای مثال 70 دلار) می‌خرد.

او در زمانی که بازار در حال ریزش قیمتی بود، توانست 30 دلار به‌ازای هر سهم به‌دست آورد. در فروش استقراضی فرد باید دارایی مدنظر را در قیمت خاصی یا در (و یا قبل از) تاریخ خاصی به‌فروش برساند.

معاملات فروش استقراضی بسیار پُرخطر بوده و بهتر است تنها افراد با تجربه، مسلط و آشنا به بازار به چنین معاملاتی دست بزنند زیرا در صورت شکست ضررهای بسیار سنگینی در انتظار شخص خواهد بود.

برای مثال اگر قیمت‌ها به‌جای اینکه نزولی شوند، صعودی گردند، شخص مجبور می‌شود تا همان دارایی‌ها را با قیمت روز (که گران‌تر از قیمت فروش است) خریداری نماید و این‌گونه دچار ضرر می‌شود.

سود یا ضرر کسی که فروش استقراضی می‌کند بستگی دارد به تفاوت قیمت سهم‌ها وقتی به‌صورت قرضی آنها را به فروش می‌رساند و همین قیمت وقتی دوباره برای پس دادن سهم‌ها خریداری می‌شوند که به این عمل کاور کردن (سهم‌های قرض گرفته شده) می‌گویند.

صندوق‌های قابل‌معاملهٔ معکوس (Inverse ETF) و قراردادهای آتی فروش در بازارهای خرسی

معاملات آتی فروش در بازارهایی نظیر فارکس، به شخص آزادی عمل می‌دهد اما برخلاف فروش استقراضی، شخص را دچار هیچ مسئولیتی نمی‌کنند. بدین ترتیب معامله‌گر برخلاف شرایط فروش استقراضی مجبور نیست تا دارایی مدنظر را در قیمت خاصی یا در تاریخ خاصی به فروش برساند.

قراردادهای آتی می‌توانند برای جبران ضررهای معاملات آتی خرید در بازارهایی نظیر فارکس مورد استفاده قرار بگیرند و باعث می‌شوند تا پورتفو (سبد سهام) شخص در طولانی‌مدت متعادل بماند. پس به یاد داشته باشید که قراردادهای آتی فروش (Put Options) به‌طور کلی بسیار امن‌تر از فروش استقراضی (Short Selling) هستند.

صندوق‌های قابل‌معاملهٔ معکوس (Inverse ETF’s) طراحی شده‌اند تا قیمت‌ها را در خلاف جهت شاخصی که دنبال می‌کنند تغییر دهند.

برای مثال، ارزش صندوق قابل‌معاملهٔ معکوس شاخص S&P 500، در صورت افت 1 درصدی این شاخص، به میزان 1 درصد افزایش می­‌یابد. تعداد زیادی از این نوع از صندوق‌های قابل‌معاملهٔ معکوس وجود دارند که خاصیت اهرمی داشته و می‌توانند افت یک درصدی مثال قبلی را با سودهایی 2 یا 3 برابری جبران کنند. مانند قراردادهای آتی فروش، از صندوق‌های قابل معامله معکوس نیز می‌توان برای تخمین و پیش‌بینی بازار و محافظت از سبد سهام استفاده نمود.

مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی

با افزایش عدم پرداخت وام خانه‌ها توسط وام‌گیرندگان در آمریکا به دنبال ترکیدن حباب قیمت خانه در 2006 اقتصاد این کشور وارد یک دورهٔ رکود شد که تا سال 2009 ادامه داشت.

ترکیدن حباب قیمت خانه که باعث کاهش شدید قیمت خانه و اینکه مقدار باقی‌مانده از وام خیلی بیشتر از قیمت خانه در آن زمان بود باعث می‌شد که وام‌گیرندگان هیچ رقبتی به پس دادن وام خانه‌ها نداشته باشند.

