فارکس چیست
بازار فارکس Forex یک نوع بازار مالی بوده که در آن سرمایه گذاران اقدام به مبادله ارز های خارجی و کسب سود از این ناحیه می کنند . فعالیت این نوع بازار به صورت غیر متمرکز بوده و مکان مشخصی برای آن وجود ندارد ، سرمایه گذاران با استفاده از کارگزاران و از طریق پلتفرم هایی که آنها در اختیارشان قرار می دهند به این بازار وصل شده و به انجام فعالیت های سرمایه گذاری خود می پردازند .
برای مشاوره بازار بورس فارکس
برای مشاوره بازار بورس فارکس
عناوین اصلی این مقاله
بازار فارکس بعد از بازارهای سرمایه جهانی به وجود آمد و هدف آن وصل کردن بازار ارز های بین المللی به یکدیگر و ایجاد سود برای افراد و سرمایه گذاران در این بازار می باشد . این بازار دارای ویژگی هایی می باشد که آن را از سایر بازار های مالی جدا کرده است که از جمله آن می توان به غیر متمرکز بودن و نبودن مکانی مشخص برای آن اشاره کرد .
سرمایه گذاران در این بازار با استفاده از کارگزاران و پلتفرم هایی که آنها در اختیارشان قرار می دهند و به عنوان واسطه بین آنها و بانک ها و موسسات اقتصادی موجود در این بازار عمل می کنند ، اقدام به سرمایه گذاری و کسب سود می کنند . اما وجود ریسک بالایی که در این بازار وجود دارد و همچنین ناشناس بودن آن برای خیلی از افراد سبب شده تا خیلی از سرمایه گذاران نسبت به فعالیت در این بازار بی میل باشند .
از طرف دیگر به دلیل وجود سود های قابل توجه در این بازار و ویژگی های خاص آن سبب شده تا افراد زیادی در تلاش برای آشنا شدن با این بازار و نحوه فعالیت در آن شوند . در ادامه به بررسی بازار فارکس ، ویژگی ها و اصطلاحات مربوط به آن پرداخته شده است .
فارکس چیست ؟
فارکس ( Forex ) در واقع مخفف بازار تبادل ارز های خارجی ( Foreign Exchange Market ) می باشد و نامی است که برای بازار جهانی ارز انتخاب شد که در سال 1971 آغاز به کار کرد و در سال 1998 روند رو به رشد خود را آغاز کرد. بازار فارکس و بازار بورس نزدک جز بزرگترین بازارهای مالی برای معامله گران محسوب می شوند.
روش انجام مبادلات در این بازار به این شکل می باشد که فعالان در بازار که شامل موسسات مالی بزرگ ، بانک های مرکزی ، شرکت های بیمه ای ، شرکت های صادرات و واردات و . هستند یک ارز را خریداری کرده و به طور همزمان ارز دیگری را به فروش می رسانند .
در واقع در این بازار معامله گران از طریق شبکه الکترونیکی که به عنوان یک کانال بین بانکی عمل کرده به تبدیل ارز های مختلف به یکدیگر بر اساس یک نرخ مبادله مشخص که به آن ضریب تبادل گفته می شود می پردازند . این ضریب تبادل از طریق برابری عرضه و تقاضای ارز های مختلف بین فعالان بازار فارکس در سراسر دنیا تعیین می گردد .
نوع فعالیت بازار فارکس در شروع کار آن تنها محدود به معاملات جفت ارز ها بود اما به مرور زمان و پیشرفت تکنولوژی امکان معامله انواع فلز های گرانبها ، انواع ارز های دیجیتال ، سهام بورس ها ، نفت و . در آن ایجاد شده است .
حتما بخوانید: صفر تا صد ارز های دیجیتال
ویژگی های فارکس
همانند هر بازار مالی دیگری بازار فارکس نیز دارای ویژگی هایی می باشد که سرمایه گذاران با توجه به این ویژگی ها و شرایط خود تصمیم به سرمایه گذاری کردن و یا امتناع از آن می کنند . برای افرادی که به تازگی قصد وارد شدن به این بازار را دارند لازم است تا به طور کامل این شرایط را مطالعه و آموزش بازار فارکس را دیده تا با آگاهی کامل اقدام به سرمایه گذاری کنند .
بازار بورس فارکس مکان فیزیکی ندارد و به صورت غیر متمرکز کار می کند .
بزرگترین بازار مالی بوده و روزانه حدود 5 تریلیون دلار گردش مالی دارد
سرعت نقد شوندگی در این بازار بسیار بالا می باشد .
برای تحلیل روند قیمتی جفت ارز های مختلف از تحلیل های بنیادی و تکنیکال در بازار فارکس استفاده می شود .
معاملات در بازار فارکس از طریق کارگزاری ( Broker ) هایی که زیر نظر رگولاتوری ها یا همان نهاد های نظارتی فعالیت می کنند ،انجام می گیرد .
انجام مبادلات در بازار بورس فارکس به صورت 24 ساعته و بدون محدودیت می باشد .
از آنجایی که فارکس یک بازار بین المللی می باشد اخبار ها و اتفاقات سیاسی و اقتصادی جهان تاثیر مشهود و قابل توجهی بر نوسانات قیمتی آن دارد .
هزینه انجام معاملات در این بازار نسبت به سایر بازار ها پایین تر می باشد .
استفاده از ضریب اهرمی در انجام معاملات این بازار که یکی از جذاب ترین ویژگی های آن برای سرمایه گذاران می باشد .
نحوه فعالیت در بازار فارکس
بازار فارکس نیز مانند سایر بازار های موجود از سه بازیگر اصلی تشکیل شده است که عبارتند از بازار جهانی ، معامله گران شخصی ( Traders ) و واسطه ها که همان کارگزاران می باشند . برای فعالیت در بازار بورس فارکس ابتدا باید در یکی از کارگزاری های موجود ثبت نام در فارکس را انجام داده و مبلغ مورد نظر خود را به حساب سپرده سرمایه گذاری در کارگزاری انتخاب شده به عنوان پشتوانه انجام معاملات واریز کرد .
بعد از واریز کردن مبلغ مورد نظر به حسابی که به نام خود معامله گر است کارگزار نام کاربری و رمز عبوری را در اختیار وی قرار داده تا به وسیله آن بتواند به اطلاعات موجود در نرم افزار یا پلتفرم معاملاتی مربوط به آن کارگزاری دسترسی داشته و به وسیله آن به انجام معاملات در بازار فارکس بپردازد .
لازم به ذکر است که در بازار بورس فارکس هر کارگزاری نرم افزار یا پلتفرم مخصوص به خود را دارد و لزوما همه از یک نرم افزار استفاده نمی کنند . معروف ترین نرم افزار در بین کارگزاران متاتریدر ( Metatrader ) می باشد .
کاربران با استفاده از این نرم افزارها اطلاعات قیمتی بازار را به دست آورده و همچنین به انجام عملیات هایی مانند ثبت سفارش خرید ، پیش فروش ، باز یا بسته کردن معاملات و فعالیت هایی از این قبیل در بازار فارکس بپردازد . لازم به ذکر است که معاملات در بازار فارکس بر اساس جفت ارز ها انجام می شود .
همچنین به دلیل ریسک بالایی که در آن وجود دارد و به منظور تحمیل حداقل ریسک و زیان به سرمایه گذاران تازه وارد ، نرم افزاری طراحی شده که به وسیله آن به شبیه سازی بازار بورس فارکس پرداخته شده است . سرمایه گذاران در این نرم افزار که کاملا شبیه به بازار واقعی عمل کرده بدون نیاز به هیچ سرمایه ای شروع به انجام سرمایه گذاری می کنند ، متخصصان به سرمایه گذاران تازه وارد توصیه می کنند تا زمانی که در این نرم افزار به سود مستمر نرسیده اند وارد بازار واقعی نشوند .
