مزایای بازار معاملات بلوکی

بازار ثانویه مکانی است که در آن ابزارهای مالی که قبلا منتشر شده‌اند، مانند اوراق قرضه و سهام، مورد خرید و فروش قرار می‌گیرند. مثلا اگر فردی سهام یک شرکت را در مرحله پذیره ‌نویسی خریداری کرده است و اکنون قصد فروش آن سهم به سایر سرمایه‌ گذاران بازار را دارد باید برای فروش سهم خود به بازار ثانویه مراجعه کند. در واقع این بازار، محلی است که سرمایه گذاران، اوراق بهادار را به جای شرکت صادر کننده از دیگر سرمایه گذاران خریداری می‌کنند. حجم معاملات در بازار ثانویه، نسبت به بازارهای اولیه بسیار بیشتر است. منبع

حجم مبنا چیست؟

حجم مبنا یکی از ابزار های کنترلی بازار سرمایه است که از سوی قانون گذار برای ایجاد شرایطی مناسب برای تعیین قیمت سهام و جلوگیری از مداخله و دست کاری قیمت ها توسط افراد سودجو و سفته باز ، مورد استفاده قرار می گیرد.

همانطور که می دانید افراد حقیقی و حقوقی مختلف با سرمایه های کوچک و بزرگ ، کارگزاری ها ، شرکت های سرمایه گذاری و یا خود شرکت منتشر کننده ی سهام در بازار سهام فعال هستند و دست به خرید و فروش سهام شرکت می زنند ؛ در این بین سازمان بورس اوراق بهادار که مسئول و متولی انجام معاملات در بازار سرمایه است توسط شرکت های زیر مجموعه خودش یعنی شرکت بورس اوراق بهادار تهران و شرکت فرابورس ایران بر نحوه ی انجام معاملات نظارت می کند و با وضع قوانین حجم مبنا و …. امکان هر گونه مداخله در روند معاملات و در پی آن به خطر افتادن سرمایه مردم را از بین می برد تا سرمایه گذاران در امنیت کامل به خرید و فروش سهام بپردازند.

حجم مبنا به زبان ساده

بر اساس تعریف سازمان بورس اوراق بهادار حجم مبنا عبارت است از :

حداقل تعداد سهام یک شرکت که باید در هر روز مورد دادوستد قرار گیرد تا تمام درصد تغییرات مجاز در آن روز در تعیین قیمت روز بعد لحاظ شود.

به عبارت ساده تر حجم مبنا حداقل تعداد سهام یک شرکت است که در طول روز باید معامله شود تا قیمت پایانی آن سهم بتواند بطور کامل با قیمت آخرین معامله در محدوده دامنه نوسان تطبیق پیدا کند؛ پس حجم مبنا و قیمت پایانی یک سهم به مهم مرتبط هستند و همانطور که می دانیم، قیمت پایانی میانگین وزنی قیمت های معامله شده در طی روز است.

تاثیر حجم مبنا بر معامله های روزانه به این صورت است که هر چقدر تعداد سهام معامله شده کمتر از حجم مبنا باشد و یا در اصطلاح اگر حجم مبنا پر نشود؛ قیمت پایانی نیز به همان نسبت کمتر نوسان خواهد کرد . برای درک بهتر موضوع فرض کنید حجم مبنای سهامی ۶ میلیون سهم است؛ اگر تمام معاملات روز این سهم در محدوده ۳٪ مثبت باشد ولی تنها ۲ میلیون از تعداد سهام های آن مورد معامله قرار بگیرد، حجم معاملات روزانه به حجم مبنا نرسیده و به همان نسبت قیمت پایانی کمتر از قیمت آخرین معامله بسته خواهد شد و در این مثال قیمت پایانی در محدوده ۱٪ مثبت خواهد بود . درتصویر زیر مثالی از این اتفاق را می بینید.

تاریخچه حجم مبنا

حجم مبنا در سال ۱۳۸۲ توسط سازمان بورس و اوراق بهادار به سردبیری حسین عبده تبریزی شکل گرفت؛ در ابتدای قرار بر این بود که ۱۵ درصد از کل سهام یک شرکت بورسی طی یک سال مورد معامله قرار گیرد و روزهای کاری سال ۲۵۰ روز در نظر گرفته شده بود.

