نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟

قرارداد سلف (Forward) چیست؟

دستورالعمل خرید و فروش متری مسکن در بورس کالا نهایی شد

سرپرست مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران از اتمام مراحل راه اندازی معاملات اوراق سلف مسکن در بورس کالا و اخذ تاییدیه های اولیه سازمان بورس خبر داد.

به گزارش چابک آنلاین به نقل از مهر، مهدی مساحی با اشاره به اتمام مراحل راه اندازی معاملات اوراق سلف مسکن در بورس کالا اظهار کرد: مقررات و دستورالعمل مربوط به این ابزار هم اکنون تدوین و تاییدیه های اولیه از سازمان بورس و اوراق بهادار گرفته شده است. با توجه به اینکه بستر نرم افزاری این نوع معاملات در حال حاضر در بورس کالای ایران فراهم است، به محض اینکه هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار دستورالعمل مربوطه را تصویب کند، امکان عرضه اولین اوراق در این بازار فراهم خواهد شد.

وی به افزایش شدید قیمت مسکن به ویژه در سال‌های اخیر اشاره و عنوان کرد: به منظور حفظ قدرت خرید خانوارها و نیاز به ایجاد امکان خرید تدریجی یک مسکن کامل، برای پاسخ دهی به این نیاز، دو راهکار اصلی پیش پای سیاست گذاران قرار داشت تا سرمایه گذاران بتوانند به صورت متری و با سرمایه اندک در مسکن سرمایه گذاری کنند.

دو راهکار بورسی خانه دار شدن: ۱. اوراق سلف مسکن؛ ۲. صندوق سرمایه گذاری املاک و مستغلات

سرپرست مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران افزود: اولین راهکار که مقدمات آن تا حدود زیادی فراهم بوده و در مرحله نهایی شدن است، اوراق سلف استاندارد مسکن است که این مسیر در کنار ایجاد امکان تأمین مالی سازنده از سرمایه‌های خرد، همزمان امکان خرید متری واحدهای ساختمانی را بیش از ساخت برای سرمایه گذاران فراهم می‌کند.

وی تصریح کرد: دومین راهکار نیز که از سال گذشته پیگیری‌های زیادی شده و در آینده نزدیک قابل ارائه به عموم جامعه است، صندوق‌های سرمایه گذاری املاک و مستغلات است که از طریق آن امکان خرید متری ساختمان‌های آماده و در حال بهره برداری مسکونی، اداری و تجاری فراهم می‌شود. این صندوق‌ها سرمایه مورد نیاز جهت خرید انواع املاک را از سرمایه گذاران جمع آوری کرده و سرمایه گذاران از افزایش قیمت یا اجاره بهای پرداختی ساختمان‌های خریداری شده منتفع خواهند شد و بدین وسیله سرمایه آنها هماهنگ با قیمت مسکن رشد خواهد کرد.

مساحی با بیان اینکه برای راه اندازی معاملات سلف مسکن از همان ابزار سلف استاندارد استفاده شده گفت: این ابزار امکان انجام معاملات ثانویه را داشته و می‌تواند برای قراردادهای سلف بلند مدت نیز مورد استفاده قرار گیرد.

انبوه سازان چگونه می‌توانند اوراق سلف مسکن منتشر کنند؟

وی در خصوص نحوه انتشار اوراق سلف مسکن گفت: شخص حقیقی یا حقوقی سازنده مسکن که سابقه فعالیت قابل اتکایی نیز در این حوزه دارد پس از اخذ مجوزهای اولیه ساخت و احراز صلاحیت، در زمان دلخواهی پیش از اتمام ساخت، بخشی از واحدهای ساختمانی را که می‌خواهد از این مسیر به فروش برسانند انتخاب کرده و متناسب با ارزش حدودی واحدهای منتخب، تضامینی نزد شرکت سپرده گذاری مرکزی تودیع خواهد کرد.

این مقام مسئول ادامه داد: پس از آن با توجه به متراژ کل واحدهای منتخب، تعداد اوراق قابل انتشار تعیین شده و پیش از عرضه اولیه اوراق سلف استاندارد مسکن، جزئیات مربوط به مکان، سازه، تأسیسات، تجهیزات و سایر موارد تأثیرگذار در قیمت واحدهای ساختمانی به صورت رسمی و برای اطلاع عموم منتشر خواهد شد. البته طراحی این اوراق به گونه‌ای است که در مرحله عرضه اولیه، مشخصات کلیه اوراق استاندارد و یکسان است و تفاوتی میان اوراق عرضه شده در یک مرحله عرضه نیست. این اوراق معرف یک متر مربع از یک واحد ساختمانیِ مبناست و برای سایر واحدها و یا طبقات ساختمان بر اساس واحد مبنا، ضرایب تعدیل کننده‌ای در نظر گرفته شده است.

