برای نامگذاری نمادهای بورس شرکت‌هایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار می‌گیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکتها در بورس نشان‌دهنده گروه آن شرکت در بورس است. بقیه حرفهای این نمادها هم به‌نوعی انتخاب می‌شوند که نشان‌دهنده عنوان اصلی شرکت باشد
بازار سهام
بازاری که در آن سهام یا از طریق مبادله بازارهای منسجم و قانون‌مند (نظیر بورس) و یا در بازارهای خارج از بورس توزیع شده و مورد معامله قرار می‌گیرند، بازار سهام گفته می‌شود. این اصطلاح که با نام بازار بورس نیز شناخته می‌شود، یکی از حساس‌ترین حوزه‌های اقتصاد بازار است زیرا بازار سهام به شرکت ها امکان دسترسی به سرمایه و سرمایه گذاران از طریق توزیع بخشی از مالکیت شرکت به همراه پتانسیلی برای محقق کردن درآمدها بر پایه عملکرد آتی خود می‌بخشد.
توضیحات مدیر مالی در مورد بازار سهام
بازار سهام نقطه تقاطع خریداران و فروشنده‌های سهام است. اوراق بهادار معامله شده در بازار سهام می‌توانند به صورت عام که در بازار سهام لیست می‌شوند، بوده یا اینکه سهام شرکت های خصوصی باشند. اغلب، سهام شرکتهای خصوصی از طریق معامله گران انجام می‌گیرد که در حقیقت به این نوع بازارها، بازار خارج از بورس یا OTC گفته می‌شود. بازار خارج از بورس اصطلاحی برای معرفی بازاری غیر متشکل و غیررسمی است که در آن فروشندگان و خریداران گرد هم می‌آیند و سهام خود را به صورت مستقیم با یکدیگر مبادله می‌کنند.
بازار بورس اوراق بهادار
مکانی را که سهام شرکتها در آن مورد معامله قرار می‌گیرند بازار بورس اوراق بهادار می‌گویند. بازارهای بورس متعددی در سراسر جهان وجود دارند و می‌توانند مکان‌های فیزیکی و واقعی بوده یا اینکه مجازی باشند. نزدک آمریکا مثالی است از بازار بورس مجازی که در آن سهام شرکتها به صورت الکترونیکی و از طریق کامپیوتر معامله می‌شوند. بورس های اوراق بهادار الکترونیک اغلب دارای یک بازار ساز هستند. بازارساز یک شرکت کارگزاری است که برای تسهیل معامله سهام خاص آن را خریدوفروش می‌نماید. این کار با ریسکی برای شرکت همراه است ولی باعث می‌شود تا فرآیند مبادله برای یک سهام خاص، به شکل بهتری عمل نماید. بورس های الکترونیک روز به روز رایج‌تر می‌شوند و حالا اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ بر مبادلات فیزیکی ترجیح دارند.
بازار سهام نیویورک (NYSE) در وال استریت، یک مثال معروف از بورس اوراق بهادار فیزیکی است؛ اما گزینه معامله آنلاین در این بازار نیز فراهم است تا بتوان آن را یک بازار دوگانه دانست. در یک بورس فیزیکی، سفارشها به شکل فریادهای بلند انجام می‌گیرند، روشی که یادآور همان چیزهایی است که در فیلم‌ها از وال استریت می‌بینیم: معامله کنندگان فریاد می‌زنند و سیگنال هایی را برای انجام معاملات نمایش می‌دهند. معاملات مربوط به بازار بورس اوراق بهادار فیزیکی در تالار معامله انجام می‌شوند. محیط بورس های اوراق بهادار فیزیکی هنوز در اختیار انسان هاست، گرچه توابع و عملکردهای زیادی وجود دارند که به‌وسیله کامپیوتر انجام می‌شوند. کارگزاران به خاطر سهامی که بر رویشان کار می‌کنند، کمیسیون دریافت می‌نمایند.
سهام بیشتر شرکت های بزرگ بورسی در چندین بازار بورس در سراسر جهان معامله می‌شود؛ اما شرکت هایی که در بورس، سهام دارند از کوچک تا بزرگ متفاوت‌اند و معامله گران هم شامل شرکت های بزرگ تا سرمایه گذاران فردی می‌شود. بیشتر خریداران و فروشندگان ترجیح می‌دهند تا در بورس های بزرگ‌تر معامله کنند، جایی که در آن اختیارات و فرصت‌های بیشتری نسبت به بورس های کوچک‌تر وجود دارد.
قدیمی‌ترین بازار سهام موجود مربوط به بازار سهام آمستردام (AEX) است که در سده ۱۶۰۰ برای معامله سهام شرکت Dutch East India تأسیس شد و یکی از اولین شرکت هایی است که به سرمایه گذاران سهام خود را ارائه کرد. قبل از بازار بورس آمستردام، چندین کشور و شهر، نظام معاملاتی خاص خود را داشتند که بسیار شبیه بازارهای سهام عمل می‌نمود، ولی بورس آمستردام اولین بازار سهام رسمی به شکلی که ما می‌شناسیم بود. امروزه بازارهای سهام در بیشتر کشورهای توسعه یافته و درحال‌توسعه وجود دارند.
معامله در بازار سهام
در بازار سهام، سرمایه گذاران با ارائه یک قیمت خاص، پیشنهاد خود را ارائه می‌دهند و فروشندگان هم خواهان قیمت مشخصی می‌باشند. وقتی این دو قیمت ها با هم تطبیق می‌یابند، فروش اتفاق میفتند، اولین سرمایه گذاری که بهترین پیشنهاد را ارائه می‌دهد، اولین شخصی خواهد بود که سهام را از آن خود می‌نماید. وقتی یک خریدار حاضر است هر قیمتی برای سهام بدهد، او در حال خرید به قیمت بازار است. به طور مشابه، زمانی که فروشنده‌ای هر قیمت برای سهام را می‌پذیرد، او با قیمت بازار سهام خود را می‌فروشد.
شرکت ها به این خاطر سهام می‌فروشند تا برای رشد کسب‌وکارشان سرمایه جمع کنند. وقتی یک شرکت سهام خود را در بازار ارائه می‌کند، به این معنی است که سهام شرکت به صورت عمومی در بازار سهام معامله می‌شود و هر سهم به منزله بخشی از مالکیت شرکت به شمار می‌رود. این کار برای سرمایه گذاران جذاب است و وقتی‌که یک شرکت عملکرد خوبی دارد، سرمایه گذاران آن با افزایش ارزش سهامشان پاداش می‌گیرند؛ اما ریسک زمانی به وجود می‌آید که شرکت عملکرد خوبی نداشته و ارزش سهامش کاهش می‌یابد. سهام شرکتها معمولاً به آسانی و به سرعت خریدوفروش می‌شوند و فعالیت‌های مثبت و منفی حول سهام شرکت بر ارزش آن تأثیر می‌گذارد. به طور مثال، زمانی که تقاضای زیادی برای سرمایه گذاری در شرکت وجود دارد، قیمت سهام افزایش خواهد یافت و زمانی که سرمایه گذاران زیادی می‌خواهند تا سهامشان را بفروشند، ارزش پایین می‌رود.
