اتصالات اصطکاکی چیست | مزایا و کاربرد آن از صفر تا صد
آیا تا به حال در مورد اتصالات اصطکاکی شنیدهاید؟! آیا میدانید چه تفاوتی به اتصالات اتکایی دارند؟! پس این مقاله را تا انتها بخوانید! استفاده از اتصالات پیچی به دلیل مزایای فراوان آن، تبدیل به امری رایج در سازههای فولادی شده است.
یکی از انواع اتصالات پیچی که کاربرد فراوانی در صنعت عمران دارد، اتصالات اصطکاکی است. در این مقاله به بررسی کامل اتصالات پیچی با عملکرد اصطکاکی خواهیم پرداخت.
آنچه در این مقاله می آموزید:
اتصالات پیچی چیست؟
اتصالات اصطکاکی چیست ؟
نحوه ایجاد نیروی پیش تنیدگی
مزایای اتصالات اصطکاکی
کاربرد اتصالات اصطکاکی
محدودیت های اتصال اصطکاکی
ترکیب برش و کشش در اتصالات پیچی
تفاوت اتصال اصطکاکی و اتکایی
اتصالات پیچی چیست؟
یکی از روشهای متصل کردن قطعات مختلف در سازههای فولادی استفاده از اتصالات پیچی است. در این حالت با استفاده از پیچ و مهره قطعات را به یکدیگر متصل میکنند که این روش مزایای زیادی نیز دارد. اتصالات پیچی دو نوع مختلف دارد که شامل موارد زیر است:
برای مطالعه بیشتر در مورد اتصالات اتکایی، روی لینک آبی کلیک کنید.
اتصالات اصطکاکی چیست ؟
زمانی که در یک اتصال مهره پیچ را بعد از محکم شدن بیشتر بپیچانید و به عبارتی سبب ایجاد نیروی پیش تنیدگی یا همان T i در پیچ شوید، در این هنگام به اتصال ایجاد شده، اتصال اصطکاکی گویند. همچنین در نتیجه این کار، فشاری برابر با نیروی T i از طرف مهره به ورقهای اتصال وارد میشود.
همان طور که در اتصالات اتکایی توضیح دادیم، در اتصال اتکایی لغزش قطعات مجاز است اما در اتصالات اصطکاکی هیچگونه لغزشی قابل قبول نبوده و نباید در اثر بارهای سرویس بین ورقهای اتصال لغزش یا لق شدگی ایجاد شود.
در این روش اتصال تنها مقاومت چیست؟و انواع آن چگونه است استفاده از مهره کافی نبوده و بلکه باید واشر نیز حتماً به کار برد. در عمل یعنی پس از رفتن پیچ به داخل سوراخ، به ترتیب واشر و مهره نیز به انتهای آن افزوده میشوند.
در اتصال اصطکاکی نباید از واشر فنری استفاده شود.
تمامی پیچهای مورد استفاده که تحت تأثیر اثر کشش مستقیم در اتصالات اصطکاکی هستند، باید از نوع پیش تنیده باشند تا بهترین عملکرد را در برابر نیروهای کششی از خود نشان دهند.
اگر بخواهیم مقاومت چیست؟و انواع آن چگونه است دقیقتر توضیح دهیم، در صورتی که به پیچ پر مقاومت بدون کشش نیروی کششی وارد شود، میزان نیروی کششی درون پیچ و نیروی وارد شده برابر خواهد شد؛ اما اگر پیش تنیده یا همان پیش کشیده باشد میزان زیادی از نیروی کششی خارجی صرف ایجاد نیروهای فشاری یا گیرهای اعمال شده به اجزای اتصال میشود.
دلیل این امر کشش ایجاد شده در پیچهای پر مقاومت ناشی از نیروی کششی خارجی در زمان جدا شدن قطعات از هم است که حدوداً ۱۰ درصد بیشتر از میزان کشش موجود در زمان شروع بارگذاری است.
برای آشنایی با تمامی نکات پیچ پر مقاومت مقاله “پیچ پر مقاومت چیست؟ انواع، ویژگیها و کاربرد پیچ پر مقاومت“ را مطالعه کنید.
در اتصال اصطکاکی اگر ورقهای اتصال در جهت موازی با سطح خود تحت تأثیر نیروی P قرار بگیرند، به محض آغاز لغزش بین ورقها، نیروی اصطکاکی Nf برابر با μT i که در آن μ ضریب اصطکاک مقاومت چیست؟و انواع آن چگونه است میان ورقهای اتصال است، سبب جلوگیری از لغزش ورقها میشود.
برای تعیین ضریب اصطکاک μ از روشهای تجربی استفاده میشود. مقدار μ به زبری و صیقلی بودن سطح ورقهای اتصال وابسته است.
ضریب اصطکاک μ برای فولادهایی که مقاومت بالایی دارند، بیشتر از فولادهای معمولی است.
برای مثال ضریب μ در فولاد ST52 که نوعی فولاد با مقاومت بالا است، بیشتر از فولاد ST37 است.
مقدار μ برای فولاد معمولی با پوسته ناشی از نورد گرم بین ۰.۲۵ تا ۰.۳۵ است.
برای افزایش μ روش ماسهپاشی یا تمیز کردن با استفاده از شعله توصیه میشود. عملیات ماسهپاشی و تمیز کردن باید پس از سوراخ کردن انجام گیرد.
زیرا دندانه پیچها پیش از قرار گیری در سوراخ روغن کاری میشوند، بنابراین باید دقت کرد که سطح ورق به این مواد آغشته نشود.
با استفاده از شعله یا ماسهپاشی میتوان ضریب اصطکاک را برای فولاد تا میزان μ برابر با ۰٫۵ افزایش داد.
در شکل زیر اتصال اصطکاکی با استفاده از پیچ پر مقاومت و پیش تنیده به خوبی نشان داده شده است. نمودار آزاد مهرهها، ورقهای اتصال و پیچ نیز نشان داده شده است:
در اتصال اصطکاکی به دلیل اینکه نیروی اصطکاک Nf = μT i در اثر پیش تنیدگی توانایی انتقال نیرو بین ورقهای اتصال را دارد، تحت اثر بارهای سرویس بین بدنه پیچ و جداره، لهیدگی به وجود نمیآید.
در یک اتصال اصطکاکی با افزایش بار، نیروی اصطکاک Nf دیگر توانایی مقابله با بارهای وارده را نخواهد داشت.
با افزایش نیروی P نیروهای مقاوم همان تنشهای لهیدگی بین بدنه پیچ و جداره سوراخ و تنش برشی در پیچ خواهد بود. بنابراین میتوان گفت که انهدام یک اتصال اصطکاکی نیز مثل گسیختگیهای نشان داده شده طبق شکل بالا است.
نحوه ایجاد نیروی پیش تنیدگی
روشهای مختلفی جهت ایجاد نیروی پیش تنیدگی وجود دارد که در ادامه متداولترین آنها را ذکر میکنیم:
استفاده از آچارهای دستی مدرج دستی یا مکانیکی
استفاده از آچارهای خاردار
پیچاندن دوباره مهرهها به مقدار زاویه معین پس از محکم شدن اولیه آنها
در صورتی که اطلاع دقیقی از نیروی پیش تنیدگی ندارید، پیشنهاد میکنم مقاله “پیچ پر مقاومت چیست؟ انواع، ویژگیها و کاربرد پیچ پر مقاومت“ را مطالعه کنید.
مزایای اتصالات اصطکاکی
برای پیچهای پر مقاومت عادی نیازی به سوراخکاری خیلی دقیقی نبوده، بلکه دقت ۲ میلیمتر نیز کفایت میکند.
چون بخشی از نیرو پیش از محل سوراخ توسط اصطکاک تحمل میشود، بنابراین تنشهای موجود در ورق و در محل سوراخ کاهش پیدا میکند.