بیشتر بخوانید: ساخت حساب در بازار فارکس
معرفی اصطلاحات اصلی بازار فارکس
بازار فارکس دارای اصطلاحاتی می باشد که برای فعالیت در این بازار نیاز است تا از مفهوم آنها و کاربردشان در این بازار مطلع شوید . در ادامه به تعریف تعدادی از این اصطلاحات و کاربردشان در بازاربورس فارکس پرداخته شده است :
نهاد های نظارتی یا رگولاتور ها :
سازمان هایی که وظیفه نظارت بر فعالیت کارگزاران در بازار فارکس و جلوگیری از انجام تخلف توسط آنها را بر عهده دارند . لازم به ذکر می باشد که این نهاد ها نیز تحت نظارت دستگاه اقتصادی کشورهای مبدأ هستند .
از جمله مهمترین نهاد های نظارتی موجود در بازار بورس فارکس می توان به NFA ( آمریکا ) ، FCA ( انگلستان )، FINMA ( سوئیس )، BaFin ( آلمان )، Mifid ( اتحادیه اروپا )، ASIC ( استرالیا )، FMA ( نیوزلند ) و CySEC ( قبرس ) اشاره کرد .
کمیسیون ( Commission ) :
در هنگام انجام معاملات در بازار فارکس بابت نماد ، میزان نقدینگی حساب و حجم مبادلات مبلغی از حساب شما کسر می شود که به آن حق کمیسیون یا کارمزد گفته می شود .
اسپرد ( Spread ) :
در بازار بورس فارکس برای هر جفت ارز موجود در این بازار دو قیمت متفاوت وجود دارد یکی قیمت ارز خریداری شده ( ASK ) و دیگری قیمت ارز فروخته شده ( BID ) به این اختلاف قیمت اصطلاحا اسپرد گفته می شود .
سوآپ ( swaps ) :
سوآپ در واقع اصطلاحی می باشد که برای اختلاف بین بهره های بانکی مختلف تفاوت بازارهای جهانی با بورس به کار برده می شود . از آنجایی که معاملات در بازار فارکس از نوع آتی یا CFD می باشد در نتیجه هنگام انجام معاملات مبلغ سرمایه گذاری توسط کارگزاری ها به سرمایه گذاران وام داده می شود .
در پایان یک روز معاملاتی و در زمان تسویه حساب روزانه قرارداد های CFD کارگزاری ها با بانک ها در صورتی که معامله همچنان باز باشد آنگاه سرمایه گذار ملزم به پرداخت مابه التفاوت نرخ بهره به بانک ها و یا دریافت آن می باشد .
ضریب اهرمی ( Leverage ) :
در بازار بورس فارکس نیز مانند سایر بازار های مالی برای انجام شدن معاملات نیازی به پرداخت تمامی مبلغ سرمایه گذاری توسط سرمایه گذار نیست بلکه تنها با پرداخت یک تا دو درصد مبلغ آن مجاز به انجام سرمایه گذاری مورد نظر می شود که به این اعتبار اعطا شده اصطلاحا ضریب اهرمی گفته می شود .
لات( lot ) :
به واحدی که به وسیله آن به تعیین میزان حجم معاملات می پردازند اصطلاحا لات گفته می شود . هر لات برابر با 100 هزار واحد از ارز پایه می باشد که به منظور فراهم آوردن امکان مشارکت تمامی اقشار جامعه در بازار آن را به 100 واحد تقسیم کرده که معادل 0.01 لات و برابر با 1000 واحد است می باشد .
پیپ ( pip ) و پوینت ( point ) :
به واحد اندازه گیری مقدار تغییری که در ضریب تبادل جفت ارز های مختلف به وجود می آید پیپ گفته می شود . در واقع پیپ واحد اندازه گیری میزان نوسانات بازار فارکس می باشد و به هر واحد جا به جایی قیمت در این بازار را یک پیپ می گویند . هر پوینت نیز 0.1 ( یک دهم ) پیپ است که برای اندازه گیری دقیق تر میزان نوسانات قیمت بازار به وجود آمده است .
جفت ارز ها :
در فارکس معاملات به صورت جفت ارز انجام می شود ، به طور مثال ( EUR/USD ) یک جفت ارز بوده که در آن EUR یا ارز اول را اصطلاحا base currency و USD یا ارز دوم را quote currency می نامند . این جفت ارز ها خود در 3 دسته با نام های اصلی ( Major ) ، کراس یا فرعی ( Crosse ) و نوظهور ( Exotic ) تقسیم بندی می شوند . جفت ارزها با نماد اختصاری ( ISO ) دو ارز مشخص میشوند .
کارگزاری ( Broker ) :
در بازار فارکس برای وصل شدن سرمایه گذاران به بانک ها و موسسات مالی و اقتصادی مربوطه به منظور انجام معاملات ارزی در این بازار نیاز به یک واسطه است . به این واسطه ها اصطلاحا کارگزار یا بروکر گفته می شود که خود به 4 دسته اصلی به نام های بازار ساز ها ( Market Maker ) یا MM ، بازار اصلی ( No Dealing Desk ) یا NDD ، پردازش مستقیم سفارشات ( Straight Through Processing ) یا STP و پردازش مستقیم بهینه سفارشات ( Electronic Communications Network ) یا ECN تقسیم می شوند .
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد بازار بورس فارکس در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید ، همچنین کارشناسان مرکز مشاوره سرمایه گذاری دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون بازار فارکس پاسخ دهند .
در ادامه بخوانید: انواع ارز های دیجیتال
سوالات متداول
1- ✔️ بازار فارکس چه نوع بازاری است ؟
✔️ این بازار برای تبادل ارز های خارجی استفاده می شود که در متن مقاله به توضیح کامل آن و ویژگی های این بازار پرداخته شده است
2- ✔️ نحوه فعالیت در این بازار به چه صورت می باشد ؟
✔️ برای فعالیت در این بازار ابتدا باید یک کارگزاری را انتخاب کنید که در متن مقاله روند آن به طور کامل توضیح داده شده است
3- ✔️ بازار فارکس دارای چه ویژگی هایی می باشد ؟
✔️ این بازار دارای ویژگی هایی می باشد که آن را از سایر بازار های مالی جدا کرده و در متن مقاله به طور کامل این ویژگی ها بیان شده است
واقعیت بورس ،قمار یا سرمایه گذاری ؟ فتوای 13 تن از مراجع تقلید در سال 1400
اجازه بدید اول صحبت های تند دکتر حسن عباسی را پیرامون بورس با هم بشنویم . سپس به حلال و حرام بودن بورس می پردازیم.
از صحبت های دکتر عباسی و اشارات غیر مستقیم مراجع تقلید ،این مفهوم برداشت می شود که اگر بورس را شبیه به قمار فرض کنیم ، پس بورس حرام است اما درصورتی که تفاوت هایی با قمار و شرط بندی برای ان قائل شویم ، با خیال راحت حلال است .