در ادامهٔ این روند صندوق‌هایی که این وام‌ها را داده بودند سرمایه‌گذاران عمده و بین‌المللی خود را از دست دهند و این شروع رکود بود. تا پیش از آن، شاخص S&P 500 که در تاریخ 9 اکتبر به بالاترین حد خود در سطح 1565.15 واحد رسیده بود با وسعت و اثراتی که عدم پرداخت وام‌گیرندگان داشت در تاریخ 5 مارس 2009 (در اواخر دوران این رکود) تا سطح 682.55 واحد سقوط کرده بود. در تاریخ 24 دسامبر 2018 نیز، شاخص‌های مطرح اقتصادی ایالات متحده در حدود 20 درصد (و تا نزدیکی منطقه بازار خرسی) سقوط نمودند.

اخیراً نیز، شاخص صنعتی داو جونز در تاریخ 11 مارس 2020 و شاخص S&P500 در تاریخ 12 مارس 2020 وارد یک بازار خرسی شدند. این اتفاق درست در پی بزرگترین بازار گاوی این دو شاخص در تاریخ‌­شان رخ داد. بازار گاوی‌ای که از مارس سال 2009 آغاز شده بود و به مدت 11 سال ادامه یافته بود.

قیمت سهام، به‌علت اثرات ویروس کرونا و کاهش قیمت نفت که به دلیل اختلاف بین روسیه و عربستان سعودی بر سر کاهش تولید نفت بود، پایین آمد. در همین دوره نیز شاخص داو جونز سقوط آزادی را از 30,000 واحد به زیر 19,000 واحد تنها در طی چند هفته تجربه نمود.

برای یک مثال دیگر نیز می‌توانیم به رکود بزرگ سال 1929 اشاره کنیم. همچنین حباب دات کام در مارس سال 2000، که از عواقب آن می‌توان به حذف شدن 49 درصد از ارزش شاخص S&P500 اشاره نمود. این بازار خرسی نیز تا اکتبر 2002 به طول انجامید.

تیم تحریریه دیجی کوینر

این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.

بازار خرسی چیست و نحوه تشخیص آن از روی نمودار چگونه است؟

به لطف گسترده شدن بازار ارزهای دیجیتال و امکان ورود به آن برای همه افراد، خواه ناخواه ما باید با مفاهیم و اصطلاحاتی درگیر شویم که پیش از این نیازی به دانستن آن ها نداشتیم. اصطلاحاتی نظیر بازار خرسی (Bear Market) و یا بازار گاوی (Bull Market) از جمله این اصطلاحات و مفاهیم هستند که برای افرادی که با بورس و سرمایه گذاری آشنا هستند، اصطلاحاتی ابتدایی و ساده بنظر می رسند اما برای دیگران ممکن است کمی سخت و نا آشنا باشند. در ادامه همراه ما باشید تا با زبانی ساده تعریف مشخصی از بازار خرسی را به شما ارائه کرده و با مثال های تصویری چگونگی تشخیص این بازار را به شما ارائه آموزش دهیم.

بازار خرسی چیست؟

Bear Market یا بازار خرسی درست در نقطه تقابل با بازار گاوی یا Bull Market قرار دارد به زمانی اطلاق می شود که بازار سرمایه روندی نزولی و رو به کاهش را در طولانی مدت طی می نماید. در این شرایط نباید به بالا رفتن دوباره قیمت ها چشم داشت و انتظار می رود با یک سیر نزولی نسبتا طولانی مدت روبرو باشیم.

اصولا زمانی که در سایت ها و منابع مختلف، از عنوان بازار خرسی استفاده می شود، منظور رو به نزول بودن و نا امید کننده بودن ارزش سهام می باشد. این عنوان در تحلیل بازار ارزهای دیجیتال نیز بسیار کاربردی است و هنگامی که از روند کاهش قیمت یک ارز سخن به میان آورده می شود، معمولا از این اصطلاح استفاده می شود.

