شاخص کل بورس و آشنایی با آن

گاهی انواع نمودار در بورس همانند شاخص کل حجم-قیمت یا دیگر شاخص‌های بازار بورس را به صورت نمودار «شمع » (Candle)‌ نشان می‌دهند . به این ترتیب قادر به ارائه بیش از یک مقدار روی نمودار هستیم. می‌توان نمونه ای از این نمودار را در تصویر زیر مشاهده نمود:

آشنایی با انواع شاخص‌های بازار سرمایه

در معاملات بورس اوراق بهادار قیمت سهام به عنوان متغیر اصلی تعریف شده و بر اساس آن انواع شاخص‌ها تعریف می‌شود.

به گزارش سرویس بورس مشرق، سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

کف بازار بورس کجاست؟

در معاملات بورس اوراق بهادار دارایی اصلی مورد مبادله قرار می گیرد بنابراین قیمت سهام به عنوان متغیر اصلی تعریف شده و بر اساس انواع شاخص های بورس تعریف می شود. با توجه به این توضیحات به تبیین انواع شاخص های بورس اوراق بهادار تهران مورد استفاده قرار گرفته می‌پردازیم.

در بورس تهران، ۸ شاخص مهم وجود دارد که از جایگاه تحلیلی بالایی نزد سرمایه‌گذاران برخوردار هستند. شاخص کل قیمت، شاخص قیمت و بازده نقدی، شاخص بازده نقدی، شاخص صنعت و شاخص مالی، شاخص سهام آزاد شناور، شاخص بازار اول و بازار دوم، شاخص ۵۰ شرکت برتر و شاخص ۳۰ شرکت بزرگ از جمله مهم‌ترین شاخص‌های مهم در بازار بورس تهران هستند.

در ادامه به تشریح این شاخص‌ها می‌پردازیم.

شاخص کل قیمت چیست؟

شاخص کل قیمت نشان‌دهنده سطح عمومی قیمت تمام سهام موجود در بازار بورس است.از آنجایی که شاخص یک عدد است و واحد اندازه‌گیری خاصی برای آن تعریف نشده است به منظور اینکه قابلیت تفسیر و تحلیل پیدا کند به این صورت عمل می‌شود. یک سال مشخص را به عنوان سال پایه تعریف می‌کنند و تمامی ارقام شرکت‌ها در آن سال را به عنوان ارقام مبنا در سال پایه تعریف می‌کنند. پس از آن تغییرات قیمتی سهام در سال‌های بعد را نسبت به آن سال می‌سنجند و از این طریق رشد یا نزول شاخص اتفاق می‌افتد.

نکاتی مهم در رابطه با شاخص کل قیمت:

در این شاخص زمانی که شرکت‌ها از محل آورده نقدی و مطالبات سهامداران افزایش سرمایه می‌دهد و یا تعداد شرکت‌ها کم و یا زیاد می‌شوند تعدیل می‌ شود که به دلیل پیچیدگی محاسبات از تشریح شیوه آن خودداری می کنند.

زمانی که یک سهم به دلایل مختلفی مانند شفاف‌سازی؛ برگزاری مجمع عمومی عادی و یا به طور فوق‌العاده بسته می‌شود قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی به عنوان مبنای قیمتی آن سهم در شاخص منظور می شود.

از آنجایی که شاخص کل از تعداد سهام شرکت‌های مختلف اثر می‌پذیرد و بنابراین شرکت‌های بزرگ‌تر موجب تغییرات بزرگ‌تر شاخص بورس می‌ شوند نباید به طور صرف تغییرات این شاخص را مبنا قرار داد و برای تحلیل و ارزیابی وضعیت کلی بازار باید از سایر شاخص‌ها نیز کمک گرفت. یکی از اتفاقات رایج در بازار این هست که کلیت بازار نزولی است اما چون سه تا ۵ سهم بزرگ بازار صعود سنگین داشته‌اند شاخص کل رشد قابل‌توجهی را ثبت می‌کند.

سازمان بورس و اوراق بهادار سهام پذیرش شده در بازار بورس را بر اساس میزان نقدشوندگی، درصد شناوری سهام، وضعیت سودآوری، تعداد سهام و … در دو بازار اول و دوم تقسیم‌بندی می‌کند. شاخص قیمت کل برای سهام پذیرفته‌شده در هر کدام از این بازارها به تفکیک محاسبه می شود وبه آن شاخص بازار اول و بازار دوم یاد می گویند.

شاخص کل هم‌وزن:

شیوه محاسبه شاخص کل هم‌وزن مشابه شاخص قیمت کل است با این تفاوت که از تعداد سهام شرکت در محاسبه شاخص استفاده می‌شود. در واقع در این شاخص فارغ از اینکه شرکت‌ها چه اندازه‌ای دارند اثر یکسانی را خواهند داشت در حالی که در شاخص قیمت کل تعداد سهام یک شرکت به عنوان وزن قیمت‌ها اثر بااهمیتی در محاسبات دارد.

سهم الف: ۱۰۰۰ ریال

سهم ب: ۳۰۰۰ ریال

سهم پ: ۲۰۰۰ ریال

شاخص هم‌وزن در سال ۱۳۶۹:

((۱۰۰۰ + ۳۰۰۰ + ۲۰۰۰) / (۱۰۰۰ + ۳۰۰۰ + ۲۰۰۰)) * ۱۰۰ = ۱۰۰

سهم الف: ۲۰۰۰ ریال

سهم ب: ۲۷۵۰ ریال

سهم پ: ۲۵۰۰ ریال

شاخص هم‌وزن در سال ۱۳۷۰ برابر خواهد بود:

((۲۰۰۰ + ۲۷۵۰ + ۲۵۰۰) / (۱۰۰۰ + ۳۰۰۰ + ۲۰۰۰)) * ۱۰۰ = ۱۲۱

همان‌طور که مشاهده می‌کنید که شاخص هم‌وزن رشد قابل‌توجه‌تری را نسبت به شاخص کل قیمت در حالت عادی نشان می‌دهد.

