تامین مالی با اوراق قرضه یا مضاربه؟

صکوک نوعی ابزار تامین مالی است که شرکت‌ها می‌توانند با فروش آن به وجوه نقد دسترسی پیدا کنند. اما تفاوت صکوک و اوراق قرضه چیست؟ مهم‌ترین نکته درمورد صکوک این است که این اوراق مبتنی بر دارایی‌های فیزیکی و ملموس هستند و دارنده صکوک در واقع مالک مشاع یک دارایی مشخص و منافع حاصل از آن است

همه چیز درباره «صکوک»

دنیای اقتصاد : گروه بورس-: در کشورهای توسعه یافته، بازارهای مالی از جایگاه خاصی برخوردارند، در حالی که در ایران، بانک‌ها نقش محوری در اقتصاد دارند؛ به این معنا که مردم حضور در بانک‌ها و سرمایه‌گذاری در سپرده‌ها را به واسطه دریافت سود تضمین شده (هرچند کم باشد) مطمئن‌ترین روش برای حفظ ارزش سرمایه خود می‌دانند.

هرچند بخشی از این امر را باید به دلیل ناآشنایی مردم با بورس و بازارهای مالی دانست. این عدم آشنایی تا اندازه‌ای است که استقبال عمومی مردم حتی از اوراق مشارکت و صکوک (که با سود بسیار بالاتر از شبکه بانکی فاقد هرگونه ریسک هستند) در بازار فرابورس قابل توجه نیست؛ اوراقی که به جای سود روزشمار 6 درصدی، سود 17 درصدی را به صورت روزشمار و بدون جریمه در اختیار سرمایه‌گذاران می‌گذارند، اما هنوز عامه مردم با آن بیگانه‌اند. در گفت‌وگوی زیر که با مجید پیره،‌ کارشناس مالی اسلامی و مشاور فقهی سازمان بورس اوراق بهادار، صورت گرفته، موارد لازم برای سرمایه‌گذاران در مورد اوراق پربازده و کم‌ریسک صکوک تشریح شده است.

مفهوم صکوک چیست و تفاوت آن با اوراق مشارکت عادی در چیست؟
کلمه «صکوک» از جمع «صک» در زبان عربی گرفته شده است که در فارسی به «اوراق بهادار» ترجمه شده است. در واقع صکوک، گواهی‌هایی با ارزش اسمی یکسان هستند که پس از عملیات پذیره‌نویسی، مبلغ مندرج در آن توسط خریدار به ناشر پرداخت می‌شود و دارنده آن، مالک بخشی از دارایی‌ها و منافع حاصل از یک پروژه یا سرمایه‌گذاری خاص است.
صکوک در شکل کلی، همه انواع اوراق بهادار اسلامی را در برمی‌گیرد و با توجه به اینکه اوراق مشارکت نیز در انواع اوراق بهادار اسلامی طبقه‌بندی می‌شود، بنابراین می‌توان گفت اوراق مشارکت‌ هم یکی از انواع صکوک به شمار می‌آید.

انواع صکوک کدامند؟
صکوک به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
صکوک با نرخ بازدهی ثابت.
صکوک با نرخ بازدهی متغیر.
اوراق صکوک اجاره و مرابحه از انواع صکوک با نرخ بازدهی ثابت و اوراق مشارکت و مضاربه از صکوک با نرخ بازدهی متغیر هستند.

هر یک از انواع صکوک با چه هدفی مورد استفاده قرار می‌گیرند؟
ابزارهای مالی اسلامی، کارکردهای تامین مالی مختلفی دارند و هر یک می‌توانند در حوزه معینی مورد استفاده قرار گیرند.به طور مثال اوراق مرابحه، ابزار تامین مالی با سررسید کمتر از یک سال است و بنابراین، برای تامین مالی کوتاه‌مدت مناسب است؛ یا اوراق اجاره از انواع صکوک با دوره سررسید بیش از یک سال است و در بخش اوراق بلندمدت طبقه‌بندی شده است.بنابراین می‌توان گفت با توجه به دوره سررسید اوراق، بنگاه‌های اقتصادی در شرایط گوناگون از مدل‌های مختلف صکوک استفاده می‌کنند و در واقع بنگاه‌هایی که در پی تامین مالی کوتاه‌مدت با ارقام خرد هستند به دنبال اوراق مرابحه و آنها که به دنبال سررسید بلندمدت هستند، به دنبال اوراق اجاره می‌روند.اوراق مضاربه نیز اوراق بهاداری است که براساس عقد مضاربه طراحی شده است. ناشر اوراق مضاربه با واگذاری اوراق، وجوه متقاضیان را جمع‌آوری کرده و به عنوان مضاربه در اختیار بانی قرار می‌دهد تا آنها را در فعالیت اقتصادی سودآوری به کار گیرد و در پایان هر دوره مالی، سود حاصله را براساس نسبت‌هایی که روی اوراق نوشته شده، میان خود و صاحبان اوراق تقسیم کند.

مراحل اجرایی انتشار صکوک اجاره برای متقاضیان تامین مالی چیست؟
انتشار اوراق بهادار اسلامی (صکوک) از روش‌های مختلفی انجام می‌شود. در انتشار صکوک اجاره، بنگاه مالی برخی از دارایی‌های خود که قابلیت خلق جریان نقدینگی دارند را شناسایی کرده و آنها را از طریق بازار سرمایه به سرمایه‌گذاران می‌فروشند. سرمایه‌گذارانی که در خرید این اوراق مشارکت دارند، همان افرادی هستند که دارنده صکوک محسوب می‌شوند و در واقع به صورت مشاع، مالک دارایی می‌شوند.دارندگان صکوک بعد از کسب مالکیت مشاع دارایی، آن را به همان بنگاه مالی اجاره می‌دهند و اجاره بها را در دوره معینی دریافت می‌کنند.
در حقیقت در الگوی صکوک اجاره، نرخ اجاره بهای پرداختی به دارندگان صکوک، همان نرخ سود دریافتی سرمایه‌گذاران است.

درخصوص متغیر ریسک چه مطالعات و محاسباتی قبل از انتشار صکوک انجام می‌گیرد؟
برخی از انواع صکوک با نرخ بازدهی ثابت، ریسک کمتری دارند و در مقابل صکوک با نرخ بازدهی متغیر از ریسک بیشتری برخوردارند.
از آنجا که بین ریسک و بازده نسبت مستقیم وجود دارد در نتیجه افراد با پذیرش ریسک بالاتر به دنبال بازدهی بیشتر هستند که این مورد درباره صکوک هم صادق است. سرمایه‌گذاران در صکوک پرریسک، در صورتی حاضر به سرمایه‌گذاری هستند که نرخ سود بیشتری دریافت کنند.نکته مهم در ریسک صکوک این است که درآمد آن از محل یک دارایی واقعی حاصل می‌شود و به همین دلیل، مخاطره آن نسبت به ابزارهای مالی مانند اوراق قرضه کمتر است.در شرایطی که ریسک برخی از ابزارها در نظام مالی غربی می‌تواند بحران‌زا باشد، ریسک ابزارهای مالی اسلامی بحران‌زا نیست و این مساله، یکی از مزایای بزرگ صکوک نسبت به اوراق بهادار غیراسلامی است.