به دلیل میزان باربری کمتر پیچها، تعدادشان و سوراخهای موردنیاز نسبت به اتصالات اتکایی بیشتر است.
به خاطر نیروی پیش تنیدگی، امکان شل شدن مهرهها به میزان زیادی کم میشود.
در بارگذاریهای تناوبی تأخیر در باربری ایجاد نمیشود و تنها جهت نیروی اصطکاک تغییر خواهد کرد.
در بارگذاریهای تناوبی با تعداد تناوب زیاد، خستگی پیچ کنترل میشود.
کاربرد اتصالات اصطکاکی
اگر سازههای فولادی مورد اجرا ویژگیهای زیر را دارا باشند، باید از اتصالات اصطکاکی استفاده کرد:
سطوح تماسی باید کاملاً بدون لغزش باشند.
اتصالات ممکن است با گذشت زمان دچار پدیده خستگی شوند.
اتصالاتی که در آنها سوراخهای بزرگتری به کار رفته است.
اتصالاتی که در آنها سوراخ شیار موازی به کار رفته است.
محدودیتهای اتصال اصطکاکی
تمیز کردن سطوح اتصال از آلودگیها امری الزامی است.
قطعات باید پس از تمیزکاری توسط رنگ غیر لغزان برای جلوگیری از زنگزدگی سطوح اتصال رنگ آمیزی شوند. رنگهای غیرلغزنده معمولا از نوع آلکالی – سیلیکات – روی هستند که سبب افزایش هزینه این نوع اتصال میشوند.
در اتصالات اصطکاکی احتمال شل شدن مهرهها در اثر کاهش یا از بین رفتن نیرو پیش تنیدگی وجود دارد، بنابراین پیشبینی لازم برای مطمئن شدن از عملکرد اتصال باید افزونبر کنترل آن در حالتی که بین سطوح تماس نیروی اصطکاک برقرار است، آن را مثل یک اتصال غیر اصطکاکی (یاتاقانی) در برابر تنشهای برشی و لهیدگی کنترل کرد.
ترکیب برش و کشش در اتصالات پیچی
به خاطر وجود نیروهای خارج از مرکز و همچنین عملکرد نیروی برشی و لنگر خمشی در اتصالات پیچی، به ترکیب تنشهای برشی و کشش در پیچهای اتصال باید توجه شود.
در شکل زیر اتصالاتی که در آنها پیچهای اتصال تحت تأثیر تنشهای برشی، کششی و ترکیبی از آنها هستند، نمایش داده شده است:
تنشهای مجاز توصیه شده در آئیننامههای طراحی برای اتصالات اتکایی (لهیدگی-معمولی) و اصطکاکی که در آنها پیچها تحت تأثیر همزمان برش و کشش هستند، بر اساس رابطههای اندرکنش تنشهای برشی و کششی استوار است.
اندرکنش برش و کشش در اتصالات پیچی اصطکاکی
در اتصال اصطکاکی پیچها وارد کردن هر نیروی کششی به اتصال سبب کاهش میزان تنش فشاری میان ورقهای اتصال میشود.
جهت درک بهتر این موضوع به تصویر زیر دقت کنید، در این شکل قسمت الف را که تحت اثر بارهای خارجی کششی به نام P است را بررسی میکنیم.
پیچ اصطکاکی تحت اثر نیروی پیش تنیدگی اولیه T i بوده و سطح تماس اتصال Ap و ضخامت ورقهای اتصال t است. نمودار آزاد پیچ پیش از اعمال نیرو در قسمت ب و نمودار آزاد اتصال پس از اعمال نیروی کششی P در قسمت ج نشان داده شده است:
تفاوت اتصال اصطکاکی و اتکایی
در اتصالات اصطکاکی از پیچهای معمولی نمیتوان استفاده کرد، اما در اتکایی قابل استفاده است. در مقاله ” پیچ معمولی “ در مورد پیچهای معمولی صحبت مقاومت چیست؟و انواع آن چگونه است میکنیم.
در اتصال پیچی اصطکاکی به نیروی پیش تنیدگی نیز علاوه بر بستن پیچها نیاز است.
در اتصالات اصطکاکی اگر پیچ پیش تنیده، بسته و سپس باز شود، نمیتوان از آن دوباره استفاده کرد، اما این امر در اتصالات اتکایی صدق نمیکند.
سرپیچهای اتکایی مورد استفاده از اتصالات اصطکاکی بزرگتر هستند.
در اتصال اتکایی پیچها در سوراخهای هم محور نصب و محکم بسته میشوند.
به طور کلی در اتصالات اتکایی از بارگذاریهای یک طرفه استفاده میشود.
ا میدواریم در پایان این مقاله به جواب تمام سوالهای خود در مورد اتصالات اصطکاکی رسیده باشید و از اینکه تا پایان مقاله با ما همراه بودید، تشکر میکنیم. نظرات و تجربیات خود را در مورد این مقاله با ما به اشتراک بگذارید.
آهن زنگ نزن چیست و ویژگی های آن
در دنیای امروز به علت پیشرفت صنایع مختلف و کاربرد روز افزون قطعات فلزی، انواع مختلف آهن به ویژه آهن زنگ نزن دارای اهمیت بسیار بوده و به شدت مورد استفاده و توجه هستند. در کشور ما نیز لوله ها و قطعاتی که با جنس آهن زنگ نزن و فولاد تولید میشوند، بسیار مهم و کاربردی هستند. دلیل استفاده گسترده از انواع آهن زنگ نزن، ویژگیهای خاص، مفید و کاربردی آن ها است که از جمله مهم ترین این خواص مقاوم بودن آن ها در برابر خوردگی یا همان ضد زنگ بودن هست.
همان طور که به طور مختصر اشاره شد، آهن زنگ نزن نامی عمومی برای تعدادی از آهنهای مختلف است که عمدتاً به دلیل مقاومت آنها در برابر خوردگی از آنها استفاده میشود. یکی از محصولاتی که با جنس آهن زنگ نزن به طور گسترده در صنعت تاسیسات مورد استفاده است و در واقع جزء اصلی اکثر صنایع است، لوله های آهنی زنگ نزن هستند. لوله ها به طور کلی از روش های مختلفی دسته بندی می شوند. از مهم ترین خصوصیات لوله ها برای دسته بندی، میتوان به درزدار یا بدون درز (مانیسمان) بودن آن ها و جنس لوله اشاره کرد.
لوله ها و قطعات مورد استفاده و کاربردی در صنایع مختلف از جنس های مختلفی ساخته می شوند. در میان فلزات پر کاربرد در ساخت قطعات، میتوان به انواع آهن زنگ نزن اشاره کرد. انواع مختلف لوله های آهن زنگ نزن و استیل در بازار موجود بوده و تقاضای بالایی در بازار دارند و در کنار دیگر قطعات با این جنس، یکی از پر استفاده ترین محصولات هستند. برای استفاده درست و مناسب از انواع لوله ها، اتصالات و قطعات مختلف در تاسیسات و صنایع متفاوت ابتدا لازم است تا با خصوصیات جنس آن ها آشنا شویم.
در این مطلب، ابتدا به معرفی آهن زنگ نزن می پردازیم و اقدام به تعریف آن کرده و با ویژگی های فلز آهن و آهن زنگ نزن آشنا خواهیم شد. سپس پس از معرفی ویژگی ها و خصوصیات آهن زنگ نزن، انواع آهن زنگ نزن را مقاومت چیست؟و انواع آن چگونه است بر میشماریم و به آشنایی با مزایا و معایب و همچنین کاربردهای آهن های زنگ نزن می پردازیم. در این بین درباره تاریخچه ای از آهن زنگ نزن و مخترع آن نیز مطالبی را خواهید دید.