تفاسیر مهم هم‌زمان از شاخص کل قیمت و شاخص کل هم‌وزن:

در بازار بورس تفاسیر هم‌زمان شاخص قیمت کل و شاخص هم‌وزن بسیار رایج است.

زمانی که شاخص کل صعودی است اما شاخص هم‌وزن نزولی است به این معنی است که اغلب سهام بازار نزول داشته‌اند در حالی که شاخص کل به دلیل رشد چند سهم مهم شاخص ساز مثبت شده است.

زمانی که شاخص کل نزولی است و شاخص هم‌وزن صعودی است به این معنی شاخص کل بورس و آشنایی با آن شاخص کل بورس و آشنایی با آن است که سهام شاخص ساز و بزرگ بازار به دلایل مختلف نزولی بوده و در نتیجه شاخص کل کاهش پیدا کرده است اما عموم سهام بازار افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند. اگر این حالت طی دو الی ۴ روز کاری اتفاق بیفتد به این معنی خواهد بود که سرمایه‌گذاران برای کسب سود بایستی به سمت سهام کوچک و متوسط متمایل شوند.

اگر هر دو شاخص باهم نزول کنند: در این حالت عموم بازار با کاهش قیمت روبه‌رو شده است و اگر این موضوع برای چندین روز متوالی اتفاق بیفتد بستگی به شرایط حاکم بر بازار ممکن است که بازار به سمت رکود پیش می‌رود.

اگر هر دو شاخص صعود کنند: در این حالت عموم سهام بازار بورس صعودی می‌شوند و رخداد این حالت در طی چند روز می‌تواند حکم به صعودی بودن بازار طی روزها یا ماه‌های آتی را بدهد.

شاخص قیمت و بازده نقدی چیست؟

شاخص قیمت و بازده نقدی بیانگر بازدهی کل بورس اوراق بهادار تهران است. سود حاصل از سرمایه‌گذاری در بازار بورس از دو محل است:

سود نقدی مصوب مجامع

سود ناشی از افزایش قیمت سهام. شاخص اخیر هر دو مورد را در خود دارد و هر دو را نمایش می‌دهد. این شاخص به شاخص TEDPIX معروف است و فرمول محاسبه آن مشابه شاخص قیمت است با این تفاوت که در مخرج کسر علاوه بر قیمت در سال ۱۳۶۹ سود نقدی پرداختی در آن سال نیز منظور می‌شود.

شاخص بازده نقدی چیست؟

این شاخص تنها بازدهی ناشی از سود مصوب مجامع را که به سود شاخص کل بورس و آشنایی با آن نقدی معروف است محاسبه می کند و از این دریچه بازدهی ناشی از تمام سودهای پرداختی توسط شرکت‌های بورسی را محاسبه می کند. نکته مهم آنکه وقتی این شاخص نزول کند به این معنی است که در مجامع سود کمتری پرداخت می شود و در این حالات نباید خیلی به انتظار کسب سود نقدی سنگین باشیم و انتظارات و یا سبک معامله‌گری خود را اصلاح کنیم.

شاخص صنعت و شاخص مالی:

پیش از اینکه بخواهیم در رابطه با این دو شاخص مطالبی را خدمت شما بیان کنیم لازم است تا به این نکته اشاره‌کنیم که شرکت‌ها را بر اساس ماهیت فعالیتشان می‌توان تقسیم‌بندی کرد. شرکت‌های تولیدی و خدماتی دو دسته اصلی شرکت‌های بورسی را شامل می‌شوند. بیش از ۶۰ درصد شرکت‌های فعال در بورس را شرکت‌های تولیدی تشکیل می‌دهند.

همچنین مشاوره مالی و شرکت‌های تأمین سرمایه جزء خدمات مالی محسوب می‌شوند. شرکت‌های حاضر در دسته اول را در زمره شاخص صنعت و شرکت‌های حاضر در حوزه دوم را در شاخص مالی تقسیم‌بندی می‌کنند. برای مثال شرکت پتروشیمی زاگرس و پتروشیمی فن‌آوران که به تولید متانول اشتغال دارند در شاخص صنعت و شرکت تأمین سرمایه نوین و تأمین سرمایه لوتوس پارسیان در شاخص مالی تقسیم‌بندی می شود.

شیوه محاسبه هر دو شاخص بر اساس میانگین موزون شرکت‌های فعال در آن شاخص هستند، در واقع مشابه شاخص کل قیمت محاسبه می‌کنند و تفاوت آن‌ها با شاخص مزبور در تعداد شرکت‌های حاضر در آن صنعت است.

شاخص سهام آزاد شناور(TEFIX) :

برخی از شرکت‌های حقوقی مالکیت اصلی و عمده شرکت‌های شاخص کل بورس و آشنایی با آن شاخص کل بورس و آشنایی با آن سهامی را بر عهده دارند. زمانی که یک شرکت یا شخص حقوقی یا حقیقی درصد بالایی از سهام یک شرکت را در اختیار داشته باشد به عنوان سهامدار اصلی آن شرکت شناخته می‌شود و سهام تحت مالکیت آن‌ها معمولاً جزو سهامی به حساب نمی‌آید که به صورت فعال در بازار معامله شود.

شناوری سهام به درصدی از سهام یک شرکت اشاره دارد شاخص کل بورس و آشنایی با آن که نزد سرمایه‌گذاران خرد (غالبا حقیقی) قرار دارد و قابلیت فروش مجدد در آینده نزدیک را دارد و خرید سهام با هدف نگهداری و یا افزایش کنترل و نفوذ در شرکت خریداری نمی شود.

درصد شناوری یک سهم در سایت بورس اوراق بهادار نمایش داده می‌شود. شاخص سهام آزاد شناور، تغییرات آن بخش از سهام یک شرکت را محاسبه می‌کند که توسط سرمایه‌گذاران خرد مورد معامله قرار می‌گیرد، شیوه محاسبه مشابه شاخص کل قیمت است و تفاوت با آن شاخص در تعداد سهامی است که به عنوان ضریب قیمت لحاظ می‌شود.

