بورس حبابی است یا ارزنده/ نظر 8 کارشناس درباره سهام
در این گزارش نظرات هشت کارشناس بورسی را پیرامون حباب یا ارزندگی سهام گرد هم آورده است. در این بخش نظرات محسن احمدی- مدیر عامل سرمایه‌گذاری ملت، مهدی محمود رباطی- مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران، عظیم ثابت- مدیرعامل کارگزاری بانک سپه، کوروش شمس- مدیرعامل سبدگردان پاداش سرمایه، همایون دارابی، محمد نوربخش، مهدی دلبری و حسام حسینی– کارشناسان بازار سهام به پرسش حباب یا ارزندگی سهام را بخوانید.
محسن احمدی - مدیر عامل سرمایه‌گذاری ملت
در حال حاضر قیمت سهام اکثر زیرمجموعه‌های صنایع کوچک بورس تهران از ارزش جایگزینی فراتر رفته و بر اساس هیچ کدام از روش‌های ارزش‌گذاری، سود این شرکت‌ها نمی‌تواند توجیه‌کننده قیمت فعلی سهام مذکور باشد.
صنایع بزرگ‌تر همچون پتروشیمی‌ها، گروه فلزات اساسی به ویژه فلزات رنگی، پالایشگاه‌ها و همچنین هلدینگ‌های چند رشته‌ای اما همچنان با ارزش ذاتی خود فاصله دارند. در میان این سهم‌ها برخی هنوز از جذابیت بالایی برخوردارند و برخی دیگر هر چند از میزان جذابیتشان کاسته شده است اما همچنان جا برای رشد قیمت دارند. در شرایط فعلی می‌توان دو مولفه نرخ دلار و قیمتهای جهانی را از عوامل اصلی اثرگذار بر روند بازار سهام قلمداد کرد. در خصوص قیمتهای جهانی وضعیت خنثایی را شاهد هستیم.
از یک سو در حال حاضر اکثر قیمت‌ها نزدیک به بهای تمام شده تولید است و از این رو احتمال کاهش بیشتر آن محتمل نیست. از طرف دیگر با توجه به احتمال وقوع رکود جهانی، قیمتهای بالاتری نیز برای کالاهای جهانی نمی‌توان متصور بود. در خصوص دلار اما هر چند با در نظر گرفتن سیاست‌های دولت اغلب کارشناسان انتظار برای رشد نرخ ندارند اما سطوح فعلی به عنوان کف نرخ این ارز شناسایی شده است و در افت بلندمدت نیز روندی افزایشی انتظار می‌رود. این دو مهم می‌تواند سبب افزایش جذابیت سهام کامودیتی‌محور و در نتیجه حرکت شاخص سهام در مسیر صعودی شود.
مهدی دلبری - کارشناس بازار سهام
در شرایط فعلی هر چند برخی از فعالان بازار از حباب فراگیر در سهام و صنایع بورسی سخن میگویند، اما واقعیت این است که این مهم را نمی‌توان به کل بازار تعمیم داد. همواره برخی سهام و صنایع هستند که بالاتر از ارزش ذاتی خود معامله میشوند.
در حال حاضر بورس تهران بیش از هر مولفه‌ای تحت تاثیر جریان پول قرار دارد. در واقع ورود نقدینگی تازه‌ای موجبات رشد قیمت سهام و در نتیجه صعود شاخص سهام را فراهم آورده است. در این میان یکی از مهمترین دلایل ورود این پول‌های تازه، افزایش انتظارات تورمی است. در عین حال در کنار بهبود وضعیت بازار جهانی، شرکت‌های سهامی در آذرماه گزارش‌های مناسبی روانه سامانه کدال کردند که عمدتا از رشد فروش این شرکت‌ها حکایت داشت.
علاوه بر تمامی این موارد حجم معاملات در بورس کالا نیز به شکل محسوسی افزایش یافته است. جذابیت معاملات سهام خود را در روند صدور واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌ها نیز قابل نشان داده است. این در حالی است که طی ماه‌های گذشته آمار ابطال صندوق‌ها افزایش چشمگیری داشت. انتظار می‌رود با انتشار گزارش عملکرد آذرماه و همچنین گزارش‌های 9ماهه شرکت‌ها روند افزایشی فروش بورسی‌ها ادامه داشته باشد و شاهد تکرار عملکرد آبان‌ماه شرکت‌ها باشیم.
حسام حسینی - کارشناس بازار سهام
رشد اخیر بازار سهام بیش از هر چیز، مدیون رشد نرخ دلار در بازار آزاد است. این در حالی است که فروش شرکت‌ها بر اساس دلار نیمایی محاسبه می‌شود و این مهم سبب تفاوت انتظارات با واقعیت شده و در نهایت به رشد P/E سهام می‌انجامد. در این رویه ممکن است بسیاری از سهام و صنایع بورسی از ارزش ذاتی خود فاصله بگیرند. در شرایط فعلی حدود 80 درصد از سهم‌ها به لحاظ بنیادی گران بوده و با حباب قیمتی مواجه هستند و به محلی برای جولان سفته‌بازان تبدیل شد‌ه‌اند.