آهن زنگ نزن چیست؟
آهن زنگ نزن نام عمومی برای تعدادی از آهنهای مختلف است که عمدتا به دلیل مقاومت آنها در برابر خوردگی از آنها استفاده میشود. تمامی آهنهای زنگ نزن دارای حداقل ۱۰.۵ درصد کروم هستند. این عنصر با اکسیژن موجود در هوا واکنش میدهد و یک لایه سطحی کروم اکسید پیچیده ایجاد میکند که نامرئی است، اما برای جلوگیری از ترکیب بیشتر اکسیژن و پیشگیری از زنگ زدن سطح کفایت میکند.
تاریخچه آهن
آهن با نماد شیمیایی Fe، نام یک عنصر شیمیایی با عدد اتمی ۲۶ و چگالی ۷۸۷۴ کیلوگرم بر مترمکعب است. آهن یک فلز است و از دیدگاه جرم، بزرگترین عنصر سازنده کره زمین است. آهن اصلیترین عنصر سازنده هسته بیرونی و درونی زمین و مقاومت چیست؟و انواع آن چگونه است چهارمین عنصر متداول در پوسته است. این امر حاکی از فراوانی آن در زمین بوده و امکان به کارگیری آن برای ساخت قطعات مختلف را نشان می دهد. در ادامه نگاهی به تاریخچه استفاده از آهن و پس از آن آهن زنگ نزن در زمین می اندازیم.
اولین آهن شکل گرفته که توسط بشر در دوره پیش از تاریخ مصرف شد از شهاب سنگ ها آمده بود. ذوب آهن در کوره ها در هزاره دوم پیش از میلاد شروع شد، آثار کشف شده از آهن ذوب شده از ۱۲۰۰–۱۸۰۰ پیش از میلاد در هند و در مشرق از حدود ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد بدست آمده است. در حدود 1۴۰۰ پیش از میلاد، از قطعات آهنی در قلمرو هیتیها در ارمنستان کنونی استفاده میشد که این به عنوان نخستین نمونه های مشاهده شده از مصرف این عنصر است.روند شکل گیری و اختراع آهن زنگ نزن به شرح زیر است.
تاریخچه آهن زنگ نزن
پیر بارتبه مهندس فرانسوی در سال ۱۸۲۱، مشاهده کرد که با افزایش مقدار مشخصی کروم به آهن، سفتی و مقاومت به خوردگی اسیدی آن بسیار افزایش مییابد. در ۱۹۰۹، لئون گویله و آلبرت پورتوین بهطور مستقل در فرانسه ریزساختار آلیاژهای Fe-Cr و Fe-Cr-Ni را بررسی کردند. در ۱۹۱۳ هری بریرلی متالوژیست انگلیسی برای اولین بار، با صنعتی سازی فولاد مارتنزیتی، این کشف را تجاری سازی کرد. عده ای به همین علت هری بریرلی را مخترع آهن زنگ نزن می داند. در زیر تصویر او را مشاهده می کنید.
آهن زنگ نزن یکی از پرکابردترین فولادهایی است که در صنایع مختلف از آن استفاده میشود و نقش مهمی در زندگی روزمره انسان دارد. همانطور که از نام آن پیداست این آهن، ضد زنگ است و دچار خوردگی نمیشود. فرآیند زنگ زدن به اکسیداسیون آهن گفته می شود که عموما به واسه واکنش با اکسیژن انجام می شود ولی نمونه های دیگری از زنگ زدن وجود داشته که از واکنش آهن و کلر حاصل می شوند که با نام زنگ سبز شناخته می شود. آهن زنگ نزن به علت دارا بودن حداقل ۱۰.۵ درصد کروم، دچار زنگ زدگی نمی شود.
یکی از رایج ترین ترکیب های که وجود دارد زنگ است که از ترکیب اکسید آهن هست. آهن در این ترکیب خیلی سریع با اکسیژن ترکیب می شود و زنگ آهن را پدید می آورد. در طبیعت خیلی کم می توان آهنی را یافت که خالص باشد.
به طور خلاصه تعریف آهن زنگ نزن به شرح زیر است:
آهن زنگ نزن در اصل اصطلاح درست فولاد زنگ نزن است. زیرا هنگامی که کربن به آهن افزوده می شود تبدیل به آلیاژ تبدیل شده و از وضعیت عنصری خود خارج می گردد. این آلیاژ ضد زنگ بوده و به راحتی دچار خوردگی نمی شود. به علت فعال بودن فلز آهن وقتی در مجاورت اکسیژن و رطوبت قرار می گیرد به اصطلاح می مقاومت چیست؟و انواع آن چگونه است گویند زنگ زده است، در واقع آهن با اکسیژن تشکیل اکسید آهن داده که قرمز رنگ بوده و روی آن را می پوشاند.
در این بخش با تعریف آهن زنگ نزن و یکی از خصوصیات بارز آن که ضد زنگ و خوردگی بودن آن است، آشنا شدیم همچنین به طور خلاصه به تاریخچه آهن و آهن زنگ نزن اشاره کردیم. در بخش بعدی به ویژگی های مختلف آهن زنگ نزن می پردازیم.
ویژگی های آهن زنگ نزن
همان طور که پیشتر، آهن زنگ نزن را تعریف کردیم، می دانیم که آهن زنگ نزن (فولاد زنگ نزن) در واقع آلیاژی از آهن است که اصلیترین عناصر تشکیل دهنده آن آهن، کروم و نیکل است و در آن حداقل درصد جرمی کروم ۱۰٫۵ درصد و حداکثر درصد جرمی کربن ۱٫۲ درصد است.
آهن های ضد زنگ، به دلیل خاصیت غیرفعال شدن خود توانایی مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی از خود نشان می دهند. آهن های زنگ نزن به دلیل شکل گرفتن یک لایه غیر فعال بر روی سطحشان که به شدت به ماده زیرین پیوند خورده است و از تماس بیشتر ماده به محیط اطراف جلوگیری میکند چنین خاصیتی دارند. برای اینکه این پدیده غیرفعال سازی به طور پایدار در فولاد اتفاق بیفتد نیاز است که حداقل ۱۰٫۵ درصد از ماده را کروم تشکیل دهد.
مهم ترین ویژگی های آهن
- آهن دارای سطح صاف و نقره ای براق مایل به رنگ خاکستری است.
- آهن وقتی در هوا با اکسیژن ترکیب می شود به رنگ قرمز یا قهوه ای در می آید.
- آهن فراوان ترین فلز در شهاب سنگ ها و در هسته فلزی متراکم در سیاراتی مثل زمین است.
- آهن خالص فلز است، اما به ندرت در این شکل روی سطح زمین یافت می شود زیرا در حضور اکسیژن و رطوبت به آسانی اکسیده می شود.
مهم ترین ویژگی های آهن ضد زنگ
- دارای حداقل ۱۰٫۵ درصد از ماده کروم است.
- مقاوم در برابر اکسایش و زنگ زدگی و حمله اسیدها
- سطوح بالاتر کروم و همچنین افزودن سایر عناصر آلیاژی مثل نیکل و مولبیدن لایه سطحی را تقویت کرده و مقاومت آن را در برابر خوردگی مواد ضد زنگ افزایش می دهند.
- کروم همیشه عامل تعیین کننده است، اگرچه عناصر دیگر مثل نیکل و مولبیدن برای افزایش مقاومت در برابر خوردگی استفاده می شوند.
- آهن زنگ نزن به طور کامل قابل بازیافت است.
استفاده از آهن به علت فراوانی آن و آهن زنگ نزن به دلیل همین ویژگی های زنگ نزن بودن و مقاومت بالای آن در برابر خوردگی در ساخت صنایع مختلفی از قبیل ساختمان سازی، سازههای زیرساختی، ابزارها، کشتیها، قطارها، خودروها و اکثر ماشین آلات و تجهیزات صنعتی، کاربرد گسترده دارد.