در شرایطی که بازار خرسی باشد، قیمت ها رو به افول گذاشته و رفته رفته کاهش می یابند. نقاط مقاومت در نمودار ارزش بازار یک به یک و پشت سرهم شکسته می شوند تا در نهایت قیمت ها به کف خود برسند و بازار به شرایط پایدار دست پیدا کند. پس از آن می توان انتظار داشت که بازار جان دوباره بگیرد و شروع به رشد نماید.

بازار خرسی به شرایط نزول بازار به مدت نسبتا طولانی اطلاق می شود.

عوامل ایجاد بازار خرسی

مهمترین دلیل ایجاد بازار خرسی ، افزایش عرضه و کاهش تقاضا است. البته برای این که شرایط لازم جهت ایجاد یک بازار خرسی به وجود بیاید، لازم است که یک سری اتفاقات دیگر نیز در این زمینه رخ دهند که در بازار مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی ارزهای دیجیتال، این نقش را اخبار و حواشی پیرامون ارزها بازی می کنند.

به عبارت دیگر معمولا اخبار منفی مربوط به ارزهای دیجیتال سبب می شود تا تقاضا برای فروش آن ارز افزایش یابد. از طرفی تحت جو روانی اخبار منفی، تقاضا برای خرید نیز کاهش می یابد و سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال انجام نمی شود. در نتیجه فروشندگان مجبور می شوند تا ارز خود را کمتر از قیمت واقعی آن به متقاضیان عرضه کنند. اگر این شرایط در طولانی مدت بر بازار حاکم شود، زمینه ایجاد یک بازار خرسی فراهم شده است و میتوان انتظار داشت که رفته رفته از ارزش سهام بازار کاسته می گردد.

به طور کلی در بازار خرسی، قیمت ها به آهستگی پایین می آیند اما روند آن بسیار طولانی خواهد بود و همین موضوع سبب می شود تا قیمت آن بسیار کاهش یابد. مثال عینی این نوع بازار را می توان در قیمت بیت کوین مشاهده نمود که از ابتدای سال 2018 روند رو به نزول خود را شروع کرده و در پایان سال کاهشی 5 برابری را نسبت به آغاز سال تجربه نمود.

تعدادی از الگوهای تشخیص بازار خرسی

تشخیص بازار خرسی در نمودار قیمت

قبل از هر چیز باید به شما بگوییم که کاهش ناگهانی قیمت یک ارز، به هیچ وجه نشان دهنده فرو رفتن بازار آن در یک شرایط خرسی نیست. همانطور که اشاره شد، به بازاری عنوان خرسی اطلاق می شود که برای مدت طولانی در شرایط آن قرار گرفته باشد و نه بازاری که طی سه یا چهار روز نزولی بوده و پس از آن صعودی می شود.

یک نمونه از نمودار مربوط به قرارگیری در مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی بازار خرسی نشانه قرار گیری در بازار خرسی طولانی نشانه اولیه قرار گرفتن در شرایط خرسی

بازار خرسی (Bear Market) چیست و چگونه آن را تشخیص دهیم؟

بازار خرسی (bear market) در اصطلاح بازاری است که برای مدتی طولانی کاهش قیمت‌ها را تجربه می‌کند. در این بازار عموما قیمت‌ها حداقل شاهد ۲۰ درصد افت بوده‌اند، سنتیمنت کلی منفی است و سرمایه‌گذاران نسبت به آینده آن بدبین هستند. بازارهای خرسی اغلب به کل بازار یا شاخص‌هایی نظیر SP500 اشاره دارند، اما در مورد سهام یا کالاهای خاص هم اگر در دوره زمانی مشخص (معمولا ۲ ماه یا بیشتر) افتی بیش از ۲۰ درصد صورت گیرد نیز چنین موضوعی صادق است. بازارهای خرسی ممکن است با کاهش رشد اقتصادی یا رکود هم‌زمان شوند. چنین بازاری در سمت مقابل بازار صعودی و گاوی قرار دارد.

