ریسک‌های سیستماتیک در سرمایه‌گذاری


جرایم موتورسیکلت سواران فاقد بیمه نامه بخشوده می‌شود

در کشور ما بیش از دوازده میلیون موتورسیکلت وجود دارد، اما تنها دو میلیون از این آمار از مزیت بیمه شخص ثالث بهره می‌برند.
دکتر احسان خاندوزی که در بخش خبری رسانه ملی سخن می‌گفت با اعلام این مطلب افزود: از ۱۵ آبان تا ۱۳ آذر تمامی جرایم بیمه نامه‌های شخص ثالث در سال‌های گذشته به صورت کامل بخشوده خواهد شد.

وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به اهمیت خدمات بیمه شخص ثالث، تصریح کرد: این میزان از بخشودگی جرایم قطعا بار مالی بسیاری را برای دولت و صنعت بیمه به دنبال دارد، اما به دلیل اهمیت موضوع به پیشنهاد رئیس کل بیمه مرکزی این بخشودگی در نظر گرفته شده است.

وی فاصله زمانی تاسیس شرکت سهامی بیمه ایران و روز ملی صنعت بیمه را زمان ریسک‌های سیستماتیک در سرمایه‌گذاری بهره مندی دارندگان موتورسیکلت و ماشین آلات کشاورزی از این بخشودگی جرایم عنوان کرد و اظهار داشت: درک شرایط معیشتی آحاد جامعه و توسعه فرهنگ بیمه‌ای از انگیزه‌های بخشش جرایم موتورسیکلت سواران فاقد بیمه به شمار می‌آید.

شایان ذکر است که بیمه شخص ثالث تنها بیمه نامه اجباری در کشور است که در صورت استنکاف دارنده وسیله نقلیه موتوری از تهیه آن مشمول جریمه خواهد شد.

جرایم موتورسیکلت سواران فاقد بیمه نامه بخشوده می‌شود

در کشور ما بیش از دوازده میلیون موتورسیکلت وجود دارد، اما تنها دو میلیون از این آمار از مزیت بیمه شخص ثالث بهره می‌برند.
دکتر احسان خاندوزی که در بخش خبری رسانه ملی سخن می‌گفت با اعلام این مطلب افزود: از ۱۵ آبان تا ۱۳ آذر تمامی جرایم بیمه نامه‌های شخص ثالث در سال‌های گذشته به صورت کامل بخشوده خواهد شد.

وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به اهمیت خدمات بیمه شخص ثالث، تصریح کرد: این میزان از بخشودگی جرایم قطعا بار مالی بسیاری را برای دولت و صنعت بیمه به دنبال دارد، اما به دلیل اهمیت موضوع به پیشنهاد رئیس کل بیمه مرکزی این بخشودگی در نظر گرفته شده است.

وی فاصله زمانی تاسیس شرکت سهامی بیمه ایران و روز ملی صنعت بیمه را زمان بهره مندی دارندگان موتورسیکلت و ماشین آلات کشاورزی از این بخشودگی جرایم عنوان کرد و اظهار داشت: درک شرایط معیشتی آحاد جامعه و توسعه فرهنگ بیمه‌ای از انگیزه‌های بخشش جرایم موتورسیکلت سواران فاقد بیمه به شمار می‌آید.

شایان ذکر است که بیمه شخص ثالث تنها بیمه نامه اجباری در کشور است که در صورت استنکاف دارنده وسیله نقلیه موتوری از تهیه آن مشمول جریمه خواهد شد.

گفتنی است موضوع بخشودگی جرایم بیمه شخص ثالث در بازه‌های زمانی محتلف به پیشنهاد رئیس کل بیمه مرکزی و موافقت وزیر امور اقتصادی و دارایی و رییس مجمع عمومی صندوق تامین خسارت‌های بدنی اجرا می‌شود و بر اساس آن کلیه جرایم موتور سیکلت‌ها و ماشین آلات کشاورزی فاقد بیمه نامه شخص ثالث با شرط نداشتن بیمه نامه و تهیه بیمه نامه با مدت اعتبار یک ساله، مورد بخشودگی قرار می‌گیرد.

بورس در برزخ انتظار/فاصله زیاد تا روند تعادلی باقی است

بورس در برزخ انتظار/فاصله زیاد تا روند تعادلی باقی است

اصلاح بی‌پایان نماگرهای بورسی ورود به عصر جدیدی را آغاز کرده است. پس از افت پی‌درپی قیمت سهام به‌نظر می‌رسید ‌با فرارسیدن نیم‌سال دوم، کارنامه عقبگرد قیمت سهام بسته شود اما تداوم حرکت بازارسهام بر مدار نزولی نشان می‌دهد ابرمشکلات بازارمذکور بزرگ‌تر از آن است که رخدادهای کوچک و حاشیه‌ای بتوانند مسیر قیمت سهام را تغییر دهند.

رفتار بازیگران این بازار نیز موید یک نکته مهم است، سرمایه‌گذاران در مورد عدم‌کسب بازدهی متناسب با انتظارات تورمی از بازار سهام متقاعد شده‌اند. خروج بیش از یک‌هزار و ۱۸۸میلیارد تومان پول حقیقی از ابتدای آبان‌ماه تا پایان هفته قبل بر این نکته تاکید می‌کند، درحالی‌که بورس تهران توانسته بود در فروردین‌ماه رقبای خود را کنار بزند و مقتدرانه در صدرجدول بازدهی بازارهای دارایی بایستد، هم‌اکنون وجه دیگری از خود را به سهامداران خسته نشان داده‌است. بررسی‌های خبرنگار نشان می‌دهد در کورس هفت‌ماهه سه بازار سهام، دلار و سکه، بورس‌بازان نه‌تنها به بازدهی مثبت نرسیدند حتی طی مدت یادشده با بازدهی منفی۵/ ۳‌درصدی مواجه شده‌اند.

طبق برآوردهای انجام‌شده نقشه‌های سرمایه‌گذاران بورسی نقش برآب شده اما اوضاع در دو بازار موازی جور دیگری رقم خورده است. دلار آزاد در یک‌ماه (مهرماه) درحالی‌ قله‌نوردی ۴‌درصدی را در کارنامه خود به‌ثبت رسانده که از ابتدای سال ‌تا پایان ‌ماه هفتم این اسکناس در بازار آزاد با حدود ۲۵‌درصد رشد در پلکان نخست بازدهی بازارها ایستاده است. فکرش را بکنید؛ فوج‌فوج سرمایه‌گذار بورسی راهی درهای خروج از تالارشیشه‌ای هستند اما هواداران بازارهای دیگر با خیالی نسبتا آسوده مشغول کسب‌وکارند. معامله‌گران بازار طلایی نیز روزهای خوبی را در مدت یادشده پشت‌سر گذاشته‌اند. عبور این فلز گرانبها از رشد ۲۲درصدی طی فروردین تا مهرماه حاکی از آن است که فعالان بازار سهام چگونه از غافله تورم جامانده‌اند.