پس بیایید اول کمی در مورد سوالات زیر فکر کنیم و سپس به بحث قمار بپردازیم؟؟
- آیا بورس از نظر شرعی حلال است یا حرام؟ واقعا چرا ؟
- آیا بورس قمار به حساب می آید ؟
- حکم شرعی در بازار بورس چیست ؟
- ایا نوسان گیری در بورس حرام است ؟
- حکم شرعی نوسان گیری در بازار بورس چیست ؟
سوالات بالا شاید سوالات شما هم باشد . در این روز های سخت اقتصادی که سرمایه گذاران عام جامعه در بورس غوقایی به پا کردند ، سوالات بسیار زیادی در مورد احکام بورس و آداب درست معاملات آن ایجاد شده است . همانطور که میدانید بازار بورس نیز همانند تمامی مشاغل ، خوب و بد دارد و گاهی سوده و گاهی ضرر ده است . وجود این گونه ریسک ها در بازار سهام و بورس ، باعث شده که سوالات بسیاری در مورد احکام دینی ان ایجاد شود . اغلب افرادی که به تازگی با بورس آشنا شده اند برایشان این سوال به وجود آمده که ایا بورس حلال است یا حرام ؟ ایا بورس قمار است و تفاوت ان با قمار چسیت ؟ مگر سود ما از جیب شخص دیگری تامین نمیشود پس چرا حلال است ؟ ایا واقعا سود حاصله از ضرر شخص دیگری ایجاد میشود ؟
برای پاسخ به چنین سوال هایی ابتدا باید مقوله قمار را بررسی کنیم و سپس به تفاوت های بازار بورس با قمار بپردازیم .
داستان واقعی قمار و شرط بندی !!
حالا تعریف قمار چیه ؟؟
قمار به معنای بازی برای برد و باخت و غلبه بر شخص دیگری است . در قمار ، افراد برای شکست دادن شخص دیگری وارد بازی میشوند و برای برد و باخت شرط بندی میکنند . در یک تعریف کلی تر میتوان گفت که قمار به معنای ریسک بر سر شرف و مال خود برای به دست اوردن دارایی های دیگران ، ان هم احتمالا با فریب و نیرنگ است . قمار اغلب برای تفریح است نه کسب درامد و جالب است بدانید که قمار باز اغلب بازنده است تا برنده .
تفاوت بورس و قمار در چیست ؟
عمده تفاوت بورس و قمار در این میباشد که بورس یک بازار مولد است . سرمایه هایی که شما برای خرید و فروش سهام ها در بازار وارد میکنید ، به چرخه اقتصادی کشور کمک خواهد کرد . به عبارت دیگر خرید سهام مثلا یک شرکت داروسازی باعث شده این شرکت با افزایش نقدینگی بتواند خط تولید جدیدی راه اندازی کرده و باعث ایجاد کسب و کار و نابودی معضل بیکاری در جامعه گردد . با این تفاسیر نمیتوان بورس را به قمار شبیه نمود .
برای اطلاع از انتشار جدیدترین مقالات در مورد بورس و بررسی احکام شرعی آن ، لطفا شماره موبایلتون وارد کنید
موفقیت در بورس اصلا تصادفی نیست ولی قمار .
موفقیت در هیچ کجا تصادفی نیست ، حتی در بازار بورس ، ولی قمار تنها به شانس وابسته است . آموزش بورس به شما کمک خواهد کرد که بتوانید بهترین بازدهی از سرمایه خود و ریسکی کنترل شده داشته باشید ولی در قمار به این صورت نیست . همه چیز بر مبنای شانس است .
احکام و فتوای برخی مراجع در مورد بورس ، فارکس و ارزهای دیجیتال در برنامه زنده
حکم شرعی بورس از دیدگاه 13 مرجع تقلید :
* نظر رهبر انقلاب ، حضرت آیت الله خامنه ای در مورد بازار بورس
بورس همانند دیگر بازار ها است . یعنی مانند دیگر بازارها معاملات مختلفی انجام میشود. پس هیچ مشکلی از نظر شرعی ندارد مگر آن که معامله ای نا مشروع صورت گیرد که در این صورت حرام است .
شماره دفتر: 32241193-031
* نظر حضرت ایت الله مکارم شیرازی در مورد معاملات بورس
با وجود این که در این بازار قیمت ها بالا و پایین میشود، قمار محسوب نمیشود، پس درآمد از بورس حلال است. چون اسلام خرید و فروش کالا را جایز دانسته است .
پس از نظر ایشان کاملا حلال محسوب میشود .
نشانی دفتر: اصفهان، چهارراه شکر شکن، خیابان احمد آباد، خیابان شهید توانا، پلاک 105
شماره دفتر: 32253600-031
* نظر حضرت ایت الله نوری همدانی در مورد خرید فروش در بازار بورس
خرید و فروش در بازار بورس مشکلی ندارد و حلال است .
نشانی دفتر: قم، خیابان شهدا، کوی 33، پلاک 16
شماره دفتر: 37741850-025
* نظر حضرت آیت الله سیستانی در بازار بورس
اگر خرید سهام شرکتی از نظر شرعی حرام باشد پس حرام است و جایز نیست. ولی اگر سهام شرکت از نظر شرعی یعنی کالایی که حلال باشد را خرید و فروش کنیم حلال است و مشکلی ندارد .
شماره دفتر: 37741415-025
شماره پیامک: 10008507500
* نظر حضرت آیت الله وحید خراسانی در مورد بورس
خرید و فروش سهام شرکت ها در صورتی جایز است که سود حاصل شرکت از نظر شرعی حرام نباشد. در این صورت سود بورسی حلال است .
نشانی دفتر: قم، خیابان شهدا، کوی 23، پلاک 21
شماره دفتر: 37742445-025
* فتوا ایت الله بهجت در مورد خرید فروش سهام و بورس
اگر مال موجود خریدارى مى شود، مانعى ندارد وگرنه باید واجد شرایط عقود شرعیه اى از قبیل شرکت یا مضاربه باشد
نشانی دفتر: قم، خیابان ارم، کوی 16، پلاک 27، طبقه دوم
شماره دفتر: 37743271-025
تفاوت بازارهای جهانی با بورس 
* حکم شرعی ایت الله صافی گلپایگانی در بورس
به طور کلی معاملات بورسی چنانچه با اجتماع جمیع شرایط صحت و لزوم باشد فی نفسه مانعی ندارد .
شماره دفتر: 37479-025
شماره پیامک: 30007479
* فتوا و نظر ایت الله سید محمدصادق روحانی در مورد بورس
متاسفانه فتوای ایشان در باب بورس را پیدا نکردیم . لطفا با دفتر ایشان تماس بگیرید
نشانی دفتر: ایران، قم، خیابان ارم، حسینیه امام صادق (ع)
شماره دفتر: 37743538-025
* حکم شرعی ایت الله سید موسی شبیری زنجانی بازار بورس
معاملات سهام، اگر در قالب قراردادهای واقعی( نه صوری) و مطابق احکام شرع باشد جایز است و سود این معاملات حلال است و در فرض شک در حلال بودن و حرام بودن سهم بنابر حلیت سهام گذاشته می شود.
نشانی دفتر: قم، بلوار بهار، کوچه شماره 6
شماره دفتر: 37740323-025
* حکم شرعی ایت الله عباس محفوظی در مورد بازار بورس
متاسفانه فتوای ایشان در باب بورس را پیدا نکردیم . لطفا با دفتر ایشان تماس بگیرید
* فتوا و نظر ایت الله جعفر سبحانی در حلال بودن بورس
خريد سهام شركت ها و بانك ها، به شرط اين كه بانك ربوى نباشد، اشكال ندارد. والله العالم
چهار راه شهداء، ابتداي صفائيه، مؤسسه امام صادق (ع) ، دفتر آيت الله العظمي سبحاني
تلفن : 7743151-025
فاکس : 7743151-025
پایگاه رسمی آیت الله سبحانی
* حکم شرعی ایت الله محمداسحاق فیاض در مورد بورس
خرید وفروش سهام شرکتها در بازار بورس مانعی ندارد. اگر سرمایه و راس مال آن از حلال باشد. وهمچنین تعاملاتش حلال باشد. ودر این مورد فرقی بین سهام عادی وممتاز نیست.