متقاضیان خرید متری مسکن چگونه اقدام به خرید اوراق سلف کنند؟

وی خاطرنشان کرد: متقاضیان پیش خرید واحدهای ساختمانی می‌توانند با مشارکت در مرحله عرضه اولیه اقدام به خرید اوراق نمایند، البته بدیهی است که افراد می‌توانند تعداد اوراقی کمتر از تعداد اوراق منطبق با یک واحد ساختمانی را نیز خرید کنند و از این نظر امکان خرید متری مسکن برای متقاضیان دارای پس اندازهای اندک نیز فراهم است. در طی دوره زمانی تا پیش از اتمام ساخت واحدها و آماده تحویل شدن آنها امکان معاملات ثانویه نیز برای این اوراق فراهم است و سرمایه گذاران در صورت لزوم می‌توانند اوراق خود را به دیگران واگذار نمایند.

با نزدیک شدن به سر رسید و اعلام انجام پروژه از سوی سازنده مرحله تخصیص و تحویل واحدها آغاز خواهد شد که جزئیات زیادی دارد. اجمالا باید گفت در این مرحله افرادی که توانسته‌اند به اندازه واحد ساختمانی دلخواه خود اوراق خریداری نمایند اقدام به انتخاب واحد مورد نظر نموده و در یک فرایند منصفانه واحدها به آنها تخصیص پیدا خواهد کرد، سایرین که نتوانسته‌اند حداقل اوراق مورد نیاز جهت خرید واحد ساختمانی را از بازار خریداری نمایند یا می‌بایست اوراق خود را در بازار ثانویه به فروش برسانند و یا واحدهای ساختمانی که مشاعا به این دسته افراد تعلق دارد به مزایده گذاشته خواهد شود و هریک به تناسب اوراقی که دارند از وجوه حاصله از تسویه نقدی بهره مند می‌شوند.

اوراق بهادار چیست؟ آشنایی با انواع اوراق بهادار

هرکسی حداقل یکبار در زندگی نام اوراق بهادار را شنیده است. حتی افرادی که هیچ علاقه یا توجهی به مسائل مالی هم ندارند حداقل یکبار یا نام آن را در اخبار تلویزیون و برنامه های اقتصادی شنیده اند، یا آن را در روزنامه و کتاب ها خوانده اند.

آنچه واضح است این است که خیلی از افراد دانشی در مورد اوراق بهادار ندارند و خود را از اطلاعات مربوط به آن بی نیاز می دانند. اما از آنجا که در سال های اخیر بحث های مرتبط با بازار بورس و سهام به بحثی داغ و روزمره تبدیل شده و تقریبا همه مردم در مورد آن صحبت می کنند لازم است اطلاعات کافی در مورد اوراق بهادار داشته باشیم. می پرسید چرا؟ ارتباط اوراق بهادار و بورس چیست؟

تا پایان این مقاله علاوه بر اینکه ارتباط اوراق بهادار و بورس را متوجه می شوید به تعریف درستی از اوراق بهادار می رسید و با انواع آن آشنا می شوید. اما قبل از آن باید به کمی عقب تر از اوراق بهادار برگردیم.

انواع دارایی را بشناسید!

هر چیزی که در دنیای اقتصاد و حسابداری با عنوان دارایی شناخته می شود در یکی از 2 دسته انواع دارایی قرار می گیرد:

1. دارایی های مشهود: دارایی مشهود قابل لمس و قابل مشاهده است و جنبه فیزیکی دارد. اسکناس، مسکن، خودرو و … برخی از انواع دارایی های قابل مشهود هستند.
2. دارایی های نامشهود: در مقابل دارایی مشهود دارایی نامشهود قرار دارد که جنبه فیزیکی ندارد و ممکن است قابل مشاهده نباشد، اما ارزشمند است. مانند: سرقفلی، برند، اوراق بهادار و …

راستی پیشنهاد می کنیم مقاله استانداردهای بین المللی حسابداری را از دست ندهید. در این مقاله به مهمترین نکاتی که باید در مقاله های استاندارد بین المللی بدانید اشاره کرده ایم.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار یک نوع دارایی نامشهود محسوب می شود. در واقع این دارنده این دارایی مالی می تواند آن را به شخص دیگری منتقل کند و دارنده آن حق و حقوق نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ مشخصی هم دارد. اوراق بهادار برگه هایی هستند که خود ارزش مالی ندارند، اما شما می توانید آن ها را خرید و فروش کنید.