بر این اساس حجم مبنای روزانه یک سهم، ۰.۰۰۰۶ کل سهام شرکت در نظر گرفته شد تا قیمت پایانی بتواند نوسان کند. این قانون در سال ۱۳۸۳ از ۱۵ درصد به ۲۰ درصد افزایش یافت و حجم مبنای روزانه سهم به ۰.۰۰۰۸ تغییر کرد؛ اما از سال ۱۳۹۳ به بعد به ۱۰ درصد کاهش یافته و تا تاریخ ۱۲ اسفند ۹۸ ثابت ماند؛ در ادامه مطلب به طور مفصل به تغییرات جدید حجم مبنا و قیمت پابانی خواهیم پرداخت.

از کجا حجم مبنای یک سهم را مشاهده کنیم؟

برای پی بردن به حجم مبنای یک سهم کافی است با مراجه به سایت مدیریت و فناوری بورس تهران(tse) در قسمت جست و جو، نماد مورد نظر خود را پیدا کرده و به صفحه آن نماد برویم. برای مثال در تصویر زیر حجم مبنای نماد “وتجارت” را مشاهده می کنید.

نحوه محاسبه حجم مبنا چگونه است؟

همانطور که گفتیم با موافقت شورای عالی بورس و اوراق بهادار و طبق مصوبه های جلسه ۷ اسفندماه ۹۸ هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار حجم مبنای شرکت های فرابورسی و همچنین در ۱۲ اسفند ماه ۹۸ تغییر در حجم مبنای شرکت های بورسی را شاهد بودیم.

بر اساس این مصبه ها مقرر شد که برای شرکت های موجود در بازارهای اول، دوم و پایه فرابورس ایران حجم مبنا معادل ۴ در ده هزار تعداد سهام شرکت اعمال شود. فرابورس ایران اعلام کرد که حداقل ارزش مبنا در بازارهای اول و دوم فرابورس مطابق با جدول زیر خواهد بود.

این حجم مبنا داینامیک است یعنی تعداد حجم مبنای هر سهم، بر اساس قیمت پایانی سهام در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از نخستین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می شود لذا اگر قیمت سهام بالا رود حجم مبنا کاهشی و اگر قیمت پایین آید افزایشی است.

برای شرکت های بورسی نیز حداقل ارزش حجم مبنا (تعداد حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی چهارشنبه هر هفته) ۵۰ میلیارد ریال و در شرکت هایی با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و مزایای بازار معاملات بلوکی بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال و با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال ۱۰۰ میلیارد ریال تعیین گردیده است.

چه زمانی حجم مبنای شرکتی ۱ در نظر گرفته می شود؟

پیش از اعمال قانون جدید برای حجم مبنا در معاملات شرکت های پذیرفته شده در فرابورس حجم مبنا اعمال نمی شود و حجم مبنای این شرکت ها ۱ در نظر گرفته می شد؛ یعنی سهم به هر قیمتی معامله شود تا آن قیمت نوسان می کند و ارتباطی با حجم معاملات ندارد البته برای قیمت پایانی همان میانگین وزنی در نظر گرفته می شود.

امروزه هم در شرایط خاص این حجم مبنای ۱ برای سهم ها اعمال می شوود که این موارد عبارت اند از:

الف) در صورتی که نماد شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس به دلیل برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه (به منظور تقسیم سود نقدی) و همچنین مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده (به منظور تغییر اعضای هیئت مدیره، تصویب افزایش سرمایه و …) متوقف شود.

ب) افشای اطلاعات با اهمیت توسط شرکت ها

ج) بوجود آمدن گره معاملاتی

د) برای حق تقدم سهام شرکت ها

ه) معاملات بلوکی و معاملات عمده

برای تسلط کامل بر این مقاله پیشنهاد می کنیم مطلب حجم معاملات در بورس را نیز مطالعه بفرمایید.

معایب و مزایای حجم مبنا چیست؟

همانطور که گفتیم حجم مبنا از ایجاد قیمت های کاذب جلوگیری می کند اما در مواقعی مثل تشکیل صف های خرید و فروش نیز باعث بلوکه شدن حجم زیادی از پول می شود و نوسان قیمت را در هر دو روند نزولی و صعودی کند می کند.