مرجع تعیین‌کننده مقبولیت ریسک برای انتشار صکوک چیست؟
نهاد خاصی متولی سنجش ریسک صکوک نیست و در واقع ارزیابی ریسک صکوک بستگی به خود سرمایه‌گذاران دارد، به طوری که هر کدام از افرادی که در انواع صکوک سرمایه‌گذاری می‌کنند، سطح متفاوتی از ریسک را می‌پذیرند.

در ایران اوراق صکوک به عنوان اوراق بدون ریسک نزد سرمایه‌گذاران شناخته شده است. تا چه حد این طرز تلقی را صحیح می‌دانید؟
این مطلب را از نظر شخصی قبول ندارم، چون در ایران انتشار اوراق بیشتر از طریق مدل‌های بدون ریسک صورت گرفته، این در حالی است که در برخی بازارهای مالی اسلامی، صکوک‌هایی با ریسک‌ بالاتر منتشر می‌شود.

نرخ سود 17 تا 5/17 درصدی کنونی، چگونه برای اوراق صکوک به دست آمده است؟
نرخ سود کنونی صکوک در مقایسه با سایر اوراق بهادار رقیب، تعیین و مشخص می‌شود.
در شرایط کنونی که نرخ سپرده‌های بانکی و اوراق مشارکت، وضعیت مشخصی دارند، نرخ صکوک اجاره نیز باید به صورتی تعیین شود که برای سرمایه‌گذاران به عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری جذاب به حساب آید و به همین دلیل، صکوک تاکنون با نرخ‌های مورد اشاره منتشر شده‌اند.

در بازارهای مالی دنیا نرخ بازده صکوک چگونه است؟
بستگی به ساختار و نوع صکوک، نرخ بازده آن متفاوت است. در برخی مدل‌های صکوک، حداقل نرخ سودی تضمین می‌شود که به سرمایه‌گذاران پرداخت شود، این در حالی است که برخی دیگر هیچ تضمینی برای پرداخت سود ندارند.

چرا پس از یک دوره انتشار سریع و گسترده اوراق صکوک، در حال حاضر انتشار اوراق جدید با رکود مواجه شده است؟
علت عمده این رکود، نرخ بالای سود اوراق است که متقاضیان تامین مالی را تحت فشار قرار می‌دهد. برای رفع این مشکل نیز سازمان بورس در حال مذاکره است تا نرخ اوراق به گونه‌ای تنظیم شود تا هم برای متقاضیان تامین مالی و هم برای سرمایه‌گذاران مطلوب باشد و به‌این ترتیب بازار نوپای صکوک تقویت خواهد شد؛ البته این فرآیند زمانبر است.

آشنایی و استقبال مردم و متقاضیان انتشار از صکوک در بازار سرمایه چگونه افزایش خواهد یافت؟
در شرایط حاضر که بازار نوپا است، باید تبلیغات و اطلاع‌رسانی در این زمینه بیشتر شود تا هم بنگاه‌های متقاضی استفاده‌کننده از صکوک از قابلیت انتشار اوراق مطلع شوند و هم سرمایه‌گذاران با منافع صکوک آشنا شوند.

چشم‌انداز توسعه انتشار این بازار جدید مالی را چگونه می‌بینید؟
صکوک در کشورهایی مانند مالزی و قطر از سابقه انتشار بیشتری برخوردار است و اگر سابقه انتشار صکوک در این کشورها را بررسی کنیم، پی می‌بریم که این اوراق بهادار اسلامی با استقبال زیادی از سوی سرمایه‌گذاران و همچنین سیاست‌گذاران نظام پولی و مالی مواجه شده است. حال سوالی که مطرح می‌شود این است که علت جذابیت این اوراق برای آنها چیست؟ علت این است که آنها در یک ابزار مبنی بر قوانین و شریعت اسلام سرمایه‌گذاری می‌کنند و در واقع این ابزار از معاملات ربوی به دور است.دلیل جذابیت این اوراق برای سیاست‌گذاران نیز این است که این ابزار برخلاف انواع دیگر ابزارهای غیراسلامی بحران‌زا نیست و بالطبع مورد استفاده بیشتر قرار می‌گیرد.
در ایران نیز با فرهنگ‌سازی بیشتر، استقبال گسترده‌تر از صکوک در سال‌های آینده مورد انتظار است.

اوراق صکوک چیست؟

اوراق صکوک ابزار نوین مالی است که در کشورهای اسلامی به جای اوراق قرضه به کار گرفته می‌شود.

در کشورهایی که دارای جمعیت مسلمان زیادی هستند، استفاده از ابزارهای مالی متعارف مانند اوراق قرضه، کارایی و مقبولیتی ندارد. بر این اساس دولت‌ها و شرکت‌های اسلامی و یا شرکت‌های اسلامی فعال در کشورهای غیراسلامی که بدنبال تأمین مالی و مدیریت بدهی خود هستند نیازمند یافتن جایگزین‌هایی مطابق با اصول اسلامی می‌باشند.

در سال‌های اخیر رشد ابزارهای مالی اسلامی که به صکوک شهرت یافته بسیار چشمگیر بوده است. تا جایی که بر اساس آمار، تا پایان سال ۲۰۰۶ میلادی ارزش کل صکوک منتشر شده بالغ بر۵۰ میلیارد دلار عنوان شده است. کشورهای بحرین، مالزی، قطر و المان به عنوان پیشگامان در این زمینه شناخته شده‌اند.

در حالت کلی می‌توان صکوک را اوراق بهادار مبتنی بر دارایی، با درآمد ثابت یا متغیر، قابل معامله در بازار ثانویه و مبتنی بر اصول شریعت دانست.

اصطلاح صکوک برگرفته از واژه عربی صک به معنای چک، نوشته بدهکار، سفته و قبض بدهی است و به طور معمول، به عنوان اوراق قرضه اسلامی تعریف می‌شود.

تمایزی که میان این دو تعریف از صکوک وجود دارد، اساسی و مهم است، چرا که با تاکید بر این تفاوت، هدف از به کارگیری صکوک به عنوان ابزاری جدید در بانکداری اسلامی، تقلید از اوراق قرضه مبتنی بر بهره در بانکداری معمول نیست، بلکه ایجاد ابزاری ابتکاری است که منطبق بر قوانین شریعت اسلام باشد.

صکوک به عنوان اوراق بهادار با پشتوانه مالی تعریف می‌شود که باید خود دارای ارزش باشد و نمی‌تواند براساس فعالیت‌های سفته بازی و سوداگرانه و در واقع فعالیت‌هایی که بدون خلق ارزش و کار صورت می‌گیرند، سودآوری داشته باشد.