برای مثال در شاخص کل قیمت صد درصد سهام فولاد مبارکه یعنی ۱۳۰ میلیارد سهم به عنوان ضریب قیمت فولاد مبارکه لحاظ می شود در حالی که در شاخص سهام آزاد شناور تنها ۲۵ درصد سهام این شرکت یعنی ۳۲٫۵ میلیارد سهم آن به عنوان ضریب قیمت لحاظ می‌شود. یکی از نکات تفسیری حائز اهمیت این هست که هرچه درصد شناوری سهام پذیرفته شده در بازار بورس بیشتر باشد نتیجه این شاخص به تغییرات شاخص کل قیمت نزدیک‌تر خواهد بود و هر چه درصد شناوری پایین‌تر باشد به نظر می‌رسد که نتیجه حاصل از شاخص سهام شناور آزاد واقعی‌تر باشد.

شاخص ۵۰ شرکت برتر:

سازمان بورس اوراق بهادار هر سه ماه یک‌بار فهرست ۵۰ شرکت برتر بورس را که بالاترین درجه نقد شوندگی را دارند ارائه می کند. شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین وزنی این ۵۰ شرکت را مشخص می کند، بنابراین شیوه محاسبه این شاخص مشابه شاخص کل قیمت است با این تفاوت که تعداد شرکت‌های لحاظ شده در این شاخص تنها ۵۰ شرکت است در حالی که در شاخص کل بیش از ۱۰۰ شرکت در آن لحاظ می شوند.

شاخص ۳۰ شرکت بزرگ‌تر:

بزرگی شرکت‌ها در سایت سازمان بورس بر اساس ارزش روز یک شرکت محاسبه می‌شود. برای محاسبه ارزش روز سهام یک شرکت از رابطه زیر کمک گرفته می‌شود:

قیمت پایانی سهام × تعداد شاخص کل بورس و آشنایی با آن کل سهام شرکت = ارزش روز یک شرکت

۳۰ شرکت بزرگ‌تر شامل شرکت‌هایی می‌شود که در صدر ۳۰ شرکت بزرگ بورس قرار بگیرند و شاخص سی شرکت بزرگ‌تر میانگین وزنی این ۳۰ شرکت را برآورد می‌نماید و شیوه محاسبه آن مشابه شاخص کل قیمت است. معمولاً در دوران رکود بازار و زمانی که شاخص مسیر مشخصی ندارد با انجام معاملات بلوکی در سهامی که جزو ۳۰ شرکت بزرگ‌تر هستند رقم شاخص را تغییر بااهمیتی می‌دهند.

شاخص بورس اوراق بهادار تهران از 'دو میلیون' گذشت

در معاملات بعدازظهر امروز یکشنبه (دوازدهم مرداد) بیش از ۱۳ میلیون و ۵۰۰ سهم در این بازار معامله شد و ارزش معاملات بیش از ۲۳ هزار میلیارد تومان اعلام شده است.

نمادهایی نظیر فولاد مبارکه اصفهان، صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس، ملی صنایع مس ایران، نفت و گاز پتروشیمی تامین و شرکت سرمایه‌گذاری غدیر بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص کل داشته‌اند.

کاهش قیمت دلار ، برگزاری مجمع‌های شرکت‌های بزرگ، در کنار افزایش عرضه در بازار در روزهای اخیر باعث شده بود تا به امروز عبور از سد دو میلیونی میسر نشود. شاخص بورس اوراق بهادار تهران در اواخر اردیبهشت ماه امسال از یک میلیون عبور کرد.

شاخص کل این بازار در اولین روز کاری امسال (۵ فروردین) بیش از ۵۰۸ هزار بود؛ با این احتساب ظرف حدود چهار ماه که عمدتا اقتصاد ایران با رکود همراه بوده، این بازار ۴ برابر تقویت شده است.

منبع تصویر، Tejaratnews

از ابتدای امسال و با شیوع کرونا که تعطیلی بسیاری از کسب و کارها را در پی داشت، بورس اوراق بهادار تهران به روند رو به رشد خود ادامه داده است

به گفته برخی از کارشناسان یکی از دلایل رشد بورس از ابتدای امسال تاکنون انتظارات تورمی و افزایش نقدینگی بوده است.

بانک مرکزی حجم نقدینگی سه ماهه اول امسال را بیش از ۲۶۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرده که این رقم که نسبت به پایان سال قبل ۷/۳ درصد افزایش داشته است.

از ابتدای امسال و با شیوع کرونا که تعطیلی بسیاری از کسب و کارها را در پی داشت، بورس اوراق بهادار تهران به روند رو به رشد خود ادامه داده است این در حالیست که تولید در بسیاری از موارد با کاهش همراه بوده است.

از ابتدای سال ۹۹ همچنین بازارهای موازی نظیر مسکن و ارز شاهد افزایش قیمت بودند.

قیمت دلار در بازار آزاد در ابتدای فروردین حدود ۱۶ هزار تومان بود که بعدا با جهش تا حدود ۲۶ هزار تومان هم پیش رفت.

بر اساس آنچه بانک مرکزی ایران اعلام کرده، در تیر ماه امسال (۱۳۹۹) قیمت متوسط معامله هر متر مربع آپارتمان در تهران به حدود ۲۱ میلیون تومان رسید؛ تیر ماه سال پیش (۱۳۹۸) این سازمان، قیمت متوسط هر متر مربع خانه معامله شده در تهران را بیش از ۱۳ میلیون تومان اعلام کرده بود.

رشد "کاذب"

پادکست چشم‌انداز بامدادی رادیو بی‌بی‌سی – دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱

بازار بورس اوراق بهادار تهران به عنوان ابزاری برای جذب نقدینگی و سرمایه‌های سرگردان با تشویق دولت از ابتدای سال بدون توجه به اتفاقات اقتصادی در ایران به رشد خود ادامه داده است؛ بنابر اعلام مرکز نرخ رشد اقتصادی ایران در سال ۹۸ با احتساب نفت ۷- درصد بوده است.