در این مواقع که حجم معاملات بسیار پایین می آید ( به اصطلاح می گویند سهم خشک شده است) و نوسانی نمی کند معمولا در این شرایط سازمان بورس در محدوده زمانی مشخصی مانند یک روز نماد سهام را بدون دامنه نوسان و حجم مبنا باز می کند تا معاملات انجام شود و قیمت مورد نظر خریداران و فروشندگان در عرضه و تقاضا تعیین شود.

نکاتی در مورد حجم مبنا

صف های خرید و فروش از مواردی هستند که احتمال پر نشدن حجم مبنا در آنها بیشتر است زیرا خریداران یا فروشندگان با دیدن صف ها تمایل دارند که در قیمت های پایین تر خرید کنند یا در قیمت های بالاتر بفروشند بنابراین صبر می کنند و حجم معاملات پایین می آید.

برای مثال در تصویر زیر که صف خرید می باشد و در تمام طول روز قیمت در بالاترین حد مجاز خود معامله شده باز هم قیمت پایانی کمتر از قیمت مزایای بازار معاملات بلوکی آخرین معامله می باشد و به ۵% مثبت نرسیده است. زیرا حجم معاملات از حجم مبنا کمتر می باشد.

در شرکت های بزرگ تر چون حجم مبنا نیز بزرگ تر است ممکن است گاهی اوقات حجم مبنا پر نشود که البته سازمان بورس مدتی حجم مبنای شرکت های بزرگ را کاهش داده بود اما در کل شرکت های بزرگ نوسانات کمتری دارند و حرکت آنها کند تر است.

در بازار های مالی جهانی چیزی به اسم حجم مبنا وجود ندارد و این عامل محدود کننده همانند دامنه نوسان صرفا مختص به بازار ایران می باشد.

برای افرادی که استراتژی معملاتی نوسان گیری برای معاملات خود دارند حجم مبنا می تواند یک مزاحم باشد که بازدهی و سرعت حرکت قیمت را کاهش دهد از این رو برای این افراد بهتر است که در شرکت های فرابورس و یا شرکت های کوچک تر که حجم مبنای کمتری دارند فعالیت کنند.

پیشنهاد می کنیم این مطلب را هم مطالعه بفرمایید: صف خرید و مزایای بازار معاملات بلوکی فروش در بورس چیست؟!

سهامدار عمده یعنی چه؟|انواع سهامداران در بازار بورس

سهامدار به هر شخص حقیقی یا شخص حقوقی گفته می‌شود که ازنظر قانونی مالک بخشی از سهام در یک شرکت سهامی عام یا شرکت سهامی خاص باشد. هر سهم، قطعه‌ای از سرمایه یک شرکت است که نشان‌دهنده کوچک‌ترین واحد مالکیتی، در یک شرکت هست. سهام‌دار به همان نسبتی که سهام در اختیار دارد، در مالکیت شرکت و تولیدی آن شریک است.

اما منظور از سهامدار عمده چیست ؟در بازار بورس، هر شخص یا اشخاصی که بیش از 1 درصد سهام شرکتی را در اختیار داشته باشد سهامدار عمده محسوب می شود و در لیست سهامداران عمده شرکت قرار می‌گیرد. به‌طور مثال اگر تعداد سهام یک شرکت 500,000,000 سهم باشد، برای قرار گرفتن در لیست سهامداران عمده، حداقل باید 5,000,000 سهم این شرکت را خریداری کنید. قرار گرفتن در لیست سهامداران عمده صرفاً به معنای کسب صندلی میان اعضای هیئت‌مدیره نیست.

در ادامه به معرفی انواع سهامدار در بازار بورس خواهیم پرداخت.

انواع سهامداران در بازار بورس

این گروه‌بندی‌ها بر اساس زمان نگهداری هر سهم از یکدیگر تفکیک‌شده‌اند. سهام‌داران در بازار بورس یا دیدگاهشان‌ بلندمدت بوده و با خرید در نقطه مناسب با توجه به اهدافشان، زمان بسیار زیادی به سهام موردنظر خود اختصاص می‌دهند و تا رسیدن به هدف تعیین‌شده و بدون توجه‌ به نوسانات مثبت و منفی، سهام خود را نگهداری می‌کنند. معمولاً این دسته افراد، زمانی بیش از 6 ماه و حتی 1 سال در برنامه زمانی خود در نظر می‌گیرند و اغلب سودی که کسب می‌کنند بسیار زیاد است.