در تعریف علمی اوراق بهادار که در زبان انگلیسی با عبارت Securities شناخته می شود تضمین کننده حقوق مالی برای مالک است که می تواند آن را معامله کند.

اوراق بهادار به عنوان یک ابزار مالی شناخته می شود. این ابزار مالی برای مالک خود ارزش مالی ایجاد می کند. به شرکت هایی که اوراق بهادار صادر می کنند نیز توزیع کننده گفته می شود.

کاربرد اوراق بهادار به عنوان یک دارایی مالی

اوراق بهادار با توجه به نوع آن، کاربردهای مشخصی دارد. برای مثال در یک شرکت که در بورس سهام آن معامله می شود، اوراق بهادار سهام نشان دهنده این است که فرد دارنده سهام به عنوان یک مالک چه موقعیتی دارد. بنابراین با توجه به انواع مختلف اوراق بهادار کاربرد آن ها نیز با یکدیگر متفاوت است. بد نیست با انواع اوراق بهادار آشنا شویم.

یکی از موضوعات مهم در بحث حسابداری بحث معافیت های مالیاتی است، پیشنهاد می کنیم در مقاله معافیت مالیاتی در مورد آن بیشتر بخوانید.

انواع اوراق بهادار

به طور کلی اوراق بهادار به سه دسته اصلی تقسیم می شود که این دسته ها هر کدام زیر مجموعه های خود را نیز دارند.

1. اوراق صاحبان سهام
2. اوراق بدهی
3. اوراق مشتقه

1 – اوراق صاحبان سهام (حقوق صاحبان سهام) چیست؟

پیش تر در مقاله حقوق صاحبان سهام به طور مفصل در مورد این موضوع صحبت کرده ایم. حقوق صاحبان سهام یکی از انواع اوراق بهادار است.

هرگاه شرکتی سرمایه خود را به بخش های مساوی تقسیم کند و آن را به عنوان سهام شرکت برای فروش بگذارد شما با خرید هر سهم از این مجموعه سهام، سهامدار آن شرکت خواهید شد. به همان اندازه که سهام یک شرکت را خریده باشید دارای حقوق صاحبان سهام هستید و در شرکت مورد نظر مالکیت خواهید داشت. شما قانونا در آن شرکت حقوق و حقوقی دارید.

سهام خود به دسته های مختلفی تقسیم می شود که شامل موارد زیر است:

انواع سهام

سهام نیز خود به دسته های مختلفی تقسیم می شوند و معیارهای متفاوتی برای دسته بندی سهام وجود دارد:

• سهام عادی
• سهام ممتاز (ترکیبی)

سهام عادی یکی از متداول ترین انواع اوراق بهادار است. این نوع سهام معمولا در بورس اوراق بهادار مورد معامله قرار می گیرد و دارای دو نوع ارزش بازاری و ارزش اسمی است. ارزش اسمی سهام در ایران 100 تومان است، اما ارزش بازاری آن بر اساس میزان عرضه و تقاضا مشخص می شود. نکته مهم و قابل توجه در مورد سهام عادی این است که بابت خرید سهام عادی سود ثابت کسب نمی کنید.

2 – اوراق بدهی چیست؟

اوراق بدهی یا همان اوراق قرضه راهی برای تامین مالی پروژه های در دست اجراست. نبود منابع مالی کافی مشکلی است که بسیاری از پروژه ها ممکن است با آن روبرو شوند. این روش به دلیل اینکه روشی ساده در تامین مالی محسوب می شود و هزینه بسیار کمی نسبت به روش های دیگر تامین مالی دارد اهمیت زیادی دارد. اوراق بدهی در واقع نوعی از اوراق بهادار هستند.

اوراق بدهی نیز خود به 2 دسته اوراق بدهی دولتی و اوراق بدهی شرکتی تقسیم می شوند که هر کدام جزئیات مربوط به خود را دارند.