اوراق بهادار صکوک منابع مالی را با پشتوانه ترازنامه و دارایی‌های فیزیکی شرکت‌های خاص جذب می‌کنند.

استفاده از لفظ صکوک جهت ابزارهای مالی اسلامی برای نخستین بار در سال ۲۰۰۲ در جلسه فقهی بانک توسعه اسلامی پیشنهاد شد. بعد از آن سازمان حسابداری و حسابرسی نهادهای مالی اسلامی اقدام به معرفی انواع صکوک نمود که عبارتند از:

1. صکوک مالکیت دارایی‌هایی که در آینده ساخته می‌شود
2. صکوک مالکیت منافع دارایی‌های موجود
3. صکوک مالکیت منافع دارایی‌‌هایی که در آینده ساخته می‌شود
4. صکوک صلم
5. صکوک استصناع
6. صکوک مرابحه
7. صکوک مشارکت
8. صکوک مضاربه
9. صکوک نماینده سرمایه‌گذاری
10. صکوک مزارعه
11. صکوک مساقات
12. صکوک ارائه خدمات
13. صکوک حق‌الامتیاز

از بین صکوک بالا تنها استفاده از صکوک اجاره، سلم و استصناع و تا حدی صکوک مشارکت، مرابحه و مضاربه معمول است.

صکوک اجاره در حقیقت اوراق بهاداری است که دارنده آن بصورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است که منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصرف‌کننده یا بانی واگذار شده است. ‌

جهت انتشار اوراق اجاره وجود حداقل سه نهاد مالی ضروری می‌باشد که عبارتند از بانی، واسط و امین.

• بانی: شخصی حقوقی است که صکوک اجاره با هدف تأمین مالی آن را منتشر می‌شود و می‌تواند اقدام به اجاره‌ نمودن دارایی مبنای انتشار صکوک اجاره از واسط به نمایندگی از سرمایه‌گذاران نماید.
• واسط: نهاد مالی است که صرفاً به منظور نقل و انتقال دارایی به وکالت از دارندگان صکوک اجاره و انتشار صکوک اجاره تشکیل می‌شود.
• امین: نیز شخص حقوقی است که به نمایندگی از سرمایه‌گذاران و به منظور حفظ منافع آنان در چارچوب ضوابط اجرایی انتشار صکوک اجاره مسئولیت نظارت برکل فرآیند عملیاتی صکوک اجاره را بر عهده دارد.

ریسک اوراق صکوک

ریسک مربوط به اوراق صکوک را به طریق مختلفی می‌توان دسته‌بندی کرد. مهمترین ریسک‌هایی که دارندگان اوراق صکوک با آن مواجه هستند را می‌توان به صورت زیر بیان کرد:

تأمین مالی پلاس _ قسمت هفتم

در قسمت‌های قبل گفته شد به‌طورکلی دو روش تأمین مالی وجود دارد:

الف. تأمین مالی مبتنی بر بدهی

ب. تأمین مالی مبتنی بر سهامداری

و در ادامه با مسیرهای اصلی تأمین مالی، به‌خصوص تأمین مالی پروژه‌محور و ویژگی‌های آن و سازوکارهای مشارکت عمومی _ خصوصی (ppp) و منابع مالی موجود در کشور و تجهیز منابع مالی (پولی) بانک و نحوه تخصیص آن آشنا شدیم و در این قسمت به سازوکارهای تأمین مالی اسلامی خواهیم پرداخت.

تعریف تأمین مالی اسلامی

تأمین مالی اسلامی به آن دسته از خدمات مالی اشاره دارد که با فقه و شریعت اسلامی سازگار و مواردی نظیر قمار، سفته‌بازی، بهره و . را ممنوع کرده است. درواقع اساس تأمین مالی اسلامی بر رفتار عادلانه و حفظ قداست قراردادها است.

تمایز تأمین مالی اسلامی

ازآنجاکه کلید اصلی تأمین مالی اسلامی مشارکت طرفین قرارداد در سود و زیان پروژه‌ها و وام‌های مالی است، لذا این اصول نوید حمایت از ثبات مالی می‌دهد. تأمین مالی اسلامی از پتانسیل عملکرد مهمی در جهت ثبات و ترویج برخوردار است و با توجه به اینکه از سرمایه‌گذاران خواسته می‌شود که در زیان احتمالی وام‌ها شریک شوند، لذا اهرم مالی کمتر و انگیزه بیشتری برای مدیریت ریسک‌های بزرگ‌تر به وجود می‌آید. از طرفی این ویژگی تقسیم ریسک به اطمینان از صحت عملکرد مؤسسات مالی خصوصی و منع رونق انواع وام‌دهی و ایجاد حباب در املاک و مستغلات که پیشامدهای بحران مالی جهانی بودند، کمک بسزایی می‌کند.

سازوکارهای تأمین مالی اسلامی

گونه‌های مختلفی از اوراق بهادار اسلامی برای تأمین مالی طراحی شده که به سه گروه عمده تقسیم می‌شوند.

• ابرازهای مالی غیرانتفاعی جهت تأمین مالی اهداف خیرخواهانه
• ابزارهای مالی انتفاعی با سود معین برای سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز
• ابزارهای مالی انتفاعی با سود انتظاری برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر

یکی از رایج‌ترین آن‌ها، صکوک نام دارد.

صکوک

یکی از جدیدترین ابزارهای مشتقه معرفی شده در بازارهای مالی دنیا صکوک اسلامی است. تفاوت اصلی که باعث می‌شود صکوک با سایر ابزارهای مالی برای بازارهای مالی کشورهای اسلامی جذاب شود این است که صکوک برپایه عقود اسلامی تعریف و طراحی شده‌اند و در شیوه طراحی آن‌ها این ملاحظه شده است که برخلاف بسیاری از اوراق دیگر مالی صکوک حاکی از وجود بخش حقیقی در قبال اوراق است.

صکوک اوراق بهادار با ارزش مالی یکسان و قابل معامله در بازارهای مالی هستند که بر پایه یکی از قراردادهای مورد تأیید اسلام طراحی شده است. دارندگان اوراق به‌صورت مشاع مالک یک یا مجموعه‌ای از دارایی‌ها و منافع حاصل از آن‌ها می‌باشند. صکوک از زمان ارائه آن در کشور که سابقه‌اش به انتشار اوراق مشارکت برای ساخت اتوبان نواب می‌رسد تابه‌حال رشد چشمگیری در عرصه تأمین مالی در بازارهای مالی داشته و توانسته است به‌عنوان یک ابزار مالی کارآمد، هم مشتریان خود را راضی نگاه داشته و هم توانسته به تأمین مالی شرکت‌ها برای فعالیت در بخش حقیقی اقتصاد تامین مالی با اوراق قرضه یا مضاربه؟ کمک شایانی بکند.