دسته دوم افراد سهامدار در بازار بورس هدفشان نسبت به دسته اول کوچک‌تر بوده و بالطبع زمان کمتری را برای نگهداری سهام در نظر می‌گیرند که حدوداً ممکن است از سه ماه تا شش ماه طول بکشد. لازم به ذکر است که این دسته سود کمتری نسبت به دسته اول کسب خواهند کرد.

دسته سوم سهامداران در بازار بورس کوتاه‌مدت‌تر می‌باشند؛ یعنی سهم را خریده و با‌ توجه‌ به اهداف فنی، سهم‌ را در زمان مقاومت‌های خاص که باعث افزایش ارزش سهام می‌شود می‌فروشند که معمولاً این گروه بازه زمانی یکتا سه ماه را برای رسیدن به اهداف خود انتخاب می‌نمایند.

دسته چهارم سهامداران در بازار بورس نوسان گیر نامیده می‌شوند که به سودهای گنجشکی و ناچیز راضی هستند. این افراد معمولاً‌ بازه زمانی نوسان ارزش سهام رابین یک روز تا یک ماه در نظر می‌گیرند.

آشنایی با پرکاربردترین سایت سهام‌داران و کاربران بورس

یکی دیگر از پیش‌نیازهای مزایای بازار معاملات بلوکی شما برای درک بهتر این مطلب آشنایی با TSETMC هست. بدون شک یکی از پرکاربردترین سایت های سهامداران و کاربران بورس، سایت مدیریت فناوری بورس تهران است. “شرکت مدیریت فناوری بورس تهران” به‌عنوان یکی از شرکت‌های سازمان بورس و اوراق بهادار هست. این شرکت باهدف بهبود کیفیت خدمات و افزایش رضایت مشتریان بازار سرمایه همواره به بهبود فرایندهای خود می‌پردازد. اگر بخواهیم به زبان ساده‌تر فرآیند این سایت را توضیح دهیم می‌توانیم بگوییم که تمامی معاملات انجام‌شده توسط سهامداران بازار، در این صفحه‌نمایش داده می‌شود و شما می‌توانید به کمک همین هیئت‌رئیسه فرآیند معاملاتی خود را از ابتدا تا انتهای زمان معاملات مشاهده نمایید که در ادامه به معرفی بخش‌های مهم این سایت خواهیم پرداخت.

با کلیک بر روی سربرگ ” بورس اوراق بهادار تهران ” وارد پنجره‌ای می‌شوید که در این قسمت شما اطلاعات مربوط به بازار بورس اوراق بهادار تهران را مشاهده می‌کنید. این هیئت‌رئیسه از ۸ قسمت تشکیل‌شده که اولین قسمت همه اطلاعات و مابقی اطلاعات جزئی‌تر را نمایش می‌دهد. در قسمت شاخص، شما می‌توانید اطلاعات مربوط به شاخص‌های مختلف و نمودارهای آن‌ها را دربرترین گروه‌های صنعتی مشاهده نمایید. اطلاعات ارزش هر سهام در بازار در طی روزهای اخیر نیز در این بخش قابل‌مشاهده است.

در سربرگ قیمت‌ها، اطلاعات مربوط به قیمت‌ها نظیر بیشترین افزایش و بیشترین کاهش قیمت هر نماد نمایش داده می‌شود. همچنین حق تقدم‌های بورس، ابزارهای نوین مالی و معاملات عمده نمادهای بورس نیز در این قسمت دیده می‌شوند.

در قسمت عرضه و تقاضا، شما برترین عرضه وبرترین تقاضاها را مشاهده می‌نمایید. درواقع برترین صف‌های خرید فروش بازار بورس را می‌توان در این بخش پیدا کرد.

اگر فعال بازار آتی هستید، قسمت ابزارهای مشتقِ و اوراق بدهی، اطلاعات موردنیاز را در اختیار شما قرار می‌دهد. این اطلاعات شامل تعداد، حجم معاملات، ارزش معاملات، پیام‌های ناظر و انواع مختلف عرضه و تقاضا هستند.

قسمت افزایش‌ها و تغییرات، تعدیلات قیمتی سهام، تغییرات ارزش هر سهم در بازار، بیشترین حجم و ارزش معامله و افزایش سرمایه‌ها برای نمادهای مختلف را به شما نمایش می‌دهد.

قسمت نمادها شامل تغییرات هر نماد در بازار بورس هست.

قسمت آخر که همه اطلاعات است، همه این اطلاعات را به‌صورت کلی نمایش می‌دهد.