فاصله زیاد تا روند تعادلی

در پی سه افت سنگین شاخص‌کل در هفته قبل مجددا نگرانی‌ها از تداوم وضعیت مزبور و سقوط بیشتر این نماگر بالا گرفته‌است. حالا باید دید بازیگران بورسی فارغ از گزینه خروج چه استراتژی برای عبور ازاین وضعیت بحرانی در چنته معاملاتی خود دارند. آنطور که شواهد نشان می‌دهد رخداد جذابی برای جلب‌توجه سرمایه‌گذاران وجود ندارد. برهمین اساس گفت‌وگو با خبرنگار با کارشناسان بازارسرمایه از حداقل خویشتن‌داری اهالی بازارخبر می‌دهد.

در همین رابطه حسن رضایی‌پور، کارشناس بازار سرمایه اظهارکرد: شاخص‌کل بورس از نخستین روز معاملاتی آبان‌ماه روند نزولی به خود گرفته و ابرکانال ۳/ ۱میلیون واحدی را از دست داد. افت پیایی نماگر اصلی بازار سهام سبب شد تا بار دیگر اذهان عمومی درخصوص وضعیت رکودی بازار سهام و دلایل افت این ریزش حساس شوند. این‌طور که به‌نظر می‌رسد بازار یادشده در حال‌حاضر اگرچه تحت‌تاثیر عواملی نظیر رکود جهانی بازارهای کالایی، افزایش ریسک‌های سیستماتیک و بن‌بست در رفت‌وآمدهای برجام رنج می‌برد، اما تجربه نشان‌داده این وضعیت نمی‌تواند پایدار باشد. در هفته‌های گذشته معامله‌گران به دلیل افزایش ریسک‌های سیستماتیک نتوانستند عایدی از بازار داشته باشند. با توجه به اینکه اتفاق مهمی که بتواند سرمایه‌گذاران را مجاب به رویاپردازی در بورس کند رخ نداده است، به‌نظر می‌رسد شاهد تداوم رو به افول قیمت سهام باشیم.

در تابستان تا حدودی وضعیت مذکور غیرقابل پیش‌بینی بود اما برخی محرک‌های منفی بر شیب کاهشی قیمت‌ها در بازارسهام افزود. این موضوع حتی می‌تواند ریزش بیشتر را رقم بزند. به گفته این کارشناس، درصورتی‌که عمق دادوستدهای روزانه با افزایش روبه‌رو شود، می‌توان منتظر بازگشت تدریجی بازار به مدار تعادلی بود، اما این مهم در کوتاه‌مدت محقق نخواهد شد. او در همین رابطه به نقش سیاستگذار اشاره و اظهار کرد: متولیان بورسی با استفاده از ابزارهای مالی و کمترین هزینه می‌توانند تا حدودی روند منفی فعلی را کنترل کنند. برخی راهکارها از جمله فروش اوراق‌تبعی به بهبود نسبی روند کنونی می‌انجامد، اما از سوی دیگر برخیص متغیرهای اثرگذار بیرونی بر سرعت تنزل ورود پول به تالارشیشه‌ای افزوده است.

رضایی‌پور خاطرنشان کرد: منابع محدود دولت از کسری‌بودجه حکایت می‌کند. این موضوع تا حدود زیادی منجر به ناامیدی سرمایه‌گذاران از بازار سهام می‌شود. برخی وعده‌های حمایتی از سوی دولت به دلیل محدودیت منابع دولتی با تردید مواجه است.

سرمایه‌گذار با رصد این جریانات به این نتیجه رسیده است که در کوتاه‌مدت نمی‌تواند از بازار سهام کسب بازدهی کند، ضمن اینکه حواشی ایجادشده در هفته گذشته پیرامون عدم‌ورود دو خودرو در بورس‌کالا نیز بر افزایش ریسک‌های این بازار می‌افزاید. شرایط غیرطبیعی بازارسهام نشان می‌دهد بورس برای بازگشت به ریل تعادلی فاصله بسیاری دارد. عرضه خودرو در بورس‌کالا دست دلالان را از بازار کوتاه می‌کند و منجر به افزایش سود تولیدکننده نیز خواهد شد. با این‌حال پذیرش محصولات ۲۰۷ و تارا شرکت ایران‌خودرو برای عرضه در بورس‌کالا با مقاومت مواجه شد؛ به‌طوری که همین عامل نیز نقش مهمی در افزایش بی‌اعتمادی‌ها ایفا می‌کند.

تداوم نوسان‌ها

«تا زمانی‌که سایه ابهامات چندوجهی بر سر بازارسهام وجود دارد، از سرمایه‌گذار نمی‌توان انتظار داشت پول خود را وارد بازار سهام کند.» مهدی دلبری، کارشناس بازارسرمایه ضمن بیان این مطلب اذعان کرد: روند منفی که بازار سهام در پیش گرفته از نزول بیشتر قیمت‌ها در این بازار خبر می‌دهد. همه عوامل داخلی و خارجی دست به‌دست هم داده‌اند تا سرمایه‌گذار رغبتی برای ورود به بورس نداشته باشد. تشدید ریسک‌های سیستماتیک در سرمایه‌گذاری ابهامات در بخش‌های اقتصادی و سیاسی به‌ویژه مباحث مرتبط با آزادسازی قیمت‌ها، روند ناامیدکننده مذاکرات احیای برجام و بی‌ثباتی قوانین به‌شدت بر استراتژی معامله‌گران اثرگذار است. با عنایت به این موارد احتمال نزول‌های بیشتر وجود دارد. در همین رابطه می‌توان گفت در روزهای آتی بازارسهام همچنان با افت و خیز منفی همراه خواهد بود.

گرچه ممکن است در برخی روزها شاهد سبزپوشی تابلوهای معاملاتی نیز باشیم اما از این روند موقتی نمی‌توان به‌عنوان یک مسیر باثبات یاد کرد. درحالی‌که کارشناسان بازارسرمایه چشم‌انداز روشنی از معاملات آتی بورس در روزهای پیش‌رو ترسیم نمی‌کنند، برخی عوامل نیز به تهدیدهای بیشتر بازار دامن می‌زنند.

در گفت‌وگو با کارشناسان بازارسرمایه مشخص شد برخی ابهامات حول محور کاهش قدرت خرید مردم و افزایش هزینه دستمزد در سال‌آینده ‌نگرانی‌هایی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. نگرانی‌های نام‌برده بر احتیاط معامله‌گران خواهد افزود. افزون بر آن نباید از نوسان‌های رخ‌داده در نرخ بهره به‌عنوان متغیری مهم برای تعیین مسیر بازار سرمایه به‌راحتی عبور کرد. افزایش رکود فراگیر در بخش معاملات سهام گرچه به منزله ارزنده نبودن قیمت سهام در تالارشیشه‌ای نیست، اما روند مذکور موجب‌شده تا میزان تقاضای موثر سهام با اما و اگرهای فراوانی مواجه شود.

آینده بازارها پس از رکوردشکنی قیمت دلار چیست؟

به گزارش تجارت‌نیوز، رکوردشکنی قیمت دلار در بازار ارز باعث شده تا فعالان بازارهای داخلی به فکر کوچ دادن سرمایه خود در بازارهای موازی باشند. در این گفتگوی اینستاگرامی این دو کارشناس به این سوال جواب می‌دهند که آینده بازارها چه می‌شود.

ابن میزگرد، امروز ساعت ۲۰.۳۰ دقیقه آغاز شده و همچنان ادامه دارد. علاقمندان برای مشاهده این گفتگوی اینستاگرامی، می‌توانند به آدرس www.instagram.com/tejaratnews مراجعه کنند.