– ریسک پایین نسبت به اوراق عادی زیرا حاکی از دارایی حقیقی‌اند
– بالا بردن ضریب نقدینگی فعالان اقتصادی
– بالا بودن ضریب نقدشوندگی با وجود بازار ثانویه حاکی بودن از دارایی حال آن در صورتیکه بسیاری از اوراق رقیب حاکی از بدهی‌اند.

انواع صکوک

1- صکوک اجاره 2- صکوک مشارکت 3- صکوک مضاربه 4- صکوک مالکیت دارایی‌هایی که در آینده ساخته می‌شود، 5- صکوک نماینده سرمایه‌گذاری 6- صکوک مالکیت منافع دارایی‌های موجود 7- صکوک مزارعه 8- صکوک مساقات 9- صکوک سلم 10- صکوک ارائه خدمات 11- صکوک استصناع 12- صکوک حق الامتیاز 13- صکوک مرابحه.

از میان انواع صکوک اشاره شده، موارد زیر در کمیته فقهی بورس اوراق بهادار بررسی و به تصویب رسیده‌اند:

اوراق بهاداری هستند که دارندگان آن‌ها به‌صورت مشاع مالک دارایی مالی (دینی) هستند که بر اساس قرارداد مرابحه حاصل شده است. این اوراق بازدهی ثابت داشته و قابل‌ خرید و فروش در بازار ثانوی می‌باشند.

اوراق بهاداری است که بر اساس عقد مضاربه طراحی می‌شود.

اوراق جعاله، اوراق مالکیت مشاع دارایی (کار، خدمت یا کالایی) است که بر اساس قرارداد جعاله تعهد انجام و تحویل شده است.

شرکت‌های دولتی و خصوصی که درصدد احداث یا توسعه پروژه خاصی هستند، می‌توانند با استفاده از اوراق بهادار استصناع، به احداث پروژه اقدام کنند و قیمت آن را طبق زمان‌بندی معینی از محل بودجه سالانه یا از طریق واگذاری واحدهای ساخته‌شده به‌تدریج بپردازند.

از منظر فقهی، اکثر تسهیلات اعطایی از طرف بانک‌های بدون ربا قابل‌تبدیل به اوراق بهادار هستند لکن از این میان تسهیلات فروش اقساطی و اجاره به‌شرط تملیک از اولویت برخوردارند.

1- کتاب تأمین مالی پروژه‌ای، فرهاد حاجی گل و همکاران

2- فصلنامه حسابدار رسمی، تأمین مالی، آقای بهرام غنی زاده و خانم زینب بارانی

صکوک چیست؟

پس دانستیم که معنای صکوک چیست؛ جمع صک یا همان چک خودمان! قبلا گفته‌ایم که یکی از ابزارهای تامین مالی دولت‌ها و شرکت‌ها برای پیش بردن طرح‌ها و برنامه‌هایشان اوراق قرضه است. اوراق قرضه معمولا سود تضمین‌شده دارند و می‌شود آن‌ها را در بازار بدهی خریدوفروش کرد. اما از آنجا که اوراق قرضه مبتنی بر استقراض با بهره است، از نظر اسلام ربوی و حرام است. برای همین در اقتصادهای اسلامی نمی‌شود از اوراق قرضه برای تامین مالی استفاده کرد و در نتیجه در این اقتصادها قراردادهای دیگری برای تامین مالی طراحی و استفاده می‌شود که صکوک یکی از آن‌هاست.

تفاوت و شباهت صکوک و اوراق قرضه

پس صکوک نوعی ابزار تامین مالی است که شرکت‌ها می‌توانند با فروش آن به وجوه نقد دسترسی پیدا کنند. اما تفاوت صکوک و اوراق قرضه چیست؟ مهم‌ترین نکته در مورد صکوک این است که این اوراق مبتنی بر دارایی‌های فیزیکی و ملموس هستند و دارنده صکوک در واقع مالک مشاع یک دارایی مشخص و منافع حاصل از آن است. در حالی که اوراق قرضه صرفا گواهی تعهد بدهی است و نشان می‌دهد صادرکننده به دارنده اوراق قرضه بدهکار است.

به جز این، صکوک و اوراق قرضه تفاوت‌های دیگری هم دارند. برای نمونه، اعتبار صکوک به ارزش دارایی یا دارایی‌های پشتوانه آن بستگی دارد، اما اعتبار اوراق قرضه وابسته به صادرکننده آن است. همچنین در صکوک امکان افزایش ارزش اصل دارایی و در نتیجه افزایش ارزش ورقه صکوک وجود دارد، ولی امکان چنین افزایش ارزشی برای اوراق قرضه وجود ندارد.

صکوک و اوراق قرضه البته شباهت‌های زیادی با هم دارند. همان‌طور که اشاره کردیم، شاید مهم‌ترین شباهت در امکان تامین وجوه نقد برای صادرکننده باشد. شباهت دیگر در اینجاست که مانند اوراق قرضه، امکان خریدوفروش صکوک در بازار ثانویه وجود دارد. اما فرقش در این است که خریدوفروش اوراق قرضه در بازار ثانویه در اصل خریدوفروش بدهی است، در حالی که خریدوفروش اوراق صکوک به معنای خریدوفروش مالکیت دارایی یا دارایی‌های پشتوانه اوراق صکوک است.

نهادهای مالی ضروری در انتشار اوراق قرضه اسلامی یا صکوک

برای انتشار اوراق قرضه اسلامی یا صکوک معمولا چند نهاد مالی دخالت دارند. در این قسمت تعدادی از مهم‌ترین نهادهای مالی دخیل در این فرایند را با هم مرور خواهیم کرد؛

بانی: بانی شخصی حقوقی است که برای تامین نیازهای مالی خودش می‌خواهد اقدام به انتشار اوراق بهادار بکند. مانند شرکتی که بخواهد برای تامین مالی فعالیت‌هایش اقدام به انتشار صکوک اجاره کند.

واسط: شرکتی حقوقی با مسئولیت محدود است که به عنوان عامل انتشار اوراق بهادار اسلامی تشکیل می‌شود.

ضامن: شخصیتی حقوقی است که به نمایندگی از طرف سرمایه‌گذاران مسئولیت نظارت بر کل فرایند عملیات انتشار و فروش و… صکوک را به عهده دارد. این شخصیت حقوقی را بانی انتخاب و سازمان بورس تایید می‌کند. ضامن صرفا از بین بانک‌ها، موسسات مالی و اعتباری تحت نظارت بانک مرکزی، بیمه‌های تحت نظارت بیمه مرکزی، شرکت‌های تامین سرمایه، شرکت‌های سرمایه گذاری، نهادهای عمومی و موسسات دولتی انتخاب شود.