پیشنهاد می کنیم برای مدیریت بهتر سرمایه تان مقاله مدیریت سرمایه در بورس چگونه است؟ را نیز مطالعه نماید

اکنون‌که موارد پیش‌نیاز برای ادامه این مطلب را درک کردیم به موضع اصلی این مقاله خواهیم پرداخت:

1- حقوق سهامداران به چه صورت است؟

2- تعداد سهام هر شرکت چگونه تعیین می‌شود؟

-3 حقوق صاحبان سهام چیست؟

حقوق سهامداران به چه صورت است؟

در شرکت‌های سهامی، سهام به سه صورت بانام، بی‌نام و ممتاز وجود دارد. افرادی که بخشی از سهام یک شرکت را در اختیاردارند، درواقع صاحبان اصلی شرکت هستند. بر همین اساس این افراد از امتیازات مختص خودشان و حقوق خاصی برخوردار هستند که به‌وسیله قانون تجارت مدیریت می‌شود و با اساسنامه شرکت نمی‌توان آن‌ها را نقض نمود. به‌طورکلی این حقوق به حقوق مالی و غیرمالی تقسیم می‌شوند.

حقوق مالی صاحبان سهام به دو بخش تقسیم می‌شود:

1. سهیم شدن در سودآوری
2. سهیم شدن در دارایی‌های شرکت

سهیم شدن در سودآوری

در رابطه با سهیم شدن در سودآوری، مالکین سهام تا زمانی که مالکیت سهام را در اختیاردارند، مشارکت در سودآوری شرکت از حقوق آن‌ها هست. تقسیم سود میان سهام‌داران بر اساس میزان سهامی است که هر یک از سهامداران در اختیار دارد و توسط مجمع عمومی به‌صورت سالانه معین می‌شود. این سود در طول زمان‌های طولانی می‌تواند مبلغ قابل‌توجهی برای سهام‌داران باشد. منظور از سود، سود قابل‌تقسیم هست که عبارت است از سود خالص به‌دست‌آمده در طول سال مالی شرکت منهای زیان‌های سال‌های مالی قبل و پس‌انداز قانونی ناشی از کسر یک‌بیستم از سود خالص در هرسال مالی و سایر اندوخته‌های اختیاری بعلاوه ی سودهای تقسیم‌نشده سال قبل.

بعلاوه با توجه به قانون تجارت سود قابل‌تقسیم باید به‌صورت نقد به صاحبان سهم پرداخت شود نه به‌صورت سهام جدید. درهرصورت پرداخت سود کاملاً وابسته به این است که سودی توسط شرکت حاصل‌شده باشد؛ در غیر این صورت، پرداخت هرگونه سود به طرز و شکل‌های گوناگون به‌منزله پرداخت سود غیرواقعی است که قوه قانون‌گذار آن را ممنوع اعلام کرده است. پرداخت سود قابل‌تقسیم توسط مجمع عمومی تعیین می‌شود اما در خصوص شکل سود پرداختی هیئت‌مدیره نحوه پرداخت را تعیین خواهد کرد که شرکت موظف است بعد از گذشت هشت ماه سود تقسیم‌پذیر را برای صاحبان سهام ارسال کند.

سهیم شدن در دارایی‌های شرکت

سهیم شدن در دارایی‌های شرکت، هر یک از سهام‌داران به نسبت سهامشان در دارایی شرکت سهیم هستند؛ بنابراین:

• صاحبان سهام در زمان حیات هرچه بیشتر سهام داشته باشند نسبت به خرید سهام جدید مقدم‌اند.

2- در زمان انحلال شرکت و پس از پرداخت تمامی بدهی‌های آن شرکت، سهامداران به نسبت سهام خود در شرکت، از دارایی باقی‌مانده سهم خواهند برد، مگر اینکه سهامدار، دارای سهام ممتاز باشد.