همچنین برای حضور در این میزگرد می‌توانید سوالات مد نظر خود درباره هر کدام از بازارهای مالی را، در قالب کامنت در انتهای این خبر اضافه کنید.

مخاطبان می‌توانند در زمان اعلام شده به صفحه رسمی تجارت‌نیوز در پلتفرم اینستاگرام مراجعه کرده و این میزگرد آنلاین را با حضور مهشید داداش‌زاده، تحلیلگر بازارهای مالی و همچنین شهیر محمدنیا، تحلیلگر و فعال بازارهای داخلی و جهانی و با اجرای سهند اینانلو، روزنامه‌نگار و دبیر تحریریه تجارت‌نیوز تماشا کنند.

لایو پیش بینی بازارها

سایه رکود بر اقتصادهای جهان

شهیر محمدنیا کارشناس بازارهای مالی در این میزگرد گفت: ما در حال مواجهه با یک ابرتورم هستیم. وی افزود: باید رشد دلار و تحرک بازارهای مالی را از چند بعد بررسی کنیم که یک بعد آن جهانی است. 60 تا 70 درصد بازار کامودیتی محور و صادرات محور است. از زمانی که پاندمی کرونا شروع شد و نگرانی درباره تبعات این بیماری سیاست‌هایی اتخاذ شد که البته نتایج خوبی داشت اما چالش‌هایی که با آنها مواجهیم چالش‌های بسیار مهمی است. ابرچالش‌های اقتصاد آمریکا و سیاست های انقباضی و جنگ اوکراین سبب ایجاد بحران شده بود.

همچنین به دلیل اینکه روسیه هم تولیدکننده بزرگ انواع کامودیتی هاست در جریان جنگ با اوکراین به بازار کامودیتی‌ها فشار وارد کرد. طی این مدت تورم جهان بی سابقه بوده است. تورم 9 درصدی را در آمریکا دیدیم که در 40 سال اخیر بی سابقه بوده است. در اروپا هم همین طور بوده است.

محمدنیا در ادامه افزود: تمام اقتصاددانان متفق‌القول تاکید بر وقوع حتمی رکود دارند. در زمان رکود نکته قابل توجه مواجه شدن با کامودیتی‌هاست. حال این رکود جهانی چه تاثیری بر اقتصاد ما خواهد داشت؟ در زمان رخ دادن پاندمی کرونا تمام بانک های مرکزی سیاست‌های شدید انقباضی پیش گرفتند و نرخ بهره به صفر رسید. این باعث بسط داده شدن پول در جامعه شده است. تا به امروز که خبر مهم شاخص قیمت مصرف کننده اعلام شد. حال طبق امار اعلام شده تورم پایین تر از انتظار بود. این اتفاق باعث کاهش سیاست های انقباضی می‌شود و کاهش گستردگی رکود را میتوان پیش‌بینی کرد..

بخت بورس باز نشد

این کارشناس بازارهای مالی درباره اثر ریسک‌های سیستماتیک در سرمایه‌گذاری رشد دلار بر بازار سرمایه عنوان کرد: علی‌رغم رشد شاخص در روزهای گذشته من معتقدم بخت بازار سهام باز نشده است. اصلی ترین عامل موثر بر نرخ ارز و به تبع آن بورس تهران ریسک سیستماتیک برجام است. در حال حاضر هر دو طرف از برجام ناامید شده اند

محمدنیا افزود: با وارد شدن ایران به صورت غیر مستقیم به جنگ اوکراین طرفین خارجی متحدتر شده‌اند و همچنین در داخل نیز اراده ای بر احیای برجام نیست. آن طور که گفته می‌شود احیای برجام دیگر اولویت آمریکا نیست. از سمت دیگر به دلیل اینکه ما به صورت غیرمستقیم وارد جنگ اوکراین شدیم از تمایل اتحادیه اروپا هم برای احیای برجام کاسته شده است. در داخل هم کششی برای احیای برجام نیست. این در حالی است که احیای برجام به معنای رفع تحریم‎ها و تسهیل صادرات نفت است.

وی بیان کرد: در دولت قبل فرصت سوزی صورت گرفت و زمانی که در شرایط پاندمی و افت اقتصاد کشور های جهان، دنیا به نفت ما نیاز داشت متاسفانه برجام احیا نشد و فرصت تولید روزانه 3.6 میلیون بشکه از بین رفت و ما روزی 4.5 میلیارد دلار ضرر کردیم.

تجربه سال 99 تکرار می‌شود؟

این کارشناس بازارهای مالی بیان کرد: برخی کارشناسان عقیده دارند امسال نیز همانند سال 99 شرایط تورمی و رشد نرخ ارز بر بازار سرمایه حاکم است و شاید رشد نجومی سال 99 تکرار شود. اما امسال بسیار با سال 99 متفاوت است چرا که در دو سال پیش اعتماد عمومی به بازار سرمایه وجود داشت. اما دولت وقت با تامین مالی کردن از جیب مردم به طور کامل اعتماد عمومی را از بین برد.

وی با اشاره به اصلاحات اقتصادی دولت سیزدهم گفت: بحث زمان بسیار مهم است. زمانی که برای اتخاذ این سیاست‌های اصلاحی انتخاب شد اصلا مناسب نبود. بهتر بود برجام احیا و اقتصاد اندکی تقویت می‌شد بعد ولت به سراغ اصلاحات اساسی در اقتصاد می‌رفت.

این کارشناس بازارهای مالی در ادامه با اشاره به هزینه‌های دولت عنوان کرد: دولت نه تنها اکنون با کسری بودجه دست کم 200 هزار میلیارد تومانی روبروست که حالا افزایش حقوق اجباری را هم در برنامه قرار داده که به معنای افزایش کسری بودجه مضاعف است. وی افزود: افزایش قیمت دلار تا این میزان که طی روزهای اخیر صورت گرفت یک فرصت آربیتراژی بود که به خودی خود فسادزاست. اگرچه ارز آزاد اثر خود را روی شرکت ها می‌گذارد ولی اثر بزرگتر از سمت دلار نیمایی است که با سرعت خیلی کمتری نسبت به دلار آزاد حرکت می کند و به نظر می رسد دولت بر کنترل قیمت دلار نیمایی با وجود معایب و زیان آن اصرار دارد.

بی‌نیازی بورس از حمایت‌های ساختگی

محمدنیا بیان کرد: اولین بازدید آقای رئیسی از سازمان بورس بود و بازار سرمایه در وعده ها و جلسات همیشه جزو اولویت‌های اقای رئیسی بود اما در عمل اتفاقی رخ نداد. وی افزود: در مورد عملکرد سازمان بورس پرسش اصلی این است که چرا سازمان وظایف رگولاتوری خود را به چنین شکلی انجام می‌دهد؛ به محض اینکه بازار سرمایه ریزش سنگینی را تجربه می‌کند، جلسات فوری شکل می‌گیرد و به صورت موقت از بازار حمایت می‌شود. بازار سرمایه اگر به استاندارد های خود برسد نیاز به حمایت از هیچ سازمان و دولتی ندارد.