* حکم شرعی و نظر ایت الله جوادی آملی در مورد بازار بورس
متاسفانه فتوا ایشان در باب بازار بورس پیدا نکردیم . اگر از فتوا ایشان اطلاع دارید در قسمت نظرات بیان کنید
آدرس : قم : خیابان صفائیه ـ کوچه 19 ـ پلاک 7؛ دفتر معظم له
کدپستی: 37137-43733
تلفن: (41-42-43)02537841840
فکس: 02537744768
سوالات مختلف شرعی در مورد بورس
1- با خرید و فروش سهم در بورس آیا نیاز به پرداخت خمس داریم ؟
سود حاصل خرید و فروش در بورس جز درآمد شخص قرار گرفته و باید خمس آن را پرداخت کند . در سال یک روز را برای محاسبه خمس سهام خود قرار دهید.
2- آیا میتوانیم سهام بورس خود را وقف کنیم؟
سهام بورس قابل وقف است.
3- آیا سهمی که در روز خرید کنیم و در همان روز بفروشیم قمار به حساب می آید؟
در صورتی که معامله هم واقعی و هم از نظر شرعی حلال باشد، در هر زمان میتوانید آن را بقروشید پس قمار محسوب نمیشود.
4- ایا سود کسب شده توسط واسطه های بازار بورس یا کارگزاری ها حلال است ؟
به خاطر این که کارگزاری ها ، نماینده قانونی یا وکیل سهامداران در بازار بورس هستند پس سود دریافت شده به عنوان اجرت ، حلال و مجاز است
دو عامل سرکوب بازار سرمایه ایران/ مقایسه بورس تهران با 10 بازار سهام منطقه
دنیای اقتصاد: کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق ایران اخیرا در پژوهشی، به مقایسه بورس تهران با 10 بازار سهام منطقه پرداخته است. بورس ترکیه، عربستان‌سعودی، قطر، بحرین، اردن، مصر، قبرس، قزاقستان، دوبی و ابوظبی در لیست مقایسه این پژوهش قرار دارند. شاخصه‌های مورد مقایسه این پژوهش از آمار رسمی اعلام شده آنها به فدراسیون بورس‌های بین‌المللی در ژانویه سال 2017 گرفته شده است. از جمله معیارهای تفاوت بازارهای جهانی با بورس مورد ارزیابی در این پژوهش، ارزش بازار سهام کشورها، ارزش سهام معامله شده، سرعت گردش معاملات، سهم بازار سهام از کل اقتصاد کشورها، تعداد معاملات، تعداد شرکت‌های عضو بورس و صندوق‌های سرمایه‌گذاری در کشورها است. مرور کلی پژوهش مقایسه‌ای مزبور بین بورس تهران و 10 بازار سهام منطقه، نشان می‌دهد که بازار سهام ایران هر‌چند قدیمی‌تر از بسیاری از کشورهای مورد مقایسه است، اما سهم کمی از اقتصاد کشور را تشکیل می‌دهد. به‌طور مثال رتبه اندازه بازار سهام ایران در مقایسه با دیگر کشورهای یاد شده 5 است و ابوظبی و قطر به مراتب اندازه بازار بزرگ‌تری نسبت به ایران دارند. این در حالی است که ایران از نظر بزرگی اقتصاد پس از ترکیه و عربستان رتبه سوم را دارد. براساس معیارهای دیگر نیز بازار سهام ایران نسبت به برخی بورس‌ها همچون عربستان، ترکیه، قطر و ابوظبی رتبه‌های پایین‌تری دارد. البته به لحاظ تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری ایران رتبه اول را دارد.
بررسی وضعیت معاملات 10 بازار سهام مذکور نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری خارجی و همچنین حضور شرکت‌های خارجی در این بورس‌ها عامل مهمی در رونق معاملات و اندازه بزرگ این بورس‌ها به‌شمار می‌رود، از این‌رو به‌نظر می‌رسد اولین عاملی که بازار سهام ایران برای رشد بیشتر از آن محروم است، قوانین دست و پاگیر برای جذب سرمایه خارجی و عدم پذیرش سهام شرکت‌های خارجی است. این امر بازار سهام را محلی نگه داشته است. البته باید در نظر داشت که ریسکهای اقتصادی و سیاسی از جمله دیگر موانع حضور خارجی‌ها در بورس تهران است. بازار سهام کشور در مقایسه با برخی بورس‌های مذکور در این پژوهش سرعت گردش مالی پایینی داشته است. نسبت گردش مالی (turnover) یکی از معیارهای اصلی تعیین نقدشوندگی در بازارهای سهام است. این موضوع ریشه در برخی محدودیت‌های موجود در بازار سهام و همچنین سهام شناور آزاد شرکت‌های سهامی دارد. در مجموع میتوان گفت برخی سیاست‌های مداخله‌جویانه در وضعیت داد‌و‌ستد بازار سهام با اعمال محدودیت‌هایی سبب شده است، سرعت گردش مالی در بورس تهران در مقایسه با برخی کشورها همچون ترکیه و عربستان کم باشد. بر همین اساس و با توجه به شرایط کنونی اقتصاد ایران به‌نظر می‌رسد خروج از رکود، تسهیل قوانین سرمایه‌گذاری خارجی به همراه تثبیت نرخ ارز و کاهش ریسکهای اقتصادی و سیاسی و همچنین عدم دخالت در معاملات سهام و به تبع آن کاهش محدودیت‌های معاملاتی که خود عامل موثری در کاهش سرعت گردش معاملات و پایین بودن نقدشوندگی است،نقش ویژه‌ای در تحرک بورس تهران داشته باشد. در ادامه خلاصه‌ای از این پژوهش مفصل آورده میشود. از آنجا که برای مقایسه کشورها باید مبنای مقایسه واحدی وجود داشته باشد، آمار ارائه شده در پژوهش بر اساس دلار آمریکا آورده شده‌اند. در ژانویه 2017، کم‌ارزش‌ترین پول متعلق به ریال ایران بوده است.
اندازه ارزش بازار سهام ابوظبی در ژانویه 2017 نزدیک به 120 میلیارد دلار بوده است که در برابر تولید ناخالص داخلی 138 میلیارد دلاری در این تاریخ رقم قابل توجهی را نشان می‌دهد. این امر از یکی از پارامترهای توسعه اقتصادی که سهم بالای بازار سهام در اقتصاد داخلی است، حکایت دارد. در ژانویه 2017 ارزش بازار سهام دوبی 97 میلیارد دلار گزارش شده است، در حالی که تولید ناخالص ملی این کشور بیش از 375 میلیارد دلار بوده است. به دلیل تسهیلات بیشتر برای سرمایه‌گذاران خارجی در این بازار، سهام شرکت‌های عربی منطقه مانند سهام شرکت‌هایی از بحرین، عربستان و کویت مورد داد‌و‌ستد قرار می‌گیرد. رشد این بازار در سال‌های اخیر مدیون حضور سرمایه‌های خارجی است که به‌طور مستقیم یا غیر‌مستقیم اقدام به سرمایه‌گذاری در این بازار میکنند. یکی از پتانسیل‌های قوی در این بازار تنوع معاملات فیوچرز در معاملات فیزیکی کالا، بورس طلا و کالای دوبی است که فرصت‌های معاملاتی زیادی را برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری خاورمیانه و جهان به‌وجود آورده است. لازم به ذکر است که سهم بازار سهام دوبی و ابوظبی از کل بازار سهام جهان عرب حدود 18 درصد است که رتبه دوم بعد از عربستان را دارد.