حقوق غیرمالی سهامداران به چهار بخش تقسیم می‌شود:

• سهامدار حق‌دارند که از تمام روند شرکت در معاملات و حوزه‌های مختلف اطلاع حاصل کند و این حق در ماده 139 قانون تجارت صریحاً ذکرشده است. در رابطه با این حق هیچ استثنایی نباید قائل شد چراکه حتی فردی با یک درصد سهام نیز باید از روند تمام فعالیت‌های شرکت مطلع شود.
• سهامدار حق دارد که عضو شرکت باشد و بدون رضایت او هیچ راهی برای خارج کردن وی از شرکت وجود ندارد. مگر در شرایط خاصی که قانون‌گذار سهامدار را از این حق محروم کرده است.
• حق رأی در قانون ایران مهم‌ترین حق فردی سهامدار است. این حق به سهامدار مزایای بازار معاملات بلوکی مزایای بازار معاملات بلوکی امکان می‌دهد در تصمیمات دسته‌جمعی راجع به شرکت مشارکت داشته باشد. حق رأی به نسبت میزان سهم در افراد مختلف، ارزش بیشتری دارد.
• یکی از خصوصیت‌های بارز سهام این است که قابل‌انتقال است. نه خود شرکت می‌تواند در انتقال سهام دخالت کند و نه حتی خود صاحب‌سهم.

حقوقی را که سهامداران شرکت سهامی به علت صاحب‌سهم بودن دارند می‌توان به‌طورکلی در میان موارد زیر تقسیم کرد:

حق رأی در تمامی مجامع عمومی، حق داوطلب شدن برای کرسی هیئت‌مدیره و بازرسی، حق مراجعه به صورتحساب‌ها، حق مراجعه به گزارش بازرسان، حق درخواست تشکیل مجمع به شرطی که صاحب پیش از یک‌پنجم سهام شرکت باشند، حق فروش و انتخاب سهام، حق دریافت سود سالانه، حق استفاده از سهام ممتاز، حق دریافت پس‌انداز قابل‌تقسیم شرکت، حق سود از افزایش ارزش سهام در بازار، حق خریداری سهام جدید، حق وتوی افزایش سرمایه، حق دریافت مبلغ کاهش‌یافته در صورت کاهش ارزش سهام در بازار، حق شکایت علیه مدیران شرکت.

تعداد سهام هر شرکت چگونه تعیین می‌شود؟

تعداد سهام هر شرکت بر اساس نوعشان تعیین می‌شوند. زیرا در بازار سهام هیچ واژه‌ای به نام “تعداد سهام” وجود ندارد چراکه شرکت‌ها ازنظر تعدادی هیچ محدودیتی ندارند و همیشه می‌توانند از گزینه‌ی افزایش سرمایه استفاده کنند و هرچه سرمایه‌ی شرکتی افزایش یابد تعداد سهامش نیز به همان نسبت افزایش می‌یابد. سهم‌ها به شکل‌های مختلفی وجود دارند که در ادامه به معرفی مهم‌ترینشان خواهیم پرداخت:

• سهام بانام و بی‌نام: برگه‌ی چکی را فرض کنید که در وجه شخص الف نوشته شده باشد. طبیعتاً تنها کسی که قادر به اجرای عملیات برداشت هست خود فرد ذکرشده است. در بازار سهام نیز چنین حالتی برای این نوع سهام قائل تشبیه است. سهام بانام به برگه سهامی گفته می‌شود که در آن نام شخص صاحب سهام درج‌شده باشد بدان معنا که کسی جز همان فرد سهامدار قادر به انتقال آن برگه‌ی سهامی نیست. و اما سهام بی‌نام به برگه‌ی سهامی‌ می‌گویند که مانند مثال در وجه حامل تائید شده باشد بدان معنا که هرکسی با در اختیار داشتن برگه‌ سهامی قادر به خرید فروش آن سهام است.
• سهام ارزشی: سهامی که ازنظر بنیادی ارزشمند بوده و به‌طور عموم می‌توان از آن‌ها به عنوان سهام ایمن یادکرد.و چندین سال است که اصطلاحاً در سطح بالغ خود قرار دارند و می‌توان از آن‌ها به‌عنوان سهام با سود نقدی جذاب اشاره کرد.
• سهام رشدی: در این دسته سهامی قرار می‌گیرد که به دلایل مختلف به کمک تحلیل‌های فنی از پتانسیل رشد بسیار خوبی برخوردارند که معمولاً به سودهای جذابی ختم خواهند شد.