بازار سهام به دو بخش اصلی تقسیم شود: بازار اولیه و بازار ثانویه. بازار اولیه جایی است که در آن اوراق بهادار شرکتها برای اولین بار به بازار عرضه می‌شود و سهام و اوراق قرضه به صورت مستقیم از شرکت توزیع می‌شوند. هر معامله متعاقب آن در بازار ثانویه رخ می‌دهد که در آن پول‌های حاصل از سهام به حساب سرمایه گذاران می‌رود و نه خود شرکت.
قیمت سهام چه معنایی برای اقتصاد دارند
به‌طورکلی، افزایش قیمت سهام برای شرکت ها در یک کشور خاص، نشانگر سلامت و رشد بازار است. از طرف دیگر، سقوط در روند قیمتها ممکن است به منزله ضعف اصول بنیادی اقتصاد یک کشور باشد. این بدان خاطر است که افزایش قیمت نشان می‌دهد که بسیاری از خریداران پول خود را در سلامت و رشد آینده اقتصاد، به عنوان یک کل، سرمایه گذاری می‌کنند.
در زمان بحرانهای اقتصادی افراد ترجیح می‌دهند پول خود را به دارایی های فیزیکی نظیر طلا یا مسکن تبدیل کنند و علاقه‌ای به سرمایه گذاری در بورس یا سپرده گذاری در بانک ندارند. برعکس در زمان اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ رونق اقتصادی افراد بسیاری به سمت بازار سهام تمایل دارند تا با سرمایه گذاری در سهام شرکتها، سهمی از سفره پرنعمت بورس نصیب خود کنند.
معادل انگلیسی بازار سهام عبارت است از:
Equity Market
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش پرسش و پاسخ سؤالات مالی مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این نوشته در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
۱۰ اصطلاح پر کاربرد بورس را بشناسید - آموزش بورس
اگر این روزها اخبار اقتصادی را دنبال کنید بدون شک از رونق بازار سرمایه خبر دارید. در هفته‌های اخیر رشد شاخص کل، سهامداران را راضی و بسیاری از افراد را ترغیب کرده که هر طور شده است وارد فضای پرریسک و هیجان بورس شوند. شاید
برای بسیاری از افراد و مشتاقان ورود به بازار سرمایه این سوال پیش آمده باشد که شاخص بورس چیست؟ و نوسانات و کم و زیاد شدن عدد این شاخص چه معنی و چه تاثیری بر تابلوی تالار شیشه‌ای دارد و توجه به شاخص کل چه کمکی به سرمایه‌گذار یا معامله‌گران بورس می‌کند.
آنچه مسلم است این است که بازار سرمایه همچون هر کسب و کاری نیاز به آموزش دارد. آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس یکی از اولویت‌هایی است که هر سرمایه‌گذاری باید انجام دهد. مثلا اینکه پرتفوی چیست؟ عرضه اولیه به چه معناست از جمله مواردی هستند که باید برای سرمایه‌گذاری مستقیم یا غیرمستقیم در بورس با آنها آشنا بود.
| شاخص کل | سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس |
| پرتفوی | صندوق سرمایه‌گذاری متشکل از دارایی‌های متنوع |
| عرضه اولیه | زمانی که سهام یک شرکت برای اولین بار به عموم مردم عرضه می‌شود |
| تحلیل تکنیکال و بنیادی | تحلیل بنیادی: محاسبه ارزش ذاتی هر سهم تحلیل تکنیکال: مطالعه آمار‌های فعالیت بازار |
| سبدگردانی | چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص |
| صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) | مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی |
| صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی | انطباق پرتفوی سرمایه‌گذاری با شاخص بازار سهام |
| صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک | سازوکار‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف مساعدتر می‌کنند |
| دارایی تحت مدیریت | نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی |
| ارزش خالص دارایی NAV | ارزش روز همه دارایی‌ها پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها است |
پس از مرور اجمالی اصلاحات پر کاربرد بورس در جدول بالا، در ادامه می‌توانید تعاریف کامل‌تر و کاربردی تری را از این اصطلاحات ببینید و بخوانید:
شاخص کل
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته می‌شود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در رسانه‌ها اعلام می‌شود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست.
به طور کلی این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است، به‌عبارت‌دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است. برای درک ساده‌تر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکتهای اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ بورسی به تعداد مساوی خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سود‌های سالیانه‌ای را که شرکتها به شما پرداخت می‌کنند، محاسبه می‌کند.
پرتفوی (Portfolio)
پرتفوی یک واژه فرانسوی و به‌ظاهر خیلی پیچیده است، اما مفهوم کاملاً واضحی هم در بازار سرمایه دارد که به مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی گفته می‌شود.
به‌بیان‌دیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر دارایی‌هاست که یک سرمایه‌گذار آنها را خریداری کرده است. هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک غیرسیستماتیک سرمایه‌گذاری است؛ بدین ترتیب، سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند.
پرتفوی به‌صورت مستقیم توسط سرمایه‌گذاران نگهداری شده یا به‌وسیله سبدگردان‌های حرفهای مدیریت می‌شود. بازده سرمایه‌گذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛ اما ریسک پرتفوی به‌دلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در اغلب موارد کمتر از متوسط ریسک سهام داخل سبد است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و شرکتهای سرمایه‌گذاری نمونه‌هایی هستند که به‌صورت پرتفوی سرمایه‌گذاری می‌کنند و برای قیمت‌گذاری آنها مهمترین عامل ارزش خالص پرتفوی این شرکت‌هاست.
عرضه اولیه
عرضه اولیه (IPO) به زمانی گفته می‌شود که سهام یک شرکت برای نخستین بار به عموم مردم عرضه می‌شود. عرضه‌های اولیه معمولاً توسط شرکتهای کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام می‌شود، همچنین شرکتهای بزرگ خصوصی نیز که به دنبال تبدیل‌شدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام می‌دهند.
جزئیات سهامی که عرضه می‌شود، به اطلاع سرمایه‌گذاران بالقوه می‌رسد. از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزان‌تر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را می‌توان نام برد. از معایب این کار هزینه‌های قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.
تحلیل تکنیکال و بنیادی
تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) به دنبال محاسبه ارزش ذاتی هر سهم است و به این منظور به مطالعه هر چیزی، از وضعیت کلی اقتصاد و صنعت تا وضعیت مالی شرکت و مدیریت آن می‌پردازد. اما تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) از طریق مطالعه آمار‌های فعالیت بازار مانند قیمت و حجم معاملات، به دنبال شناسایی الگو‌ها و روند‌هایی است که نشان‌دهنده حرکت آینده یک سهم به آن‌سو هستند.