در ادامه با شیوه تولید آهن و آهن زنگ نزن آشنا می شویم.
تولید آهن فلزی و آهن زنگ نزن
برای ساخت آهن، دو روش عمده وجود دارد. روش اول آزمایشگاهی و روش دوم صنعتی است. روش اول به منظور تولید آهن خالص است. در ادامه این دو روش شرح داده شده اند.
در برخی کاربردهای خاص که به آهن خالص نیاز است میتوان آن را در آزمایشگاه در مقادیر کم از طریق کاهش اکسید خالص یا هیدروکسید آن با هیدروژن تولید کرد، یا میتوان پنتاکربونیل آهن را تا ۲۵۰ درجه سلسیوس گرم کرد تا تجزیه شده و آهن خالص پودری ایجاد گردد. روش دیگر الکترولیز کلرید آهن بر روی کاتد آهنی است.
امروزه، تولید صنعتی آهن، آهن زنگ نزن یا فولاد از دو مرحله اصلی تشکیل شده است. در مرحله اول، سنگ آهن با کک در کوره بلند کاهش یافته و فلز مذاب از ناخالصی هایی مانند کانیهای سیلیکات جدا می شود. در این مرحله آلیاژی به نام آهن خام تولید می شود که حاوی مقادیر نسبتاً زیادی کربن است. در مرحله دوم، توسط فرایند اکسایش مقدار کربن موجود در آهن خام کاهش مییابد تا آهن فرفورژه، فولاد یا چدن تولید شود. در این مرحله میتوان سایر فلزات را برای ساخت آلیاژهای فولادی به آن اضافه کرد.
انواع آهن زنگ نزن
در این بخش انواع آهن زنگ نزن بررسی و معرفی شده اند. سه دسته اصلی انواع آهن زنگ نزن و ویژگیهای آنها به شرح زیر است:
- آستنیتیک (استیل نگیر)
- آلیاژهای کروم، نیکل و آهن با کروم ۱۶ تا ۲۶ درصد، نیکل 6 تا 26 درصد و مقدار کمی کربن با خواص غیر مغناطیسی.
- نیکل مقاومت در برابر خوردگی را افزایش میدهد.
- سخت شدن آن در دمای پایین و همچنین زمانی که گرم شود و بعد خنک شود است.
- نوع ۳۰۴ یا S۳۰۴۰۰ یا 1۸/۸ (۱۸ درصد کروم، ۸ درصد نیکل) پر استفادهترین ترکیب است.
- مارتنزیتیک (استیل بگیر)
- آلیاژهای کروم- آهن با ۱۰.۵ تا ۱۷ درصد کروم و ترکیبات کربن به دقت کنترل شده است.
- سخت شدن آن به وسیله خنک شدن (به سرعت در آب یا روغن خنک میشود) و تغییر دما (گرم میشود سپس خنک میشود) است.
- مارتنستیک خواص مغناطیسی دارد.
- عمدتا در ساخت چاقو استفاده میشود.
- درجات مارتنستیک قوی و سخت هستند و شکل دهی و جوش کردن آنها سخت و دشوار است. نوع ۴۲۰ (S۴۲۰۰۰) نمونه معمول آن است.
- فریتیک (استیل بگیر)
- آلیاژهای کروم- آهن با ۱۷ تا ۲۷ درصد کروم و با مقدار کمی کربن و دارای خواص مغناطیسی است.
- ظروف آشپزی ساخته شده از این نوع حاوی سطوح بالاتر کروم است.
- نوع ۴۳۰ رایجترین فریتیک مورد استفاده است.
- دو نوع دیگر آن شامل دوپلکس (با ساختارهای آستنیتیکی و فریتیکی) و رسوبات سخت شده آهن ضد زنگ است که در شرایط خاصی استفاده میشود.
علت زنگ نزن بودن آهن زنگ نزن (استنلس استیل) در ادامه آورده شده است:
هنگامی آهن ضد زنگ می شود که در میان عناصرش حداقل 10.5% کروم داشته باشد. این مقدار کروم پس از ترکیب شدن با اکسیژن هوا بر روی آهن زنگ نزن لایه ای را به نام اکسید کروم تشکیل می دهد که این لایه دیده نمی شود. این لایه باعث از بین رفتن ارتباط بین آهن و هوا می شود و در نتیجه آهن سالم می ماند. هر چه قدر مقدار کروم همراه عناصر دیگری همچون نیکل و مولیبدن بیشتر باشد این لایه تقویت می شود و خاصیت ضد زنگ بودن آهن را افزایش می دهد.
اگرچه آهن زنگ نزن نسبت به فولاد معمولی کربن یا دیگر آلیاژها در برابر خوردگی مقاوم تر است، اما در برخی موارد میتواند دچار خوردگی شود. این آهن کمتر زنگ میزند نه اینکه اصلا زنگ نزند. در محیطهای معمولی جو یا آب، آهن زنگ نزن خورده نمیشود و در سینکهای خانگی، سرویسهای غذا خوری، ماهی تابه و سطوح کار استفاده میشود و خوردگی ایجاد نمیکند.در شرایط شدید تر، آهن زنگ نزن اصلی ممکن است دچار خوردگی شود و در این صورت آلیاژ قوی تری از آهن زنگ نزن باید مورد استفاده قرار گیرد.
در ادامه به کاربرد های آهن زنگ نزن اشاره شده است.
مزایا، معایب و کاربرد های آهن های زنگ نزن چیست؟
آهن زنگ نزن یک ماده همه کاره است که می تواند برای طیف گسترده ای از کاربرد های مختلف استفاده شود. این کاربرد بسیار زیاد به علت ویژگی های مناسب آن است. از انواع مختلف آهن زنگ نزن برای ساخت هزاران وسیله استفاده می شود. در زیر به تعدادی از آنها اشاره میکنیم:
- کاربرد خانگی: کارد و چنگال، سینکها، ماهی تابه، گردونه ماشین لباس شویی، کوره ماکروفر، انواع تیغ.
- صنعت نفت و گاز: پایگاههای نفت و گاز در منزل، جعبه کابل، خطوط لوله زیر زمینی.
- پزشکی: تجهیزات جراحی، جراحی ایمپلنت، اسکنر ام آر آی (MRI)
- غذا و نوشیدنی: تجهیزات پذیرایی، جوشاندن، تقطیر، پردازش مواد غذایی.
- آب: آب و فاضلاب، لولههای آب، مخازن آب گرم.
- معماری و مهندسی عمران: روکشها، نرده ساختمان، اتصالات درب و پنجره، مبلمان خیابانی، بخشهای ساختاری، نوار تقویت شده، ستونهای روشنایی، تیر سردرها، پایههای بنایی.
- حمل و نقل: سیستمهای اگزوز، پنجره و داخل خودروها، تانکرهای خیابانی، انبارهای کشتی، تانکرهای کشتی حامل مواد شیمیایی، باقی مانده وسایل نقلیه.
- کاربرد شیمیایی دارویی: مخازن تحت فشار، لولههای فرآیند.
- کاربرد عمومی: فنرها، چفت وبستها (پیچ و مهره و واشرها)، سیم.