اوراق مشارکت

اوراق بدهی در دو دسته اوراق بدهی دولتی و اوراق بدهی شرکتی انواع مختلفی از اوراق بدهی را جای داده است. اوراق صکوک شرکتی، اوراق منفعت، اوراق خزانه دولتی، اوراق استصناع، گواهی سپرده، اوراق مرابحه، اوراق سلف موازی استاندارد و اوراق بهادار وثیقه ای برخی از این انواع اوراق بدهی هستند که به صورتی شرکتی یا دولتی توزیع می شوند، اما مهمترین اوراق بدهی اوراق مشارکت دولتی و شرکتی است. همانطور که می توان از نام این اوراق حدس زد، سرمایه گذاران با خرید این طرح در آن شراکت می کنند.

3 – اوراق مشتقه چیست؟

مهمترین خصیصه اوراق مشتقه این است که این دارایی به خودی خود ارزشی ندارد و ارزش آن با دارایی و کالای فیزیکی مورد معامله مشخص می شود.

برای مثال اگر قصد عقد قراردادی در مورد خاویار داشته باشید، قرارداد میان شما و فروشنده همان اوراق مشتقه است. در واقع بهای این قرارداد و قیمت آن نیز بر اساس قیمتی که برای کالای مورد معامله تعیین شده مشخص می شود.

اوراق مشتقه نیز به 4 دسته مختلف تقسیم می شوند:

1. قرارداد سلف
2. قرارداد آتی
3. قرارداد اختیار معامله
4. قرارداد معاوضه

در پایان پیشنهاد می کنیم برای آشنایی بیشتر با یکی از بهترین نرم افزارهای حسابداری داخلی از صفحه نرم افزار حسابداری دیدن کنید.

قرارداد سلف (Forward) چیست؟

در قرارداد سلف کل مبلغ در هنگام انجام معامله از طرف خریدار پرداخت خواهد شد و فروشنده متعهد خواهد بود که در زمان و تاریخ تعیین شده، کالا را به قیمتی که در قرارداد توافق شده است تحویل خریدار دهد.

قرارداد سلف (Forward) چیست؟

قرارداد سلف ( Forward )

در یک تعریف کوتاه می توان این گونه بیان کرد که در قرارداد سلف، کل مبلغ در هنگام انجام معامله از طرف خریدار پرداخت خواهد شد و فروشنده متعهد خواهد بود که در زمان و تاریخ تعیین شده، کالا را به قیمتی که در قرارداد توافق شده است تحویل خریدار دهد. در واقع قرارداد سلف یک قرارداد سفارشی بین دو طرف برای خرید یا فروش دارایی با قیمت مشخص در تاریخ آینده است.

در امور مالی قرارداد فوروارد یا قرارداد سلف به یک قرارداد غیر استاندارد بین دو طرف به جهت خرید یا فروش دارایی در زمان معین شده در آینده اشاره دارد که در زمان انعقاد قرارداد، در مورد قیمت آن توافق شده است و آن را به نوع مشتق تبدیل می کند. (1)

مبانی قراردادهای آینده چیست؟

برخلاف قرارداد آتی استاندارد، یک قرارداد سلف می تواند نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ برای یک کالا، مبلغ و تاریخ تحویل تنظیم شود. کالاهای مورد معامله می توانند غلات، فلزات گرانبها، گاز طبیعی، نفت و یا حتی طیور باشند. تسویه حساب قرارداد سلف می تواند به صورت نقدی یا تحویلی صورت گیرد.

قراردادهای حمل و نقل در بورس متمرکز تجارت نمی شوند، بنابراین به عنوان ابزارهای بدون نسخه یا خارج از بورس ( OTC ) در نظر گرفته می شوند. در حالی که ماهیت OTC سفارشی سازی شرایط را آسان تر می کند، نبود یک مرکز ترخیص کالا نیز باعث ایجاد درجه بالاتر ریسک پیش فرض می شود، در نتیجه قراردادهای سلف به آسانی در دسترس سرمایه گذار خرده فروش نخواهد بود. (1)

اوراق سلف چیست؟

در امور مالی، اوراق سلف یک قرارداد حقوقی استاندارد برای خرید یا فروش چیزی با قیمت از پیش تعیین شده در یک زمان مشخص در آینده و در بین طرفین است که برای یکدیگر شناخته نشده اند. دارایی که در این بین معامله می شود معمولا یک کالا یا ابزار مالی است. قیمت از پیش تعیین شده طرفین برای خرید و فروش دارایی به عنوان "قیمت فوروارد" شناخته می شوند و زمان مشخص شده در آینده که زمان تحویل و پرداخت است به عنوان "تاریخ تحویل" شناخته می شود. از آنجایی که این تابع یک دارایی اساسی است، بنابراین اوراق سلف محصول مشتق شده هستند.