تحلیلگران بنیادی در جست‌و‌جوی این هستند که ارزش ذاتی سهام چقدر است و براساس دانسته‌های بنیادی اقدام به خرید و فروش و کسب سود می‌کنند؛ درحالی‌که تحلیلگران تکنیکال بر این باورند که کلیه اطلاعات در قیمت سهام نهفته است و با تشخیص روند‌ها و الگو‌ها می‌توان به سود رسید.
سبدگردانی (Separately managed account)
سبدگردانی، همان‌طور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملاً متعلق به سرمایه‌گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خرید و فروش آنها نیز به‌دقت توسط سبدگردان تعیین و پایش می‌شود.
ارائه این خدمت مالی «سبدگردانی» به سرمایه‌گذاران در جهان قدمتی بیش از نیم‌قرن دارد، اما در بازار ایران پس از تجربه ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، اخیرا مورد توجه قرار گرفته است.
سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایه‌گذاری با همکاری تیمی از تحلیلگران حرفهای و براساس خصوصیات، سطح ریسک‌پذیری و سرمایه هر سرمایه‌گذار، سبدی مناسب از دارایی‌های سهام، اوراق مشارکت و سکه طلا برای او تشکیل داده و به‌صورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت می‌کند.
همچنین، با توجه به تغییر عوامل اثرگذار بر محیط سرمایه‌گذاری، تصمیمات لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن از طرف مدیر اتخاذ می‌شود.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF)
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس ETF یا Exchange Tradable Found نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله می‌شود و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارند.
افراد در طول ساعات و روز‌هایی که بازار معاملات سهام باز است، می‌توانند یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرند، یا چند واحد از آن را بفروشند.
صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی
هدف صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص (Index fund) انطباق پرتفوی سرمایه‌گذاری با شاخص بازار سهام است. یک صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص، الزاماً منابع خود را براساس الگوی تعیین شده برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار، سرمایه‌گذاری می‌کند.
شاخص مذکور می‌تواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخص‌های بازار سهام باشد. در این صندوق‌ها تنها زمانی خریدوفروش سهام ضرورت می‌یابد که وجهی به‌واسطه ورود سرمایه‌گذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایه‌گذار کم شود. مزیت اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص، هزینه‌های نسبتاً پایین آن و حذف ریسک مدیریت صندوق است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual Funds) یکی از مهمترین سازوکار‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی هستند که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران مبتدی مساعدتر می‌کنند.
ایده اصلی این صندوق‌ها یک‌کاسه کردن پول‌های کوچک و سرمایه‌گذاری آنها توسط یک گروه از مدیران با تجربه و حرفهای است.
دارایی تحت مدیریت (AUM)
دارایی تحت مدیریت (Asset Under Management)، نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی است که یک‌نهاد مالی مانند صندوق سرمایه‌گذاری، شرکت سرمایه جسورانه یا یک کارگزاری، از طرف مشتریانش به مدیریت آن مشغول است. دارایی تحت مدیریت معمولا معیاری از اندازه و موفقیت شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری است.
شرکتهای مدیریت سرمایه‌گذاری معمولا کارمزد‌های خود را به‌تناسب دارایی تحت مدیریت تعیین می‌کنند، بنابراین دارایی‌های تحت مدیریت همراه با متوسط نرخ‌های کارمزد تعیین‌کننده اصلی درآمد‌های یک شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری هستند.
ارزش خالص دارایی NAV
مفهوم ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) در واقع ارزش روز همه دارایی‌ها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق با درآمد ثابت و. پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها است.
اصطلاح NAV معمولا درباره ارزش خالص دارایی شرکتهای سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های شاخصی، ETFها و سبد‌های اختصاصی به‌کار می‌رود.
بورس چیست؟ | بورس به زبان ساده
برای پاسخ به بورس چیست مقدمه لازم است؛ حتما با فرایند دریافت وام آشنایی دارید؛ مثلا گاهی برای خرید خانه، ماشین یا راه‌اندازی یک کسب‌وکار شخصی به پول نیاز دارید ولی در حال حاضر به آن مقدار پول دسترسی ندارید. در این حالت یکی از راه‌های تامین پولی که لازم دارید این است که به بانک بروید و درخواست وام کنید. شرکتها و بنگاه‌های اقتصادی هم می‌توانند چنین کاری انجام بدهند و برای راه‌اندازی پروژه‌های جدید یا به سرانجام رساندن پروژه‌های جاری سراغ نظام بانکی بروند و وام بگیرند. اما شرکتها یک راه دیگر برای تامین مالی دارند و آن مراجعه به بازار سرمایه یا همان بورس است. در این روش اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ شرکتها بخشی از سهام خودشان را در بازار بورس عرضه می‌کنند. این همان عرضه اولیه سهام شرکت در بازار بورس است.
در این حالت، سرمایه‌گذاران فعال در بازار بورس با خریدن این سهام، سهامدار این شرکت می‌شوند و پول حاصل از این فرایند در اختیار شرکت قرار می‌گیرد و شرکت می‌تواند از این پول برای فعالیت‌های اقتصادی خودش استفاده کند. به عبارت ساده‌تر، شرکت به جای اینکه پول مورد نیاز خودش را از طریق نظام بانکی تامین کند، می‌تواند با عرضه اولیه سهام خودش در بازار بورس این کار را انجام بدهد.
تامین مالی شرکتها از طریق بورس محدود به زمان عرضه اولیه نیست و شرکتها می‌توانند از طریق فرایند افزایش سرمایه هم نیازهای مالی‌شان را رفع کنند. قبلا در «رده» درباره روش‌های افزایش سرمایه گفته‌ایم.
اما تامین مالی شرکتها تنها فایده بازار بورس برای اقتصاد یک کشور نیست و بازار بورس کارکردهای دیگری از قبیل مدیریت ریسک، افزایش شفافیت، کشف قیمت و امکان بسیج سرمایه‌های کوچک را هم فراهم می‌کند. به‌طور کلی نظام بانکی و بازار بورس ۲ بال اصلی یک اقتصاد را تشکیل می‌دهند که استفاده مناسب از آنها می‌تواند منجر به رشد اقتصادی پایدار شود.