لزوم حرکت به سمت استانداردها

این کارشناس بازارهای مالی بیان کرد: سوال اصلی که درباره سازمان بورس مطرح می‌شود این است که چرا به سمت استاندارد ها حرکت نمی‌کنیم؟ محمدنیا عنوان کرد: برای مثال ما اکنون امکان معاملات shortsell (استقراضی) که می‌تواند عامل مهمی برای افزایش شناوری سهام شود را نداریم. وی افزود: بحث دوم internal information یا به بیان دیگر رانت اطلاعاتی است. چرا رئیس سازمان در مورد قیمت ETFها اظهار نظر می‌کند؟ در مورد اطلاعات داخلی شرکت ها باید استانداردها رعایت شود. چرا که یکی از عوامل از بین رفتن اعتماد همین توزیع رانت بین برخی افراد است که اهالی بازار سرمایه را از بازار ناامید می‌کند.

تداوم روند صعودی ارز

او در ادامه با اشاره به بازار ارز عنوان کرد: روند نرخ ارز قطعا صعودی خواهد بود و اقدامات بانک مرکزی و دولت در جهت کنترل این نرخ صرفا مقطعی خواهد بود. چرا که اصلا نمی‌توانند به سرکوب نرخ ارز بپردازند. محمدنیا عنوان کرد: چه زمانی می‌توانند نرخ ارز را سرکوب کنند؟ زمانی که به منابع ارزی دسترسی داشته باشند که این امکان در حاضر وجود ندارد!

حرکت مسکن پشت سر دلار و جا ماندن بورس

محمدنیا در ادامه به بازار مسکن اشاره کرد و گفت: بازار مسکن نیز به موازات دلار حرکت می‌کند و طبیعی است که با افزایش قیمت دلار، نرخ مسکن نیز خودش را با قیمت‌های جدید وفق خواهد داد؛ اما نکته مهم این است که مسکن در حال حاضر با دلار 34 تومانی معامله می‌شود در حالی که بازار سرمایه با نرخ بسیار پایین‌تری نسبت به دلار ارزش‌گذاری شده است. وی در ادامه تاکید کرد: به طور کلی آینده‌ بازار سرمایه تا پایان سال جاری به دلیل شرایط تورمی حاکم بر اقتصاد حتی در شرایط بدبینانه نوسانی خواهد بود و در حالت خوش‌بینانه رشد را تجربه خواهد کرد.

وضعیت سهام کامودیتی‌محور تا پایان سال

این کارشناس بازارهای مالی همچنین با بیان اینکه امروزه دیگر شاهد دوران رکودهای طولانی‌مدت چهار ساله یا بیشتر در جهان نخواهیم بود عنوان کرد: سیاست‌ها به شدت سنجیده است؛ مخصوصا فدرال رزرو که تا حد زیادی رکود را کنترل کرده است. به همین دلیل انتظار رشد از کامودیتی‌ها می‌رود و من معتقدم به طور مثال مس در ریسک‌های سیستماتیک در سرمایه‌گذاری پنج سال آینده سورپرایز کامودیتی‌هاست. محمدنیا گفت: اما در مورد بازار داخلی در شرایط فعلی طبق تحلیل‎های اقتصاد کلان و آینده کوتاه‌مدت قیمت نفت با توجه به کاهش تولید به میزان 2 میلیون بشکه در روز توسط اعضای اوپک پلاس به رهبری روسیه و عربستان، قیمت نفت با افزایش مواجه خواهد شد و از این رو می‌توان انتظار رشد از سهام شرکت های پالایشی را داشت.

روند سهم‌های ریالی

محمدنیا در ادامه افزود: از طرفی دیگر خرید سهام شرکت‌های نیروگاهی را توصیه نمی‌کنم چرا که درگیر نرخ‌گذاری دستوری هستند و وضعیت مشخصی ندارند. در مورد صنایع دیگر، شرکت‌های دارویی که به تولید داروهای خاص می‌پردازند احتمالا با رشد خوبی همراه خواهند شد. وی افزود: شرکت‌های غذایی مخصوصا آن بخش از این صنعت که محصول آن‌ها کالای پست به حساب می‌آید شانس رشد بالایی دارند.

این کارشناس بازارهای مالی بیان کرد: همچنین در شرایطی که سازمان بورس و وزارت اقتصاد تصمیم به حمایت از بازار می‌گیرند، شاخص‌سازها که نمادهای پربیننده‌تری هستند با تابلوی معاملاتی سبز همراه می‎شوند. بنابر این توصیه من تنوع‌بخشی به پرتفو است.

کف 1.1 میلیون واحدی شاخص کل تا پایان سال

وی تصریح کرد: به طور کلی به نظر من تا پایان سال شاخص کل اعداد زیر یک میلیون و 100 هزار واحد را نخواهد دید که البته تحقق آن، مشروط به شرایط معمولی و عادی خواهد بود. محمدنیا بیان کرد: در شرایط استثنائی به طور مثال جنگ یا تهدیدهای نظامی قطعا اوضاع متفاوتی رقم خواهد خورد.

گفتنی است این میزگرد به دلیل اختلال در دسترسی به اینترنت، در نهایت بدون حضور مهشید داداش‌زاده دیگر کارشناس دعوت‌شده به لایو، برگزار شد.

تصویر جوان معترض و پلاکاردش درباره دلار ۳۵ هزار تومانی در میدان ولیعصر | مقصر رشد شدید ارز کیست؟

کاربران فضای مجازی با انتشار عکسی از یک جوان نوشتند: یک جوان در میدان ولی عصر با در دست گرفتن پلاکاردی به افزایش قیمت دلار اعتراض کرده است.

میدان ولیعصر

به گزارش همشهری آنلاین، کاربران فضای مجازی با انتشار این عکس نوشتند یک جوان در میدان ولیعصر یک پلاکارد نوشته است: «دلار ۳۵۰۰۰۰ ریال . کسی صدای من رو می‌شنوه؟ مرده و زنده‌ من برای کسی فرق می‌کنه؟! از طرف جوان ایرانی»

تصویر جوان معترض و پلاکاردش درباره دلار ۳۵ هزار تومانی در میدان ولیعصر | مقصر رشد شدید ارز کیست؟

اما واقعا مقصر رشد شدید قیمت دلار در روزهای اخیر کیست و آیا مستقیم به شخص رئیس جمهور و مدیریت او برمی‌گردد؟

روزنامه همشهری در این زمینه نوشت: آمارها نشان می‌دهد قیمت ارز از دهم شهریور که از مرز ۳۰هزار تومان عبور کرد، تاکنون بیش از ۲۰درصد رشد داشته است؛ با این حال شتاب رشد قیمت ارز در چند روز گذشته بیشتر شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد این رشد تحت‌تأثیر مجموعه‌ای از عوامل سیاسی و اقتصادی رخ داده است، اما نگاهی دقیق‌تر نشان می‌دهد شتاب رشد قیمت ارز، درست از زمان آشوب‌ها و اغتشاشات و کاهش احتمال احیای توافق هسته‌ای و افزایش تحریم‌های یکجانبه غرب علیه ایران، بیشتر شده است.

مطالعات و پژوهش‌های گسترده اقتصادی نشان می‌دهد قیمت ارز تحت‌تأثیر عوامل زیادی است؛ با این حال ۲عامل نقش کلیدی و پررنگی در نوسان‌های قیمت ارز دارند که نخستین عامل نوسان‌های شاخص قیمت مصرف‌کننده یا همان نرخ تورم و دومین عامل میزان تراز ارزی کشور است. به بیان دقیق‌تر، نرخ تورم به کاهش ارزش پول ملی یا نرخ برابری ارز ملی در برابر سایر ارزها منجر می‌شود و افزایش ناترازی ارزی نیز به کاهش سطح در دسترس منابع ارزی و در نتیجه کاهش ارزش پول ملی ختم می‌شود که عامه مردم آن را در قالب رشد قیمت دلار تعریف می‌کنند.