این قراردادها در بورس های آتی صورت می گیرند که به عنوان یک بازار بین خریداران و فروشندگان عمل می کنند. گفته می شود خریدار یک قرارداد، دارنده موقعیت طولانی است و طرف فروش، دارنده موقعیت کوتاه است. از آنجایی که هر دو طرف در صورت مخالفت با قیمت ریسک می کنند، در این قرارداد ممکن است طرفینی که حاشیه ارزش قرارداد را با شخص ثالث متقابل درج می کنند درگیر شوند. به عنوان مثال در معاملات آتی طلا، حاشیه بسته به نوسانات بازار نقطه ای بین 2 تا 20 درصد متغیر است. (2)

اولین اوراق سلف برای کالاهای کشاورزی مورد مذاکره قرار گرفت و بعد از آن اوراق سلف برای منابع طبیعی مانند نفت نیز استفاده شد. معاملات اوراق سلف در سال 1972 معرفی شد و در دهه های اخیر، معاملات سلف ارز، معاملات سلف نرخ بهره و معاملات سلف شاخص بورس نقشی فزاینده در کل بازارهای سلف داشته اند.

استفاده اصلی از قراردادهای سلف برای کاهش خطر تحرک قیمت یا نرخ ارز از طریق اجازه دادن به طرفین برای تعیین قیمت یا نرخ از قبل تعیین شده برای معاملات آینده بوده است. این امر می تواند زمانی سودمند باشد که برای مثال طرفی انتظار داشته باشد در آینده مبلغی را به ارز خارجی دریافت کند و مایل است قبل از دریافت پرداختی، از حرکت نامطلوب ارز در بازه زمانی جلوگیری کند.

با این حال، قراردادهای سلف نیز فرصت هایی را برای گمانه زنی ها فراهم می کنند به این ترتیب که معامله گر پیش بینی می کند که قیمت دارایی در جهت خاصی حرکت می کند و می تواند قرارداد خود را برای خرید یا فروش در آینده با قیمتی که اگر پیش بینی ها صحیح باشد، منعقد کند. (2)

گواهی سلف چیست؟

گواهی سلف به قراردادی اشاره دارد که در آن، عرضه کننده بخشی از دارایی پایه را به ازای بهای نقد و مطابقت آن با قرارداد آتی به فروش می رساند تا بتواند در دوره تحویل، آن را به خریدار تقدیم کند. در این بین خریدار می تواند معادل دارایی پایه که خریداری کرده است را در یک قرارداد استاندارد به فروش برساند؛ در این صورت به این قرارداد هم در لغت سلف گفته می شود.

گواهی سلف نسبت به اوراق مشارکت دارای امنیت بیشتری بوده و در دین اسلام استفاده از این قرارداد برای بعضی از کالا همچون طلا و سکه مجاز نخواهد بود. به طور کلی گواهی سلف یک روشی اشاره دارد که به جهت تامین نیاز نقدینگی شرکت ها از طریق جذب سرمایه گذاری انجام می شود.

یکی دیگر از کاربردهایی که می توان برای گواهی سلف نام برد، کسری بودجه دولت است که در این صورت گواهی سلف نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ می تواند در موارد سیاسی و اقتصادی منجر به ارائه محصولات، آن هم به طور مستقیم به مردم شود. (3)

تفاوت اوراق سلف با دیگر اوراق

در اوراق سلف برخلاف اوراق دیگر همچون اوراق سهام و مشارکت، فرد خریدار در مدیریت و یا مالکیت یک بنگاه شراکت نخواهد داشت. این اوراق می تواند امکان دامنه سود را به وجود آورد البته در صورتی که فرد اهل ریسک نباشد و در واقع اوراق سلف برای افراد ریسک گریز مناسب تر است.

اوراق سلف کف و میزان حداکثری از سود را برای افراد خریدار در نظر داشته و طبیعی است که نسبت به اوراق اجاره که شامل یک درآمد ثابت است دارای سود بیشتری باشد، البته در این صورت ریسک آن نیز بیشتر خواهد بود.

قرارداد گزینه ها به سرمایه گذار حق می دهد اما تعهدی را برای خرید یا فروش سهام با قیمت خاص در هر زمان نمی دهد؛ البته تا زمانی که این قرارداد عملی باشد. در مقابل یک قرارداد سلف به خریدار نیاز دارد تا سهام خود را خریداری کند و یک فروشنده نیز بتواند آن ها را در یک تاریخ خاص در آینده بفروشد.