• بازار خرسی بازاری است که عموما قیمت‌ها حداقل ۲۰ درصد افت داشته‌اند، سنتیمنت کلی منفی است و سرمایه‌گذاران نسبت به آینده بدبین هستند.
• بازار خرسی می‌تواند دوره‌ای (چند هفته یا ماه) یا بلندمدت (چندین سال یا حتی دهه) باشد.
• فروش سهام، آپشن و صندوق‌های معکوس در چنین بازاری برای سرمایه‌گذاران سود به همراه دارد.

درک بازار خرسی

قیمت سهام عموما منعکس‌کننده انتظارات آتی جریان‌های نقدی و سود شرکت است. با کاهش چشم‌انداز رشد و از بین رفتن انتظارات صعودی، قیمت افت می‌کند. ترس، رفتار گله‌ای و عجله برای ضرر کمتر منجر به دوره‌های طولانی‌ کاهش قیمت می‌شود.

در تعریف بازار خرسی به کاهشی حداقل ۲۰ درصدی اشاره‌ شده است. اما این عدد معیاری قطعی نیست و می‌توان گفت افت ۱۰ درصدی هم نشانگر روندی نزولی است. تعریف دیگری برای بازار خرسی وجود دارد که در مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی آن سرمایه‌گذاران بیش از آنکه ریسک‌پذیر باشند، ریسک گریزند. چنین بازاری می‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها ادامه داشته باشد چرا که سرمایه‌گذاران تنها به دلیل حدس و گمان خود، در خلاف جهت چنین بازاری اقدام نمی‌کنند.

بازار خرسی می‌تواند علت‌های مختلفی داشته باشد اما عمده‌ترین دلایل عبارت‌اند از: تضعیف یا کند شدن رشد اقتصاد، ترکیدن حباب‌ها، بیماری‌های همه‌گیر، جنگ، بحران‌های ژئوپلیتیک و تغییرات پارادایم اقتصادی (مانند گذار به اقتصاد آنلاین). نشانه‌های اقتصادی که ضعیف شده یا رشدش کم شده عبارت از کاهش اشتغال، کاهش درآمد، بهره‌وری کم و کاهش سود شرکت‌ها است. علاوه بر این مسائل، دخالت دولت در اقتصاد نیز می‌تواند باعث ایجاد بازار خرسی شود.

تغییر نرخ مالیات یا نرخ بهره هم می‌تواند منجر به بازاری خرسی شود. همچنین کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران یکی از نشانه‌های اولیه بازار خرسی است. اگر سرمایه‌گذار حس کند چیزی در شرف وقوع است سعی می‌کند معطل نماند؛ در اینجا اقدام به فروش سهام می‌کند تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند.

بازارهای خرسی می‌توانند از چند هفته تا چند سال به طول بیانجامد. یک بازار خرسی سکولار (بازار سکولار بازاری است که محرک بنیادی‌اش برای مدت‌زمانی طولانی تغییر نمی‌کند) بین ۱۰ تا ۲۰ سال می‌تواند ادامه‌دار باشد و نشانه‌اش بازدهی کمتر از متوسط برای مدتی طولانی است. در چنین بازاری ممکن است صعودهای قیمتی خوبی هم در سهام یا شاخص‌ها رخ دهد اما چنین حرکاتی پایدار نیست و قیمت به سطوح قبل خودش بازمی‌گردد. از سوی دیگر یک بازار خرسی دوره‌ای چند هفته تا چند ماه بیشتر ادامه نخواهد داشت.

در ۲۴ دسامبر ۲۰۱۸ اکثر شاخص‌های اصلی بازار سهام ایالات‌متحده با کاهشی تقریبا ۲۰ درصدی، در شرف ورود به محدوده بازار خرسی بودند. همچنین شاخص‌های اصلی مانند SP500 و شاخص متوسط صنعتی داوجونز (DJIA) بین ۱۱ و ۱۲ مارس ۲۰۲۰ وارد محدوده بازار خرسی شدند. قبل از این، آخرین بازار خرسی بلندمدت بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ در دوره بحران مالی رخ داد که تقریبا ۱۷ ماه به طول انجامید. SP500 در آن زمان ۵۰ درصد از ارزش خود را از دست داد.