تالار بورس کجاست؟
بازار بورس در جهان سابقه‌ای طولانی دارد و عمر بعضی از بورس‌ها به چند قرن می‌رسد. مثلا بورس پاریس از سال ۱۷۲۴ میلادی فعال است و سابقه بورس نیویورک به سال ۱۷۹۲ میلادی می‌رسد. در گذشته که ابزارهای ارتباطی امروزی، مانند تلفن و اینترنت، وجود نداشت، سرمایه‌گذاران برای خریدوفروش سهام و اوراق بهادار باید در جایی جمع می‌شدند و معاملات‌شان را انجام می‌دادند. مثل بازارهای سنتی شهرها که مردم برای خرید مایحتاج‌شان به آنها مراجعه می‌کردند. بورس ایران هم از سال ۱۳۴۶ فعالیت می‌کند و تا همین چند سال پیش اکثر سرمایه‌گذاران برای خریدوفروش سهام به ساختمانی می‌رفتند که به تالار بورس معروف بود. اما به‌مرور و با پیشرفت ابزارهای ارتباطی و به‌ویژه اینترنت، بیشتر سرمایه‌گذاران دیگر به چنین مکان‌هایی مراجعه نمی‌کنند و معاملات‌شان را از طریق اینترنت انجام می‌دهند. مثل فروشگاه‌های اینترنتی که امکان خرید آنلاین را ایجاد کرده‌اند. به همین دلیل معنای اصطلاح «تالار بورس» هم رفته‌رفته تغییر کرده و به همه بسترهایی گفته می‌شود که معاملات بورسی در آنها انجام می‌گیرد.
نماد بورسی چیست؟
حتما ادبیات دهه هشتادی‌ها به گوش‌تان خورده و گاهی این ادبیات سردرگم‌تان کرده. مثلا ممکن است این جمله را بشنوید که «رسیدی خ ز بزن» و برایتان سوال شده باشد که منظور از «خ» و «ز» چیست. بورس هم ادبیات خاص خودش را دارد که در نگاه اول می‌تواند باعث سردرگمی شود. ماجرا این است که وقتی اصطلاح یا عبارتی پرکاربرد باشد، دوست داریم آن اصطلاح یا عبارت را مختصر کنیم تا راحت‌تر باشیم.
برای نامگذاری نمادهای بورس شرکت‌هایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار می‌گیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکتها در بورس نشان‌دهنده گروه آن شرکت در بورس است. بقیه حرفهای این نمادها هم به‌نوعی انتخاب می‌شوند که نشان‌دهنده عنوان اصلی شرکت باشد
در بازاری هم که قرار است سهام شرکتها خریدوفروش شود، استفاده از نام کامل شرکتها دردسرهای زیادی دارد. مثلا در یک گفت‌وگوی بورسی دشوار است که بگوییم «قیمت سهام توسعه معادن روی ایران افزایش یافت» یا اینکه در تابلوی معاملات بورس از نام کامل شرکتها استفاده کنیم. به همین دلیل از همان ابتدا برای هر شرکتی که وارد بورس می‌شود یک نماد خاص و منحصربه‌فرد در نظر می‌گیرند تا فرایند معاملات ساده‌تر باشد. مثلا بورسی‌ها «بانک صادرات ایران» را با نماد «وبصادر» و «گسترش سرمایه‌گذاری ایرانخودرو» را با نماد «خگستر» می‌شناسند.
نحوه نام گذاری شرکت های بورسی
در حال حاضر بیش از ۵۰۰ شرکت در بازارهای بورس و فرابورس ایران حضور دارند. این شرکتها به چند گروه تقسیم می‌شوند و شرکت‌هایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار می‌گیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکتها در بورس نشان‌دهنده گروه آن شرکت در بورس است. مثلا نماد معاملاتی بانک‌ها و موسسات اعتباری با حرف «و»، شرکتهای سیمانی با حرف «س»، شرکتهای شیمیایی با حرف «ش» و شرکتهای خودرویی با حرف «خ» شروع می‌شوند (البته استثناهایی هم وجود دارد). بقیه حرفهای این نمادها هم به‌نوعی انتخاب می‌شوند که نشان‌دهنده عنوان اصلی شرکت باشد.
برای نمونه، نمادهای «خودرو» و «خگستر» و «خساپا» و «خپارس» مربوط به گروه «خودرو و ساخت قطعات» می‌شوند، نمادهای «فملی» و «فولاد» و «فخوز» و «فاسمین» در گروه «فلزات اساسی» هستند، نمادهای «حکشتی» و «حریل» و «حفارس» و «حتاید» در گروه «حمل‌ونقل، انبارداری و ارتباطات» معامله می‌شوند و نمادهای «وپارس» و «وتجارت» و «وپاسار» و «ونوین» در گروه «بانک‌ها و موسسات اعتباری» قرار دارند. البته همان‌طور که اشاره کردیم در این نام‌گذاری‌ها استثناهایی هم وجود دارد که می‌توانید به‌مرور به آنها آشنا شوید.
معرفی انواع بازار بورس در ایران
شاید شنیده باشید که سهام فلان شرکت در بازار بورس معامله می‌شود یا اینکه فلان شرکت، فرابورسی است. اما شاید ندانید تفاوت بورس و فرابورس چیست و بقیه بورس‌ها در چیست. در واقع هر کدام از این‌ها یک بازار مجزا است و قوانین و شرایط خاص خودش را دارد.
تفاوت بورس و فرابورس
اولین نکته اینکه شرکت بورس اوراق بهادار تهران یا همان بورس معروف از سال ۱۳۴۶ شروع به فعالیت کرده است، اما سابقه فعالیت شرکت فرابورس ایران به سال ۱۳۸۷ برمی‌گردد. به‌طور کلی شرایط پذیرش شرکتها در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس ساده‌تر است و از نظر معاملاتی هم تفاوت‌هایی بین نحوه معاملات بورس و فرابورس وجود دارد. مثلا در حال حاضر فاصله قیمت سفارشها در بازار بورس ۱۰ ریال یا همان یک تومان است، ولی در فرابورس سفارشها را می‌توان با فاصله یک ریال هم ثبت کرد. همچنین بازار پایه هم بخشی از فرابورس است که در آن دامنه نوسان روزانه قیمت ۲ درصد است؛ این دامنه در بازار بورس و تابلوهای اصلی فرابورس ۵ درصد است.
به‌طور کلی شرکت‌هایی که در بازار بورس هستند معمولا اعتبار بیشتری نزد سرمایه‌گذاران، به‌ویژه سرمایه‌گذاران باتجربه‌تر، دارند. البته این امکان هم وجود دارد که شرکتهای فرابورسی شرایط مورد نیاز پذیرش در بورس را کسب کنند و از فرابورس به بورس منتقل شوند.
بورس کالا چیست؟
همان‌طور که در بورس اوراق بهادار این امکان وجود دارد که هر اوراق بهاداری (از قبیل سهام شرکتها، اوراق مشارکت و غیره) معامله شود، در بورس کالا هم کالاهای مختلف دادوستد می‌شود. البته در اینجا منظور از «کالا» آن کالای مصرفی یا همان کالایی که به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسد، نیست!
بلکه منظور کالاهای خام و فرآوری‌نشده است که اغلب بین فعالان زنجیره تولید دست‌به‌دست می‌شود. مثلا شرکتهای تولیدکننده ورق و میلگرد و شمش آهن می‌توانند محصولات‌شان را در بورس کالا عرضه کنند و به دست شرکت‌هایی برسانند که از این محصولات به عنوان مواد اولیه استفاده می‌کنند. مهمترین فایده بورس کالا هم ایجاد شفافیت در بازار دادوستد محصولات کالایی است.