همچنین مزایای استفاده از لوله های آهن زنگ نزن که از کاربردی ترین قطعات ساخته شده با جنس آهن ضد زنگ (استینلس استیل) هستند، به شرح زیر است:
مقاومت الکتریکی چیست و چگونه کار می کند؟
وقتی مدار یک رادیو یا تلویزیون رو که باز شده ، تماشا میکنید ، با قطعات بسیار کوچکی مواجه میشوید که یکی از اونها مقاومت است . ممکنه از خودتون بپرسید که کار این قطعه الکترونیکی چیه ؟ مقاومت چیست؟و انواع آن چگونه است چطوری کار میکنه ؟ اگه نباشه چی میشه ؟ اگه یکی شو برداریم چه اتفاقی برای وسیله الکترونیکی مون میوفته ؟
هر چیزی که اطرافتون وجود داره رو میتونید ، با توجه به اسمش ، اطلاعاتی رو در مورد نحوه کارکردش بدست بیارید .
خوب در هر موضوعی مقاومت جدا از معنا ، مفهوم جدا گانه ای داره به جملات زیر دقت کنید
مقاومت در برابر سیل آب
مقاومت در برابر مشکلات
مقاومت در برابر وزش باد
همه و همه این جملات حاکی از استقامت در برابر چیزی است ؛ در الکترونیک وقتی میگوییم نیروی الکتریکی یعنی نیرویی که از حرکت الکترون ها ایجاد میشود.
و اگر چیزی یا ماده ای بتواند در برابر عبور الکترونها مقاومت کند به آن مقاومت الکتریکی میگوییم.
اگر بخواهیم مثالی بزنیم بهتر است بگوییم تماشاچیان داخل یک ورزشگاه مثل الکترونهای داخلی یک باطری هستند ، وقتی تماشاچیان بخواهند از ورزشگاه خارج شوند مجبورند از درها بگذرند و به دلیل کوچک بودن درها حرکت اونها کند می شود در اینجا میگوییم درهای ورزشگاه در برابر عبور تماشاچیان مقاومت میکنند و سرعت آنها را در خارج شدن کاهش میدهند درست همین اتفاق در مدار الکتریکی می افتد که در اینجا مقاومت الکتریکی که معمولا از جنس کربن است در برابر عبور الکترونیها مقاومت می کند.
انواع مقاومت :
1- مقاومت های ثابت (مثل دربهای ورزشگاه که اندازه شان ثابت است )
2- مقاومت های متغییر (دربهایی که اندازه شان تغییر میکند)
هر ماده ای مقاومت الکتریکی دارد یعنی وقتی الکترون ها بخواهند از ان جسم عبور کنند سرعت متفاوت است .
در یک باطری یک ولتی اگر با استفاده از یک سیم که مقاومت الکتریکی آن صفر است ( این امر که مقاومت صفر باشد به سختی قابل دسترس است ) دو سر باطری را به هم وصل کنیم جریانی ( جریان همان تعداد الکترون هاست که حرکت هر 6 میلیون الکترون در ثانیه را یک آمپر مینامیم ) که از داخل سیم عبور میکند بی نهایت است (اتصال کوتاه) ؛ اما اگر بوسیله یک ماده مثل کربن کاری کنیم که در ثانیه 6 میلیون الکترونی از این باطری خارج شود می توانیم بگوییم که مقاومت آن ماده یک اهم است.
بنابراین به این صورت اهم را تعریف میکنیم :
وقتی میگوییم جسمی یک اهم مقاومت الکتریکی دارد یعنی وقتی یک باطری یک ولتی به آن وصل میکنیم یک آمپر ( یا 6 میلیون الکترون در ثانیه ) از ان بگذرد.به عنوان مثال بدن انسان مقاومتی معادل 470000 اهم (470 کیلواهم) دارد.
از همین خصوصیت (مقاومت الکتریکی) مواد را به سه دسته زیر تقسیم بندی میکنیم:
1- هادی ها = موادی که در برابر جریان الکتریکی مقاومت کمتری از خود نشان داده و اجازه میدهند جریان الکتریکی (همان الکترونها) به راحتی از داخلشان عبور کند ؛ مثل سیم مسی برق و فلزات
2- عایق ها = موادی که در برابر عبور جریان از خود مقاومت الکتریکی زیادی نشان داده و اجازه نمیدهند جریان الکتریکی (همان الکترونها ) به راحتی از داخلشان عبور کنند ؛ مثل : پلاستیک و چوب
خط حمایت و مقاومت در ارز دیجیتال چیست؟
مفهوم حمایت و مقاومت دو موضوع بنیادی مرتبط با تحلیل فنی بازارهای مالی هستند. این دو مفهوم در هر بازاری عملکرد خود را دارند؛ چه بازار فارکس باشد، چه بازار طلا و یا بازار مورد علاقه ما، بازار رمز ارز.
درحالیکه مفاهیم سطح حمایت و مقاومت به آسانی قابل فهم هستند اما چیرهدستی در آنها کمی دشوار است. شناسایی آنها کاملا ذهنی است و چون در شرایط متغیر بازار به شکل متفاوتی عمل میکنند، نیاز است که انواع آنها را بشناسیم. بهترین تمرین، مطالعهی بیشتر و بیشتر نمودارهای مختلف است. امیدوار هستیم با خواندن این مقاله چندین قدم به یادگیری این ابراز تحلیلی مالی نزدیک شوید.
خط حمایت و مقاومت چیست؟
به لحاظ تعریف، مفاهیم حمایت و مقاومت پیچیده نیستند. قیمت یک دارایی، نزدیک به یک حدی میشود ولی نمیتواند از آن بگذرد و درنتیجه این سطح به عنوان یک مانع شناخته میشود. سطح حمایت نقش کف قیمت را دارد و سطح مقاوت، مشابه با سقف قیمت است. به بیان دیگر، حمایت را ناحیه تقاضا و مقاومت را ناحیه عرضه بدانید.
درحالیکه مرسوم است حمایت و مقاومت را با خط نشان میدهند، اما موارد دنیای واقع بهصورت معمول چنین دقتی ندارند. به یاد داشته باشید؛ این قوانینِ فیزیکی نیستند که در بازارها بر حرکت قیمت تأثیر میگذارند. ازاینرو بهتر است این دو مفهوم را به عنوان دو ناحیه بشناسیم. این دو ناحیه در واقع دو محدوده بر نمودار قیمت هستند که به احتمال زیاد افزایش فعالیت معاملهگران را بر میانگیزند و نقدینگی بازار افزایش مییابد.
نمونهای از یک سطح حمایت را در تصویر زیر بررسی کنیم. دقت کنید که قیمت بهصورت پیوسته به ناحیهای وارد شده که حجم بالایی از دارایی در آن سطوح خریداری شدهاند؛ این محدودهی حمایت به اینگونه شکل گرفته است. همانطور که مشاهده میشود این ناحیه برای چندین مرتبه وجود داشته است. در نهایت، چون فشار خرسها (فروشندگان) بیشتر از این قادر نبوده که قیمت را پایین بکشد، روند قیمت برگشته و بهصورت بالقوه یک روند صعودی را ایجاد کرده است.
جست و خیز قیمت در منطقه حمایت پیش از یک جهش
حالا سطح مقاومت را بررسی کنیم. همانطور که مشاهده میشود، قیمت در اینجا روند نزولی داشته است، اما بعد از هر جهش، برای چندین مرتبه موفق به عبور از سقف مشخصی نشده است. چون فشار گاوهای بازار (خریداران) نتوانسته قیمت را از سطح مشخصی فراتر ببرد، این سطح مقاومت تشکیل شده که منجر به یک روند نزولی بالقوه شده است.
قیمت نمیتواند یک محدوده مقاومت را بشکند
تریدرها چگونه میتوانند از سطوح حمایت و مقاومت استفاده کنند؟
تحلیلگران فنی بازار از محدودههای حمایت و مقاومت استفاده میکنند تا نواحی سود را در نمودار قیمت شناسایی کنند. اینها سطوحی هستند که احتمال توقف و یا تغییر جهت در روند بنیادی قیمت در آنها بیشتر است.