در فوریه ۲۰۲۰ با همه‌گیری کرونا، سهام جهانی ناگهان وارد بازاری خرسی شدند به طوری که شاخص DJIA از سقف قیمتی‌اش (۲۹,۵۶۸.۷۷) در ۱۲ فوریه با ۳۸ درصد افت در ۲۳ مارس به (۱۸,۲۱۳.۶۵) رسید. هرچند که در ادامه SP500 و Nazdaq100 در آگوست ۲۰۲۰ سقف‌های جدید ثبت کردند.

مراحل بازار خرسی

بازارهای خرسی معمولا ۴ مرحله دارند:

1. نشانه مرحله نخست قیمت‌های بالا و سنتیمنت مثبت سرمایه‌گذاران است. در پایان این مرحله سرمایه‌گذاران شروع به خروج از بازار و کسب سود می‌کنند.
2. در این مرحله قیمت سهام شدیدا کاهش می‌یابند، فعالیت‌های تجاری و سود شرکت‌ها کم شده و شاخص‌های اقتصادی که زمانی مثبت بودند از متوسط خود کمتر می‌شوند. با منفی شدن سنتیمنت، برخی از سرمایه‌گذاران وحشت‌زده می‌شوند. این مرحله به‌عنوان مرحله تسلیم (capitulation) نیز شناخته می‌شود.
3. در مرحله سوم با ورود سفته‌بازان قیمت و حجم معاملات افزایش می‌یابد.
4. در مرحله آخر کاهش قیمت سهام ادامه‌ دارد اما سرعت آن کم می‌شود. قیمت‌های مناسب و اخبار خوب منجر به جذب سرمایه‌گذاران شده و بازار خرسی به بازاری گاوی تبدیل می‌شود.

خرس و گاو: پدیده بازار خرسی نام خود را از نحوه حمله خرس به طعمه‌ گرفته است، حرکت پنجه‌ها به سمت پایین. به همین دلیل بازارهایی که نزولی هستند را به این نام می‌خوانند. دقیقا مانند بازار صعودی که به دلیل نحوه شاخ زدن گاو به بازارهای گاوی معروف است.

تفاوت اصلاح با بازار خرسی

بازارهای خرسی را نباید با اصلاح اشتباه گرفت، اصلاح روندی کوتاه‌مدت با دوره کمتر از ۲ ماه است. اصلاح فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاران ارزشی است تا وارد سهم شوند، اما فرصت مناسب ورود در بازار خرسی به‌ندرت پیدا می‌شود. این امر به علت غیرممکن بودن تشخیص انتهای بازار خرسی است. جبران ضرر در چنین بازاری بسیار دشوار است، مگر اینکه فروشنده باشید یا از سایر روش‌های موجود در بازاری نزولی سود کسب کنید.

بین سال‌های ۱۹۰۰ تا ۲۰۱۸ شاخص DJIA تقریبا ۳۳ بار بازار خرسی را تجربه کرد که می‌توان گفت به‌صورت میانگین هر ۳ سال یک‌بار شاهد یک بازار خرسی هستیم. یکی از شاخص‌ترین بازارهای خرسی مصادف با بحران مالی جهانی در سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ بود. در این مدت شاخص DJIA به میزان ۵۴ درصد کاهش یافت. آخرین بازار خرسی شاخص‌های SP500 و DJIA به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰ رخ داد. شاخص ترکیبی Nazdaq هم اخیرا در ماه مارس به دلیل ترس از جنگ در اوکراین، تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه و تورم بالا وارد بازار خرسی شده است.