در مقابل سهام بزرگ‌تر و کامودیتی‌محور بازار که با وجود تعداد کمتر، بخش عمده‌ای از ارزش بازار را در اختیار دارند، تقریبا در نقاط تعادلی دادوستد شده و با P/E حدود 4 تا 5 مرتبه، نه گران محسوب میشوند و نه ارزان. با این حال با توجه به کاهش نگرانی‌ها از بودجه سال آتی و بهبود قیمت‌ها در بازار جهانی، در صورت رشد نرخ دلار در بازار آزاد و تداوم نگاه نادرست سرمایه‌گذاران به این ارز، احتمال افزایش قیمت سهام کالایی‌ها به بالاتر از ارزش ذاتی نیز وجود دارد.
مهدی محمود رباطی - مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران
بررسی شرایط کنونی بورس نشان از وضعیت طبیعی و به‌دور از هیجان دارد؛ بازار سهام در حال حاضر متاثر از فاکتورهای مهم و واقعی در فضای سیاسی و اقتصادی در شرایط متعادل و به دور از هیجان حرکت می‌کند. به‌طوری‌که نه رشد و نه ریزش‌های هیجانی در این بازار وجود ندارد.
در این میان برخی سهام شرکت‌های بزرگ فعال در بازار سهام که چند وقت اخیر از فضای رشد و افزایش قیمت عقب مانده بودند، نیز با اقبال نسبی روبرو شده و به‌نظر میرسد این اقبال از ناحیه بزرگان بازار ادامه‌دار باشد.
عظیم ثابت - مدیرعامل کارگزاری بانک سپه
بازار سهام در شرایط طبیعی به‌سر می‌برد و هیچ‌گونه مشکل و تهدیدی برای این بازار وجود دارد. بررسی وضعیت بورس در مدت اخیر نشان می‌دهد که بازار رشد نسبتا طولانی و بلندمدتی را تجربه کرده است. طبیعی است که در چنین شرایطی برخی سهامداران اقدام به شناسایی سود کنند و برخی سهام میان سرمایه‌گذاران دست به دست شود. به این ترتیب این موضوع عاملی باشد در جهت کاهش سرعت رشد شاخص کل بورس.
در این میان یک مولفه مهم و تاثیرگذار بر روند بازار سهام، رشد ارزش معاملات خرد روزانه است. به‌طوری‌که شاهد هستیم نقدینگی زیادی در بازار جریان دارد و این عامل می‌تواند پشتوانه مناسبی برای تداوم رشد بازار سهام باشد. البته باید عنوان کرد که نوسان جزئی اصلی از ذات و ماهیت بازار سرمایه است. طبیعتا روندهای رشد بی‌وقفه و یا نزول چند روزه، از جذابیت بازار سهام می‌کاهد و باید نوسان‌هایی در این بازار شکل بگیرد. در مجموع باید عنوان کرد که بازار سهام از لحاظ ساختاری مشکلی ندارد و چشم‌اندازی مثبت در انتظار آن است.
همایون دارابی - کارشناس بازار سرمایه
رشد مولفه‌های اصلی بازار سهام و رکوردشکنی‌های شاخص کل بورس به‌ویژه در روزهای اخیر، بیشترین تحت تاثیر افزایش حجم نقدینگی در اقتصاد کشور است. در شرایط کنونی اقتصاد تمایل افراد به سرمایه‌گذاری در بازاری امن بیش از گذشته به چشم می‌خورد. این در حالی است که بازارهای سرمایه‌گذاری رقیب نیز جذابیتی برای ورود سرمایه‌گذاران ندارد و این عاملی در جهت افزایش ورود افراد به بورس شده است.
در این میان آمارهای اعلام شده در خصوص رشد نقدینگی 27.1 درصدی در نیمه نخست سال جاری نیز عاملی خواهد بود که انتظار تورم شدید از سوی فعالان اقتصادی در ماه‌های آتی را رقم زده است. این موضوع نیاز به سرمایه‌گذاری در فضای امن که سپرتورمی باشد را بیش از گذشته نمایان می‌کند. در این میان بازار سهام تنها بازاری است که چنین شرایط را دارا بوده و مناسب‌ترین گزینه سرمایه‌گذاری خواهد بود.
از سوی دیگر شاهد افزایش حجم و ارزش معاملات روزانه در بازار سهام هستیم. رشد معاملات بورس کالا نیز عامل مهم و تاثیرگذار دیگری است که تاکیدی بر رونق ایجاد شده در بازار سرمایه است. امری که افزایش فعالیت‌های تولیدی و رونق اقتصادی را به دنبال خواهد داشت. این موارد سبب شده تا بخشی از رکود جامعه طی 3-4 ماه ابتدایی سال جاری جبران شود.