ارزش بازار سهام عربستان بیش از 442 میلیارد دلار است که در برابر اقتصاد 637 میلیارد دلاری سعودی، رقم قابل‌توجهی را نشان می‌دهد. وجود صنایع متنوع مانند نفت و پتروشیمی در کنار صنایع خدماتی و مالی از ویژگی‌های این بازار است که آن را تبدیل به بزرگترین بورس جهان عرب کرده است.
بورس بحرین در سال 1989 تاسیس شد. در تفاوت بازارهای جهانی با بورس این بازار اتباع خارجی با بیش از 40 ملیت گوناگون از آغاز افتتاح بورس تاکنون به داد‌و‌ستد می‌پردازند و بین 18 درصد تا 25 درصد از ارزش معاملات این بورس همواره در اختیار اتباع خارجی بوده است. در این بازار سهام شرکت‌های داخلی و بین‌المللی، اوراق قرضه، اوراق مشتقه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و ابزار اسلامی مالی مورد داد‌و‌ستد قرار می‌گیرند. یکی از جذابیت‌های این بازار هرگونه مالیات بر خرید و فروش یا سود سالانه سهام است. در حال حاضر سهام نزدیک به پنج شرکت خارجی نیز در بورس بحرین معامله میشوند. ارزش بازار سهام بحرین نزدیک به 20میلیارد دلار است که بیش از نیمی از اندازه اقتصاد 31میلیارد دلاری آن را پوشش می‌دهد.
بورس قطر در دوحه از سال 1997 رسما فعالیت خود را آغاز کرد. از نکات قابل توجه این بازار تصمیم به حمایت جدی از شرکت‌های قطری است که به ویژه فعالیت زیادی در بخش نفت و گاز دارند لذا با هدف تفاوت بازارهای جهانی با بورس کمک به داد‌و‌ستد این شرکتها و شفافیت اطلاعات در آنها بسیاری از شرکت‌های قطری عضو این بازار هستند. به‌طوری که ارزش بازار سهام قطر بیش از 156 میلیارد دلار است و تقریبا معادل ارزش تولید ناخالص داخلی این کشور کوچک عربی است. با هدف گسترش بازار سهام و ایجاد تسهیلات لازم برای سرمایه‌گذاری، بورس قطر توانسته سرمایه‌گذاران خارجی فراوانی را به خود جذب کند و سهم سهامداران خارجی به داخلی در این بازار بیش از دو برابر است.
بازار سهام اردن در سال 1999 تاسیس شد. ارزش بازار سهام این کشور در ژانویه 2017 نزدیک به 24 میلیارد دلار بوده است که در برابر اقتصاد 39 میلیارد دلاری وضعیت خوبی را نشان می‌دهد.
یکی از مهمترین مشخصات این بازار درصد بالای نقدشوندگی سهام است که سیاست‌گذاران بورس مصر بسیار بر آن تاکید دارند بنابراین سرعت گردش معاملات در این بازار بسیار بالا است. انقلاب سال 2011 در مصر منجر به بسته شدن این بازار برای مدتی و ریزش شاخص‌های آن شد اما در سال جدید میلادی رشد شاخص بورس بیش از 85 درصد بوده است. البته ارزش بازار سهام مصر حدود 32 میلیارد دلار است که سهم کوچکی از اقتصاد 346 میلیارد دلاری این کشور در جهان عرب دارد. طبق گزارش فدراسیون بین‌المللی بورس‌ها در ژانویه 2017 حدود 22 میلیون دلار در بورس مصر سرمایه‌گذاری خارجی انجام شده است که در برابر 1606 میلیون دلار سرمایه‌گذاری داخلی قرار دارد.
از سال 1980 ترکیه برای آزاد‌سازی اقتصاد و پیوستن به اقتصاد جهانی، اصلاحاتی همانند اجرای سیاست نرخ ارز شناور، قوانین آزاد‌سازی واردات، تشویق سرمایه‌گذاری خارجی و تمرکز‌زدایی فعالیت‌های دولتی را به اجرا گذاشت. با این اصلاحات سرمایه‌گذاری خارجی به سرعت جذب بازار ترکیه شد و در حال حاضر بیش از پنج هزار شرکت خارجی در چرخه اقتصادی ترکیه قرار دارند. بورس سهام استانبول تنها بازار اوراق بهادار ترکیه است که تسهیلات معاملاتی را برای اوراق سهام، اوراق قرضه، اوراق بهادار خارجی و. فراهم می‌کند. در بورس استانبول بازارهای سهام کلی، ثانویه، ملی، عمده‌فروشی، بازار اقتصادی جدید (فناوری و اطلاعات) از زیر شاخه‌ها هستند. ارزش بازار سهام ترکیه بیش از 174 میلیارد دلار است که 23 درصد از اقتصاد 735 میلیارد دلاری ترکیه را تشکیل می‌دهد. همچنین طبق گزارش‌های فدراسیون بین‌المللی بورس‌ها، در ژانویه 2017 در بورس استانبول سهم سرمایه‌گذاری خارجی11 میلیون دلار در برابر حدود 30 میلیون دلار سرمایه‌گذاری داخلی بوده است.
بورس اوراق بهادار قبرس در منطقه اروپایی قبرس در سال 1996 تاسیس شد. در این بورس از عرضه و تقاضا و سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری استقبال میشود و فرصت‌هایی برای این موضوع ایجاد شده است. ارزش بازار سهام بورس قبرس 2 میلیارد دلار است که در برابر اقتصاد 13 میلیارد دلاری آن سهم ناچیزی را تشکیل می‌دهد.
بورس‌های منطقه آسیای میانه همگی تازه تاسیس هستند. در بین آنها بورس قزاقستان بهترین عملکرد و بیشترین ارزش بازار را دارد که حتی از بورس تهران نیز بیشتر است و پس از آن بورس‌های گرجستان و ازبکستان قرار دارند. بورس قزاقستان در سال 1993 تاسیس شد و محلی برای مبادله اوراق سهام، اوراق خزانه و اوراق قرضه، ارزهای خارجی و اوراق مشتقه شد. در ژانویه 2017 ارزش بازار سهام قزاقستان 42 میلیارد دلار بوده است که سهمی 32 درصدی در اقتصاد 138 میلیارد دلاری آن دارد. به گزارش فدراسیون بین‌المللی بورس‌ها در ژانویه سال 2017 مبلغ8/ 1 میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی در بورس این کشور انجام شده که در برابر 2/ 20میلیون دلار سرمایه‌گذاری داخلی قرار دارد. همانطور که مشاهده میشود، نقش سرمایه‌گذاری خارجی در معاملات سهام 10 کشور نامبرده بیش از ایران است. بر همین اساس به نظر می‌رسد باید با تسهیل قوانین و کاهش ریسک ورود این سرمایه‌گذاران از این منظر نیز معاملات سهام کشور را تعمیق کرد.