روانشناسی بازار نقش مهمی را در الگوی شکلگیری سطوح حمایت و مقاومت دارد. معاملهگران و سرمایهگذاران، سطوح قیمتی را که در آنها اشتیاق و فعالیت کاربران افزایش داشته را به خاطر میسپارند. با وجود کارایی و سرعت انتقال اطلاعات، همه کاربران سطوح حمایت و مقاومت یکسانی را ملاحظه میکنند که این موضوع منجر به افزایش شدید نقدینگی در مواقع نزدیکشدن به این سطوح میشود. این یعنی حرکت قیمت در نزدیکی ناحیه حمایت و مقاومت، شرایط ایدهآل برای نهنگهای بازار و همچنین موقعیتهای ورود و خروج است.
حمایت و مقاومت برای بحث مدیریت ریسک مفاهیم کلیدی هستند. توانایی در شناسایی لحظهایِ این نواحی میتواند فرصتهای معاملاتی مناسبی را به فرد نشان دهد. در کل، وقتی قیمت به یک منطقه حمایت یا مقاومت میرسد، دو پیشآمد محتمل است: یا برمیگردد و از آن منطقه خارج میشود، یا از آن میگذرد و درجهت روند کلی، مسیر خود را ادامه میدهد که بهصورت بالقوه به منطقه حمایت یا مقاومت بعدی وارد شده است.
ورود به یک معامله در حوالی یک ناحیه حمایت یا مقاومت، میتواند استراتژی سودمندی باشد؛ به این دلیل که نسبتا نزدیک به نقطه بطلان (جایی که اغلب افراد در آنجا حد ضرر خود را تعیین کردهاند) است. میدانیم که با وجود حد ضرر، اگر قیمت شکسته شود و وارد منطقه ضرر معامله خود شوند، میتوانند به سرعت از ضرر بیشتر جلوگیری کرده و با زیان اندکی موقعیت خود را ترک کنند. از این منظر، هرچه نقطه ورود به سطوح حمایت و مقاومت نزدیک باشد، درواقع به نقاط بطلان (invalidation point) نزدیک است.
مسأله قابل ملاحظه دیگر این است که سطوح حمایت و مقاومت چگونه به شرایط در حال تغییر، واکنش نشان میدهند؟
به عنوان یک قاعده کلی، یک ناحیه حمایت شکستهشده، میتواند تبدیل به یک ناحیه مقاومت شود و برعکس، یک محدوده مقاومت شکستهشده ممکن است با بازگشت مجدد، تبدیل به یک ناحیه حمایت شود. این الگوها معمولا جهش حمایت – مقاومت نام دارند.
منطقه حمایت شکست میخورد و پس از بازگشت قیمت به یک مقاومت تبدیل میشود
این واقعیت که ناحیه حمایت قبلی حالا به عنوان یک سطح مقاومت عمل میکند، به روشنی در الگوی شکل قبل دیده میشود. به نظر میرسد که لمس دوباره این ناحیه توسط قیمت، فرصت مناسبی برای ورود به یک موقعیت معامله است.
مسأله مهم دیگر، قدرت ناحیه مقاومت یا حمایت است. در کل هرچه تعداد دفعات سقوط قیمت به ناحیه حمایت بیشتر میشود، احتمال سقوط به سطوح پایینتر بیشتر است. به صورت مشابه، هرچه مراتب بیشتری قیمت افزایش مییابد و وارد منطقه مقاومت میشود، احتمال عبور از سطح مقاومت و صعود به سطوح بالاتر بیشتر میشود.
تا اینجا توضیح دادیم که سطوح حمایت و مقاومت، زمانی که اقدام قیمتی (price action) مدنظر باشد، چگونه کار میکنند. اما انواع دیگری از این دو مفهوم وجود دارند که در ادامه به آنها میپردازیم.
حمایت و مقاومت روانی
حمایت و مقاومت روانی با هیچ الگوی تکنیکالی ارتباط ندارد بلکه به دلیل نحوهی تلاش ذهن انسان برای بهدست آوردن بینشی از دنیای واقع، وجود دارند. ما در یک دنیای عجیب و پیچیده زندگی میکنیم، ولی سعی میکنیم جهان پیرامون خود را تا حد ممکن سادهسازی کنیم تا بینشی از آن بهدست آوریم. یکی از این موارد، گردکردن اعداد است.
یک اثر مشابه در بازارهای مالی وجود دارد. این موضوع به ویژه برای بازارهای رمز ارز صادق است، جایی که در آن تقسیم واحدهای دیجیتال به هر مقداری به آسانی انجام میشود. خرید یک دارایی در قیمت 8.0674 و فروش آن در قیمت 9.9765 فرآیند متفاوتی در مقایسه با خرید یک دارایی در قیمت 8 دلار و فروش آن در قیمت 10 دلار دارد. همین موضوع است که منجر میشود در یک نمودار قیمت، اعداد رند (گرد شده) نیز میتوانند به عنوان سطوح حمایت و مقاومت عمل کنند.
البته اگر به همین سادگی باشد! مدت زیادی از شناخت این پدیده میگذرد. معاملهگران از این سطوح حمایت و مقاومت ذهنی بهره میبرند. به اینکار که به اصطلاح فرانتران (frontrun) اطلاق میشود، اینگونه است که معاملهگر سفارش خود را اندکی بالاتر و پایینتر از سطوح حمایت و مقاومت موردنظر قرار میدهد.
به شکل زیر نگاهی بیندازید. زمانی که قیمت شاخص دلار (dxy) به 100 نزدیک میشود، برخی از معاملهگران سفارش فروش خود را اندکی پایینتر از آن قرار میدهند تا اطمینان حاصل کنند که سفارش آنها انجام میشود؛ چراکه بسیاری از معاملهگران دیگر نیز در همین سطح استراتژی فرانتران را اتخاذ کرده و از همین رو بازار آن سطح را نخواهد دید و به احتمال زیاد قبل از آن روند خود را تغییر میدهد.
منطقه حمایت شکست میخورد و پس از بازگشت قیمت به یک مقاومت تبدیل میشود
حمایت و مقاومت خط روند
الگوها همواره به عنوان موانعی در مسیر قیمت هستند. در این مثال مشاهده میکنیم که یک مثلث صعودی (ascending triangle) قیمت را در خود جای داده تا زمانی که الگو به سمت بالا شکسته شده است.
خطوط روند به عنوان حمایت و مقاومت عمل میکنند
شما میتوانید از این الگوها به نفع خود استفاده کنید و ناحیههای حمایت و مقاومت و برخورد آنها با خط روند را شناسایی کنید. این تکنیکها زمانی موثر خواهند بود که بتوانید الگوها را بسیار زود شناسایی کنید؛ در واقع قبل از اینکه به شکل کامل پدیدار شوند.
حمایت و مقاومت میانگین متحرک
برخی از شاخصهای مختلف نیز زمانی که با قیمت تعامل دارند، سطوح حمایت و مقاومت ایجاد میکنند. یکی از بارزترین نمونهها، شاخص میانگین متحرک (moving average) است.
زمانی که میانگین متحرک قیمت به عنوان سطح حمایت یا مقاومت عمل میکند، بسیاری از آن به عنوان سنجهای برای ارزیابی سلامت بازار به صورت کلی، استفاده میکنند. به علاوه شاخص میانگین متحرک برای شناسایی نقاط تغییر روند و پیوت (pivot point) استفاده میشود.
میانگین متحرک در بازه 200 روزه به عنوان حمایت برای قیمت بیت کوین
حمایت و مقاومت فیبوناچی
سطوحی که با استفاده از تکنیک اصلاح فیبوناچی (Fibonacci retracement) به دست آمدهاند، ممکن است به عنوان سطوح حمایت و مقاومت عمل کنند.