محمد نوربخش - کارشناس بازار سرمایه
بازار سهام اکنون در شرایط عادی خود به سر می‌برد و با وجود رشدهای اخیر همچنان ظرفیت خالی برای ادامه صعود در شماری زیادی از سهم‌ها را دارد. مطابق آمار، سود کل بازار سهام (بورس و فرابورس) حدود 200 هزار میلیارد تومان است و ارزش بورس و فرابورس هم تا معاملات امروز رقمی معادل 1400 هزار میلیارد تومان را نشان می‌دهد. بنابراین، نسبت قیمت به درآمد بازار سهام با این داده‌ها عدد 7 مرتبه است.
این نسبت حاصل تقسیم قیمت‌هایی است که علاوه بر سود به دارایی‌های غیرعملیاتی شرکت‌ها و حتی شرکت‌های زیان‌ده داده شده است. بنابراین می‌توان گفت که نسبت واقعی قیمت به درآمد بازار کمتر از 7 مرتبه است و از این جهت همچنان می‌توان به ارزندگی عمومی سهام از این منظر اتکا کرد.
از سوی دیگر، بازار ارز و روند قیمتهای جهانی به عنوان دو بازوی اصلی حرکت بورس طی این مدت به نفع سهام بورسی حرکت کرده‌اند کارشناسان بورسی چه میگویند؟ و ضمنا از چشم‌انداز مثبتی برخوردارند. دلار با توجه به کسری مورد انتظار بودجه در سال بعد و احتمال جبران پولی آن توسط سیاستگذار، به تورم انتظاری دامن زده و بنابراین می‌تواند در ضمن تقویت حرکت صعودی ارز به روند رو به رشد بورس کمک کند. از سوی دیگر، کارشناسان بورسی چه میگویند؟ تب خروج شدید سرمایه از کشور هم عاملی است که دلار را بالا خواهد برد. ضمن اینکه بازار جهانی هم در هفته‌های اخیر سیگنال‌های مثبتی ارسال کرده است.
کوروش شمس - مدیرعامل سبدگردان پاداش سرمایه
بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که بازار سهام همچنان از پتانسیل بالایی برای ادامه رشد برخوردار است. بررسی سه مولفه از جمله نسبت ارزش بازار سرمایه به نقدینگی، نسبت ارزش بازار سرمایه به GDP و همچنین نسبت مطلق ارزش دلاری بازار سرمایه از سال 91 تا کنون نتایج جالبی به دنبال دارد. نقاط اوج یا همان پیک، افت و همچنین حرکت عادی بازار طبق سه مولفه مزبور نشان می‌دهد که در حال حاضر بازار سرمایه چه از لحاظ نقدینگی و چه از لحاظ دلاری همچنان جای رشد بیشتر دارد و حبابی ندارد.
بر این اساس میانگین ارزش بازار (بورس و فرابورس) به نقدینگی طی این بازه زمانی در حدود 56درصد بوده است. این نسبت در مهرماه امسال و سال گذشته به 70درصد و در آذر نیز به حدود 60درصد رسیده است. در حال حاضر نیز نسبت ارزش بازار به نقدینگی حدود 70درصد است.
این در حالی است که کیک بازار سرمایه در کل اقتصاد کشور در حال بزرگ شدن است و این بازار همچنان نسبت به نقدینگی، از پتانسیل رشد بیشتر برخوردار است. این موضوع بدان معناست که رشد بازار سهام ادامه خواهد داشت و همچنان تداوم ورود نقدینگی و جذب پول‌های جدید به این بازار خواهیم بود.
از سوی دیگر دیگر بازارهای موازی سرمایه‌گذاری در رکود به سر می‌برند و در مقابل بازار سرمایه با توسعه زیرساخت‌های مناسب همراه است. امری که می‌تواند کوچ نقدینگی از دیگر بازارهای موازی را به بورس در پی داشته باشد.
افزون بر این با توجه به بودجه سال 99 و برنامه دولت برای فروش قابل‌توجهی از حجم اوراق، این امر توسعه صندوق‌های سرمایه‌گذاری فعال در بازار را به دنبال خواهد داشت. این موضوع نیز رشد صندوق‌ها و به‌تبع رشد بورس را نوید می‌دهد.
افزایش نرخ دلار نیمایی نیز یکی دیگر از مولفه‌های مهم و تاثیرگذار بر روند آتی بازار سهام است. این فاکتور مهم و تاثیرگذار به‌ویژه در صنایع پالایشی، پتروشیمی و سنگ‌آهنی ، می‌تواند سودآوری این شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار دهد.
جمع‌بندی تمام موارد مزبور نشان از آن دارد که بورس گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری است و روند صعودی این بازار همچنان ادامه خواهد داشت./دنیای بورس
پیش بینی بورس فردا شنبه ۲۳ مهر/ بورس رشد می‌کند؟
به گزارش خبرگزاری رضوی، شاخص کل بورس در هفته‌ای که گذشت، رشد بیش از شش هزار واحدی را ثبت کرد. این در حالی است که در این هفته همچنان شاهد خروج پول از بورس بودیم. در این میان شاخص کل با رشد شش هزار و ۲۰۵ واحدی در کانال یک میلیون و ۳۱۹ هزار واحدی به سر می‌برد. ارزش معاملات بازار سرمایه روز چهارشنبه به هزار و ۹۵۷ میلیارد تومان رسید که نشانگر کم عمقی بورس است. اما سوال اصلی این است که چه سرنوشتی در انتظار بازار سرمایه است؟
منتظر رشد بورس نباشید زیرا.