بعضی از تحلیلگران بازار رشد کنونی بازار بورس را "کاذب" می‌دانند؛ به گفته آنها ارزش ذاتی بسیاری از سهام‌ها بسیار کمتر از قیمت کنونی عرضه آنهاست؛ بعضی از آنها به شرکتهای زیان ده اشاره کرده‌اند که ارزش سهام آنها در شرایط رکود اخیرا چند برابر هم شده است.

آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران حدود یک ماه پیش کمک ویژه مالیاتی به شرکت‌هایی که امسال وارد بورس می‌شوند را تایید کرده است.

با تایید رهبر ایران، حسابرسی مالیاتی سال‌های قبل شرکت‌هایی که امسال وارد بورس می‌شوند، ممنوع می‌شود.

با تشدید تحریم های آمریکا، درآمدهای نفتی ایران به شدت کاهش یافت و دولت اواخر سال پیش اعلام کرد وابستگی شاخص کل بورس و آشنایی با آن بودجه به درآمدهای نفتی را در سال ۹۹ کاهش داده است؛ یکی از راه های جبران کسری بودجه در کنار افزایش درآمدهای مالیاتی جذب نقدینگی از طریق بازار سرمایه بوده است.

با افزایش تقاضا در بازار بورس بعضی منتقدان می‌گویند سقوط بورس می‌تواند ضررهای هنگفتی برای سرمایه‌گذاران به خصوص افراد کم تجربه و کسانی که با "ریسک" این بازار آشنایی ندارند، در پی داشته باشد.

بازار فرابورس ایران چه تعریفی دارد و از چه بخش‌هایی تشکیل شده است؟

در یکی دو سال اخیر و با شیوع ویروس کرونا، مردم ایران تلاش کرده‌اند تا با شیوه‌های مختلفی در بازارها و پلتفرم‌های متنوع سرمایه‌گذاری کنند. یکی از نام‌آشناترین شیوه های سرمایه گذاری در سال ۱۴۰۰ برای مردم ایران، سرمایه‌گذاری در بازار بورس است. در کنار بورس ایران، بازار مالی دیگری هم به نام فرابورس وجود دارد که می‌توانید برای سرمایه‌گذاری به سراغ آن بروید و تفاوت اصلی آن با بازار بورس در نوع شرکت‌های فعال در آن است. در ادامه این مطلب قصد داریم تا این بازار مالی نسبتا جدید و خاص در کشور را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم. ابتدا باید بدانیم بازار فرابورس چیست و انواع آن کدام است؟ سپس به بررسی شاخص فرابورس و مزایای ورود به فرابورس خواهیم پرداخت. لطفا تا پایان با ما همراه باشید.

بازار فرابورس چیست؟

بازار فرابورس یکی از بازارهای مالی ایران است که درست مانند بورس می‌توان در آن به خرید و فروش سهام‌های مختلف پرداخت. امکانات فرابورس تفاوت چندانی با بورس ندارد و شیوه خرید و فروش سهام در این بازار مالی هم درست مانند بورس است. تالار بورس و فرابورس ایران همواره به مردم این مورد را گوشزد می‌کند که اگر دانشی درباره مفهوم فرابورس ندارند، وارد آن نشوند. از این رو، قبل از پرداختن به شاخص ها و انواع فرابورس و مابقی بحث‌ها، لازم است این نکته را یادآوری کنیم که ورود به فرابورس بدون دانش کافی می‌تواند نه تنها به معنی شکست خوردن، بلکه حتی باخت جبران ناپذیر باشد. درواقع برای موفقیت در فرابورس، پیش از هر چیزی شما نیاز به ارزیابی موقعیت‌های مربوطه و بعد عمل کردن طبق اصولی پایدار و در خور موقعیت دارید. نکاتی که محدود به فعالیت در بازار فرابورس نبوده و برای موفقیت در بورس هم یادگیری آن‌ها الزامی است. ما بسیاری از این نکات را همراه با تجربیات چندین ساله‌مان در دوره آموزش جامع بورس گفته‌ایم.

سهام فرابورسی چیست؟

باید بگوییم سهام فرابورسی همان سهام شرکت‌هایی است که توانسته‌اند سهام خود را در بازار فرابورس برای فروش ارائه کنند. سرمایه‌گذاران می‌توانند با مراجعه به فرابورس و بررسی شرایط شرکت‌ها، انواع سهام فرابورس را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.

انواع فرابورس

در بازار فرابو‌رس تقسیم‌بندی‌ها هم با بازار مالی بورس متفاوت است. در رابطه با بررسی انواع فرابورس می‌توان گفت که فرابورس از ۷ بخش بازار مالی تشکیل شده است. از جمله این بخش‌ها می‌توان به بازارهای اول، دوم، سوم یا عرضه، ابزارهای نوین مالی، پایه، شرکت‌های کوچک یا متوسط و ابزار مشتقه اشاره کرد. این در حالی است که بازار مالی بورس تنها از دو بازار اول و دوم تشکیل شده است.

شاخص فرابورس چیست؟

شاخص فرابورس و بور‌س با هم یکسان هستند و تنها تفاوت‌های کوچکی میان آن‌ها وجود دارد. یکی از شاخص‌ های بازار مالی فرابورس و بو‌ر‌س، شاخص کل است. همچنین شاخص کل هم‌وزن هم وجود دارد که بنا به درخواست فعالان بازار به این دو بازار مالی اضافه شد.

از دیگر شاخص‌هایی که در بازار بورس وجود دارند می‌توان به شاخص قیمت اشاره کرد. شاخص قیمت یکی از اصلی‌ترین شاخص‌‌های بازار سرمایه است. این شاخص تفاوت‌هایی با شاخص کل دارد که می‌توان از جمله آن‌ها به این اشاره کرد که در شاخص قیمت، تنها قیمت سهام شرکت‌های بورسی با فرمول‌های خاص محاسبه می‌شود. این در حالی است که در شاخص کل، علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکت‌ها هم مورد محاسبه و ارزیابی قرار می‌گیرند.