در این مثال، سطح فیبوناچی 61.8 (درصد)، چندین مرتبه به عنوان حمایت، درحالیکه سطح فیبوناچی 23.6 (درصد) در نقش سطح مقاومت عمل کرده است.
سطوح فیبوناچی به عنوان هر دوی سطوح حمایت و مقاومت برای قیمت بیت کوین
در تحلیل تکنیکال، همآمیزی به چه معناست؟
تاکنون در رابطه با حمایت و مقاومت بحث کردهایم و برخی از گونههای مختلف آن را شناختیم. حالا باید بدانیم که موثرترین راه برای ساخت استراتژی معامله حول آنها چیست؟
یک مفهوم اساسی در این زمینه، مفهوم همآمیزی (confluence) است که به معنی ترکیب چندین استراتژی مختلف برای ساخت یک استراتژی واحد است. به احتمال زیاد، سطوح حمایت و مقاومت زمانی که بخواهند با سایر استراتژیها ترکیب شوند، قویترین استراتژیها به نظر میرسند.
بهتر است دو مثال با یکدیگر مقایسه شوند: بهنظر شما، کدام یک از این سطوح حمایت بالقوه شانس بیشتری دارند که به عنوان یک حمایت واقعی عمل کند:
- حمایت (الف) تلاقی با
- یک ناحیه مقاومت پیشین
- یک میانگین متحرک مهم
- یک سطح فیبوناچی 61.8 درصد
- یک عدد گرد شده (رند) برای قیمت
- حمایت (ب) تلاقی با
- یک ناحیه مقاومت پیشین
- یک عدد گرد شده برای قیمت
انتظار داریم که پاسخ درست را بدهید و سطح حمایت الف را برای نگهداشتن قیمت، دارای شانس بیشتری بدانید. با اینکه این پاسخ درست است اما هنوز این احتمال وجود دارد که قیمت از آن محدوده بگذرد و خط حمایت را بشکند. مسأله این است که برای مورد الف، احتمال بیشتری وجود دارد که به عنوان سطح حمایت ایفای نقش کند. درحالیکه الگوهای معامله میتوانند بسیار سودمند باشند، اما عملکرد گذشته، شرایط آینده را تعیین نمیکند پس خود را برای تمام پیامدهای محتمل آماده کنید.
به لحاظ تاریخی روشن شده است برنامهای که با توجه به چندین استراتژی و شاخص همزمان اتخاذ شده، بهترین فرصتهای سودآوری را فراهم میکند. بسیاری از معاملهگران ممکن است درباره این برنامه بسیار وسواسی و دقیق عمل کنند و همچنین اغلب عملکردن به این برنامه نیازمند انتظارکشیدن بسیار است. بههرحال زمانی که این افراد به موقعیت معاملهای وارد میشوند، برنامهی آنها میتواند سود زیادی به همراه داشته باشد.
با این وجود، همواره ضرورت دارد که ریسک را مدیریت و از سرمایهی خود در برابر حرکت قیمتی نامطلوب محافظت کنید. حتی دقیقترین برنامهها و بهترین نقاط ورود و خروج، احتمال شکست دارند. اهمیت بسیاری دارد که بتوانید احتمال سناریوهای مختلف را درنظر بگیرید، در غیر این صورت در خطر تلههای خرسی و گاوی هستید.
جمعبندی
صرفنظر از اینکه یک تریدر روزانه، نوسانگیر و یا یک اسکالپر (scalper) هستید، حمایت و مقاومت دو مفهوم اساسی در تحلیل تکنیکال هستند. سطح حمایت به عنوان یک کف قیمت عمل میکند و سطح مقاومت یک سقف قیمت است.
گونههای متنوعی از حمایت و مقاومت وجود دارند که برخی از آنها حاصل تعامل قیمت با شاخصهای تکنیکال هستند. محدودههای حمایت و مقاومتی که توسط چندین استراتژی همزمان تأیید شوند، بیشترین قابلیت اطمینان را دارند.
مولتی متر چیست و نحوه کار با مولتی متر چگونه است؟
مولتیمتر (Multimeter) دستگاهی برای اندازهگیری چندین کمیت الکتریکی از قبیل ولتاژ، جریان، مقاومت الکتریکی، ظرفیت خازنی و … است، که میتوان با آن سلامت یا مشخصات قطعات الکتریکی یا الکترونیکی را نیز ارزیابی کرد .
به مولتی متر، آوومتر ( AVOmeter ) نیز می گویند که AVO از حروف اول کلمات Volt و Amper و Ohm گرفته شده است چرا که آوومترها ( مولتی مترها ) این سه کمیت را می توانند اندازه بگیرند.
مولتیمتر از اساسیترین ابزار مهندسان و تعمیرکاران برق و الکترونیک است که حتماً در هر کارگاه، تعمیرگاه و یا آزمایشگاه برق یافت می شود. مولتیمتر، دو نوع آنالوگ (عقربه ای) و دیجیتال (رقمی) دارد، اگرچه استفاده از نوع آنالوگ آن، دیگر منسوخ شدهاست.
قسمت های اصلی یک مولتی متر عبارتند از :
- ترمینال ها (پروب ها) و دکمه های تنظیم کننده
- کلید انتخاب یا سلکتور
- صفحه دیجیتال
در مولتیمتر کمیت الکتریکی مورد نظر برای اندازهگیری و نیز حدود آن را میتوان بوسیله یک سلکتور قابل چرخش انتخاب کرد. کمیتهای الکتریکی مورد اندازه گیری در مولتی متر با V برای اختلاف پتانسیل، A برای شدت جریان، Ω برای مقاومت الکتریکی، AC برای جریان متناوب و DC برای جریان مستقیم نشان داده شده است.
نحوه تست پیوستگی یا تست اتصال در مولتی متر
یکی از مفیدترین و پرکاربردترین تست ها در تعمیرات الکتریکی تست اتصال یا پیوستگی است. برای اطمینان از اینکه دو وسیله اتصال الکتریکی دارند یا خیر از تست اتصال استفاده می شود. اگر اتصال پیوسته وجود داشته باشد، جریان الکتریکی می تواند آزادانه از یک سمت به سمت دیگری حرکت کند. اگر اتصال وجود نداشته باشد، یعنی در مدار قطعی وجود دارد.
مرحله ۱
قبل از شروع تست، مطمئن شوید که جریان دستگاه قطع باشد و از مدار یا دستگاهی که قصد تست آن را دارید، جریانی عبور نکند. به همین دلیل دستگاه را خاموش و آن را از پریز جدا کنید و باتریهای آن را بردارید.
- پروب سیاه را به پورت COM مولتی متر وصل کنید.
- پروب قرمز را به پروب VΩmA وصل کنید.
مرحله ۲
دستگاه مولتی متر را روشن کنید و سلکتور را روی حالت اتصال یا پیوستگی ( که با آیکون موج صوتی نشان داده می شود) تنظیم کنید. البته همه مولتی مترها حالت پیوستگی را ندارند. اگر مولتی متر شما هم این حالت را ندارد می توانید آموزش را از مرحله ۵ ادامه دهید.
مرحله ۳
پیوستگی یا اتصال در مولتی مترها به این صورت تست می شود که مقدار جریان کوچکی از طریق یک پروب ارسال می شود و دریافت این جریان توسط پروب دیگر بررسی می گردد.
اگر پروب ها به یکدیگر متصل شدند (چه با اتصال مستقیم چه بواسطه ارتباط با یک مدار) و صفحه نمایش مقدار صفر (یا نزدیک به صفر) را نشان داد، مولتی متر بوق می زند (صدای بیپ شنیده می شود) که این نشان دهنده اتصال یا پیوستگی در مدار است.
اگر جریان در مدار مورد نظر تشخیص داده نشود، به این معنی است که اتصال وجود ندارد. در نتیجه صفحه نمایش ۱ یا OL (حلقه باز یا open loop) را نمایش خواهد داد.