مهدی روزبهانی، کارشناس بازار سرمایه میگوید: با توجه به عرضه‌های اواخر هفته بازار سرمایه، روزهای شنبه و یکشنبه قطعا پرعرضه خواهد بود؛ بنابراین در روزهای ابتدایی هفته، بازار تقریبا قرمزی خواهیم داشت.
او با طرح این پرسش که اوضاع بازار بورس چرا این گونه شده، ادامه داد: بازارگردان‌ها و معاملات الگوریتمی بازار سرمایه را بهم ریخته اند. این دو عامل دست به دست هم داده اند تا با یک سری موارد دیگر بورس را به کما ببرند.
فروش‌های آبشاری در بورس زیر سر بازارگردان هاست
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه فعالیت بازارگردان‌ها در شرایط کنونی، سمی برای بورس است، گفت: به عنوان مثال، روز شنبه هفته گذشته فروش بازارگردان‌ها در بورس ممنوع شد و دقیقا در همین روز بازار مثبت شد و خبری از فروش‌های آبشاری و نامتعارف نبود.
روزبهانی ادامه داد: بازارگردان‌ها برخلاف نامشان، نوسان گیرند و با فروش‌های نامتعارف بازار را به هم می‌ریزند.
معاملات الگوریتمی در روزهای بحرانی بورس/ پای رانت در میان است
این کارشناس بازار سرمایه، سم دوم بورس را معاملات الگوریتمی خواند و گفت: این ربات‌ها دست چند کارگزاری محدود است و سوال اصلی این است که چرا سازمان بورس اوراق بهادار در این شرایط نمی‌خواهد مجوز این نوع معاملات را باطل کند؟
روزبهانی ادامه داد: ارزش بازار سرمایه در حال حاضر ۲۵۰۰ میلیارد تومان است. چرا برای بازاری با این عمق کم، معاملات الگورتیمی فعال است؟ اگر سازمان بورس فعالیت بازارگردان‌ها و معاملات الگوریتمی را ۳ تا ۶ ماه در بازار متوقف کند، مطمئنا ما تا پایان سال، شاخص ۲ هزار واحدی کارشناسان بورسی چه میگویند؟ را به چشم خواهیم دید. ولی با شرایط حال حاضر، بازار تنها دست و پا می‌زند و میان مثبت و منفی بودن در نوسان است.
قوانین خلق الساعه مدیران بورسی کار دست بازار داد
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، بورس از دو ماه گذشته معطل مشخص شدن نتیجه مذاکرات برجام بود؛ ولی به نتیجه نرسیدن مذاکرات باعث شد سیگنال منفی به بازار داده شود.
روزبهانی با اشاره به مورد چهارمی که سم بازار محسوب می‌شود، گفت: اثر نامطلوب قیمت گذاری دستوری در حوزه‌های مختلف مثل خودرو، کامودیتی ها، سیمان و. موجب شده بازار سرمایه در شرایط نامناسبی قرار گیرد. از طرفی قوانین خلق الساعه مدیران بورسی، سم پنجم بازار سرمایه است. به عنوان مثال، زمان پایان معاملات در فرابورس ساعت یک و ساعت پایان کار بورس ۱۲ و نیم است. هنوز که هنوز است دو ارگان مربوط به یک سازمان، نتوانسته اند به هماهنگی برسند که زمان بازار را با هم تمام کنند.
دولتمردان به تماشای افول بورس نشسته اند
این فعال بازار سرمایه معتقد است عدم حمایت دولت از بورس موردی است که این روز‌ها بیش از همیشه بازار سرمایه را در تنگنا قرار داده است. برخلاف اظهارات ابراهیم رئیسی در برنامه‌های انتخاباتی سال گذشته که بورس را اولویت اول دولت اعلام کرد؛ اما خبری از حمایت ولو اندک نیست. گویی دولت ۵۰ میلیون سهامدار مستقیم و غیرمستقیم بورس (که سهامداران عدالت هم جزو آنها هستند) را به فراموشی سپرده است.
روزبهانی میگوید: سازمان بورس، وزیر اقتصاد و سایر دولتمردان وضع بورس را می‌بینند، ولی هیچ برنامه مدون و مشخصی برای اعتمادسازی ارائه نمی‌کنند تا کسانی که از بازار خارج شدند یا کسانی که ماندند و ضرر کردند، ترغیب به سرمایه گذاری مجدد شوند. در حال حاضر با توجه به این وضعیت سهام نه تنها حباب مثبت سال ۱۳۹۹ کاملا تخلیه شده، بلکه در بیشتر از ۸۰ درصد سهام بازار، حباب منفی داریم؛ به این معنا که بین ۴۰ تا ۶۰ درصد سهم‌ها زیر ارزش ذاتی معامله میشوند؛ ولی باز هم شاهد رشد بورس نیستیم.