در آخر هم شاخص سهام آزاد شناور وجود دارد. به مقدار سهام موجودی که شرکت‌های بورسی در اختیار سهامداران قرار داده‌اند، سهام شناور گفته می‌شود. شیوه محاسبه شاخص سهام شناور درست مانند شاخص کل است و تنها تفاوت میان این دو، میزان سهامی است که در شاخص کل تمام سهام‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند، اما در شاخص شناور، تنها سهام‌های شناور ارزیابی می‌شوند.

بررسی بورس و فرابورس

هر شرکتی اجازه فعالیت در بورس را ندارد. از این رو شرکت‌هایی که هنوز نتوانسته‌اند این اجازه را دریافت کنند، می‌توانند به سراغ فعالیت در بازار فر‌ابورس بروند. از این رو می‌توان گفت که فرا‌بورس ممکن است ریسک بالاتری را نسبت به بورس داشته باشد.
در فرابور‌س شرکت‌های نوپایی وجود دارند که ریسک سرمایه‌گذاری در آن‌ها می‌تواند کمی بالا باشد. در عین حال و در میان همین ریسک‌ها، ممکن است بتوان سود خوبی را نیز به‌دست آورد. اما از طرف مقابل، می‌توان ضرر بسیاری را هم متحمل شد.

در فرابور‌س می‌توان گزارش تخلف را ارسال کرد، اما در نظر داشته باشید که این میزان گزارش‌ها در بورس بیشتر است و می‌توان گفت که بورس می‌تواند امنیت بیشتری را برای سرمایه شما به همراه داشته باشد.

در ادامه نیز نوبت به بررسی بازه رشد یا سقوط سهام می‌رسد. در بورس سهام یک شرکت می‌تواند از بازه منفی ۵ تا مثبت ۵ درصد متغیر باشد. این بازه درباره سهام فرابورس هم یکسان است و از این رو تفاوتی میان این دو وجود ندارد. لازم به ذکر است که شرکت‌ها در صورت پیشرفت و گسترش در فرابور‌س، می‌توانند وارد بورس شوند و سرمایه خود را افزایش دهند.

زمانی که شما در بازارهای مالی فعالیت می‌کنید و به خرید و فروش سهام مشغول هستید، باید به این موضوع توجه داشته باشید که برای هر سهام کارمزدی در نظر گرفته شده است. در بازار فرا‌بورس شما می‌توانید سهام شرکت‌های مختلف را با کارمزدی پایین‌تر خریداری کنید. همچنین اگر شرکت‌ها قصد وارد شدن به بازارهای مالی را داشته باشند، بد نیست بدانند که شرایط پذیرش آن‌ها در فرابو‌رس به مراتب آسان‌تر از بورس است. از این رو دیگر دردسرهای زیاد وارد بورس شدن را تجربه نخواهند کرد.

در مقاله تفاوت بورس و فرابورس به‌طور مفصل به مقایسه این ۲ پرداخته‌ایم تا شما همراهان عزیز سایت رضا درخشی به‌طور دقیق‌تری با تفاوت آن‌ها آشنا شوید.

مزایای سرمایه گذاری در فرابورس

بازار فرابور‌س ایران به دلیل برخورداری از ساختاری شبیه به بازار سرمایه بورس، مزایای شبیهی را هم نسبت به آن دارد. اولین و بزرگ‌ترین مزیت سرمایه گذاری در فرابورس، کسب سود مناسب است. شما با توجه به سرمایه‌ای که وارد اکانت فرابورسی خود می‌کنید، سودی مناسب با آن را دریافت می‌کنید. دیگر مزایای ورود به فرابورس هم به شرح زیر هستند:

• حمایت و شفافیت قانونی
• حفظ سرمایه مردم در مقابل تورم
• آسانی نقد شوندگی
• عدم وجود محدودیت برای سرمایه گذاری در فرابورس
• مشارکت در اداره شرکت
• معافیت مالیاتی در فرابورس

سخن پایانی: سرمایه‌گذاری در فرابورس ایران

در ایران شرکت‌ها می‌توانند وارد تالار بورس شوند تا مردم بتوانند با خرید و فروش سهام آن‌ها کسب سود کنند. اما بسیاری از شرکت‌ها بنا به دلایل مختلفی واجد شرایط ورود به بورس نیستند. پس تکلیف چیست؟ ما در این مقاله سعی کردیم با معرفی مفهوم فرابورس به زبان ساده پاسخی برای این سوال بیابیم. همچنین انواع فرابورس را نام بردیم تا با آن‌ها آشنایی اولیه داشته باشید.

سهام فرابو‌رس بازاری مناسب برای شرکت‌هایی است که بنا به هر دلیل نمی‌توانند وارد بورس شوند. شاخص های فرابور‌س کاملا با شاخص های بازار بورس یکسان هستند و نحوه انجام معاملات هم در این بازار سرمایه، تفاوتی با بورس ندارد. اما ورود به فرابورس ریسک بالایی دارد و اگر قصد فعالیت در این بازار مالی را دارید، باید این ریسک را بپذیرید.

البته ما در مجموعه بورس اینوست، سعی کرده‌ایم با استفاده از روش‌های دانش محور و با به کار گرفتن تجارب متخصصین بورس و اقتصاد، دوره آموزش مقدماتی بورس و دوره آموزش پیشرفته بورس را تهیه کنیم که هدف همه این آموزش‌ها در نهایت کم کردن شدت ریسک، بالا بردن احتمال موفقیت در معاملات و مهم‌تر از همه، مجهز کردن دانشجویان‌مان به قدرت تحلیل باشد. به این منظور، از شما دعوت می‌کنیم حتما از دوره‌های ما دیدن کنید.

انواع نمودار ها در بورس کدامند؟

بازار بورس از آن دسته بازار هایی می‌باشد که ورود به آن بدون اطلاعات و دانش کافی برابر است با نابودی سرمایه. همانطور که افرادی در کل دنیا وجود دارند که از این بازار سود های عجیبی کسب کردند، نفراتی هم هستند که کل سرمایه خود را باخته اند. باخت این دسته افراد می توانست به پیروزی ختم شود اگر با دانش و اطلاعات همراه بود. نمودار ها در بورس جزء ابتدایی ترین موضوعاتی است که هر معامله گر و سرمایه گزار بازار های سرمایه باید نسبت به آنها آگاهی داشته باشد. این نمودار ها که مربوط به تحلیل تکنیکال می‌شود، میتواند چراغ راه شما باشد.