نکته: فعالان بورس کالا بیشتر اشخاص حقوقی هستند. در واقع خریدوفروش در رینگ محصولات پتروشیمی و فلزی فقط به اشخاص حقوقی محدود است و اشخاص حقیقی فقط در رینگ معاملات کشاورزی و آتی امکان فعالیت دارند.
شاخص بورس چیست؟ چه تفاوتی با شاخص کل بورس دارد؟
اگر پیگیری اخبار بورسی بوده باشید حتما اصطلاح «شاخص بورس» هم به گوش‌تان خورده باشد. معمولا در اخبار اقتصادی تلویزیون اولین چیزی که گفته می‌شود عدد شاخص بورس و مقدار تغییر آن در مقایسه با روز گذشته است. اغلب هم منظور از «شاخص بورس» همان «شاخص کل بورس» است و بخواهیم کمی دقیق باشیم، شاخص کل بورس نماگری است که سطح عمومی قیمتها و سود سهام شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس را نشان می‌دهد.
نکته: در حال حاضر شاخص‌های مختلفی برای بازارهای بورس و فرابورس ایران تعریف شده است و شاخص کل بورس فقط یکی از این شاخص‌ها است. از شاخص‌های دیگر می‌توانیم به شاخص کل هم‌وزن، شاخص ۵۰ شرکت برتر و شاخص کل فرابورس اشاره کنیم. همچنین برای هر کدام از گروه‌های بورس هم شاخص‌های جداگانه‌ای تعریف شده است.
نکته: شاخص کل بورس، همان‌طور که از نامش پیداست، فقط از قیمت سهام شرکتهای بورسی (و نه فرابورسی) تاثیر می‌گیرد.
نکته: تاثیر تغییرات قیمت شرکتهای بورسی روی شاخص کل یکسان نیست. تاثیر شرکتهای بزرگ‌تر که ارزش بازار بالاتری دارند روی شاخص کل بیشتر است. اصطلاح نمادهای «شاخص‌ساز» هم از همین‌جا می‌آید؛ نمادهایی که تغییرات قیمت‌شان تاثیر بیشتری روی شاخص اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ کل دارد به اصطلاح نمادهای شاخص‌ساز نامیده می‌شوند.
نکته: شاخص هم‌وزن، همان‌طور که از نامش پیداست، از همه شرکتهای بورسی تاثیر یکسانی می‌گیرد. به همین دلیل است که وقتی قیمت سهام شرکتهای کوچک‌تر رشد می‌کند، شاخص هم‌وزن رشد بیشتری دارد تا شاخص کل.
سهام چه شرکت هایی در بورس معامله می‌شود؟
با توجه به رویکرد بورس در این سال‌ها و ساده کردن مداوم قوانین مربوط به حضور در بورس، همه شرکتها -حتی شرکتهای کوچک و خرد- می‌توانند وارد این بازار جدید شوند. البته باید شرایطی را رعایت کنند و حضورشان به تایید بورس یا فرابورس برسد. ابتدا سهام شرکت و سرمایه‌هایش توسط کارشناسان بورس قیمت‌گذاری می‌شود و قیمت پایه‌ای مشخص می‌شود، تعیین خرده‌فروشی یا عمده‌فروشی سهام توسط هیئت مدیره شرکت تصویب می‌شود و مراحل عرضه اولیه و ورود به بورس فراهم می‌شود. این راهنما شاید به درد کسانی بخورد که در این زمینه سوال دارند.
عرصه و اعیان به چه معناست؟ اصطلاحات حقوقی پرکاربرد و مبهم املاک
اصطلاحات حقوقی آن‌قدر پیچیده است که گاهی حتی نمی‌توانیم یک جمله آن را بخوانیم. عرصه و اعیان هم از این دست اصطلاحات هستند. این اصطلاحات در مورد ملک و خرید و فروش آن اهمیت زیادی دارند. به‌هرحال هنوز خیلی‌ها معنا و کاربرد درست آنها را نمی‌دانند. در ادامه این مطلب بلاگ دیوار، درباره دو اصطلاح پرکاربرد بیشتر می‌خوانید.
عرصه و اعیان دو مفهوم پرکاربرد ملکی هستند که اتفاقا تعریف پیچیده‌ای هم ندارند. ازطرفی چون ما با این کلمات خیلی آشنایی نداریم، تصور می‌کنیم خلی مبهم هستند. ضمن اینکه باید با معنای دقیق این موارد کاملا آشنا باشیم تا هنگام امضای قراردادهای ملکی دچار مشکل نشویم. درباره این دو مفهوم سوالات و ابهامات مختلفی وجود دارد که در این مطلب به طور مفصل درباره آنها صحبت خواهیم کرد.
عناوین این مطلب
عرصه و اعیان چیست؟
بهتر است همین ابتدا با مفهوم و معنای این دو اصطلاح پرکاربرد آشنا شویم. درنتیجه نه‌تنها ببینیم که خیلی پیچیده نیستند، بلکه در ادامه مطلب نیز همه موارد برایمان روشن باشد. املاک از نظر کاربری شرایط مختلفی دارند. به عنوان مثال می‌توان به املاک مسکونی، تجاری، اداری، آموزشی، درمانی و… اشاره کرد. نوع کاربری اغلب در مجوزها و پروانه اخذ شده مشخص است.
به طور کلی یک ملک با هر نوع کاربری، شامل دو قسمت زمین و ساختمان می‌شود. به زبان ساده، زمین همان عرصه و ساختمانی که روی این زمین ساخته می‌شود هم اعیان نام دارد. یعنی اگر شما یک واحد آپارتمان بخرید، درواقع مالک اعیان مورد نظر خودتان شده‌اید. تصور کنید روی یک زمین ۲۰۰ متری ۶ واحد آپارتمان ۱۰۰ متری ساخته شده باشد. در نتیجه عرصه ۲۰۰ متر مربع و اعیان آن ۶۰۰ متر مربع است.
در این بین سوالات متعددی وجود دارد که در ادامه به آنها می‌پردازیم. به عنوان مثال، این سوال‌ها بسیار مرسوم هستند:
- آیا وقتی بخشی از اعیان به نام ماست، سهمی هم از عرصه داریم یا خیر؟
- وقتی قرار بر تخریب و ساخت ساز شد تکلیف چیست؟
- در مورد املاک اوقافی چطور تصمیم‌گیری می‌شود؟
تفاوت عرصه و اعیان
پیش از اینکه بخواهیم به جواب سوالات و ابهامات برسیم، باید نکات مهمی را بدانیم. یکی از این موارد تفاوت عرصه و اعیان در مالکیت است. معمولا دو حالت کلی وجود دارد. یکی اینکه وقتی شما مالک و صاحب اعیان هستید، بخشی از عرصه هم حق شما باشد. تصور کنید یک واحد آپارتمان خریداری می‌کنید، بدون شک متناسب با متراژ آپارتمان، پارکینگ و انباری‌ای که در مالکیت شماست، صاحب بخشی از عرصه یا همان زمین هم هستید.