پیش‌بینی عجیب یک کارشناس از آینده بورس | بورس ۲ میلیون واحدی می‌شود؟
شاخص کل بورس امروز در میانه معاملات به سطح یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی رسید. به گفته کارشناسان، بورس تا محدوده دو میلیون هزار واحد رشد می‌کند.
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از تجارت‌نیوز، شاخص کل بورس امروز تا ساعت ۱۱ به محدوده یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی رسید.
شاخص هم‌وزن نیز با با افزایش ۱.۸درصدی مواجه شد. ارزش معاملات خرد بورس به حدود سه هزار و ۶۳۰میلیارد تومان رسید.
به گفته کارشناسان این صعود پایدار نیست و احتمالا شاخص کمی نزول کند.
همچنین امروز دامنه نوسان قیمت سهام در کلیه نمادهای معاملاتی سهام در بازار اول تابلوی اصلی و فرعی بورس به مثبت و منفی ۶درصد افزایش یافت.
بورس دو میلیون واحدی
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه میگوید: شاخص کل همچنان صعودی خواهد بود. چراکه ما در روند تعادلی به سر می‌بریم و بازار در حال جبران زیان‌های سال گذشته است.
وی ادامه می‌دهد: تورم پیش روی ما، حکم بر افزایش سود عملیاتی شرکت‌ها دارد. صنایع مختلف امسال بازدهی حداقل ۴۰ تا ۵۰ درصدی خواهند داشت.
آقابزرگی اظهار می‌کند: به علت تورم و برای جبران نقدینگی کشور، بورس امسال بازدهی بسیار خوبی خواهد داشت.
حمایت از نگاه کارشناسان بورس
1400/08/05
پس چرا دولت از بورس حمایت نمی‌‌‌کند؟ مگر وعده نداده بودند که بورس رونق می‌گیرد؟ حقوقی‌‌‌ها به فکر منافع خودشان هستند. فقط ما سهامداران خرد هستیم که ضرر می‌‌‌کنیم. کسی به فکر ما نیست و چیزهایی از این دست، بخشی از گله و شکایت‌‌‌های سهامداران خرد است.
به گزارش فراسرمایه، در چنین فضایی، برخی افراد که عنوان کارشناسان حوزه بورس را یدک می‌‌‌کشند، این ذهنیت را به سهامداران خرد منتقل می‌کنند که بار اصلی روی دوش حقوقی‌‌‌هاست و آنها هستند که مسوول حمایت از بازار در مواقع ریزش هستند؛ موضوعی که باعث می‌شود سهامداران خرد اینطور گمان کنند که حقوقی‌‌‌ها دست‌‌‌های پشت‌پرده و پنهانی هستند که طی روز در حال خالی کردن جیب سهامداران خرد هستند و از این آب گل‌آلود در حالی ماهیگیری.
اما این کارشناسان به این نمی‌‌‌پردازند که حقوقی‌‌‌ها اکثرشان صندوق‌های سرمایه‌گذاری‌‌‌ای هستند که سرمایه‌‌‌های سهامداران خردی که نخواسته‌‌‌اند به صورت مستقیم در بورس سرمایه‌گذاری کنند، در دستشان است و باید بر اساس منافع سهامداران در بازار پیش بروند. سوالی که پیش میآید این است که مدام بیان می‌شود باید از بازار حمایت شود.
اما این حمایت چطور حمایتی است؟ آیا باید پولی به بازار تزریق شده و جلوی ریزش بیشتر قیمت‌ها گرفته شود؟ آیا باز هم حقوقی‌‌‌ها مجبور به خرید و فروش دستوری سهام شوند؟ یا اینکه لازم است سیاستگذار قوانین را اصلاح کرده و با تعریف ابزاری جدید، حذف قیمت‌گذاری دستوری، رفع قوانین زائد و مواردی از این دست، صیانتی پایدار و اصولی از این بازار به عمل آورد؟ در یک کلام چه اقداماتی باعث می‌شود که بورس درست و درمان به فعالیت خود ادامه بدهد؟ کارشناسانی که با آنها صحبت کردیم، دل خوشی از شرایط بازار ندارند. معتقدند که همین‌طور باید دست و پا شکسته جلو رفت چون شرایط، شرایط عجیب و غریبی است. میگویند سال‌هاست که این حرف حمایت و اصلاح بازار در جریان است اما به وقتش هیچ اقدامی نمی‌شود و همیشه در بر پاشنه گلایه و کم‌کاری می‌‌‌گردد.