آمارها نشان می‌دهد قیمت هر دلار آمریکا دهم شهریور امسال برای نخستین‌بار از مرز ۳۰هزار تومان عبور کرد و قیمت آن تا ۴آبان به ۳۲هزارو۸۴۰تومان رسید، اما از این تاریخ به بعد سرعت رشد قیمت دلار افزایش یافت. این سرعت رشد در چند روز گذشته چند برابر شده؛ به‌طوری که قیمت هر دلار آمریکا در بازار آزاد از نهم آبان‌ماه هر روز به‌طور متوسط بین یک تا ۲درصد و حتی در برخی روزها تا ۳.۷درصد رشد کرده است.

عوامل اقتصادی: طبق آمارهای رسمی هم‌اکنون میزان منابع و مصارف ارزی کشور متعادل است و تراز ارزی نسبت به چند سال گذشته بهبود پیدا کرده است و دلیل آن هم بهتر شدن وضع صادرات نفتی و غیرنفتی بوده است؛ بنابر این می‌توان گفت از این منظر بازار ارز با فشاری نسبت به چند سال گذشته مواجه نیست، اما در مقابل حجم نقدینگی به ۵۴۰۱هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به ابتدای سال ۱۱.۸درصد رشد نشان می‌دهد. از این میزان ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان مربوط به سپرده‌های دیداری است که رشد ۵۹درصدی نشان می‌دهد. این رقم نشان می‌دهد به‌دلیل نرخ تورم ۴۲.۹درصدی، صاحبان نقدینگی برای حضور در بانک‌ها تمایلی ندارند و به‌دنبال بازارهای دیگری برای کسب بازده هستند. طبق آمار رسمی بانک مرکزی نسبت بخش پولی نقدینگی به کل حجم نقدینگی در تابستان امسال از مرز ۲۲درصد گذشته که عددی کم‌سابقه در تاریخ اقتصاد ایران به‌حساب می‌آید و این گمانه را تقویت می‌کند که پول‌های داغ برای سرازیر شدن به بازارها و تورم‌سازی خشاب‌گذاری شده‌اند.

از سوی دیگر، تکالیف بودجه‌ای دولت روزبه‌روز در حال افزایش است و این تکالیف بودجه‌ای میزان کسری بودجه را افزایش داده است؛ برای مثال به‌تازگی تصویب لایحه افزایش دستمزدها در مجلس به افزایش بار مالی دولت به میزان ۸۰هزار میلیارد تومان منجر شد. این موضوع میزان کسری بودجه دولت را به ۴۰درصد خواهد رساند. به‌طور طبیعی بین میزان کسری بودجه و نرخ تورم رابطه وجود دارد و افزایش کسری بودجه به‌معنای افزایش تورم است و چون هم‌اکنون چشم‌اندازهای تورمی ناشی از کسری بودجه عیان است، این موضوع اثر خود را روی ارزش پول ملی نمایان کرده است.

از میان دیگر عوامل اقتصادی که به افزایش تقاضا برای خرید دلار منجر شده می‌توان به کاهش ورودی ارزهای صادراتی ناشی از افزایش فاصله قیمت ارز نیمایی با بازار آزاد، کاهش ورودی ارز به اقتصاد بر اثر قطع اینترنت بعد از ناامن شدن و ایجاد آشوب در فضای کشور و تسویه‌حساب‌های بین‌المللی در پایان سال میلادی اشاره کرد که تقاضا را برای خرید ارز افزایش داده است.

مولفه‌های سیاسی و افزایش ریسک: صرف‌نظر از عوامل اقتصادی برخی مسائل سیاسی نیز هم‌اکنون بر قیمت ارز تائیر دارند؛ زیرا این عوامل موجبات افزایش ریسک سیستماتیک را در اقتصاد ایران فراهم کرده و به‌طور غیرمستقیم بر عوامل اقتصادی اثر گذاشته‌اند و می‌توانند به افزایش ناترازی ارزی و رشد تورم به‌عنوان ۲محرک اصلی رشد قیمت دلار منجر شوند.

سوابق ۲دوره جهش ارزی از سال۱۳۹۷ تاکنون نشان می‌دهد در هر دو دوره که کشور با خطر تحریم و افزایش تنش‌های سیاسی، در عرصه منطقه‌ای و جهانی مواجه بوده، قیمت دلار یکباره جهش داشته است. نخستین بار در اردیبهشت سال۱۳۹۷ وقتی دولت ترامپ، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، از برجام خارج شد قیمت هر دلار از ۴هزار تومان به ۲۰هزار تومان رسید. علت جهش نرخ ارز در آن مقطع تاریخی این بود که فعالان بازار ارز می‌دانستند با کاهش فروش نفت، جریان ورود ارز به کشور محدود خواهد شد. پس از آن در سال ۱۳۹۸با نزدیک شدن به زمان انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا وقتی فعالان بازار به اشتباه گمان می‌کردند دونالد ترامپ نامزد پیروز انتخابات است و این گمانه تقویت می‌شد که در دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ سطح تقابل ایران و آمریکا افزایش خواهد یافت، قیمت دلار تا محدوده ۳۲هزار تومان پیش‌روی کرد، اما بلافاصله بعد از پیروزی دمکرات‌ها قیمت ارز با افت قابل‌توجهی مواجه شد.

نگاهی به روند قیمت دلار از سال۱۳۹۷ تاکنون به‌خوبی حاکی از افزایش فروشندگان در مقاطع پیشرفت مذاکرات هسته‌ای و کاهش سطح تحریم‌ها و در سوی مقابل رشد قیمت دلار در دوره‌های توقف مذاکرات و افزایش سطح تحریم‌ها و ناامیدی به توافق است. در چنین شرایطی ظرف روزهای گذشته به بهانه اغتشاشات، پیام‌های ارسالی از دولت آمریکا مبنی بر اینکه برجام دیگر در دستور کار نیست و همچنین افزایش گمانه‌زنی‌ها در مورد احتمال تشدید تحریم‌ها علیه ایران، بازار ارز را متلاطم کرد.

به بیان دیگر هر چند کارشناسان همچنان با وجود همه موانع انجام توافق هسته‌ای را غیرممکن نمی‌دانند، اما نمی‌توان این واقعیت را نادیده گرفت که معامله‌گران ارز نسبت به توافق هسته‌ای ناامید شده‌اند؛ به‌ویژه آنکه در ۱۰روز گذشته خبرهای زیادی در مورد شدت یافتن تنش‌ها بین ایران و آمریکا و افزوده شدن نام برخی سوپرتانکرها و نفتکش‌های ایرانی به فهرست تحریم‌های وزارت خزانه‌داری ایالات متحده منتشر شده؛ موضوعی که احتمال کاهش ورودی دلارهای نفتی را به اقتصاد ایران بیشتر کرده است.