تحلیل تکنیکال از آن دسته از تحلیل‌هایی می باشد که به وسیله آن می‌توان نتیجه‌گیری خوب و تقریبا دقیقی در خصوص خرید سهام‌ در بورس پیدا کرد. این تحلیل روش‌های مختلفی دارد و بایدخیلی خوب با زیر و بم آن آشنا شوید تا تحلیل دقیقی باشد. در این مقاله با انواع نمودار در تحلیل تکنیکال آشنا می شوید و به طور کلی به سه دسته نمودار میله‌ای، خطی و شمعی دسته‌بندی خواهد شد که معامله‌گران و تحلیل‌کنندگان بورس با توجه به شناخت و میزان آشنایی خود با آنها از این موارد استفاده خواهند کرد.

پس دانستن اطلاعات پایه در مورد انواع نمودار در بورس برای هر شخص ضروری می باشد. دراین مقاله که در سایت کلینیک اقتصاد می‌باشد؛ قصد داریم تا در مورد انواع نمودار ها دربورس صحبت کنیم:

نمودار بورس یا سهام چیست؟

در حقیقت نمودار بورس یا سهام بررسی ارزش سهام یا هر شاخصی وابسته به آن، نسبت به زمان می باشد. به این ترتیب، زمان محور افقی و محور عمودی ارزش سهام یا قیمت را مشخص می‌کند. در نتیجه، نمودار یک سهم، روند تغییرات ارزش سهام را نسبت به زمان نشان می‌دهد. محور افقی متغیر است و می‌تواند سال، ماه، روز و حتی ساعت را نشان دهد. با توجه به نیاز ما و اینکه در چه محدوده زمانی به نمودار نیاز داریم، می‌توانیم نمودار سهام یا شاخص‌های آن را برحسب واحد زمانی مورد نیاز تعیین کنیم.

شیب تغییرات ارزش سهام در دوره‌های زمانی، راهنمای خوبی برای تشخیص آینده یک سهم می باشد.

نکاتی در مورد انواع نمودار در بورس:

• در نمودار خوانی، طول دوره که در محور افقی قرار گرفته را مورد توجه قرار دهید. تایم فریم های پایین برای پیش بینی های کوتاه مدت کاربرد دارد. اما برای سرمایه گذاری های بلند مدت تر باید به نمودارهایی که طول دوره در محور افقی آن‌ سالانه است، توجه نمایید.
• زمانی مقایسه نمودار دو سهام توجه داشته باشید که محور عمودی هر دو نمودار یکسان باشد. مثلا هر دو نمودار برحسب ریال یا تومان باشد.
• نوسانات بازار سهام (ارزش سهام، تغییرات شاخص سهام و …) را به صورت منظم دنبال کنید. معمولا با توجه به آن‌ها می‌توانید زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری را تشخیص داد.
• نمودارهای مختلفی را برای تشخیص ارزش خرید یا فروش یک سهام را در مد نظر قرار دهید. به عنوان مثال نمودار شمع (Candle)،‌ نمودار میله‌ای (شاخص سهام، حجم معامله) و …
• در بعضی از نمودارهای ترکیبی در بورس به حجم معاملاتی سهام توجه کنید. ممکن است تغییرات زیادی در ارزش یک سهم اتفاق بیافتد ولی معاملات سهم کم باشد. این امر نشان دهنده این است که سهام هنوز موقعیت خودش را در بورس بدست نیاورده است و برای تصمیم‌گیری نباید عجله نمود.

در ادامه نمونه ای از این نمودار ها را بیان می کنیم:

نمودار خطی شاخص بورس

فرض کنید در یک بازه سالانه، شاخص بازار سهام تهران در یک نمودار خطی ترسیم گردد. محور افقی این نمودار، روزهای سال و محور عمودی نیز مقادیر شاخص را گویا هستند. چنین نموداری بیانگر تغییرات شاخص بورس در سال های مختلف است. نوسانات شاخص کل بورس ممکن است در یک روز طی ساعات فعالیت بازار بورس را نمایش دهد. این امر می تواند به پیش بینی فردای بازار سهام کمک کند.

این اطلاعات را نمودار خطی (Linear Chart) به ما می دهد که در تصویر زیر نمونه ای از آن را آوردیم:

نمودار شاخص حجم-قیمت (خطی)

همانطور که در نمودار خطی شاخص بورس مشاهده کردید، روند تغییرات شاخص قیمت کل، برحسب زمان قابل مشاهده است. یکی دیگر از مشخصه‌های بازار سهام، حجمی معاملات می باشد. به این گونه که اگر در ادامه نمودار قبلی، حجم تبادل اوراق بهادار (سهام) را هم لحاظ کنیم، دید بهتری نسبت به آینده بازار خواهیم داشت.

نمونه ای از این نمودار در زیر می باشد. که می‌توانید روند افزایش قیمت سهم را با افزایش حجم معاملات مقایسه نمایید.

نمودار شمعی برای شاخص حجم-قیمت

گاهی انواع نمودار در بورس همانند شاخص کل حجم-قیمت یا دیگر شاخص‌های بازار بورس را به صورت نمودار «شمع » (Candle)‌ نشان می‌دهند . به این ترتیب قادر به ارائه بیش از یک مقدار روی نمودار هستیم. می‌توان نمونه ای از این نمودار را در تصویر زیر مشاهده نمود:

از ویژگی‌های جالب در این نحوه نمایش اطلاعات، می‌توان به نمایش همزمان چندین جنبه مختلف شاخص اشاره نمود:

• Open : میزان شاخص کل در زمانی که بازار بازگشایی می‌شود.
• High : بالاترین و بیشترین مقدار شاخص کل در تاریخ معین
• Low : پایین ترین و کمترین مقدار شاخص کل در تاریخ معین
• Close: میزان شاخص کل در زمانی که بازار بسته می‌شود.