حالا در بحث حمایت حقوقی‌‌‌ها از بازار که توسط برخی از کارشناسان مطرح می‌شود و سهامداران خرد چشم‌‌‌انتظار حمایت این گروه میشوند، بهروز شهدایی از کارشناسان حوزه بورس در گفت‌‌‌وگو با صراحت بیان می‌کند: اینکه گفته می‌شود حقوقی‌‌‌ها باید از بازار حمایت کنند، یک اشتباه محض است. او در صحبت‌‌‌هایش با گلایه از مطرح شدن این موضوع که حقوقی‌‌‌ها باید از بازار حمایت کنند، میگوید که این موضوع «لقلقه دهن همه شده است که حقوقی باید از بازار حمایت کند. همه در ریزش بازار انتظار دارند حقوقی بازار را جمع کند اما حقوقی که صندوق ذخیره ریالی ندارد. باید سهم بفروشد که بتواند سهم بخرد. برای همین هم این موضوع که حقوقی باید از بازار حمایت کند، یک فرافکنی است.» او در ادامه صحبت‌‌‌هایش این پرسش را مطرح می‌کند که «اگر بازار ارزنده است که انتظار داریم حقوقی آن را جمع کند، خب چرا حقیقی میفروشد؟ و نکته دیگر اینکه خود حقوقی یکسری سهم حقیقی‌ها را در اختیار دارد و باید بر اساس منافع آنها پیش برود.»
از دیگر موضوعاتی که مطرح می‌شود این است که تا بازار قرمزپوش می‌شود، همه می‌‌‌پرسند چه باید کرد و چطور درست می‌شود و از این دست مسائل اما آیا این کار درست است؟ آیا باید در قرمزپوشی بازار به فکر راهحل بیفتیم یا امید واهی به سهامداران خرد داده شود؟ شهدایی در این رابطه میگوید: «نباید تا بازار دو روز قرمز شد، مدام از دیگران بپرسیم که چطور درست می‌شود و کی درست می‌شود و چه بلایی سر سهم من میآید و حرف‌هایی از این دست.» او در ادامه توضیحاتش بیان می‌کند که در ۳۶۵ روز سال، روزهای متفاوتی داریم و بازار سرمایه هم این وضعیت را دارد.
نباید فکر کنیم کارشناسان بورسی چه میگویند؟ همیشه سبز و پررونق است. به اعتقاد شهدایی این نگاه که بازار سرمایه یک بازار کوتاه‌مدت است، روی ذهن مخاطبان و سهامداران خرد تاثیرگذار است که می‌توانند دو روزه پولدار شوند اما اینطور نیست. چرا که کسی در این بازار موفق می‌شود که صبر داشته و سال‌ها در این بازار حضور داشته است در حالی که برخی سهامدار را تشویق می‌کنند که سهام را «بگیر و بعد بپر بیرون.»
چه باید کرد؟ شاید تکراری‌‌‌ترین پرسش یکی، دو سال اخیر در رابطه با بازار سرمایه باشد. در مقابل این چه باید کرد؟ شهدایی میگوید: «ثبات در قوانین. ثبات در تصمیم‌‌‌ها. ثبات رویه و… که همه اینها می‌تواند بازار را برای سرمایه‌گذاری مطمئن کند.» او به این مساله می‌‌‌پردازد که برخی از کارشناسان در نوشته‌‌‌ها و صحبت‌‌‌هایشان اینطور بیان می‌کنند که دولت به بازار سرمایه به خاطر کسری بودجه احتیاج دارد، پس بازار باید مثبت باشد و زمانی که چنین تفکری وجود دارد «یعنی این افراد پایشان لای در است و آماده‌‌‌اند تا در زمان معین از بازار خارج شوند.»
او در ادامه پاسخ به سوال چه باید کرد، به مسائل دیگری هم در تعدد مقررات، نقض قوانین و تغییر رویه‌‌‌های روزانه و در یک کلام عدم‌ثبات‌‌‌ها در حوزه بازار سرمایه در گفت‌‌‌وگو پرداخت. مثلا اینکه وقتی بازار صعودی شده بود، تماس می‌‌‌گرفتند که صندوق‌های درآمد ثابت حق ندارند سهام بخرند یا به کارگزاریها می‌‌‌گفتند «بهشان اعتبار ندهید.» یا این کارشناس حوزه بورس در صحبت‌‌‌هایش به این مساله می‌‌‌پردازد که تعداد زیادی درخواست برای سازمان بورس جهت راه‌‌‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری جدید ارسال می‌شود اما در بوروکراسی اداری گیر می‌کند. یا دو روز بازار مثبت می‌شود و شروع می‌کنند به ارائه عرضه‌های اولیه و «بعد که دوباره بازار شل می‌کند اینها را عرضه نمی‌کنند و کاشف به عمل میآید که گران فروخته‌اند.» به اعتقاد این کارشناس حوزه بورس، خیلی از مسائل در بازار سرمایه ایران هماهنگ نیست؛ «زمانی که بازار رونق داشت، نرم‌افزار خراب شده بود. زمانی که کارگزاریها با انباشت سفارش روبه‌رو بودند، مجوز کارگزاری داده نمی‌‌‌شد. زمانی که باید به فکر زیرساخت بودند و در هر استان ساختمان بورس می‌زدند، مشکل نرم‌افزار داشتیم. هر روز یک قانون جدید گذاشته می‌شود و این قوانین جدید، قانون دیگری را نقض می‌کند.»