در چنین شرایطی انتشار این اخبار به‌طور مستقیم چشم‌اندازهای تورمی را افزایش داده؛ زیرا در صورت افزایش تحریم‌ها و کاهش فروش نفت در گام نخست جریان ورود ارز به کشور کاهش خواهد یافت و این موضوع ناترازی ارزی کشور را افزایش خواهد داد و در گام دوم افزایش قیمت ارز به رشد قیمت نهاده‌ها و هزینه تمام‌شده تولید و در نتیجه تورم منجر خواهد شد که همه اینها به‌معنای کاهش ارزش پول ملی یا رشد قیمت دلار است. بر همین اساس به‌زعم کارشناسان در شرایط فعلی کمرنگ شدن احتمال احیای توافق هسته‌ای ازجمله دلایل اصلی رشد قیمت دلار همچون ۲دوره جهش ارزی قبلی است.

وحید شقاقی‌شهری، اقتصاددان در این‌باره می‌گوید: افزایش نرخ دلار و افزایش تقاضا برای خرید دلار در این چند روز، از انتشار اخبار منفی نشأت گرفته و اثرگذارترین خبر هم موضوعات مرتبط با مذاکرات هسته‌ای و مسائل مرتبط با انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا و احتمال نامزدی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری۲۰۲۴ است.
او با بیان اینکه در طول ۴روز نرخ ارز از کانال ۳۲هزار تومان به ۳۶هزار تومان رسید و درست در همین دوره شاهد پمپاژ اخبار منفی به بازار بوده‌ایم، ادامه داد: در کنار موضوعات مرتبط با برجام، انتخابات آمریکا را باید به‌عنوان یک تکانه در قیمت دلار در نظر بگیریم؛ زیرا احتمال پیروزی جمهوریخواهان افزایش یافته و بازار ارز در حال پیش‌خور کردن این تحولات است.

نقش آشوب‌های داخلی: با وجود همه این مولفه‌های اقتصادی و سیاسی، برخی بر این اعتقادند که رشد قیمت دلار بیشتر از آنکه ناشی از عوامل سیاسی و اقتصادی باشد، ناشی از ناآرامی‌های سیاسی ۲ماه گذشته در کشور است؛ به طور مثال روز گذشته و همچنین طی یک ماه گذشته، برخی سایت‌ها و کانال‌های تلگرامی به بهانه اغتشاشات اخیر مردم را تشویق به خرید ارز می‌کردند. تأکید آن‌ها بر این بود که ارزش پول ملی به سرعت در حال کاهش است و از این طریق بر افزایش تقاضا در بازار ارز دامن زدند.

بهروز محبی‌نجم‌آبادی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در همین رابطه گفت: براساس اطلاعات رسیده، افزایش نرخ ارز قسمتی از پازل تحت فشار قرار دادن نظام در بحث ارز فردایی و اتفاقات مربوط به هرات و اربیل است؛ برهمین اساس از آنجا که تلاش می‌شود فاصله بین عرضه و تقاضا افزایش یابد با تقاضای کاذب مواجه شده‌ایم و قسمتی از نقدینگی به این بخش هجوم آورده است.

او افزود: اعتقاد دارم بیش از ۴۰مرکز اطلاعاتی جهانی موضوع اغتشاشات را در ایران رهبری می‌کردند و اطلاعات جامعی وجود دارد که بسیاری از مراکز جاسوسی، اطلاعاتی و امنیتی عالم در اتفاقات اخیر دخالت داشته‌اند، پس قیمت امروز ارز قطعا یکی از برنامه‌های آنان است. مسعود توکلی، سخنگوی بازار متشکل ارزی نیز در این‌باره گفت: در چند روز اخیر در بین ۱۰ تا ۱۵صرافی صف تقاضای ارز تشکیل شده بود، اما دلالان با هدف القای بار روانی به مردم و بازار به این صفوف دامن می‌زنند و به‌دنبال این هستند که با طولانی شدن صف این تصور را بین مردم ایجاد کنند که عرضه ارز کاهش یافته و باعث نگرانی مردم شوند.

سوداگری در بازار ارز: همزمان خبرها حاکی از آن است که شرایط متلاطم بازار ارز موجب شده برخی واسطه‌ها با اجاره کارت ملی مردم درحال خرید ارز سهمیه‌ای و فروش آن در بازار آزاد باشند؛ بر همین اساس روز گذشته معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه اعلام کرد: گروهی که کارت ملی خود را در اختیار دلال‌های ارزی قرار می‌دهند باید هوشیار باشند که احتمالا مشمول مقررات مبارزه با پولشویی و قاچاق کالا و ارز می‌شوند.

این معاونت همچنین هشدار داد: اطلاعات هویتی خریداران برای سازمان هدفمندی یارانه‌ها و سازمان امور مالیاتی ارسال خواهد شد و تبعات رعایت نشدن ضوابط مقرر در قانون مبارزه با پولشویی و قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز بر عهده دارنده کارت ملی خواهد بود. بازار متشکل ارزی نیز در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: تعدادی از مردم که البته تعدادشان هم کم نیست با اجاره کارت ملی خود و دریافت ارز از صرافی‌ها تصور می‌کنند که سود یک یا یک و نیم‌میلیونی به جیب زده‌اند، ولی غافل از اینکه احتمالا در آینده عواقبی ازجمله مالیات، قطع یارانه و. در انتظارشان خواهد بود. بازار متشکل ارزی تهدید کرد عواقب تخلف از مقررات قانونی ازجمله مقررات مبارزه با پولشویی و قاچاق کالا و ارز برعهده دارنده کارت ملی و حساب بانکی خواهد بود.

سهم آشوب در التهاب دلار

کاهش احتمال توافق هسته‌ای و تشدید تحریم‌ها به بهانه آشوب‌ها، زمینه را برای رشد قیمت دلار فراهم کرد.

به گزارش مشرق ، آمارها نشان می‌دهد قیمت ارز از دهم شهریور که از مرز ۳۰هزار تومان عبور کرد، تاکنون بیش از ۲۰درصد رشد داشته است؛ با این حال شتاب رشد قیمت ارز در چند روز گذشته بیشتر شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد این رشد تحت‌تأثیر مجموعه‌ای از عوامل سیاسی و اقتصادی رخ داده است، اما نگاهی دقیق‌تر نشان می‌دهد شتاب رشد قیمت ارز، درست از زمان آشوب‌ها و اغتشاشات و کاهش احتمال احیای توافق هسته‌ای و افزایش تحریم‌های یکجانبه غرب علیه ایران، بیشتر شده است.

مطالعات و پژوهش‌های گسترده اقتصادی نشان می‌دهد قیمت ارز تحت‌تأثیر عوامل زیادی است؛ با این حال ۲عامل نقش کلیدی و پررنگی در نوسان‌های قیمت ارز دارند که نخستین عامل نوسان‌های شاخص قیمت مصرف‌کننده یا همان نرخ تورم و دومین عامل میزان تراز ارزی کشور است. به بیان دقیق‌تر، نرخ تورم به کاهش ارزش پول ملی یا نرخ برابری ارز ملی در برابر سایر ارزها منجر می‌شود و افزایش ناترازی ارزی نیز به کاهش سطح در دسترس منابع ارزی و در نتیجه کاهش ارزش پول ملی ختم می‌شود که عامه مردم آن را در قالب رشد قیمت دلار تعریف می‌کنند.