حالت دوم هم به این صورت است که گاهی مالک عرصه و اعیان متفاوت هستند. این مورد بیشتر درباره املاک اوقافی به وجود می‌آید که در ادامه درباره تعیین تکلیف آن صحبت خواهیم کرد.
مقدار عرصه چگونه مشخص می‌شود؟
حال یکی دیگر از موارد مهم این است که دقیقا عرصه و اعیان چطور تفکیک می‌شوند. برای تفکیک عرصه، مالک یا سازنده یا نماینده قانونی آنها باید از شهرداری منطقه بخواهند که محدوده پلاک ثبتی و نقشه تفکیکی را مشخص کند. شهرداری هم بعد از دریافت مدارک لازم و بررسی آنها، نقشه مصوب را به مالک، سازنده یا فرد مورد نظر تحویل می‌دهد. در ادامه هم این نقشه باید همراه با مدارک موجود به اداره ثبت اسناد و املاک کشور تحویل داده شود، تا صحت و مطابقت آنها بررسی شود.
در مرحله بعدی کارشناس اداره ثبت به آدرس مورد نظر مراجعه کرده و نقشه‌های دریافتی را با سند مالکیت مطابقت می‌دهد تا مطمئن شود که به معابر، خیابان و حریم همسایگان تجاوز نشده باشد. در آخر هم گواهی موردنظر صادر شده و بعد از طی کردن مراحل اداری و پرداخته هزینه، می‌توانید تفکیک عرصه را بگیرید.
مقدار اعیان چگونه مشخص می‌شود؟
برای این کار بعد از دریافت پایان کار، مالک یا سازنده یا نماینده قانونی آنها باید به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه کرده و درخواستشان را ثبت کنند. سپس کارشناس اداره ثبت و نقشه‌بردار، نقشه کامل شامل موارد مشاعی ترسیم شده و صورت جلسه تهیه می‌شود. بعد از آن باید مراحل اداری را انجام داده و هزینه‌ها را پرداخت کنید تا سند مربوط به اعیان به شما داده شود.
سهم مالک اعیان از عرصه
یکی از سوالات مهم این است که اگر ما مالک اعیان شدیم آیا سهمی از عرصه داریم یا خیر؟ در مرحله اول خیلی‌ها به این مورد توجه نمی‌کنند ولی موقعیت‌هایی پیش می‌آید که سهم مالک اعیان از عرصه مهم می‌شود. یادتان باشد اگر یک واحد آپارتمان مسکونی خریداری کردید، بسته به سهمی که از کل اعیان دارید، صاحب عرصه هم هستید. البته روی متراژ واحد، متراژ پارکینگ و انباری هم محاسبه می‌شود. حال اگر کسی در واحدهای بزرگ یا پنت‌هاوس زندگی می‌کند و مالک آن است، طبیعتا سهم بیشتری از عرصه می‌برد.
عرصه و اعیان در املاک اوقافی
همان‌طور که گفتیم گاهی پیش می‌آید که مالک عرصه و اعیان متفاوت باشد و نمونه عینی این موضوع را در زمین‌ها و املاک اوقافی می‌بینیم. درست است که شما ملک اوقافی را می‌خرید و مالک اعیان هستید، ولی اختیار کامل ندارید و زمین هم در اختیار اداره کل اوقاف و امور خیریه اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ است. به همین دلیل باید سالانه مبلغی را به این اداره بپردازید و برای هرگونه معامله یا نقل و انتقالی هم اداره اوقاف باید در جریان باشد. پس مالک زمین یا عرصه همین اداره است و شما می‌توانید مالک اعیان باشید آن هم به صورت استیجاری، چون به نوعی شما مستاجر محسوب می‌شوید.
پس یادتان باشد اگر اعیانی بدون مجوزهای لازم روی عرصه اوقافی ساخته شده باشد، سازنده حتی حقی روی ساختمان و بنای ساخته شده ندارد و اداره کل اوقاف می‌تواند احقاق حق کند. در نتیجه حتما پیش از خرید زمین به اوقافی بودن آن توجه کنید.
تعیین سهم مالکان از عرصه
همان‌طور که اشاره کردم در موارد مهمی چون نوسازی ملک، قدرالسهم مالکان از عرصه اهمیت بسیار زیادی پیدا می‌کند. اتفاقا همین موضوع یکی از مشکلات جدی است که گاهی باعث طرح دعاوی هم می‌شود. برای حل این مشکل دو موضوع اهمیت زیادی دارد. اول اینکه تمام ساکنان سند ملکی دارند و در آن میزان اعیان تحت مالکیت آنها به صورت کامل درج شده است. بنابراین همان‌طور که پیشتر هم اشاره کردیم براساس آن می‌توان به نسبت قدرالسهم هر مالک را از عرصه مشخص کرد. مورد دوم این است که می‌توان درخواست تفکیک عرصه داشت که در نتیجه به صورت کاملا قانونی همه چیز مشخص می‌شود. در بخش‌های قبلی به طور کامل درباره تفکیک صحبت کردیم.
تعیین سهم وراث از عرصه
یکی دیگر از مواردی که منجر به تفکیک عرصه می‌شود، موقع تقسیم ارث و فرایند انحصار وراثت است. در این حالت شاید تکلیف افراد از سهمشان در اعیان مشخص باشد، ولی طبیعتا تعیین و تکلیفی روی عرصه نشده است. به همین دلیل سهم هر یک از وراث بعد از درخواست تفکیک عرصه مشخص خواهد شد.
مشکلات و سوالات متداول درباره عرصه و اعیان
همان‌طور که گفتیم موضوع عرصه و اعیان شاید در تعریف ساده باشد، ولی در عمل پیچیدگی‌ها و ابهاماتی هم دارد. به برخی از این ابهامات در طول مطلب پاسخ دادیم، ولی هنوز مسائل حقوقی و موارد مهمی باقی‌مانده که باید به آنها بپردازیم.
- آیا افرادی که در یکی از طبقه‌های ساختمان ساکن هستند، می‌توانند با ادعای مالکیت بر اعیان آن، مانع استفاده افراد دیگر از مواردی چون راه‌پله یا آسانسور شوند؟
خیر. در قانون تملک آپارتمان‌ها و قانون مدنی به صراحت آمده است که قسمت‌های مشاع ساختمان مانند ورودی، لابی، راهرو، راه‌پله، آسانسور، پشت بام و… به همه ساکنان تعلق دارد. به همین دلیل هیچ‌کس نمی‌تواند مانع استفاده دیگری شود.