مصطفی محبی‌مجد مهمترین حمایتی که می‌توان از بازار سرمایه انجام داد این است که «اوراق فروخته نشود» اما آیا شدنی است؟ پاسخ این کارشناس حوزه بورس منفی است چون به اعتقاد او امکانش نیست. چراکه در بودجه کف مشخصی برای فروش اوراق قرار داده‌‌‌اند و دولت هم کسری بودجه دارد. محبی‌مجد در توضیح این صحبت‌‌‌هایش میگوید که این مساله از قبل برای دولت به ارث گذاشته شده و راه گریزی از آن نیست و به دولت‌‌‌های بعد هم اگر شرایط چنین باشد به ارث میرسد. مگر اینکه درآمد نفت افزایش پیدا کند که این «موضوع هم به این زودی رخ نمی‌دهد.» و البته به اعتقاد او تا وقتی که دولت اوراق میفروشد، هر راهحل جایگزین دیگری مسکن موقتی برای بازار سرمایه است. پس باید صبر کنیم تا فروش اوراق تمام شود و تا آن زمان هم باید با همین مسکن‌‌‌های موقتی آهسته‌آهسته جلو رفت.
در نهایت این دو کارشناس از صحبت‌‌‌هایی که مطرح کردند اینطور نتیجه‌گیری می‌کنند که مجموع این عوامل و اقدامات باعث می‌شود که فکر کنیم «به دنبال کنترل بازار هستند». اینها موضوعاتی است که مردم احساس می‌کنند یکی قرار است چیزی از جیبشان بردارد. در صورتی که مجموع عواملی دست به دست هم داده که در چنین شرایطی قرار بگیریم.
کارشناسان بورسی چه میگویند؟
ایران و جهان- تلاش بورس تهران برای گذر از مدار 77هزار واحدی در هفته گذشته نیز بی ثمر ماند و در آخرین روز کاری این هفته نیز شاخص کل با عقب نشینی 3211واحدی نسبت به آغاز هفته، پرونده معاملات را بست.
اگر بخواهیم اوضاع بازار سهام را در سال 92 به لحاظ بازدهی و ریسک نامگذاری کنیم شاید عنوان «سال تب تند بورس»، نام مناسبی باشد چراکه هم از لحاظ شدت رشد و هم بازه زمانی و شدت اصلاح قیمتی، کاملا بی سابقه بوده است. محسن عسگری کارشناس ارشد سرمایه گذاری در یک شرکت سرمایه گذاری و مدرس دانشگاه، با بیان این مطلب به ایران و جهان میگوید: البته سال 82 تا 84 را به دلیل وجود شاخص قیمتی نمی‌توان به درستی با شاخص فعلی مقایسه مستقیم کرد؛ و اگر باز هم بخواهیم در یک عبارت ساده از ابتدای سال 93 بورس را تاکنون نامگذاری کنیم، بی شک می‌توان «سال ملالت آور بورس» را بدان نسبت داد.
وی ادامه می دهد: شاخص بورس از ابتدای سال تاکنون 1.7 درصد افت داشته است و به جرات می‌توان گفت هنوز هیچ صنعتی توان و پتانسیل پیشرو و محرک بودن را ندارد. تنها صنعتی که از ابتدای سال تاکنون از آن به عنوان صنعتی جذاب و پر پتانسیل برای سرمایه‌گذاری صحبت می‌شود صنعت خودرو است که با نگاهی به وضعیت شرکت‌های این گروه می‌توان شاهد واکنش های هیجانی در آن بود. این کارشناس بازار به روند قیمت سهام ایران خودرو اشاره کرده و می گوید: ایران خودرو از ابتدای سال از کمترین قیمتی که به خود دیده یعنی 2259 ریال تا به امروز بازده 26درصد را رقم زده و نسبت به آخرین قیمت سهم در سال 92 تاکنون 7.8 درصد رشد داشته است و دیگر سهم بزرگ خودروسازی یعنی سایپا از ابتدای سال تاکنون 65درصد رشد را تجربه کرده که برآیند این دو شرکت و سایر شرکت‌های عضو صنعت خودرو و ساخت قطعات رشد 22درصد را نشان می دهد.
محسن عسگری بیان داشت: یکی از روش‌های رایج در ارزشیابی شرکت‌ها، تنزیل جریان‌های نقد یا درآمدی شرکت‌ها در سال‌های آتی به زمان حال است. نکته قابل توجه این که در بورس ایران به دلیل وجود دامنه نوسان محدود طی روز، بعضا تنزیل آنی تاثیر خبرهای مثبت و منفی در یک بازه زمانی بیشتری طول می‌کشد. این موضوع به خودی خود شاید از دید سرمایه‌گذاران نکته مثبتی باشد اما به دلیل اثرات روانی میل به ادامه روند در انسان، بعضا باعث پیش‌خور شدن اثرات سودآوری و درآمدی سهم‌ها در آینده‌های دورتر در قیمت فعلی سهم می‌شود. با نگاهی به شایعات، تحلیل‌ها و اخبار مرتبط با صنعت خودرو به نظر میرسد باید به سهامداران خرد فعال در این گروه توصیه کرد در هفته‌های آینده جانب احتیاط بیشتری را در معاملات خود به کار برند.