سرعت گردش معاملات پویایی بازار سهام را نشان می‌دهد. هر چه سهام عرضه شده در بورس بیشتر داد‌و‌ستد شوند، قابلیت نقد شوندگی در بورس بالا می‌رود. شفافیت قیمتی انجام می‌پذیرد و به هدف اصلی بورس که افزایش گردش معاملاتی است، کمک می‌کند. بر این اساس سرعت گردش معاملات از حاصل تقسیم ارزش معاملات به ارزش کل بازار به دست می‌آید. سرعت بالاتر یعنی بازار چابک تر و نقل وانتقالات و نقدشوندگی بالاتر و سرعت پایین‌تر نشان از یک بازار کند با عدم پویایی، ریسک بالای عدم نقدشوندگی و عدم جذابیت معاملاتی دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سرعت گردش معاملات در ترکیه بسیار بالا است. طی یکسال بیش از 200 درصد از سهام ثبت شده در بورس آن جابه جا میشود و مرتب خرید و فروش در آن انجام می‌پذیرد. به این معنی که کل بازار سرمایه ترکیه در سال نزدیک به دو بار جابه‌جا شده و گردش می‌کند. در حالی که این سنجه برای ایران نزدیک به 10 درصد است. یعنی طی یکسال تنها 10 درصد از بازار سهام ایران مبادله میشود و مابقی سهم‌ها همچنان بدون تحرک هستند. بعد از ترکیه بیشترین سهم مربوط به دوبی با 76 درصد و سپس عربستان 74 درصد است. سرعت گردش معاملات در بازار سهام مصر نیز حدود 60درصد است.
ارزش بازارعبارت است از مجموع حاصل‌ضرب تعداد سهام در آخرین قیمت‌های معاملاتی برای کلیه سهام فعال در بازار است که هر چقدر بیشتر باشد، نشانگر بازاری بزرگ‌تر است. وجود دو پارامتر تعداد سهم و قیمت میتواند بر ارزش بازار اثر‌بگذارد و نوسانات در این شاخص را ایجاد کند. بزرگترین بازار سهام در بین کشورهای مزبور با توجه به ارزش بازار در منطقه متعلق به ترکیه و سپس عربستان است و ایران در رتبه پنجم قرار دارد. در حالی که از لحاظ تولید ناخالص ملی و اندازه اقتصاد پس از ترکیه و عربستان سعودی در رتبه سوم قرار دارد. این امر نشان می‌دهد که قطر و ابوظبی که اندازه کوچک‌تر اقتصادی نسبت به ایران داشته‌اند، توانسته‌اند بخش سهام خود را بیشتر تقویت کنند و نسبت آن را به اندازه اقتصاد کل خود افزایش دهند.
بر اساس جدول نسبت ارزش بازار سهام به تولید ناخالص داخلی در کشور قطر 81/ 99 درصد است یعنی تقریبا بازار سهام آن معادل کل اقتصاد کشور است. در این کشور برای حمایت از شرکتها به ویژه در صنعت نفت و گاز از ورود آنها به بورس و حمایت از سهام آنها استقبال میشود. در بین یازده کشور یاد شده پس از قطر کشور ابوظبی قرار دارد که نسبت ارزش بازار به تولید ناخالص داخلی آن، بیش از 87 درصد است. اردن، بحرین و عربستان در رتبه‌های بعدی قرار دارند. سهم بازار سهام آنها از اقتصاد داخلی بیش از 50 درصد است. کمترین نسبت در مصر دیده میشود و سهم بازار سهام کشور از کل اقتصاد نزدیک به 24 درصد است. قزاقستان در رتبه بالاتری از ایران قرار دارد و بازار سهام ترکیه و دبی مانند ایران 20 تا 30 درصد از اقتصاد اختصاص داده‌اند.
طبق اطلاعات فدراسیون بین‌المللی بورس‌ها، در ماه ژانویه سال 2017، بیشترین ارزش معاملات متعلق به ترکیه با بیش از 29 میلیارد دلار بوده است و رتبه بعدی متعلق به عربستان سعودی با بیش از 27 میلیارد دلار بوده است. در این مدت ایران تنها 853 میلیون دلار معامله داشته است. کمترین میزان ارزش معاملات در ژانویه آن سال نیز متعلق به قبرس بوده است.
یکی دیگر از ملاک‌های اندازه‌گیری بین بازارها تعداد شرکت‌های عضو بورس است. بدیهی است هر چه این تعداد بیشتر باشد، اندازه بازار به لحاظ تعدادی بزرگ‌تر است. در میان ده کشور مورد بررسی با ایران بیشترین تعداد شرکت‌های بورس متعلق به ترکیه با 380 شرکت و سپس ایران با 325 شرکت بالاترین تعداد پذیرفته‌شدگان را دارد که تا حد زیادی در ادامه سیاست‌های خصوصی‌سازی قابل توجیه است، اما کوچک بودن سهم بازار از اقتصاد ملی و حجم اندک معاملاتی در کنار شرکت‌هایی مانند عربستان حکایت از ناکارآمد بودن توزیع معاملات بازار در پراکندگی شرکتها دارد. همچنین در حوزه خارجی شرکتی در بازار سهام ایران پذیرفته شده نیست. بیشترین شرکت‌های خارجی در قزاقستان با 13 شرکت قرار دارند.
به دلیل پیچیدگی فرآیند تصمیم‌گیری در بازار سهام و تخصصی بودن فعالیت، از صندوق‌های سرمایه‌گذاری استقبال میشود. صندوق‌ها با تعاریف متفاوت و ماهیت‌های گوناگون به جمع آوری منابع افراد پرداخته و منسجم و یکپارچه به سرمایه‌گذاری کلان اقدام میکنند. در ایران این صندوق‌ها با اقبال زیادی مواجه شده‌اند و در قالب صندوق‌های کوچک و بزرگ با درآمد ثابت و متغیر تصمیم به جذب سرمایه‌های خرد دارند که البته با توجه به نوسانات بازار ارزش اوراق این صندوق‌ها نیز از نوسان برخوردار است. در بین کشورهای یاد شده، ایران با 16 صندوق به ارزش 141 میلیون دلار در ژانویه 2017 بالاترین تعداد و ارزش صندوق‌ها را در منطقه داشته است.
فروش تعهدی چیست؟ بازار دو طرفه چه تاثیری بر بورس دارد؟
دنیای بورس | در بورس ایران علیرغم تلاش‌های انجام شده برای ارتقا کارایی و کیفیت در مقایسه با بورس‌های جهانی، همواره خلا برخی از ابزارها وجود داشته است. یکی از آن موارد این‌است که در بازار سهام ایران برخلاف سایر کشورها تنها میتوان از رشد قیمت سهام سود کرد.
به اینصورت که پیش‌بینی میشود که قیمت سهمی در آینده افزایش خواهد یافت یا به عبارتی سهمی ارزنده‌تر از قیمت فعلی است. در نتیجه با خرید و در نهایت افزایش قیمت سهم سود کسب میشود. اما در بورس بسیاری از کشورهای جهان، به ویژه بورس‌های پیشرفته ابزاری تحت عنوان فروش استقراضی وجود دارد که در آن نزول قیمت سهم هم میتواند سود به همراه داشته باشد.
فروش استقراضی (Short Selling) چیست؟
در بورس‌های جهانی، یک ابزار یا روش سرمایه‌گذاری تحت عنوان فروش استقراضی (Short Selling) وجود دارد. در فروش استقراضی میتوان از نزول قیمت سهام سود کرد.
به اینصورت که فردی پیش‌بینی می‌کند تفاوت بازارهای جهانی با بورس که قیمت سهام شرکتی بیش از اندازه رشد کرده و در آینده احتمالا نزولی خواهد شد. در این حالت سرمایه‌گذار بدون آنکه سهام آن شرکت را از قبل خریداری کرده باشد، میتواند سهام را از مالک آن قرض کند و پس از سپری شدن یک بازه زمانی همان تعداد سهم به علاوه بهره آن را به مالک پرداخت کند.