امین: شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه نهادی مالی است که به موجب دستورالعمل فعالیت نهادهای واسط شورای عالی بورس و اوراق بهادار تاسیس شده است و وظیفه تاسیس و راهبری نهادهای واسط را در بازار سرمایه ایران را بر عهده دارد. این نهاد نقش امین را بر عهده دارد که برای حفظ منافع دارندگان اوراق بهادار و حصول اطمینان از صحت عملیات ناشر، نسبت به مصرف وجوه، نحوه نگهداری حساب‌ها و صورت‌های مالی و عملکرد اجرایی نظارت می‌کند.

انواع صکوک

از ویژگی‌های صکوک چیست؟ این که می‌شود انواع مختلفی از آن را طراحی و عرضه کرد. صکوک سلف، صکوک استصناع، صکوک مرابحه، صکوک مشارکت، صکوک مضاربه، صکوک مزارعه، صکوک مساقات، صکوک ارائه حق امتیاز و صکوک ارائه خدمات نمونه‌هایی از انواع مختلف این ابزار مالی به حساب می‌آیند.

صکوک نوعی ابزار تامین مالی است که شرکت‌ها می‌توانند با فروش آن به وجوه نقد دسترسی پیدا کنند. اما تفاوت صکوک و اوراق قرضه چیست؟ مهم‌ترین نکته درمورد صکوک این است که این اوراق مبتنی بر دارایی‌های فیزیکی و ملموس هستند و دارنده صکوک در واقع مالک مشاع یک دارایی مشخص و منافع حاصل از آن است

پرکاربردترین و معمول‌ترین انواع صکوک از این قرارند: صکوک اجاره، سلف، استصناع، مشارکت، مرابحه و مضاربه. در ادامه انواع پرکاربرد اوراق صکوک را مرور خواهیم کرد.

صکوک اجاره

اوراق بهاداری است که براساس عقد اجاره منتشر می‌شود و نشان‌دهنده مالکیت مشاع دارندگان این اوراق بر دارایی مبنای انتشار اوراق است. در این نوع اوراق، در واقع حق استفاده از منافع یک یا مجموعه‌ای از دارایی‌ها به شخص دیگری منتقل و در برابر آن، اجاره‌بها دریافت می‌شود. برای درک بهتر این نوع اوراق، یک نمونه عملی را با هم مرور می‌کنیم.

تصور کنید شرکتی به منابع مالی نیاز پیدا کرده است. این شرکت می‌تواند برای تامین وجوه نقد مورد نیازش، بخشی از دارایی‌های فیزیکی خود را به شرکت دیگری بفروشد و این دارایی‌ها را از شرکت دوم اجاره (به شرط تملیک) کند (چنین فرایندی معمولا فرایندی صوری است). به این ترتیب، شرکت اول برای استفاده از این دارایی‌ها باید به شرکت دوم اجاره‌بها بپردازد. اکنون شرکت دوم می‌تواند بر مبنای این دارایی‌ها، صکوک اجاره منتشر کند و در بازار سهام بفروشد.

به این ترتیب، خریداران این اوراق در واقع مالک بخشی از دارایی مورد بحث هستند که شرکت اول برای استفاده از آن‌ها اجاره‌بها می‌پردازد که این اجاره‌بها سود دارندگان اوراق صکوک به حساب می‌آید. بعد از پایان دوره اجاره هم شرکت اول هزینه اصل اوراق را می‌پردازد و دوباره مالک دارایی‌ها می‌شود.

صکوک سلف

سلف در لغت به معنای پیش‌پرداخت و قبول کردن است. قراداد سلف هم نوعی معامله و عکس نسیه است. به این شکل که عرضه‌کننده اوراق، بخشی از دارایی پایه را در برابر بهای نقد می‌فروشد و تضمین می‌کند که در موعد مقرر این دارایی را تحویل بدهد (در نسیه کالایی را تحویل می‌گیریم و پولش را بعدا می‌دهیم، در قرارداد سلف پول کالا را می‌دهیم و آن کالا را بعدا تحویل می‌گیریم).

در واقع، در قرارداد سلف خریداران کالا یا دارایی پایه را پیش‌خرید کرده‌اند. علاوه بر این، خریداران این اوراق می‌توانند پیش از تاریخ سررسید، قرارداد را به صورت «قرارداد سلف موازی استاندارد» به فروش برساند.

برای نمونه فرض کنید یک شرکت تولیدکننده نفت می‌خواهد اوراق سلف منتشر کند و محصول خودش را که همان نفت است پیش‌فروش کند. با این کار شرکت می‌تواند زودتر از زمانی که نفت را تحویل می‌دهد به پول برسد. برای انجام عملیات مربوط به فروش اوراق سلف هم به یک نهاد واسط نیاز است که این نهاد واسط اوراق سلف موازی را به طرف سوم می‌فروشد. ناشر اوراق، که همان شرکت نفت است، می‌تواند بر اساس اختلاف قیمت نقد و سلف محصول تولیدشده (در آینده) به دارندگان اوراق سلف سودی پرداخت کند. معمولا برای این نوع اوراق یک کف سود در نظر گرفته می‌شود.

به این ترتیب که شرکت تولیدکننده که همان ناشر اوراق است، تعهد می‌کند که در صورت افت قیمت کالای مورد نظر، این کالا را خودش با قیمت مشخص خریداری کند تا دارندگان اوراق سلف کف سود تضمین‌شده را دریافت کنند.

صکوک استصناع

واژه استصناع به معنای تقاضای ساخت چیزی است. قرارداد استصناع چیست؟ شخصی با تولیدکننده‌ای قرارداد می‌بندد که آن تولیدکننده چیزی را در زمان مشخص تولید کند و تحویل بدهد. بنابراین قرارداد استصناع را می‌توان نوعی «قرارداد سفارش ساخت» در نظر گرفت. اوراق استصناع هم نوعی اوراق بهادار است که ناشر بر پایه قرارداد سفارش ساخت منتشر می‌کند.

به بیان ساده‌تر، در اوراق استصناع یا سفارش ساخت مبلغی به یک پیمانکار داده می‌شود تا محصول یا طرح مشخصی را در آینده بسازد و تحویل دهد. مدت قرارداد استصناع مشخص است و ناشر می‌تواند سود سرمایه‌گذاران یا همان خریداران اوراق استصناع را در ابتدا یا انتهای دوره یا در دوره‌های ماهانه، فصلی یا سالانه پرداخت کند.

صکوک مشارکت

اوراق مشارکت نشان‌دهنده مالکیت دارندگان آن نسبت به بخشی از یک دارایی حقیقی است که در اصل به دولت، شرکت‌های تعاونی یا شرکت‌های خصوصی تعلق دارد. این اوراق سررسید مشخص دارد و هرگونه تغییر قیمت دارایی پایه تا تاریخ سررسید، متوجه دارندگان اوراق مشارکت خواهد بود.