مرحله ۴
برای تکمیل تست اتصال، یک پروب را به انتهای هر مدار یا دستگاهی که در حال تست آن هستید، متصل کنید. مانند قبل، اگر جریان در مدار شما متصل باشد، صفحه نمایش مقدار صفر (یا نزدیک به صفر) را نشان می دهد، و مولتی متر بوق می زند.
اگر صفحه نمایش ۱ یا OL (حلقه باز) را نشان دهد، هیچ اتصال یا پیوستگی وجود ندارد. بعبارتی دیگر هیچ راهی مقاومت چیست؟و انواع آن چگونه است برای عبور جریان الکتریکی از یک پروب به پروب دیگر وجود ندارد و مدار در یک قسمت قطع است.
در نظر داشته باشید که اتصال وابسته به مسیر نیست، به این معنی که مهم نیست که کدام پروب به کدام قسمت از مدار وصل شود. شما می توانید پروب ها را جابجا کنید. اما استثنائاتی هم وجود دارد – مثلا اگر در مدار دیود وجود داشته باشد. دیود مانند شیر یک طرفه برای برق است، چرا که مقاومت چیست؟و انواع آن چگونه است اتصال را فقط در یک جهت نشان می دهد.
مرحله ۵
اگر مولتی متر شما حالت اتصال یا پیوستگی را نداشته باشد، باز هم می توانید تست اتصال را انجام دهید.
سلکتور را به پایین ترین حد در حالت مقاومت بچرخانید. مقاومت با اهم اندازه گیری می شود و با نماد Ω نشان داده می شود.
مرحله ۶
در این حالت، مولتی متر جریان کوچکی را از طریق یک پروب ارسال می کند و جریانی که توسط پروب دیگری دریافت می شود را اندازه گیری می کند (اگر جریانی باشد).
اگر پروب ها به یکدیگر متصل شدند (چه با اتصال مستقیم چه از طریق ارتباط با یک مدار اتصال) و صفحه نمایش مقدار صفر (یا نزدیک به صفر که در اینجا ۰٫۸ است) را نشان داد، اتصال یا پیوستگی در مدار برقرار است. مقاومت بسیار کم راه دیگری است که می گوید اتصال برقرار است.
اگر هیچ جریانی شناسایی نشود، به این معنی است که هیچ اتصالی هم وجود ندارد. در این حالت صفحه نمایش عدد ۱ یا OL (حلقه باز یا Open Loop) را نشان خواهد داد.
مرحله ۷
همانند قبل، برای تکمیل تست اتصال، یک پروب را به انتهای مدار یا دستگاه مورد نظرتان متصل کنید.
همانطور که قبلا گفته شد، اتصال وابسته به مسیر نیست، به این معنی که مهم نیست که کدام پروب به کدام قسمت در مدار متصل شود. اگر جریان در مدار برقرار باشد، مقدار صفر (یا نزدیک صفر) در صفحه نمایش نمایان خواهد شد.
و اگر صفحه نمایش ۱ یا OL (حلقه باز) را نشان دهد، به این معنی است که جریان در مدار وجود ندارد. یعنی مسیری که جریان الکتریکی را از یک پروب به پروب دیگر عبور میدهد قطع است.
تست ولتاژ
مرحله ۱
مرحله ۲
مولتی متر خود را روشن کنید و سلکتور را به حالت ولتاژ DC (با V نشان داده شده و نماد آن یک خط مستقیم یا ⎓ است) تنظیم کنید.
تقریبا تمام دستگاه های الکترونیکی مصرفی بر روی ولتاژ DC یا جریان مستقیم کار می کنند. ولتاژ AC یا جریان متناوب -که از طریق خطوط برق به خانه شما منتقل می شود- بسیار خطرناک است و فراتر از محدوده این راهنما است.
اکثر مولتی متر ها قابلیت شناسایی رنج خودکار را ندارند، بنابراین جهت اندازه گیری و انجام تست، شما باید محدوده درستی را برای ولتاژ مورد نظر تنظیم کنید.
یادتان باشد اگر مطمئن نیستید، همیشه با بالاترین تنظیم شروع کنید. برای مثال، اگر شما انتظار اندازه گیری ولتاژ بیش از ۲ ولت و کمتر از ۲۰ ولت داشته باشید، از تنظیم ۲۰ ولت استفاده کنید.
مرحله ۳
پروب قرمز را روی ترمینال مثبت و پروب سیاه را روی ترمینال منفی قرار دهید.
اگر رنج انتخابی شما خیلی بالا باشد، ممکن است به جواب دقیقی نرسید. در اینجا مولتی متر ۹ ولت را می خواند. این نتیجه خوبی است، اما با چرخاندن سلکتور به سمت رنج پایین تر می توانیم جواب دقیق تری داشته باشیم.
اگر رنج تنظیمی خیلی پایین باشد ، مولتی متر به آسانی ۱ یا OL را می خواند، که نشان دهنده ولتاژ بیش از حد یا خارج از محدوده است. در این حالت مولتی متر صدمه ای نمی بیند، اما باید سلکتور را در محدوده بالاتری تنظیم کرد.
مرحله ۴
با تنظیم صحیح رنج سلکتور ، ولتاژ ۹٫۴۲ نمایش داده شد. معکوس کردن پروب ها صدمه ای به مولتی متر وارد مقاومت چیست؟و انواع آن چگونه است نمی کند ، فقط مقدار را در صفحه نمایش بصورت منفی نشان می دهد.
تست مقاومت
مرحله ۱
قبل از شروع، مطمئن شوید که جریان دستگاه قطع باشد و از مدار یا از دستگاهی که قصد تست آن را دارید، جریانی عبور نکند. به همین دلیل دستگاه را خاموش کنید، آن را از پریز جدا کنید و باتریهای آن را بردارید.
- پروب سیاه را به پورت COM مولتی متر وصل کنید.
- پروب قرمز را به پورت VΩmA وصل کنید.
مرحله ۲
مولتی متر را روشن کنید و سلکتور را روی حالت مقاومت تنظیم کنید. مقاومت با واحد اهم اندازه گیری می شود و با نماد Ω نشان داده می شود.
اکثر مولتی متر ها دارای اندازه گیری رنج خودکار نیستند، به این معنی که شما باید محدوده صحیح مقاومتی را که می خواهید اندازه گیری کنید تعیین نمایید. اگر مطمئن نیستید از چه مقاومتی استفاده کنید، از بالاترین حد آن شروع کنید.
مرحله ۳
یک پروب را در انتهای مدار یا دستگاهی که قصد تست ان را دارید، قرار دهید. مهم نیست پروبها به کجای مدار متصل باشند چرا که مقاومت مسیر مشخصی ندارد.
اگر ولتاژی که مولتی متر خواند به صفر نزدیک باشد، رنج اندازه گیری بسیار بالا تنظیم شده است. سلکتور را یک درجه پایین تر بچرخانید.
اگر کمترین حد مقاومت را در نظر بگیرید، مولتی متر به سادگی ۱ یا OL را می خواند، که در این حالت نشان می دهد که مقاومت بیش از حد یا خارج از محدوده است. در این مورد باید سلکتور را به یک محدوده بالاتر تنظیم کنیم.
اتفاق دیگری که ممکن است بیافتد اینست که مدار یا دستگاه اتصالی برقرار نباشد که در اینصورت مقاومت بینهایت خواهد بود.
مداری که اتصال یا پیوستگی دارد، در تست مقاومت همیشه ۱ یا OL را نشان می دهد.
در مرحله آخر
با تنظیم مولتی متر به یک محدوده صحیح، توانستیم مقاومت ۱٫۰۴کیلو اهم را دریافت کنیم.
دیدگاه شما