مقادیر بالا در شکل گیری یک نمودار شمعی تاثیر دارد. در شکل زیر به صورت کامل توضیح می دهیم:

ویژگی های نمودار شمعی (سمت راست بینگر نوسانات منفی و سمت چپ، نوسانات مثبت را نشان می‌دهد)

همانگونه که نمایان است، هدف از بیشترین و کمترین، بزرگترین و کوچک‌ترین ارزش سهام مربوطه می باشد.

بدنه سفید یا سبز رنگ نمودار شمعی:

اگر قیمت نهایی، از قیمت اویه بازار بیشتر باشد بدنه نمودار شمعی که یک نمودار در بازار بورس است سفید یا سبز خواهد بود.

بدنه سیاه یا قرمز زنگ نمودار شمعی:

اگر قیمت نهایی از قیمت اولیه کمتر باشد، افت در شاخص یا ارزش سهام رخ می دهد و رنگ بدنه سیاه یا قرمز رنگ می شود.

سایه ها:

سایه‌ها فاصله بین کمترین و بیشترین مقدار ارزش شاخص نسبت به زمان بازگشایی یا اتمام بازار بورس را محاسبه نموده و به نمایش می‌گذارد. این سایه ها به همان ارتفاعی که در نمودار تاریخچه حجم-قیمت مشاهده نمودیم، هست.

حالت های متفاوتی می تواند برای شکل شمع بوجود آید. که این تغییرات، بستگی به ارتفاع سایه و ارتفاع بدنه شمع‌ها دارند. که در تصویر بعدی به توضیح آن خواهیم پرداخت:

در نمودار شمعی بدنه اصلی بزرگ یا کوچک تر باشد

یکی از شرایط قابل تشخیص توسط نمودار شمعی وجود خریدارهای خوب و افزایش قیمت یا حتی شاخص کل بازار می‌باشد. در این حالت ارتفاع نمودار شمعی با رنگ سفید یا سبز رشد کرده و سایه وجود ندارد یا بسیار کم می‌باشد.

برعکس وضعیت بالا زمانی است که فروشندگان بیشتر از خریداران بوده یا به عبارتی سهام داران دست به فروش سهم می‌زنند. در این حالت ارتفاع نمودار شمعی با رنگ سیاه یا قرمز با ارتفاع بالا نمایش داده می‌شود. همانند شکل زیر:

اگر که بازار راکد باشد و تغییرات زیادی در ارزش سهام یا شاخص بازار رخ ندهد، نمودار شمعی به شکل یک بعلاوه خواهد شد که بیانگر رکود در بازار است احتمالا حجم معاملات کم است. همانند شکل زیر:

نمودار میله ای

این نمودار روی نمودار خطی با افزودن اطلاعات اساسی تر مختلف به هر نقطه داده، اضافه می‌شود. این نمودار که یکی از انواع نمودار در بورس می باشد از یک سری خطوط عمودی ساخته می­شود که هر نقطه اطلاعاتی را برای ما نمایش می­دهد. این خط عمودی قیمت های بالا (high price) و پایین (low price) در بازه معاملاتی را به علاوه قیمت بسته شدن (close price) و باز شدن (open price) را نشان می­دهد. قیمت باز و بسته روی خط عمودی با خط تیره افقی نشان داده شده است. قیمت باز روی نمودار میله ای با خط تیره در سمت چپ میله عمودی نشان داده شده است. همچنین قیمت بسته سهم با خط تیره در سمت راست میله معلوم می‌شود.

جهت اطلاعات بیشتر و تکمیلی تر می‌توانید به دوره جامع تحلیل بنیادی سهام مراجعه نمایید.

اغلب، خط تیره چپ اگر پایین تر از خط تیره راست قرار گیرد، پس آن میله صعودی می‌باشد، که این موضوع بیانگر این است که سهم در آن بازه معاملاتی دارای رشد بوده است. میله ای که علامت نزولی داشته باشد ارزش سهام آن طی آن دچار کاهش قیمتی شده است. زمانی که این اتفاق رخ دهد، خط تیره روی طرف راست پایین تر از خط تیره سمت چپ می‌شود.

نمودار میانگین متحرک نمایی

میانگین متحرک نمایی، برحسب ۲۰ مشاهده قبلی بدست می آید. از طرفی نوسانات نمودار در حالتی که به صورت میانگین متحرک هموار شده، کمتر می‌باشد . حال اگر تمام مشاهدات در محاسبه میانگین متحرک، یکسان و ثابت نقش داشته باشند به نمودار به وجود آمده، نمودار در بورس میانگین متحرک ساده (Simple Moving Average) یا SMA می‌گویند. اما در میانگین متحرک نمایی (Exponential Moving Average) مقادیری که به زمان حال نزدیک‌تر باشند، نقش و وزن بیشتری در محاسبه میانگین ایفا می‌نمایند، در نتیجه تغییرات در این نوع نمودارها را به صورت نمایی نمایش می‌دهند. به همین علت این نوع نمودارها را با EMA نیز می نامند. تصویر زیر نمونه ای بارز از نمودار میانگین متحرک ساده است:

شما می‌توانید جهت مشاهده هر چه بهتر نمودار های گفته شده به سایت ره آورد ۳۶۵ مراجعه نمایید. همچنین شما می‌توانید در این سایت نمودار هر سهمی را مشاهده نمایید.

موج شماری شاخص کل بورس

در این مقاله به موج شماری شاخص کل بورس ایران در طی 30 سال گذشته بر اساس تئوری امواج الیوت خواهیم پرداخت. خواهید دید که احتمالا هر گونه موج شماری که تا پیش از این مشاهده کرده‌اید اشتباه بوده است! دلیل این امر عدم توجه به یک نکته ظریف است که باعث شاخص کل بورس و آشنایی با آن شاخص کل بورس و آشنایی با آن میشود تحلیلگران تکنیکالی نتوانند موج شماری شاخص بورس را به درستی انجام دهند. حتما تا انتهای این مقاله را به دقت مطالعه کنید و این موج شماری را برای آینده در نظر داشته باشید، تا بتوانید بر این اساس موقعیت‌های مناسب پیش آغاز روندهای صعودی بازار سرمایه را شناسایی کنید.