موارد مهم در تفاوت اوراق سلف و اوراق دیگر

• گزینه ها و معاملات سلف، محصولات مشابه تجاری هستند که سرمایه گذاران این فرصت را برای کسب درآمد و سرمایه گذاری های جاری فراهم می آورند.

• یک گزینه به خریدار حق می دهد اما نه تعهد و امکان خرید یا فروش یک دارایی را با قیمتی خاص در هر زمان و در طول عمر قرارداد فراهم می سازد.

• یک قرارداد سلف به خریدار تعهد می کند که یک دارایی خاص را خریداری کند تا فروشنده بتواند آن دارایی را در یک تاریخ در آینده خاص بفروشد و تحویل دهد مگر اینکه موقعیت دارنده قبل از انقضا بسته شود.

قوانین و نحوه انجام قرارداد سلف چگونه است؟

معاملات آینده قراردادهای مالی مشتقه ای هستند که طرفین را ملزم به معامله یک دارایی در تاریخ و قیمت از پیش تعیین شده در آینده می کنند. در اینجا خریدار باید خرید کند یا فروشنده باید دارایی زیربنایی را با قیمت تعیین شده بفروشد؛ آن هم صرف نظر از قیمت فعلی بازار در تاریخ انقضای محصول.

دارایی های اساسی شامل کالاهای فیزیکی یا سایر ابزارهای مالی هستند. قراردادهای آتی مقدار کمی از دارایی زیربنایی را تفصیل می دهد و به صورت استاندارد برای تسهیل معاملات در بورس آینده خواهد بود.

قرارداد آتی و آینده به همین موضوع اشاره دارند. به عنوان مثال ممکن است شما از کسی بشنوید که بگوید نفت آینده را خریداری کرده است، این به معنای همان قرارداد آتی نفت است. وقتی شخصی می گوید "قرارداد آتی" منظورشان نوع خاصی از محصولات آینده مانند نفت، طلا، اوراق قرضه یا معاملات آینده و غیره است که قرارداد آتی نیز یکی از مستقیم ترین راه های سرمایه گذاری در نفت است. اصطلاح "معاملات آتی" عمومی تر است و اغلب برای مراجعه به کل بازار استفاده می شود.

قراردادهای آتی برخلاف قراردادهای سلف، استاندارد سازی می شوند. قرارداد سلف انواع مشابهی از قراردادها هستند که قیمت کنونی آن ها در آینده قفل می شود اما قرارداد سلف به صورت بدون نسخهیا خارج از بورس (OTC) معامله می شوند و دارای شرایط قابل تنظیم هستند که بین طرف های متعلق انجام می شود. از طرف دیگر قرارداد آتی بدون در نظر گرفتن اینکه طرف مقابل چه کسانی هستند دارای همان شرایط است. (4)

مکانیک یک قرارداد آینده

تصور کنید یک تولید کننده نفت قصد دارد تا یک سال آینده یک میلیون بشکه نفت تولید کند که ظرف 12 ماه آماده تحویل خواهد شد. فرض کنید قیمت فعلی نفت 75 دلار برای هر بشکه است. در این صورت تولیدکننده می توانست نفت را تولید کند و بعد از یک سال آن را با قیمت های فعلی بازار بفروشد. با توجه به نوسانات قیمت نفت، قیمت بازار در آن زمان می تواند بسیار متفاوت از قیمت فعلی باشد.

اگر تولیدکننده نفت فکر کند که قیمت نفت در طی یک سال بالاتر خواهد رفت ممکن است اکنون تصمیم بگیرد که یک قیمت ثابت را معرفی نکرده و قیمت را قفل نکند، اما اگر فکر می کند 75 دلار قیمت خوبی است، می می تواند با ورود به قرارداد آتی، قیمت خرید تضمینی را قفل کند تا در آینده دچار تغییر نشود.

برای قیمت گذاری معاملات آتی از یک مدل ریاضی استفاده می شود که قیمت نقطه فعلی، نرخ بازده بدون ریسک، هزینه های ذخیره سازی، سود سهام، بازده سود سهام و غیره را در نظر می گیرد. فرض کنید قرارداد آتی نفتی یک ساله با هر بشکه 78 دلار قیمت گذاری شده است.