میزان بهره نیز از قبل مشخص میشود. در اینصورت متقاضی از مابه‌تفاوت فروش سهم در قیمت بالاتر و خرید مجدد آن در ارقام پایین سود می‌کند. در این حالت بر اساس قرارداد قرض مالکیت به فروشنده منتقل میشود.
فروش استقراضی چیست؟
سازوکار فروش استقراضی چیست؟
معمولا فرآیند فروش استقراضی توسط کارگزاری‌ها انجام میشود. به این صورت که صاحبان سهام تعداد مشخصی از سهام خود را به متقاضیان قرض می‌دهند. برای این‌کار حتما باید درخواست ارائه سهام برای فروش استقراضی به کارگزاری داده شود تا وارد وضعیت معاملاتی استقراضی شوند. کارگزاران پس از شناسایی فرد متقاضی، سهام مالک را به متقاضی قرض می‌دهند.
پس از آن متقاضی نسبت به فروش سهام مالک اقدام می‌کند، مبلغ حاصل شده از فروش نزد کارگزار خواهد ماند. متقاضی علاوه بر مبلغ کسب شده از فروش سهام، موظف است مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد کارگزار محفوظ داشته باشد تا در صورتی که متقاضی سهام مالک را بازنگرداند از وجه تضمین استفاده شود.
الگوی فروش استقراضی متعارف در حالت کلی
در مدت زمان استقراض مبلغ ماحصل از فروش سهام توسط کارگزار سرمایه‌گذاری میشود و سود آن به مالک پس از کسر کارمزد کارگزار پرداخت میشود. در صورت تمایل مالک سهام و به منظور ایجاد انگیزش برای متقاضیان مبلغی از سود نیز به متقاضی تعلق پیدا می‌کند. پس از آن اگر پیش‌بینی متقاضی محقق شود و قیمت سهام کاهش پیدا کند همان تعداد سهم را مجدد خریداری و تحویل مالک می‌دهد و در نتیجه مابه تفاوت آن سودی برای متقاضی است. اما اگر قیمت سهم افزایش پیدا کند، متقاضی باید همان تعداد سهم را در قیمتی بالاتر بخرد و تحویل مالک دهد، پس در اینصورت زیان می‌کند.
لازم به ذکر است در مدت زمان فروش استقراضی کلیه حق و حقوق مالک سهام به جز حق رای محفوظ خواهد ماند.
میزان ریسک سرمایه‌گذاری در فروش استقراضی چقدر است؟
با توجه به اینکه عدد صفر حداقل قیمت یک سهم محسوب میشود و حداکثری برای رشد قیمت سهمی وجود نخواهد داشت و ممکن است رشد سهمی ادامه‌دار باشد، پس ریسک این عمل به شدت بالاست و تنها معامله‌گران حرفه‌ای بازار می‌توانند از این روش سود کسب کنند.
روش‌های مشابه فروش استقراضی کدامند؟
فروش تعهدی، خرید اختیار فروش و فروش قرارداد آتی از ابزارهای مالی مشابه با فروش استقراضی هستند که هر سه برای کسب سود در بازارهای نزولی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
فروش تعهدی چیست؟
با توجه به اینکه دریافت بهره در دین اسلام حرام است، به دلیل ربوی بودن فروش استقراضی و مشکلات شرعی ایجاد شده، تغییراتی در سازوکار فروش استقراضی ایجاد شده است. این تغییرات در قالب عقد وکالتنامه فی مابین مالک سهام و متقاضی است.
به این صورت که سرمایه‌گذار به وکالت از مالک سهام و با نام مالک، نسبت به فروش سهام مالک اقدام می‌کند. به این روش فروش تعهدی گفته میشود.
سازوکار فروش تعهدی چیست؟
در این روش همانند فروش استقراضی سهامدار تصمیم می‌گیرد تا کل یا بخشی از سهام خود را جهت انجام معاملات فروش تعهدی در اختیار افراد متقاضی قرار دهد. پس از مراجعه به کارگزاری و عقد قرارداد با کارگزار، نوع و تعداد سهام، نرخ تشویقی و دروه تنفس توسط مالک در سامانه تامین ثبت میشود.
سازوکار فروش تعهدی (یک)
متقاضیان پس از مراجعه به کارگزاری و عقد قرارداد با کارگزار، در سامانه معاملات بر خط سهام مد نظر را انتخاب کرده و پس از واریز وجه تضمین به حساب کارگزار، نسبت به فروش تعهدی سهم اقدام می‌کند.
سازوکار فروش تعهدی (دو)
در این روش نیز همانند فروش استقراضی در طی مدت پول ماحصل از فروش سهم نزد مالک محفوظ میشود و مالک حق برداشت پول را ندارد و باید در روشی از پیش تعیین شده مانند سپرده‌های بانکی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با سود ثابت و یا اوراق با درآمد ثابت و. سرمایه‌گذاری و از سود دریافتی آن استفاده کند. البته اگر مالک تمایل داشته باشد میتواند مبلغی از سود خود را به مالک به عنوان مبلغ تشویقی پرداخت کند.
پس از سررسید زمان و یا خواست خود متقاضی یا مالک، متقاضی باید همان تعداد سهام را به مالک باز گرداند. البته اگر مالک پیش از موعد درخواست سهام خود را داشته باشد، پس از سپری شدن دوره تنفس که در ابتدا مشخص شده است، سهام به مالک بازگردانده میشود.
در این روش هم مانند فروش استقراضی اگر پیش‌بینی متقاضی محقق شود و قیمت سهام در زمان سررسید کاهش یابد، متقاضی سود خواهد کرد و در غیر اینصورت زیان می‌کند.
فروش تعهدی چیست؟ بازار دو طرفه چه تاثیری بر بورس دارد؟
فروش تعهدی چقدر ریسک دارد؟
به همان میزان که ریسک خرید اعتباری بالاست، فروش تعهدی نیز همانند فروش استقراضی به عنوان نقطه مقابل آن نیز از ریسک بالایی برخوردار است.
خرید اختیار فروش چیست؟
اختیار فروش هم مانند فروش استقراضی یک روش برای کسب سود در زمان نزولی شدن قیمت سهام است.
خریدار اختیار فروش پیش‌بینی می‌کند که قیمت سهم یا کالایی مثلا سه ماه دیگر کاهش پیدا می‌کند. به همین منظور اختیار فروش سهم یا کالا را با قیمتی مشخص (قیمت اعمال) خریداری می‌کند. برای مثال قیمت سهمی 400 تومان است، شما پیش‌بینی میکنید قیمت سهم سه ماه دیگر کاهش پیدا می‌کند. در اینصورت اختیار فروش را برای رسیدن به قیمت 380 تومان خریداری کرده و بابت هر سهم مثلا 20 تومان پرداخت میکنید. موعد سررسید سهام اگر قیمت هر سهم کمتر از رقم اعمال باشد از مابه تفاوت آن سود و اگر بیشتر شود اختیار فروش شما باطل میشود.
یکی از تفاوت‌های این روش با فروش استقراضی این است که فروش استقراضی سررسید مشخص ندارد و روزانه قیمت سهم توسط کارگزار چک میشود. اگر قیمت سهم افزایش یابد و از وجه تضمین بیشتر شود به فروشنده سهم اعلام میشود یا وجه تضمین را افزایش دهد و یا سهام را به مالک بازگرداند اما در روش اختیار فروش تا موعد سررسید حق فروش وجود ندارد.