صکوک مضاربه

معنای لغوی واژه «مضاربه» تجارت با سرمایه افراد دیگر است. به بیان ساده، شخصی (سرمایه‌گذار) بخشی از سرمایه خودش را در اختیار شخص دیگر قرار می‌دهد تا شخص دوم با استفاده از این سرمایه به فعالیت تجاری بپردازد و در مقابل، بخشی از سود حاصل از این فعالیت تجاری به سرمایه‌گذار برسد. از آنجا که سود حاصل از فعالیت تجاری را نمی‌شود دقیقا پیش‌بینی کرد، در نتیجه سود اوراق مضاربه هم متغیر است و در انتهای دوره قطعی می‌شود.

صکوک مرابحه

مرابحه یکی از انواع معامله است که مدت‌ها پیش رواج داشته است. در این نوع معامله، فروشنده بهای تمام‌شده کالا را به مشتری می‌گوید و سپس برای فروش آن کالا مبلغی اضافی به‌عنوان سود خودش روی بهای تمام‌شده می‌کشد و می‌فروشد. مثلا ممکن است فروشنده به مشتری بگوید قیمت تمام‌شده کالا ۵۰ هزار تومان است و حاضر است این کالا را با قیمت ۵۵ هزار تومان (یا سود ۱۰ درصدی) بفروشد. این نوع معامله می‌تواند به صورت نقد یا نسیه باشد و اگر نسیه باشد معمولا مقدار سودش هم بیشتر می‌شود.

اوراق مرابحه هم که انواع بسیار گوناگونی دارد، بر مبنای چنین معامله‌ای طراحی و منتشر می‌شود. در واقع اوراق مرابحه اوراق بهاداری هستند که دارندگان آن مالک دارایی مالی‌ای هستند که بر اساس قرارداد مرابحه حاصل شده است. این اوراق هم می‌توانند نرخ سود ثابت داشته باشند و در بازار ثانویه خریدوفروش شوند.

نحوه معامله صکوک

اگر کد بورسی داشته باشید می‌توانید از طریق پنل کارگزاری‌تان اوراق صکوک خریدوفروش کنید و از سودهای دوره‌ای این اوارق بهره‌مند شوید. نمادهای معاملاتی صکوک در بورس ایران با حرف ص آغاز می‌شوند. در حال حاضر نمادهای صکوکی که در بازار بورس قابل معامله است می‌توانیم به نمادهای صایپا، صخود، صشستا و صفارس اشاره کنیم.

مضاربه بانکی چیست

در این مقاله قصد داریم شما را با مضاربه بانکی و شرایط و ضوابط مربوط به ان آشنا کنیم، اگر نمیدانید مضاربه بانکی چیست تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

پیشنهاد می کنیم برای پیشبرد بدون دردسر دعوای حقوقی خود، برای دریافت یک مشاوره حقوقی حرفه ای و البته رایگان، همین حالا از مشاوره رایگان امور بانکی در دفتر وکالت تهران استفاده کنید. 02188939832 و 09127654109

مطالبی که در این صفحه خواهید خواند:

مضاربه چیست

مضاربه چیست

در تعریف مضاربه باید بگوییم که با توجه به ماده 546 قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، مضاربه عقدی است که در آن یکی از متعاملین سرمایه را تامین می‌کند با شرط اینکه طرف دیگر با آن تجارت کند. هم چنین دو طرف در سود آن شریک هستند. صاحب سرمایه، مالک و فرد عامل، مضارب نامیده می‌شوند.

اگر بخواهیم مضاربه را ساده تر بیان کنیم میتوانیم بگوییم هنگامی که دو نفر با یکدیگر شریک میشوند، یک طرف هزینه های لازم را میپردازد(ضارب) و طرف دیگر انجام کار را بر عهده میگیرد. در این صورت مضاربه صورت گرفته است.

مضاربه انواع متفاوتی دارد که یکی از انواع مضاربه مضاربه بانکی می باشد، در مضاربه تامین مالی با اوراق قرضه یا مضاربه؟ بانکی وام های مضاربه ای به اشخاص حقیقی و یا حقوقی داده میشود که صاحب کسب و کار های تجاری و یا بازرگانی هستند، از لحاظ قانونی مضاربه بانکی قراردادی می باشد که میان عامل اجراکننده و سرمایه‌دار منعقد می‌شود و در آن عامل در عوض سرمایه‌ای که از سرمایه‌دار دریافت می‌کند، متعهد می‌شود تا درصدی از سود کار را به او یپردازد.

در وام مضاربه ای عامل در نقش مشتری و سرمایه‌دار در نقش بانک ظاهر می‌شوند. سرمایه‌ای که بانک در قالب وام به بازرگان می‌دهد می‌تواند به صورت نقدی یا به دفعات مختلف در طول دوره‌های سه الی دوازده ماهه در اختیارش قرار بگیرد.

یکی از کارهایی که بانک‌ها برای ارتقای فعالیت‌های اقتصادی در بخش‌هایی مثل خدمات، تولید،‌بازرگانی و یا پیمانکاری انجام می‌دهند، این است که بخشی از سرمایه‌ای که در واحد مورد نظر در گردش است را با یک قرارداد مشارکت مدنی تامین می‌کنند. این کار باعث تسهیل فعالیت‌های اقتصادی می‌شود و طبق تعریف می‌تواند سهمی نقدی یا غیرنقدی متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی باشد. کسانی که به دنبال مشارکت مدنی بانک باشند، با توجه به کارایی قرارداد و مفاد آن می‌توانند از تسهیلات بانک استفاده کنند.

تسهیلات مضاربه چیست

تسهیلات مضاربه به قراردادی اطلاق می‌شود که به موجب آن یکی از طرفین یا همان مالک عهده دار تامین سرمایه نقدی می‌گردد، با قید اینکه طرف دیگر یا همان عامل با آن تجارت کرده و در سود حاصل شده هر دو طرف شریک باشند.

بانک به عنوان مالک سرمایه نقدی را در اختیار عامل اعم از شخص حقیقی یا حقوقی قرار می‌دهد مدت قرارداد حداکثر یکسال از زمان انعقاد تا تسویه کامل موضوع قرارداد می‌باشد.

شرایط مضاربه

همانطور که بالا تر نیز گفته شد مضاربه شرایط مخصوص به خود را دارد که عبارت اند از:

• سهم هر یک از طرفین قرارداد باید جزء مشاع از کل باشد
• سرمایه الزاما به صورت نقدی باشد
• طرفین معامله باید در نظر داشته باشند که سرمایه کار باید به صورت نقدی باشد
• عدم استفاده از طلب و بدهی

یعنی در قانون مضاربه با تامین مالی با اوراق قرضه یا مضاربه؟ توجه به شرایط آن، نمی‌توانید یک وسیله یا دستگاه را در اختیار یک فرد قرار دهید و بعد از او سود حاصل از کار را طلب کنید. در این مورد باید یادآوری کنیم که وجه نقد می‌تواند پول رایج هر کشوری باشد.