منظور از موج شماری چیست؟

تئوری امواج در تحلیل تکنیکال بحث گسترده‌ و مفصلی است. یکی از معروف‌ترین مباحث در تئوری امواج، تئوری امواج الیوت است. اگر با مبانی امواج الیوت آشنا نیستید مقاله امواج الیوت چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد را مطالعه کنید.

تئوری امواج الیوت بیان میکند که موج‌های قیمتی و شاخص‌های مختلف انواع دارایی که در تحلیل تکنیکال شرایط تحلیل پذیر بودن را دارد، در قالب 5 موج جنبشی و سه موج اصلاحی حرکت میکنند. به تصویر زیر دقت کنید.

تئوری امواج الیوت

در تصویر بالا 5 موج جنبشی که با اعداد مشخص شده است و 3 موج اصلاحی که با حروف ABC مشخص شده است را مشاهده می‌کنید. منظور از موج شماری شاخص بورس یا موج شماری قیمت یک سهم یا قیمت هر چیز دیگری این است که تحلیلگر بر اساس قواعد امواج الیوت سعی میکند این الگوی الیوتی را در نمودار شناسایی کند تا بتواند روند حرکت اتی قیمت را پیش بینی کند.

توجه کنید الگوی بالا همیشه در نمودار به سادگی قابل تشخیص نیست و البته در موج شماری قوانین و قواعد خاصی وجود دارد که باید با آن آشنا باشید، در غیر این صورت نمی‌توانید به سادگی از پس این کار بر بیایید. بنابراین در این زمینه مطالعه لازم را داشته باشید و از جزئیات تئوری امواج الیوت آگاهی کامل را بدست آورید.

در اینجا فرض ما این است که خواننده‌ی این مقاله با امواج الیوت آشنایی کافی را دارد. در ادامه به موج شماری شاخص کل بورس در طی 30 سال گذشته خواهیم پرداخت.

سهم شناس

موج شماری شاخص کل بورس بر اساس امواج الیوت

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

چارت بالا مربوط به شاخص کل بورس و آشنایی با آن شاخص کل بورس در طی 30 سال گذشته (تایم فریم هفتگی) است که همان طور که می‌بینیم شاخص دو موج بزرگ 5 موجی را تشکیل داده که در حال حاضر ما در موج پنج یا موج آخر موج بزرگ دوم هستیم و باید منتظر یک اصلاح شاید در فرمت ABC باشیم (همان طور که یکبار این اتفاق در اصلاح سال 83 افتاده است و در تصویر مشخص است).

نکته بسیار مهم

توجه کنید ما دیتایی که از شاخص کل بورس در اختیار داریم از سال 71 است (شاخص 460 واحد)، در حالی که شاخص بورس از سال 69 معرفی شده و در ابتدا بر روی عدد پایه 100 واحد بوده است. بنابراین باید موج شماری را از سال 69 که شاخص روی 100 واحد بوده است انجام داد (آن قسمت از چارت را روی تصویر بالا ما خودمان اضافه کرده ایم). توجه کنید در طی دو سال از 69 تا 71 شاخص از 100 به 460 واحد رسیده است که این موج 1 شاخص بوده است. عدم توجه به این نکته ظریف باعث شده است تحلیلگران نتوانند موج شماری درستی از شاخص کل بورس ایران شاخص کل بورس و آشنایی با آن داشته باشند. بنابراین در هر موج شماری از شاخص کل بورس که این نکته در نظر گرفته نشده است از پایه اشتباه است.

برای آگاهی از روند شاخص از سال 69 تا 71 به مقاله منتشر شده در سایت پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا) با عنوان بررسی متغیرهای بورس در 20 سال عملکرد بورس پس از انقلاب اسلامی مراجعه کنید.

زیر موج‌های موج آخر شاخص بورس

همچنین اگر دقت کنید زیر موج‌های موج 5 از موج بزرگ دوم را در تصویر بالا مشاهده می‌کنید (موج های قرمز رنگ) که در حال حاضر در زمان نگارش این مقاله (آبان 99)، میتوان گفت شاخص کل بورس موج 5 از 5 از موج بزرگ دوم را تکمیل کرده است.

نکات مهم تکمیلی در مورد موج شماری شاخص

نکته اول:🔶
در تئوری امواج الیوت حتما نباید موج سه بزرگترین باشد بلکه موج سه نباید کوچکترین موج باشد که این موضوع در موج شماری شاخص در بالا رعایت شده است. در موج بزرگ دوم، حرکت موج سه 270 درصد و حرکت موج یک 235 درصد است. می‌توانیم بگوییم تقریبا حرکت این دو موج برابر بوده است.
نکته دوم:🔶
وقتی موج یک با موج سه برابر باشد، موج پنجم معمولا اکستن میشود و خیلی بلندتر می‌شود.
نکته سوم:🔶
چرا در هر دو موج بزرگ شاخص بورس ایران موج پنجم بلند شده در حالی که معمولا در امواج الیوت موج سوم بلندترین موج هست؟ معمولا موج های پنجم در نمودار شاخص بورس ایران بلندتر می‌شوند. دلیل این امر حس عقب ماندگی از بازار است. احتمالا اصطلاح FOMO را شنیده‌اید. معمولا در بورس ایران چون افراد مبتدی و عموم مردم بعد از مد شدن بورس در جامعه به این بازار وارد میشوند و تعداد آنها نیز خیلی بیشتر از افراد حرفه‌ای است، باعث می‌شوند موج‌های پنج شاخص اکستن شوند. دقیقا مانند همین چیزی که در سال 99 احتمالا مشاهده کرده‌اید. این اتفاق در سال 1383 هم دقیقا افتاد. همه جا پر شد از صحبت‌های بورسی و رسانه‌ها بیش از حد به این مقوله پرداختن و عموم مردم در آخرین موج وارد بازار شدند. بلند شدن موج پنجم حتی در زیر موج ها هم قابل لمس است. از این رو می‌توان اصلاح سال 99 را مانند اصلاح 83 در نظر گرفت و انتظار اصلاح به همان فرمت را داشت.