فروش قرارداد آتی چیست؟
از فروش قرارداد آتی سهم نیز میتوان از نزول قیمت سهام سود کسب کرد. به این صورت که شما معتقدید سهام شرکت یا کالایی در سه ماه آینده کاهش می‌یابد، حق فروش قرارداد آتی را با پرداخت وجه تضمین اخذ میکنید، در زمان سررسید اگر قیمت سهم پایین‌تر از رقمی باشد که شما پیش‌بینی کرده‌اید سود و اگر بالاتر رود ضرر خواهید کرد. این روش برخلاف فروش استقراضی سررسید مشخص دارد و وجه تضمین آن کمتر است.
بازار دوطرفه چیست؟
استفاده از ابزار فروش استقراضی یا فروش تعهدی و دیگر ابزاری که امکان کسب سود از نزول قیمت سهام را نیز فراهم می‌کند منجر به ایجاد بازار دوطرفه خواهد شد. به این معنی که برخلاف بازار یک طرفه که تنها میشود از رشد قیمت سهام سود برد، در بازار دوطرفه هم از رشد سهام و هم از افت سهام میتوان سود کسب کرد. در بورس‌های پیشرفته جهان بازار سهام دوطرفه است. اما در ایران تاکنون بازار سهام یک طرفه بوده است.
بازار دوطرفه چه اثری بر بورس می‌گذارد؟
تاثیر ایجاد بازار دو طرفه در بورس را میتوان از دیدگاه‌های متفاوت بررسی کرد. از یک سو منجر به افزایش نقدشوندگی و در نهایت کارایی بازار سهام خواهد شد، عرضه و تقاضا متعادل میشود، در روزهای صعودی بازار از افزایش هیجانی و بیش از حد قیمت‌ها جلوگیری خواهد کرد و در نتیجه مانع از حبابی شدن سهام شرکتها میشود. همچنین به معامله‌گران حرفه‌ای بازار این امکان را می‌دهد تا از نتایج ارزیابی‌های خود در روندهای صعودی و نزولی بورس استفاده کنند و جایگاه تحلیل در بازار سهام ارتقا پیدا می‌کند.
اما از سوی دیگر در زمان رکود یا ریزش‌های سنگین بورس اگر محدودیتی ایجاد نشود میتواند شدت سقوط قیمت‌ها را افزایش دهد و امکان دستکاری قیمت‌ها بیشتر میشود. به همین منظور باید نظارت کامل و کنترل‌های لازم از سوی نهاد ناظر و سازمان بورس صورت گیرد.
تجربه بورس‌های جهانی چطور بوده است؟
در سال‌های اخیر تلاش بسیاری در راستای ارتقای بازار سهام ایران در رقابت با بورس‌های جهانی شده است.
فروش استقراضی در بورس‌های جهانی علیرغم اینکه انتقاداتی همواره به آن وارد می‌شد، موفقیت‌آمیز و بسیار به آنچه از ابتدای اجرای طرح پیش‌بینی می‌شد نزدیک است.
البته فروش استقراضی میتواند تشدیدکننده یکسری بحران‌ها باشد، به همین منظور پس از بحران‌های سال ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ میلادی، محدودیت‌های فروش استقراضی در بسیاری از بورس‌های دنیا افزایش پیدا کرده است.
بیشترین بازدهی مربوط به کدام بورس‌های جهان است؟
با فاز نخست توافق تجاری آمریکا و چین بازار بورس‌های جهان مجددا سیر صعودی پیدا کرده‌اند و سوددهی مناسبی به سهامداران می‌دهند
شاخص “اس‌اند‌پی ۵۰۰” آمریکا پربازده‌ترین بورس را در میان بورس‌های جهان در ۳۰ سال گذشته داشته است.
به گزارش هدهد به نقل از ویژوال کپیتالیست، با فاز نخست توافق تجاری آمریکا و چین بازارهای بورس مجددا در دنیا سیر صعودی تفاوت بازارهای جهانی با بورس پیدا کرده‌اند و سوددهی مناسبی به سهامداران می‌دهند. با این وجود تاریخ شاخص‌های بورس فراز و نشیب بسیاری داشته و بازدهی نمادهای بورسی در مناطق مختلف دنیا متفاوت بوده است.
بیشتر بخوانید:
- اخبار کانادا / اکونومیست: مونترال یکی از ۵ شهر برتر آمریکای شمالی برای زندگی است
- اخبار جهان / جلسه اضطراری سازمان جهانی بهداشت با رسیدن تعداد موارد مشکوک به آبله میمونی به ۱۰۰ نفر
- اخبار جهان / محبوبیت نام «محمد» این نام را در بین ۱۰ نام اول نوزادان آمریکایی جای داد
بررسی بازدهی شاخص‌های مختلف بورس‌های جهان طی۳۰ سال اخیر (از سال ۱۹۹۰تا ۲۰۱۹)
شایان ذکر است که برای مقایسه بهتر، شاخص‌های بورسی با توجه به معیار شاخص “اس اند پی” رده‌بندی شده‌اند.
- شاخص اس اند پی ۵۰۰ بورس: وال استریت- نیویورک- آمریکا ارزش فعلی شاخص با معیار شاخص ” اس اند پی ۵۰۰ آمریکا”: ۳۱۶۸ واحد میزان افزایش شاخص در مقایسه با سال مبنای ۱۹۹۰ : ۹۰۱ درصد
- شاخص هانگ سنگ بورس: هنگ‌کنگ- هنگ کنگ ارزش فعلی شاخص با معیار شاخص ” اس اند پی ۵۰۰ آمریکا”: ۲۹۲۶ واحد میزان افزایش شاخص در مقایسه با سال مبنای ۱۹۹۰ : ۸۲۴ درصد
- دکس ۳۰ بورس: فرانکفورت- آلمان ارزش فعلی شاخص با معیار شاخص “اس اند پی ۵۰۰ آمریکا”: ۲۹۱۳ واحد میزان افزایش شاخص در مقایسه با سال مبنای ۱۹۹۰ : ۸۲۰ درصد
- تی اس ایکس بورس: تورنتو- کانادا ارزش فعلی شاخص با معیار شاخص ” اس اند پی ۵۰۰ آمریکا”: ۱۷۱۷ واحد میزان افزایش شاخص در مقایسه با سال مبنای ۱۹۹۰ : ۴۴۴ درصد
- کک ۴۰ بورس: پاریس- فرانسه ارزش فعلی شاخص با معیار شاخص ” اس اند پی ۵۰۰ آمریکا”: ۱۱۶۰ واحد میزان افزایش شاخص در مقایسه با سال مبنای ۱۹۹۰ : ۲۶۸ درصد
- فوتسی ۱۰۰ بورس: لندن- انگلیس ارزش فعلی شاخص با معیار شاخص ” اس اند پی ۵۰۰ آمریکا”: ۱۰۷۲ واحد میزان افزایش شاخص در مقایسه با سال مبنای ۱۹۹۰ : ۲۳۸ درصد
- نیک کی ۲۲۵ بورس: توکیو- ژاپن ارزش فعلی شاخص با معیار شاخص ” اس اند پی ۵۰۰ آمریکا”: ۳۱۵ واحد میزان افزایش شاخص در مقایسه با سال مبنای ۱۹۹۰ : یک درصد
- استراتژی معاملاتی بورس و فارکس
- نرخ تورم کانادا به ۲/۲ درصد رسید / نوسان قیمت بنزین و افزایش مواد غذایی گوشتی در کانادا
برچسب‌ها
نویسنده
بهروز میرزاخانی
بهروز هستم روزنامه نگار با سابقه ده ساله، مسائل سیاسی و اجتماعی روز برایم مهم است و فکر میکنم که با فعالیت در رسانه هدهد کانادا برای جامعه‌ام بیشتر از گذشته مفید هستم
دیدگاه شما