قرارداد مضاربه چیست

قرارداد مضاربه به این معنا می باشد که هنگامی که میخواهید با کسی شریک بشید که هزینه انجام کار را به شما بپردازد باید یک قرار دادی به نام قرارداد مضاربه بنویسید در این قرار داد طبق قانون سهم یکی از طرفین نمی‌تواند صد درصد کار باشد، همچنین نمی‌توان مبلغ مشخصی برای یکی از افراد تعیین کرد و گفت مابقی سود برای فرد دیگر است.

سودی که از این قرارداد به دست می‌آید معمولا شامل منافعی می باشد که از خرید و فروش جنس به دست می‌آید پس سودی که از این کار به دست می‌آید باید ناشی از یک تجارت خاص باشد و حتما منفعتی در آن وجود داشته باشد.

در قرارداد مضاربه بانکی، ضمانت نامه بانکی یک پشتوانه است تا اشخاص حقیقی و حقوقی، به عنوان تضمین اجرایی قرارداد های بازرگانی استفاده کنند.

نمونه قرارداد مضاربه

نمونه قرارداد مضاربه

در این بخش نمونه قرارداد مضاربه را مطالعه و مشاهده میکنید:

ماده یک – طرفین قرار داد
مالک : خانم / آقای : ………… فرزند: ………… دارای شماره ملی : ………… صادره از : ………….. متولد: …………. به نشانی : ………… کد پستی …….. و شماره تماس ………….. .

مضارب : خانم / آقای : ……….. فرزند: ………… دارای شماره ملی : …………. صادره از : …….. متولد : ………… به نشانی :………. کد پستی: ………. و شماره تماس …………… .

تبصره-نشانی مندرج در این قرار داد اقامتگاه قانونی طرفین شناخته می شود.در صورت تغییر نشانی طرفین ملزم هستند با پست سفارشی حداقل به مدت 10 روز قبل از تغییر نشانی،این تغییر را به طرف مقابل اطلاع دهند در غیر اینصورت تمامی مکاتبات و ابلاغیه ها و اظهار نامه های ارسالی به نشانی های مندرج در این قرار داد صورت خواهد گرفت و معتبر خواهد بود.

ماده دوم – سرمایه
مبلغ ……….. ریال( ………تومان) وجه رایج/چک/اعتبار بانکی/واریز به حساب/ است که تماماً و نقداً /به تاریخ ……… از سوی مالک به مضارب تأدیه و تسلیم گردیده و مضارب با امضای ذیل این قرار داد اقرار به دریافت آن از مالک نمود .

ماده سوم – قدر السهم از مضاربه
حصه مالک از سود حاصله…………. (به حروف……….) و حصه مضارب ……….. (به حروف……….) از سود حاصله می باشد .

ماده چهارم – مدت قرار داد
از تاریخ ……… شروع و در تاریخ …….. به تامین مالی با اوراق قرضه یا مضاربه؟ مدت …….کامل شمسی خواهد بود.در صورت موافقت کتبی طرفین مدت زمان مذکور قابل تمدید است.

ماده پنجم – موضوع قرار داد
سرمایه مورد مضاربه صرفاً در ………….. مورد استفاده قرار خواهد گرفت و لاغیر.در صورت تخلف مضارب از این مقرره، وی موظف است تمامی سرمایه دریافتی از مالک را در قبال اخذ رسید به وی مسترد نماید.این موضوع نافی حق مالک جهت رجوع به محکمه صالحه به منظور جبران خسارت نخواهد بود. حسب صلاحدید مالک،الزام مضارب به انجام تعهدات قرار دادی امکان پذیر است.

ماده ششم – تعهدات طرفین
الف – تعهدات مضارب
1-6-مضارب حق دارد با مسئولیت خود نسبت به سرمایه با دیگری مضاربه نموده یا آن را به غیر به هر صورت ولو بصورت مشارکت ، نمایندگی ، صلح حقوق و وکالت و غیره واگذار نماید .

2-6- مضارب باید اعمالی را که برای انجام امور تجارت مذکور که متعارف و معمول مکان و زمان است بجا آورد و چنانچه در بعضی از مواقع از قبیل ترخیص یا پاساوان یا کابوتاژ یا ترانزیت نیاز به وکیل داشته حق دارد آن را بوکیل با قید مقاطع معین ارجاع دهد .

3-6- مضارب باید برای انجام مضاربه دفاتر روزنامه و کل که صفحات اول و آخر آن بامضای مالک و مضارب با قید تاریخ رسیده باشد تهیه کرده و تمامی امور مالی تجارت مورد مضاربه را در آن بدون ایجاد خدشه یا الحاق ثبت نماید و در صورتی که دفاتر مزبور تکافو ننماید به دفتر روزنامه یا کل جدید که بنحو مذکور باید بامضاء طرفین رسیده باشد حاصل جمع هر حساب را نقل داده و در آن عمل نماید .

ب – تعهدات مالک
7-6- مالک حق دارد کلیه عملیات تجاری و محاسباتی و مالی مضارب را در خصوص این مضاربه در هر زمان بازرسی و رسیدگی کند .مضارب مکلف است به محض درخواست مالک این اسناد و مدارک را در اختیار وی قرار دهد.

8-6- این قرار داد بنا به علل موت یا جنون یا سفه احد از طرفین و مفلس شدن مالک یا تلف شدن تمام سرمایه و یا عدم امکان تجارتی که منظور و در این مضاربه قید شده ، منفسخ می گردد .

ماده هفتم – حل اختلاف
در صورت بروز هر گونه اختلاف فی مابین ، طرفین مورد اختلاف را به داوری خانم / آقای : …………… فرزند آقای : …… ساکن:………. که در ذیل این قرار داد با امضاموافقت خویش را به این منظور اعلام نموده است، ارجاع خواهند نمود و رأی داور مذکور در مورد اختلاف ارجاعی در صورتی که منطبق با قوانین و مقررات مربوط به داوری مندرج در قانون آیین دادرسی مدنی باشد قاطع و غیر قابل اعتراض و برای طرفین لازم الاجراء می باشد که بر مبنای آن طرف ذینفع حق صدور اجرائیه از طریق این دفترخانه علیه طرف دیگر دارد .

ماده هشتم – سایر شروط
( در این قسمت اگر شروطی دیگر باشد ، تنظیم می گردد ) .

ماده نهم – نسخ قرارداد
این قرار داد در 9 ماده و در 3 نسخه که هر سه نسخه درحکم واحد است تنظیم و بین طرفین مبادله گردید.

در خصوص قرارداد مضاربه ای فرد میتواند درخواست استمهال کند، اگر اطلاعاتی در رابطه با استمهال و انواع آن ندارید، پیشنهاد میکنیم مقاله استمهال چیست را مطالعه نمایید.