- فرض کنید کسی عرصه‌ای را برای مدت معین اجاره کرده و در آن بدون اجازه مالک، ساختمان یا بنایی را ساخته است. آیا این فرد مالک اعیان شناخته می‌شود؟
چون مستاجر بنای موردنظر را با هزینه و مصالح خودش ساخته است، در نتیجه به او تعلق دارد و بعد از پایان مدت قرارداد اجاره دو کار می‌توان انجام داد. اولین کار این است که مالک اعیان را خراب کرده و هزینه مستاجر را بدهد. دومین کار این است که مالک قیمت اعیان را به مستاجر بپردازد و مالک آن شود.
- اگر دو نفر شریک ملکی را بخرند و به اندازه سهمشان در عرصه و اعیان شریک باشند، آیا بدون اجازه دیگری می‌توانن در مقدار عرصه و اعیان خودشان تصرف کنند؟
خیر. بر اساس ماده‌های ۵۸۱ و ۵۸۲ قانون مدنی، هیچ‌کدام از شرکا بدون اجازه شریک دیگه نمی‌تواند در بخش‌های اشتراکی تصرف کند؛ چرا که هر دو در همه اجزای ملک شریک هستند و باید احکام معامله فضولی اجرا شود.
جمع‌بندی
عرصه و اعیان دو اصطلاح عجیب هستند، از این نظر که تعریف آنها خیلی ساده است. به زمین، عرصه و به ساختمان و بنایی که در آن ساخته می‌شود، اعیان می‌گویند. ازطرفی همین دو تعریف ساده برای خودشان کلی پیچیدگی و جزئیات مختلف دارند و گاهی به دعاوی حقوقی ختم می‌شوند. به همین دلیل در این مطلب به طور کامل این موضوع را بررسی کردیم و به ابهامات پیرامون پاسخ دادیم تا بعد از این حواستان باشد.
نظر شما چیست؟ آیا تاکنون درباره این مفاهیم به مشکلات حقوقی بر خورده‌اید؟ تجربه خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.
آشنایی با تابلوخوانی در بورس و برخی از اصطلاحات تابلو بورس
تابلوخوانی و بازارخوانی از جمله مهارت‌های بسیار مهم و کاربردی در بورس می‌باشد که هرچه سریع‌تر باید به یادگیری آن بپردازید. وقتی که شما به‌عنوان یک سرمایه‌گذار بتوانید به مهارت تابلوخوانی اشراف داشته باشید، می‌توانید به تجزیه و تحلیل تمام اتفاقاتی که در تابلو معاملاتی بورس می‌بینید بپردازید. در نهایت با کمک این اطلاعات قادر خواهید بود تا به خرید و فروش سهام بپردازید. در واقع شما می‌توانید ردپای تغییرات در بازار بورس را از طریق یک سری اعداد و ارقام و همچنین شاخص‌ها و نمادها به دست آورید و در آخر به آن چیزی که از فعالیت در بازار بورس برایتان اهمیت دارد برسید. مثلا بفهمید که چه موقع به اطلاعات بورسی ورود پیدا کنید و حد ضرر را چطور انتخاب کنید و کجا از معامله خارج شوید. در ادامه‌ی این مقاله از سری مقالات آموزش بورس چراغ راجع به نحوه‌ی تابلوخوانی در بورس بیشتر صحبت خواهیم کرد.
منظور از تابلوخوانی در بورس چیست؟
تابلوخوانی در بورس
هر شخص حقیقی یا حقوقی که بخواهد وارد بحث عرضه و تقاضا شود، باید از تابلو استفاده کند و نحوه‌ی کار با آن را بداند. تابلوخوانی در بورس به معنای پیش‌بینی آینده‌ی قیمت تنها با تکیه بر مشاهدات نوع خرید و فروش‌های معامله‌گران بر روی تابلوی بورس است؛ یعنی ما نوع معاملاتی که در حال عرضه و تقاضا هستند را ببینیم و حدس بزنیم که آینده‌ی سهم به چه صورت روند صعودی یا نزولی در پیش خواهد گرفت. البته این را هم بگوییم که در بحث تابلوخوانی نیازی به تحلیل بنیادی یا تکنیکال نمی‌باشد. تابلوخوانی لزوماً یک سری اطلاعاتی را به شما می‌دهد که به کمک آن می‌توانید آینده‌ی قیمتی سهم را حدس بزنید. اما برای آنکه با خیال راحت‌تر به خرید و فروش بپردازید و درصد خطای شما کاهش یابد، باید از سیستم‌های معاملاتی دیگری هم در کنار مهارت تابلوخوانی استفاده نمایید.
کلیاتی در رابطه با مبحث تابلوخوانی بورس
- پیش از آنکه به بررسی نحوه‌ی تابلوخوانی در بورس بپردازیم، راجع به کلیاتی در این زمینه صحبت خواهیم کرد که دانستن آنها برای سرمایه‌گذاران مبتدی خالی از لطف نمی‌باشد.
- بورس اوراق بهادار تهران از شنبه تا چهارشنبه باز است و تایم بازار هم از ساعت ۸/۵ تا ۱۲/۵ می‌باشد.
- برای تابلوخوانی در بورس باید بدانید که ساعت ۸/۵ تا ۹، تایم پیش‌گشایش بازار است؛ یعنی در این بازه‌ی زمانی خرید و فروشی انجام نمی‌شود. در این زمان می‌توان فهمید که چه تعداد خریدار و فروشنده در بازار هستند.
- ساعت ۹ تا ۱۲/۵ تایم بازار است و در آن خرید و فروش انجام می‌شود.
- ساعت ۹ تا ۹/۵ معمولاً تایم بازی حقیقی‌ها در بازار است.
- اگر دقت کرده باشید در بازارهایی که به صورت هیجانی نیستند و روند عادی خود را در پیش گرفته‌اند معمولاً تقاضا زیاد است و قیمتها بالاست. اما از ساعت ۹/۵ به بعد شاید ببینید که سهمی با سرعت به سمت صف خرید می‌رود و بعد از آن متعادل می‌شود. در این زمان قیمت به سمت پایین برمی‌گردد و صورت تعادلی به خودش می‌گیرد.
- معمولاً معامله‌گران حرفهای بین ۹ تا ۹/۵ دست به معامله نمی‌زنند و خریدی انجام نمی‌دهند. بازی اصلی در بورس از ساعت ۹/۵ تا ۱۲ می‌باشد. (البته به دلیل استثنائاتی که در بازار بورس وجود دارد، ممکن است گاهی بسته به شرایط لازم باشد تا معاملاتی در این بازه‌ی زمانی انجام شود).
- در دقایق پایانی بازار، حجم معاملات بازار هیجانی می‌شود و گاهی فشار فروش زیاد می‌شود. چرا که خیلی‌ها می‌گویند باید یک پله از خرید خود را به ساعات پایانی موکول کنید.