آمارها نشان می‌دهد قیمت هر دلار آمریکا دهم شهریور امسال برای نخستین‌بار از مرز ۳۰هزار تومان عبور کرد و قیمت آن تا ۴آبان به ۳۲هزارو۸۴۰تومان رسید، اما از این تاریخ به بعد سرعت رشد قیمت دلار افزایش یافت. این سرعت رشد در چند روز گذشته چند برابر شده؛ به‌طوری که قیمت هر دلار آمریکا در بازار آزاد از نهم آبان‌ماه هر روز به‌طور متوسط بین یک تا ۲درصد و حتی در برخی روزها تا ۳.۷درصد رشد کرده است.

عوامل اقتصادی

طبق آمارهای رسمی هم‌اکنون میزان منابع و مصارف ارزی کشور متعادل است و تراز ارزی نسبت به چند سال گذشته بهبود پیدا کرده است و دلیل آن هم بهتر شدن وضع صادرات نفتی و غیرنفتی بوده است؛ بنابر این می‌توان گفت از این منظر بازار ارز با فشاری نسبت به چند سال گذشته مواجه نیست، اما در مقابل حجم نقدینگی به ۵۴۰۱هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به ابتدای سال ۱۱.۸درصد رشد نشان می‌دهد. از این میزان ۱۳۰۰هزار میلیارد تومان مربوط به سپرده‌های دیداری است که رشد ۵۹درصدی نشان می‌دهد. این رقم نشان می‌دهد به‌دلیل نرخ تورم ۴۲.۹درصدی، صاحبان نقدینگی برای حضور در بانک‌ها تمایلی ندارند و به‌دنبال بازارهای دیگری برای کسب بازده هستند. طبق آمار رسمی بانک مرکزی نسبت بخش پولی نقدینگی به کل حجم نقدینگی در تابستان امسال از مرز ۲۲درصد گذشته که عددی کم‌سابقه در تاریخ اقتصاد ایران به‌حساب می‌آید و این گمانه را تقویت می‌کند که پول‌های داغ برای سرازیر شدن به بازارها و تورم‌سازی خشاب‌گذاری شده‌اند.

از سوی دیگر، تکالیف بودجه‌ای دولت روزبه‌روز در حال افزایش است و این تکالیف بودجه‌ای میزان کسری بودجه را افزایش داده است؛ برای مثال به‌تازگی تصویب لایحه افزایش دستمزدها در مجلس به افزایش بار مالی دولت به میزان ۸۰هزار میلیارد تومان منجر شد. این موضوع میزان کسری بودجه دولت را به ۴۰درصد خواهد رساند. به‌طور طبیعی بین میزان کسری بودجه و نرخ تورم رابطه وجود دارد و افزایش کسری بودجه به‌معنای افزایش تورم است و چون هم‌اکنون چشم‌اندازهای تورمی ناشی از کسری بودجه عیان است، این موضوع اثر خود را روی ارزش پول ملی نمایان کرده است.

از میان دیگر عوامل اقتصادی که به افزایش تقاضا برای خرید دلار منجر شده می‌توان به کاهش ورودی ارزهای صادراتی ناشی از افزایش فاصله قیمت ارز نیمایی با بازار آزاد، کاهش ورودی ارز به اقتصاد بر اثر قطع اینترنت بعد از ناامن شدن و ایجاد آشوب در فضای کشور و تسویه‌حساب‌های بین‌المللی در پایان سال میلادی اشاره کرد که تقاضا را برای خرید ارز افزایش داده است.

مولفه‌های سیاسی و افزایش ریسک

صرف‌نظر از عوامل اقتصادی برخی مسائل سیاسی نیز هم‌اکنون بر قیمت ارز تائیر دارند؛ زیرا این عوامل موجبات افزایش ریسک سیستماتیک را در اقتصاد ایران فراهم کرده و به‌طور غیرمستقیم بر عوامل اقتصادی اثر گذاشته‌اند و می‌توانند به افزایش ناترازی ارزی و رشد تورم به‌عنوان ۲محرک اصلی رشد قیمت دلار منجر شوند.

سوابق ۲دوره جهش ارزی از سال۱۳۹۷ تاکنون نشان می‌دهد در هر دو دوره که کشور با خطر تحریم و افزایش تنش‌های سیاسی، در عرصه منطقه‌ای و جهانی مواجه بوده، قیمت دلار یکباره جهش داشته است. نخستین بار در اردیبهشت سال۱۳۹۷ وقتی دولت ترامپ، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، از برجام خارج شد قیمت هر دلار از ۴هزار تومان به ۲۰هزار تومان رسید. علت جهش نرخ ارز در آن مقطع تاریخی این بود که فعالان بازار ارز می‌دانستند با کاهش فروش نفت، جریان ورود ارز به کشور محدود خواهد شد. پس از آن در سال ۱۳۹۸با نزدیک شدن به زمان انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا وقتی فعالان بازار به اشتباه گمان می‌کردند دونالد ترامپ نامزد پیروز انتخابات است و این گمانه تقویت می‌شد که در دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ سطح تقابل ایران و آمریکا افزایش خواهد یافت، قیمت دلار تا محدوده ۳۲هزار تومان پیش‌روی کرد، اما بلافاصله بعد از پیروزی دمکرات‌ها قیمت ارز با افت قابل‌توجهی مواجه شد. نگاهی به روند قیمت دلار از سال۱۳۹۷ تاکنون به‌خوبی حاکی از افزایش فروشندگان در مقاطع پیشرفت مذاکرات هسته‌ای و کاهش سطح تحریم‌ها و در سوی مقابل رشد قیمت دلار در دوره‌های توقف مذاکرات و افزایش سطح تحریم‌ها و ناامیدی به توافق است. در چنین شرایطی ظرف روزهای گذشته به بهانه اغتشاشات، پیام‌های ارسالی از دولت آمریکا مبنی بر اینکه برجام دیگر در دستور کار نیست و همچنین افزایش گمانه‌زنی‌ها در مورد احتمال تشدید تحریم‌ها علیه ایران، بازار ارز را متلاطم کرد. به بیان دیگر هر چند کارشناسان همچنان با وجود همه موانع انجام توافق هسته‌ای را غیرممکن نمی‌دانند، اما نمی‌توان این واقعیت را نادیده گرفت که معامله‌گران ارز نسبت به توافق هسته‌ای ناامید شده‌اند؛ به‌ویژه آنکه در ۱۰روز گذشته خبرهای زیادی در مورد شدت یافتن تنش‌ها بین ایران و آمریکا و افزوده شدن نام برخی سوپرتانکرها و نفتکش‌های ایرانی به فهرست تحریم‌های وزارت خزانه‌داری ایالات متحده منتشر شده؛ موضوعی که احتمال کاهش ورودی دلارهای نفتی را به اقتصاد ایران بیشتر کرده است. در چنین شرایطی انتشار این اخبار به‌طور مستقیم چشم‌اندازهای تورمی را افزایش داده؛ زیرا در صورت افزایش تحریم‌ها و کاهش فروش نفت در گام نخست جریان ورود ارز به کشور کاهش خواهد یافت و این موضوع ناترازی ارزی کشور را افزایش خواهد داد و در گام دوم افزایش قیمت ارز به رشد قیمت نهاده‌ها و هزینه تمام‌شده تولید و در نتیجه تورم منجر خواهد شد که همه اینها به‌معنای کاهش ارزش پول ملی یا رشد قیمت دلار است. بر همین اساس به‌زعم کارشناسان در شرایط فعلی کمرنگ شدن احتمال احیای توافق هسته‌ای ازجمله دلایل اصلی رشد قیمت دلار همچون ۲دوره جهش ارزی قبلی است.