نکات قرارداد مضاربه

ازجمله نکاتی که باید در قرارداد مضاربه در نظر داشته باشید عبارت اند از:

• منعقد کردن قراردادی رسمی و قانونی بین طرفین
• طرفین باید در صحت کامل عقل بوده و در امور خود صاحب اختیار باشند
• سرمایه کار باید به صورت نقدی باشد
• طلب و بدهی را نمی توان به عنوان سرمایه‌ قرار داد
• قرارداد مضاربه می تواند کوتاه مدت و یا بلند مدت باشد
• مشخص کردن نوع معامله در قرارداد الزامی نمی باشد
• مضارب نمی تواند سرمایه تامین مالی با اوراق قرضه یا مضاربه؟ مالک را به شخص دیگری انتقال دهد تا شخص ثالث با سرمایه تجارت نماید.
• از آنجا که سرمایه متعلق به مالک در اختیار مضارب قرار دارد، مضارب نیز نسبت به سرمایه امین شناخته می شود و مقررات مربوط به امانت را باید رعایت کند.
• سرمایه در راه مشروع به کار برده شود
• مضارب توانایی انجام کار را طبق تعدات خود داشته باشد.

ابطال قرارداد مضاربه

با توجه به قوانین و ظرایطی که بالا تر گفته شد، شما میتوانید طبق شرایط خاصی اقدام به ابطال قرارداد مضاربه کنید، یکی از این شرایط که بر اساس آن میتوانید اقدام به ابطال قرارداد کنید این است که یکی از طرفین به تعهداتی که داخل قرارداد ذکر کردند عمل نکرده و یا سود بیشتری را خواهان باشد.

در صورتی که یکی از شرایطی که در قرارداد ذکر شده را طرفین از انجام آن امتنماع کنند میتوان اقدام به ابطال قرارداد مضاربه کرد.

پیشنهاد میکنیم قبل از اقدام به ابطال این نوع قرارداد حتام از یک وکیل خبره کمک و مشاوره بگیرید، میتوانید با مشاهده لیست وکلای تهران یکی از وکلا را انتخاب کرده و از وی راهنمایی بگیرید.

علاوه بر فرایند ابطال مضاربه، وکلای ما در خصوص ابطال ضمانت نامه بانکی و البته وصول مطالبات می توانند یاریگر شما باشند.

نمونه ارا ابطال قراردادهای بانکی

در این بخش نمونه ارا ابطال قراردادهای بانکی را برای شما عزیزان قرار داده ایم، یکی از مواردی که میتوانید با توجه به آن اقدام به ابطال قرارداد مضاربه ای کنید این است که یکی از طرفین مقدار وجه مرود نظر را پرداخت نکند، در این صورت فرد میتواند استرداد وجه کند، استرداد وجه به گونه ای می باشد که شما توسط بانک میتوانید درخواست خود را اعلام کرده و پول واریز شده شما از طریق بانک به شما بازگردانده شود، اما در صورتی که نتوان وجه مورد نظر را برگرداند باید به دادگاه مربوطه رفته و درخواست استرداد وجه کنید.:

در خصوص دادخواست آقای الف……………. با وکالت آقای محمدرضا مهری به طرفیت بانک ………… با وکالت ……. مبنی بر خواسته احراز و اعلام بطلان یک فقره قرارداد مضاربه، به لحاظ مغایرت با شرع و قانون دادگاه با توجه به اوراق و محتویات پرونده و با ملاحظه دادخواست خواهان و قرارداد تنظیمی مضاربه و اظهارات وکلا طرفین در جلسات دادرسی و اینکه اظهارنظر پیرامون ماهیت موضوع مستلزم اظهارنظر کارشناس بوده که دادگاه قرار ارجاع امر به کارشناس را صادر نمود.

کارشناس نظریه خود را ارایه و مورد اعتراض وکیل خوانده قرار گرفته و دادگاه متعاقبا دستور ارجاع به هیئت کارشناسان را صادر نموده که علیرغم ابلاغ قانونی به وکیل خوانده مبنی بر پرداخت دستمزد هیئت کارشناسی مشارالیه اقدامی بعمل نیاورده است.

لذا با توجه به اینکه نظریه کارشناسی براینکه برابر مصوبات بانک مرکزی عملا مضاربه محقق نگردیده لذا دادگاه دعوی خواهان را صحیح و ثابت دانسته و مستندا به ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی ۵۱۹ قانون آئین دادرسی مدنی حکم به بطلان قرارداد تنظیمی مضاربه و همچنین پرداخت خسارات دادرسی اعم از هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل در حق خواهان صادر و اعلام می دارد

رای صادره حضوری ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم محترم تجدیدنظر استان تهران می باشد.

اگر برای دریافت مشاوره رایگان امور بانکی، به دنبال وکیل بانکی تهران هستید با ما همراه باشید. در مرکز وکالت تهران بهترین وکلای بانکی فعالیت داشته و به تمام مشکلات پیچیده امور بانکی تسلط دارند. شما می توانید همه روزه برای دریافت مشاوره با بهترین وکیل تهران امور بانکی با شماره تلفن های دفتر وکالت تهران تماس بگیرید. 02188939832 و 09127654109

تفاوت مضاربه و ربا

بین ربا و مضاربه که در اسلام مشروع شمرده شده است دو فرق اساسی وجود دارد، اول اینکه در مضاربه احتمال سود و زیان برای هر دو طرف هست يعنى سرمايه گذار و كارگزار هر دو در سود و زيان سهيم هستند. در حالی که در ربا تمام زیان ها متوجه وام گیرنده و تمام سود برای رباخوار است.

دوم اینکه مضاربه كارى معقول و منطقى است چرا که در طريق خدمت به جامعه قرار مى گيرد و در كارهاى توليدى و صنعتى و زراعى و امثال آن استفاده می شود در حالى كه در ربا رباخوار فقط به فکر منافع شخصی خود می باشد.

پشنهاد میشود مقاله برات چیست و انواع آن را حتما مطالعه فرمایید.

ضرر در مضاربه بر عهده کیست

اگر به دنبال پاسخ این سوال هستید که ضرر در مضاربه بر عهده کیست باید به شما بگوییم که طبق قانون ضرر در قرارداد مضاربه بر عهده مالک می‌باشد. حتی اگر طرفین شرط کنند که یا عامل یا هر دو نفر خسارت را برعهده بگیرند نیز شرط باطل است. البته در صورتی که در معامله بیان شود که خسارت وارد شده بر مالک توسط عامل جبران می‌شود و عامل از مال خودش خسارت مالک را پرداخت می‌کند شرط درست می‌باشد.

مضاربه عقدی است که در آن یکی از متعاملین سرمایه را تامین می‌کند با شرط اینکه طرف دیگر با آن تجارت کند.

هنگامی که میخواهید با کسی شریک بشید که هزینه انجام کار را به شما بپردازد باید یک قرار دادی به نام قرارداد مضاربه بنویسید.

لحاظ قانونی مضاربه بانکی قراردادی می باشد که میان عامل اجراکننده و سرمایه‌دار منعقد می‌شود و در آن عامل در عوض سرمایه‌ای که از سرمایه‌دار دریافت می‌کند متعهد می‌شود تا درصدی از سود کار را به او یپردازد.