وی معتقد است: دو عامل منفی و مثبت را می‌توان در روند بازارهفته آینده تاثیرگذار دانست. یکی از دلایل عمده افت قیمت سهام شرکت‌ها یا عدم رشد آنها در تصمیمات دولتی و کلان کشور در بحث کنترل نقدینگی و عدم اجازه به شرکت‌های دولتی و نهادهای مالی برای سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف است که این موضوع اصلی‌ترین دلیل افت قیمت سهام در ماه‌های اخیر بوده است و این مهم از طرق و ابزارهای مختلف ساماندهی شده و به نظر نمی‌رسد که تغییری در این برنامه در آینده‌ای نزدیک در دستور کار باشد. نکته بعدی بحث مذاکره هسته‌ای است که نتیجه‌ای آن، تاثیر مستقیم بر رفتار بازیگران بازار خواهد داشت.
عسگری یادآور می شود: با نگاهی به وضعیت بازدهی بورس در یک‌هفته قبل و بعد آخرین روز مذاکرات در دوران ریاست جمهوری دکتر روحانی، می‌توان مشاهده کرد که در تاریخ 18 آبان رشد 4.3درصد قبل و 0.3درصد بعد پایان روز مذاکرات اتفاق افتاده همچنین در 3 آذر که توافق‌نامه مشترکی امضا شد، بازده یک هفته قبل 3.4درصد و یک هفته بعد از توافق 5.4درصد بوده است. دور بعدی مذاکرات در تاریخ 28 اسفند رشد 2.3درصد در قبل و افت 0.3درصد پس از آن، در تاریخ 20 فروردین افت 1.4درصد قبل و افت 4.2درصد بعد و بالاخره در تاریخ 24 اردیبهشت افت 0.1 درصد یک هفته قبل از مذاکرات مشاهده شده است. البته این نظر باتوجه به تعداد نمونه‌های کم، قابلیت تعمیم ندارد، اما به طور کلی باتوجه به ساختار کارایی اطلاعاتی در بازار ما و تجربه‌های مشابه دیگر می‌توان پیش‌بینی کرد که بازار معمولا پیش‌بینی درستی از نتایج مذاکرات پیشرو و بعدی آن داشته است.
عسگری در توصیه به سهامداران می گوید: اول اینکه در حال حاضر شرایط بازار سرمایه، مناسب سرمایه‌گذاران تازه وارد نیست و دوما پیشنهاد می‌شود از ابزارهای کم ریسک‌تر مانند اوراق‌های با درآمد ثابت و صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاری استفاده کنند. قطعا شش ماهه دوم سال وضعیت بورس بهتر خواهد شد و از ابهامات حاکم بر فضای سیاسی و اقتصادی کشور نیز کاسته خواهد شد.
همچنین دهقانی پور کارشناس بازار سرمایه با اشاره به روند محتاطانه و تعادلی این هفته بازار، در پیش بینی بازار هفته آینده به ایران و جهان می گوید: با در نظر گرفتن عوامل چندگانه ای که از متغیرهای تاثیرگذار بر بازار سرمایه محسوب می شود، می توان بازار هفته آتی را متعادل و صعودی پیش بینی کرد.
وی در تشریح این عوامل می گوید: از عوامل تاثیرگذار در بازار هفته آینده می توان به سایه مذاکرات وین که مثبت ارزیابی می شود، پیش بینی کاهش نرخ دلار، پیش بینی نرخ متعادل طلا در بازارهای جهانی همچنین تاثیر اخبار سیاسی مبنی بر حضور رییس جمهور در نشست سیکا (سران کنفرانس تعامل و اقدامات اعتماد سازی در آسیا ) که در اواخر اردیبهشت است و اخبار مثبت دیگری مبنی بر بهبود روابط ایران و عربستان و حمایت رهبری از مذاکرات اشاره کرد.
این کارشناس بازار ابراز داشت: با آغاز شدن فصل مجامع، انگیزه کسب سودهای نقدی در میان بازیگران بازار افزایش می یابد و افزایش تقاضا را به همراه خواهد داشت. دهقانی پور به صنایع جذاب هفته آتی پرداخته و می گوید: خودرویی ها، معدنی ها و صنعت فلزات را می توان در زمره صنایع جذاب هفته آتی قرار داد. خودرویی ها به دلیل علاقه مندی شرکت های خارجی برای همکاری با خودروسازان داخلی همچنین خبرهایی که از افزایش سرمایه آن ها از محل تجدید ارزیابی دارایی ها وجود دارد همچنین فعال شدن خریداران حقوقی و حقیقی نسبت به این سهام، همچنان در فهرست صنایع جذاب قرار می گیرند. اما افزایش قیمت روی در بازارهای جهانی عامل مهم و تاثیرگذاری برای جذاب شدن سهام شرکت های این گروه خواهد بود.
دیدگاه شما