با انعقاد این قرارداد در مدت یک سال، تولیدکننده موظف است یک میلیون بشکه نفت تحویل دهد و قیمت 78 میلیون دلار نیز تضمین می شود. قیمت 78 دلار برای هر بشکه صرف نظر از زمانی است که قیمت بازار در آن زمان قرار دارد دریافت می شود؛ زیرا قراردادها به صورت استاندارد هستند. (5)

جمع بندی و نتیجه گیری

ما در این مطلب سعی داشتیم در خصوص مفهوم قرارداد سلف یا قرارداد فوروارد توضیحاتی را خدمت شما ارائه دهیم تا بتوانید بیشتر با این مبحث آشنا شده و با مبانی قرارداد آینده و اوراق سلف نیز آشنایی لازم را پیدا کنید. علاوه بر موارد ذکر شده در خصوص گواهی سلف و تفاوت اوراق سلف با دیگر اوراق نیز صحبت هایی ارائه شد تا تفاوت بین اوراق را به خوبی درک نموده و با نحوه انجام آن ها آشنایی پیدا کنید.

عرضه اولیه اوراق سلف موازی پلی اتیلن سنگین تزریقی در بورس کالا

پتروشیمی جم امروز سه شنبه ( 4 شهریور ماه ) به منظور تامین مالی 5000 میلیارد ریالی، اقدام به انتشار اوراق سلف موازی استاندارد پلی اتیلن سنگین تزریقی 52518 در بورس کالای ایران می کند.

به گزارش ویکی پلاست به نقل از نیپنا، براساس اعلام مدیریت توسعه بازار مشتقه بورس کالا، عرضه اولیه اوراق سلف موازی استاندارد پلی اتیلن سنگین تزریقی 52518 شرکت پتروشیمی جم، در نماد «عپلی جم» به تعداد سه میلیون و 617 نحوه تهیه اوراق سلف چگونه است؟ هزار و 918 قرارداد و با قیمت یک میلیون و 382 هزار و 10 ریال در هر قرارداد 10 کیلوگرمی از طریق شرکت کارگزاری امین آوید در روز سه شنبه 4 شهریور ماه از ساعت 10:30 لغایت 11:00 دوره پیش گشایش و از ساعت 11:00 الی 12:30 دوره عادی معاملات انجام خواهد شد و معاملات ثانویه آن نیز از تاریخ 5 شهریور 1399 لغایت 4 شهریور 1401 ادامه خواهد داشت.

عرضه این اوراق به روش گشایش بوده و حجم عرضه اولیه نیز حدودا 58 هزار و 400 تن (به شرط آن که ارزش اوراق از 5 هزار میلیارد ریال بیشتر نباشد) تعیین شده است.

در صورتی که در پایان مدت عرضه اولیه، بخشی از اوراق پذیره نویسی نشود، متعهد پذیره نویسی مکلف به خرید اوراق باقیمانده به قیمت تعیین شده در بازار است. همچنین در صورتی که در پایان مدت عرضه اولیه، هیچ بخشی از پذیره نویسی اوراق صورت نگیرد، متعهد پذیره نویسی مکلف به خرید اوراق به قیمت پایه خواهد بود.

براساس اطلاعیه عرضه، قیمت خرید بازارگردان در معاملات ثانویه برابر است با بازارگردانی به روش قیمت بازار با دامنه مظنه 2 درصد و حداقل سفارش انباشته.

در اطلاعیه آمده است که بازدهی این اوراق در سررسید در دو حالت قابل تبیین است. درصورتیکه دارندگان اوراق نسبت به اعمال اختیار فروش خود به قیمت « 137 درصد قیمت پایه در عرضه اولیه» اقدام کنند، این اوراق در سررسید برای سرمایه گذاران بازدهی دو ساله حداقل 37 درصدی خواهد داشت. اما درصورتیکه شرکت پتروشیمی جم نسبت به اعمال اختیار خرید خود به قیمت « 138 درصد قیمت پایه در عرضه اولیه» اقدام کند، بازدهی دوساله اوراق سلف در سررسید حداکثر 38 درصد خواهد بود.

بر اساس اطلاعیه عرضه، زمان سررسید اوراق دو سال پس از عرضه اولیه بوده و دوره تحویل حداکثر یک ماه پس از تاریخ سررسید اوراق و حداقل اوراق جهت تسویه فیزیکی 2000 قرارداد معادل 20 تن محصول است.

اوراق سلف چگونه مجوز ورود به بورس گرفت؟

اقتصاد نگار : عضو کمیته فقهی بازار سرمایه گفت: فروش معادل کالایی که در سررسید ذکر شده و حواله دادن به تولید کننده، راهکار کمیته برای شرعی‌سازی اوراق سلف بود.