نحوه شروع تابلوخوانی در بورس
چگونگی شروع تابلوخوانی در بازار بورس
برای تابلوخوانی بورس ، ابتدا کلمه‌ی بورس را در گوگل جستجو کنید و سپس بر روی اولین لینک یعنی سایت tsetmc کلیک کنید و وارد این سایت شوید. شما هر سهمی را که بخواهید می‌توانید در سایت tsetmc پیدا کنید تا تابلوی سهم برای شما نمایش داده شود. شما می‌توانید اطلاعات مربوط به خرید، فروش، سهم شناور، حجم مبنا و مواردی از این دست در رابطه با سهم موردنظرتان را در تابلوی معاملاتی مشاهده نمایید.
تابلوخوانی بورس و سفارش‌های خرید و فروش
هنگام تابلوخوانی در بورس وقتی‌که صفحه‌ی نماد موردنظرتان را باز می‌کنید، می‌توانید سفارش‌های خرید و فروش مختلف را ببینید که سهامداران حقیقی و حقوقی در حال ثبت آنها هستند. منظور از افراد حقیقی در بورس همان سرمایه‌گذاران معمولی هستند که هر کدام کد ملی مشخصی دارند. اما حقوقی‌ها شرکت‌هایی همچون شرکتهای کارگزاری ، شرکتهای سرمایه‌گذاری و غیره هستند که کد بورسی گرفته‌اند و در حال خرید و فروش می‌باشند. در قسمت سفارشها می‌توانید تعداد و حجم خرید و همچنین قیمت خرید و فروش را مشاهده کنید. در بخش خرید سفارشها به ترتیب از بالاترین قیمت و در بخش فروش سفارشها به ترتیب از کمترین قیمت پیشنهاد شده برای فروش مرتب شده‌اند.
تعداد، حجم و ارزش معاملات در تابلوخوانی بورس
حجم، ارزش و تعداد معاملات بازار در تابلوخوانی بورس
تعداد معاملات در بحث تابلوخوانی در بورس به معنای کل معاملات روز می‌باشد و در واقع تعداد آن مد نظر است. حجم معاملات نیز به معنای حجم کل سهام معامله شده در طول روز می‌باشد. منظور از ارزش معاملات هم که حجم معاملات ضربدر قیمت سهام معامله شده می‌باشد و البته ارزش بازار هم به معنای تعداد کل سهام شرکت (اعم از حقیقی و حقوقی ) ضربدر قیمت روز سهم می‌باشد. در تحلیل سهم‌ها این نکته را باید در نظر داشته باشید که سهم خوب سهمی است که ارزش بازار آن کمتر از ارزش واقعی آن باشد. در پایین این اعداد اطلاعات دیگری مثل ساعت آخرین معاملات انجام شده طی روز و همچنین وضعیت نماد نیز قابل مشاهده می‌باشد.
سهام شناور در تابلوخوانی بورس
منظور از سهام شناور در تابلوخوانی در بورس این است که از کل سهامی که یک شرکت دارد، ببینیم چند درصد آن قابل معامله می‌باشد؛ یعنی درصدی از سهام شرکت که در اختیار عموم مردم قرار دارد. این موردی است که در تحلیل‌های خود حتما باید به آن توجه کنید. چرا که سهام شناور برای شرکتها به این معناست که آنها مستعد سفته بازی هستند. لذا این احتمال وجود دارد که سهام این شرکتها خیلی سریع بالا برود و یا بالعکس روند نزولی در پیش گیرد. دلیل آن هم این است که بازیگردان‌های این دسته از سهام تعداد افراد کمتری هستند که می‌توانند برای سهام خود تصمیم بگیرند. در تمام سهم‌هایی که شناوری بالایی دارند، تغییرات و نوسانات قیمت طبق اصول و منطق پیش خواهد رفت.
بازه‌ها در تابلوخوانی بورس
در تابلوخوانی بورس بازه ها به چه معنا هستند؟
بالاترین و پایین‌ترین قیمتی که سهم در آن طی روز معامله شده است را بازه روز می‌گویند. این بازه در طول روز بین مثبت ۵ و منفی ۵ اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ قیمت پایانی روز قبل می‌تواند تغییر کند که به آن قیمت مجاز روز هم می‌گویند . در بحث تابلوخوانی در بورس، منظور از بازه‌ی هفته و بازه سال هم به ترتیب نوسان قیمت در طی هفته و سال می‌باشد.
منظور از حجم مبنا چیست؟
هنگام تابلوخوانی در بورس با مفهومی به نام حجم مبنا برخورد خواهید کرد. حداقل تعداد سهمی که باید مورد معامله قرار گیرد تا سهم در دامنه‌ی نوسان کامل رشد کند یا کاهش یابد را حجم مبنا گویند. طبق قانون، باید حداقل ۲۰ درصد از کل سهام یک شرکت در یک سال معامله شود. حال اگر تعداد روزهای کاری یک سال را ۲۵۰ فرض کنیم، حجم مبنای روزانه برابر با ۰٫۰۰۰۸ (هشت ده هزارم) کل سهم می‌باشد. مثلاً اگر شرکتی ۲۰ میلیون سهم داشته باشد، حجم مبنای آن ۱۶ هزار سهم خواهد بود. بنابراین، باید حداقل ۱۶ هزار سهم معامله شود تا تغییرات قیمت آن روز در سهم اعمال شود.
البته در تابلوخوانی در بورس می‌بینید که برای برخی شرکت‌هایی که در فرابورس فعالیت می‌کنند، حجم مبنا ۱ (یک) است؛ در واقع، این قانون بازار فرابورس برای شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس است که حجم مبنای (۱) داشته باشند. یعنی کافی است یک سهم در نماد مورد نظر معامله شود تا افزایش یا کاهش قیمت در سهم اعمال شود.
سخن آخر
در این مقاله از سایت آموزش چراغ راجع به تابلوخوانی در بورس و برخی اصطلاحات مهم در تابلو بورس صحبت کردیم. همان‌طور که در این مقاله گفتیم، تابلوخوانی از جمله مهارت‌هایی است که به کمک آن می‌توانید آینده‌ی سهمی را پیش‌بینی کنید. اما توصیه می‌شود که به هیچ عنوان تنها با بحث تابلوخوانی ترید نکنید و در کنار آن از تحلیل بنیادی و تکنیکال هم استفاده کنید. در نهایت خروجی‌های چندین نوع تحلیل را کنار هم قرار دهید تا یک خروجی خوب داشته باشید و با درصد اعتماد بیشتری به خرید و فروش در بازار بپردازید. چراغ ، به عنوان نسل جدیدی از پلتفرم‌های آموزش و استخدام در تلاش است تا بیان و ارائه‌ی نکات و دوره‌های آموزشی مفید در رابطه با بورس به شما برای سرمایه‌گذاری و کسب سود در این بازار پرتلاطم کمک کند.
دیدگاه شما