فروش استقراضی در بازارهای خرسی

سرمایه‌گذاران در بازار خرسی می‌توانند با فروش سود کسب کنند. در این روش سهام قرضی به فروش رفته و در قیمت‌های پایین‌تر بازخرید می‌شوند. این روش ریسک بالایی داشته و در صورت عدم موفقیت می‌تواند ضررهای سنگینی در پی داشته باشد. فروشنده سهام قبل از ثبت سفارش، سهام موردنظر را باید از کارگزار قرض بگیرد. مبلغ سود و زیان از تفاوت قیمتی که سهم در آن فروخته‌شده و قیمتی که بازخرید در آن صورت می‌گیرد، محاسبه می‌شود. قیمت بازخرید به قیمت پوشش نیز معروف است.

برای مثال فردی ۱۰۰ سهم شرکتی را به قیمت ۹۴ دلار می‌فروشد. قیمت افت کرده و معامله در ۸۴ دلار پوشش داده می‌شود. در این معامله سرمایه‌گذار ۱۰۰۰=۱۰*۱۰۰ دلار سود کسب می‌کند. اگر پس از معامله قیمت سهم بالا رود فرد به هنگام پوشش باید زیان شناسایی کند.

کارکرد صندوق‌های معکوس و آپشن در بازارهای خرسی

در معامله اختیار فروش می‌توان تا تاریخی مشخص یا قبل از آن سهام شرکتی را فروخت، با این تفاوت که فرد مسئولیتی بر عهده نگرفته و آزادی بیشتری دارد. اگر نسبت به سقوط بازار مطمئن نیستید می‌توانید از اختیار فروش استفاده کنید و پرتفوی خود در برابر ریزش قیمت‌ها ایمن کنید. سرمایه‌گذاران برای استفاده از این مزیت باید امکان معامله در بازار آپشن را در حساب خود داشته باشند. جدا از بازار خرسی، خرید اختیار فروش معمولا مطمئن‌تر از فروش آن است.

صندوق‌های معکوس مخصوص بازارهای نزولی طراحی شده‌اند. برای مثال صندوق معکوس شاخص SP500 در صورت افت این شاخص به میزان ۱ درصد، ۱ درصد رشد خواهد کرد. در صندوق‌های اهرمی این بازدهی چند برابر است. همانند بازار آپشن صندوق‌های معکوس نیز هنگام عدم اطمینان از رشد یا برای حفاظت از پرتفوی استفاده می‌شوند.

آشنایی با چند نمونه واقعی

بحران حباب وام‌های مسکن که موجب ریزش سهام در اکتبر ۲۰۰۷ شد. در آن زمان شاخص SP500 در ۹ اکتبر ۲۰۰۷ به سقف ۱,۵۶۵.۱۵ رسیده بود، اما پس از سقوط بازار و مشخص شدن مقدار نکول وام مسکن در کل اقتصاد، در ۵ مارس ۲۰۰۹ به ۶۸۲.۵۵ رسید. شاخص‌های اصلی بازار سهام ایالات‌متحده در ۲۴ دسامبر ۲۰۱۸ با ریزشی ۲۰ درصدی باز هم به بازار خرسی بسیار نزدیک بودند.

تازه‌ترین نمونه هم شاخص DJIA است که در ۱۱ مارس ۲۰۲۰ وارد بازاری خرسی شد، شاخص SP500 هم یک روز بعد همین راه را ادامه داد. با شروع همه‌گیری کووید و قرنطینه‌ها، نگرانی از کاهش تقاضا و مصرف افزایش یافت و موجب سقوط بازار سهام شد. در این دوره داوجونز از سقف ۳۰,۰۰۰ به ۱۹,۰۰۰ رسید. در این دوره شاخص SP500 نیز ۳۴ درصد سقوط کرد.

نمونه دیگر، ترکیدن حباب دات کام در سال ۲۰۰۰ است که تا اکتبر ۲۰۰۲ ادامه داشت و شاخص SP500 در آن زمان تقریبا ۴۹ درصد سقوط داشت. معروف‌ترین نمونه هم رکود بزرگ است که در ۲۸ و ۲۹ اکتبر ۱۹۲۹ موجب سقوط سنگین بازار سهام شد.