علی معصومی‌نیا عضو کمیته فقهی سازمان بورس در رابطه با پیشینه شکل‌گیری اوراق سلف در کشور عنوان کرد: یکی از نیاز تولیدکنندگان سرمایه در گردش است، به همین علت تولیدکنندگان یک قسمتی از تولید آینده خودشان را برای تامین سرمایه در گردش فعلی پیش فروش می‌کنند، که به آن معامله سلف می‌گویند. این موضوع از گذشته تا به امروز رایج بوده است. به عنوان مثال یک کارخانه تولید فولاد را در نظر بگیرد که نیازمند مواد اولیه، نیروی کار و سوخت است و برای تامین تمام این عوامل نیاز به پول و سرمایه در گردش دارد، اما به میزان کافی پول در اختیار ندارد. به همین علت برای تامین سرمایه در گردش امروزش، می‌تواند قسمتی از تولید آینده خود را در بازار سرمایه عرضه می‌کند.

وی ادامه داد: برای تامین مالی صنعت نفت در حدود ۱۰ سال پیش چنین ابزاری مطرح شد. به عنوان مثال در میادین مشترکی که با قطری‌ها داریم، شرکت‌های خارجی از آن نفت برداشت می‌کنند، اما به علت اینکه کشور ما تاسیسات لازم و پول کافی برای ساخت اسکلت تا استخراج نفت را نداشت، می‌توانست قسمتی از نفت آینده خود را در به صورت اوراق سلف واگذار کند. در نتیجه با واگذاری قسمتی از تولید آینده خود و فروش آن در بورس، سرمایه در گردش لازم را دریافت و به تولید اقدام می‌کرد.

معصومی‌نیا در ادامه بیان کرد: از نظر شرعی معامله سلف در صورتی که شرایط صحتش فراهم باشد اشکالی ندارد که یکی از این شرایط مشخص بودن مدت زمان تحویل است. به عنوان مثال در اوراق سلف وزارت نفت، در زمان سررسید وزارت مذکور موظف است به کسی که در آن زمان دارنده این اوراق است، یک بشکه نفت بدهد. این معامله هیچ اشکال شرعی ندارد.

وی افزود: اگر این معامله زمان‌دار باشد تا زمان سررسید خریدار نمی‌تواند این بشکه نفت را به فرد دیگر بفروشد، بلکه باید صبر کند تا در زمان سررسید بشکه نفت را تحویل بگیرد و بعد به فروش آن اقدام کند. اصل این معامله شرعی است، اما عدم امکان فروش تا زمان سررسید مشکل شرعی داشت.

عضو کمیته فقهی بازار سرمایه بیان کرد: این اوراق سلف مشکل تولید کننده را حل و تولیدکنندگان با پیش فروش قسمتی از محصولاتشان سرمایه لازم برای تولید را به دست می آوردند، ولی مشکل برای سرمایه‌گذارانی است که این اوراق را می‌خرند و حق فروش آن را تا زمان سررسید ندارند. بنابراین کمیته فقهی برای حل این مشکل در ۱۰ سال گذشته ابزاری به عنوان سلف موازی ایجاد کرد تا مردم بتوانند قبل از سررسید معادل آن را بفروشند.

این کارشناس فقهی بازار سرمایه بیان کرد: به عنوان مثال فردی یک بشکه نفت را خریداری می کند، اما نمی‌تواند این بشکه نفت را تا زمان سررسید معامله کند، اما می‌تواند معادل یک بشکه نفت (یا هر کالایی که در معامله اول خریداری شده) را به فرد دیگری بفروشد. یعنی خریدار در معامله دوم نقش فروشنده را اجرا می‌کند و معادل کالایی که در معامله اول خریده بود را به صورت کلی به فرد دیگر می‌فروشد و در معامله سوم فرد را حواله می‌دهد که در سررسید از تولیدکننده اصلی، نفت و یا هر کالای دیگری را تحویل بگیرد. این راهی بود که کمیته فقهی برای حل ایراد اوراق سلف انتخاب کرد. البته تعدادی از فقها این عامل را شبهناک و حیله غیرجایز می‌دانند و از آن به دور زدن حکم خدا تعبیر می کنند. اما با این وجود تمامی این موارد و در نهایت سلف موازی به تصویب کمیته فقهی رسید و تعدادی از افراد این روش را جایز دانستند.