وحید شقاقی‌شهری، اقتصاددان در این‌باره می‌گوید: افزایش نرخ دلار و افزایش تقاضا برای خرید دلار در این چند روز، از انتشار اخبار منفی نشأت گرفته و اثرگذارترین خبر هم موضوعات مرتبط با مذاکرات هسته‌ای و مسائل مرتبط با انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا و احتمال نامزدی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری۲۰۲۴ است.

او با بیان اینکه در طول ۴روز نرخ ارز از کانال ۳۲هزار تومان به ۳۶هزار تومان رسید و درست در همین دوره شاهد پمپاژ اخبار منفی به بازار بوده‌ایم، ادامه داد: در کنار موضوعات مرتبط با برجام، انتخابات آمریکا را باید به‌عنوان یک تکانه در قیمت دلار در نظر بگیریم؛ زیرا احتمال پیروزی جمهوریخواهان افزایش یافته و بازار ارز در حال پیش‌خور کردن این تحولات است.

نقش آشوب‌های داخلی

با وجود همه این مولفه‌های اقتصادی و سیاسی، برخی بر این اعتقادند که رشد قیمت دلار بیشتر از آنکه ناشی از عوامل سیاسی و اقتصادی باشد، ناشی از ناآرامی‌های سیاسی ۲ماه گذشته در کشور است؛ به طور مثال روز گذشته و همچنین طی یک ماه گذشته، برخی سایت‌ها و کانال‌های تلگرامی به بهانه اغتشاشات اخیر مردم را تشویق به خرید ارز می‌کردند. تأکید آن‌ها بر این بود که ارزش پول ملی به سرعت در حال کاهش است و از این طریق بر افزایش تقاضا در بازار ارز دامن زدند.

بهروز محبی‌نجم‌آبادی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در همین رابطه گفت: براساس اطلاعات رسیده، افزایش نرخ ارز قسمتی از پازل تحت فشار قرار دادن نظام در بحث ارز فردایی و اتفاقات مربوط به هرات و اربیل است؛ برهمین اساس از آنجا که تلاش می‌شود فاصله بین عرضه و تقاضا افزایش یابد با تقاضای کاذب مواجه شده‌ایم و قسمتی از نقدینگی به این بخش هجوم آورده است.

او افزود: اعتقاد دارم بیش از ۴۰مرکز اطلاعاتی جهانی موضوع اغتشاشات را در ایران رهبری می‌کردند و اطلاعات جامعی وجود دارد که بسیاری از مراکز جاسوسی، اطلاعاتی و امنیتی عالم در اتفاقات اخیر دخالت داشته‌اند، پس قیمت امروز ارز قطعا یکی از برنامه‌های آنان است. مسعود توکلی، سخنگوی بازار متشکل ارزی نیز در این‌باره گفت: در چند روز اخیر در بین ۱۰ تا ۱۵صرافی صف تقاضای ارز تشکیل شده بود، اما دلالان با هدف القای بار روانی به مردم و بازار به این صفوف دامن می‌زنند و به‌دنبال این هستند که با طولانی شدن صف این تصور را بین مردم ایجاد کنند که عرضه ارز کاهش یافته و باعث نگرانی مردم شوند.

علیه سوداگری در بازار ارز

همزمان خبرها حاکی از آن است که شرایط متلاطم بازار ارز موجب شده برخی واسطه‌ها با اجاره کارت ملی مردم درحال خرید ارز سهمیه‌ای و فروش آن در بازار آزاد باشند؛ بر همین اساس روز گذشته معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه اعلام کرد: گروهی که کارت ملی خود را در اختیار دلال‌های ارزی قرار می‌دهند باید هوشیار باشند که احتمالا مشمول مقررات مبارزه با پولشویی و قاچاق کالا و ارز می‌شوند.

این معاونت همچنین هشدار داد: اطلاعات هویتی خریداران برای سازمان هدفمندی یارانه‌ها و سازمان امور مالیاتی ارسال خواهد شد و تبعات رعایت نشدن ضوابط مقرر در قانون مبارزه با پولشویی و قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز بر عهده دارنده کارت ملی خواهد بود. بازار متشکل ارزی نیز در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: تعدادی از مردم که البته تعدادشان هم کم نیست با اجاره کارت ملی خود و دریافت ارز از صرافی‌ها تصور می‌کنند که سود یک یا یک و نیم‌میلیونی به جیب زده‌اند، ولی غافل از اینکه احتمالا در آینده عواقبی ازجمله مالیات، قطع یارانه و. در انتظارشان خواهد بود. بازار متشکل ارزی تهدید کرد عواقب تخلف از مقررات قانونی ازجمله مقررات مبارزه با پولشویی و قاچاق کالا و ارز برعهده دارنده کارت ملی و حساب بانکی خواهد بود.

مکث

اقدامات بانک مرکزی برای مهار بازار ارز

همزمان با افزایش نوسان در بازار ارز روز یکشنبه سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور در جلسه هیأت دولت، بانک مرکزی و دیگر دستگاه‌ها را مکلف کرد برای حفظ ثبات در بازار ارز تلاش مضاعف کنند. به‌دنبال دستور رئیس‌جمهور، بانک مرکزی اقدامات تازه‌ای را برای کاهش التهاب در بازار ارز آغاز کرد. از یک طرف برخی خبرها حاکی از آن است که حجم عرضه‌ها در بازار افزایش یافته و از طرف دیگر بانک مرکزی به‌منظور تسهیل در عرضه ارز در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: متقاضیان ارز می‌توانند علاوه بر مراجعه به صرافی‌ها به شعب منتخب ۴بانک ملی ایران، صادرات، ملت و تجارت برای تأمین نیازهای خود مراجعه کنند و هم‌اکنون ۴۰شعبه منتخب از این بانک‌ها اقدام به عرضه ارز با نرخ توافقی می‌کنند. بانک مرکزی همچنین قرار است عرضه اولیه اوراق سکه بهار آزادی را در بورس کالا آغاز کند. این اوراق معاف از مالیات است و متقاضیان می‌توانند تا معادل ۱۰۰سکه تمام بهار آزادی طرح جدید از این اوراق خریداری کنند. با توجه به همبستگی نزدیک قیمت طلا با نرخ ارز انتظار می‌رود برخی تقاضاهای واسطه‌ای در بازار ارز به سمت این اوراق هدایت شود چرا که نوسان‌های قیمت این اوراق می‌تواند متناسب با قیمت ارز باشد و به‌زعم برخی فعالان بازار می‌تواند جایگزینی برای ارز باشد ضمن اینکه انتشار این اوراق می‌تواند تقاضای انباشته سکه بهار آزادی را هم که در روزهای گذشته با رشد زیادی مواجه شده کنترل کند. بانک مرکزی همچنین از روز شنبه سامانه برخط مبادلات توافقی ارز را راه‌اندازی کرد که می‌تواند نقش مؤثری در تسهیل مبادلات صرافی‌ها داشته باشد.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.