در انتها به موضوع حقوق صاحبان سهام خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

حقوق صاحبان سهام چیست؟

حقوق صاحبان سهام معرف علایق سهام‌داران و صاحبان اصلی شرکت، نسبت به دارایی‌های خالص شرکت است. حقوق صاحبان سهام که آن را با عنوان سهام باارزش ویژه می‌شناسند، نشان‌دهنده آن است که هر شخص حقوقی یا حقیقی تا چه اندازه صاحب و مالک یک شرکت هست. حقوق صاحبان سهام نوعی مالکیت در تمامی دارایی‌های یک شرکت است. حقوق صاحبان سهام به‌طور ساده، مقدار ارزش یک شرکت است که به یک شخص حقیقی یا حقوقی تعلق دارد. حقوق صاحبان سهام ممکن است با انجام فعالیت‌های مثبت یا منفی در ارزش سهام آن شرکت تأثیر داشته باشد. ولی اگر شرکتی سود حاصل‌شده از فروش اجناس یا ارائه خدمات را میان سهامداران شرکت توزیع نکند تمامی اعضا با افزایش حقوق صاحبان سهام مواجه خواهند شد و اما درصورتی‌که یک شرکت منحل شود حقوق سهامداران پس از کسر تمامی بدهی‌ها به نسبت میزان سهمشان بین آن‌ها تقسیم خواهد شد.

حقوق صاحبان سهام به‌طورکلی شامل شش صلی می‌شوند که عبارت‌اند از:

سرمایه قانونی سهامدار

بخشی از حقوق صاحبان سهام در ابتدای تأسیس یک شرکت تبدیل به سرمایه شرکت شده و برای خرید ابزارآلات ماشین‌ها و… مورداستفاده قرار می‌گیرد.

افزایش سرمایه شرکتی

در بسیاری از موارد مدیران شرکت برای جذب سرمایه بیشتر به طرق مختلف مانند افزایش گردش پول نقد داخلی شرکت و یا اموری که نهایتاً باعث افزایش ارزش سهام می‌شود اقدام به دریافت سرمایه از افراد سهامدار جدید و قدیمی می‌کنند؛ که این امر نهایتاً منجر به افزایش حقوق صاحبان هر سهم خواهد شد.

پس‌انداز شرکت

به‌طورکلی به میزان مال باقی‌مانده در حساب شرکت را که بین افراد سهامدار تقسیم‌نشده و در اختیار شرکت باقی می‌ماند پس‌انداز شرکت می‌گویند. این سرمایه نیز قانونی است و بخشی از حقوق صاحبان سهام محسوب می‌شود. این سود شرکت‌های سهمی که با عنوان “اندوخته” شناخته می‌شود بخشی از سود واحد تجاری است و به بهانه‌های مختلف مانند اطمینان سهامداران و منافع اعتباردهندگان درگرو واحد تجاری که شرکت مذکور باشد باقی می‌ماند.

اندوخته قانونی و رسمی

این مورد با مورد سوم که بالاتر توضیح دادیم قدری متفاوت است. طبق آن شرکت‌ها و واحدهای تجاری سهامی می‌توانند یک‌بیستم از سود خالص سالانه را در اختیار خود نگه‌دارند و این مورد به‌صورت کامل در قانون تجارت به تفضیل شرح داده‌شده است.

پس‌انداز احتیاطی

این پس‌انداز مانند اندوخته قانونی الزامی نیست اما خوب است که برای جلوگیری از مشکلات آتی به تقویت بنیه مالی شرکت بپردازیم که مقدار آن توسط اساسنامه از قبل تعیین‌شده و یا مجمع عمومی سهامداران تصویب خواهد شد.

پس‌انداز توسعه

این پس‌انداز را برای توسعه پروژه‌های آتی در نظر می‌گیرند که به تائید و نظارت توسعه نیز نیازمند است. سوا از اینکه تمامی این پس‌انداز معاف از مالیات هست.

نکته: طبق استاندارد حسابداری که از ابتدای سال 1398 لازم‌الاجرا هست، عنوان “حقوق صاحبان سهام” به‌عنوان “حقوق مالکانه” تغییر نام پیداکرده است.

اوراق بدهی در بازار سیاه

بار دیگر تاوان یک تصمیم اشتباه در خارج از بازار نمایان شد. اواخر سال گذشته و به بهانه حمایت از بورس سهام، عرضه اسناد خزانه اسلامی در بازار بدهی متوقف شد. اقدامی که نه‌تنها کمکی به کاهش نرخ سود نکرد، بلکه اکنون بازاری غیرمجاز برای اوراقی موسوم به «سخاب» ایجاد کرده است. عدم شفافیت عرضه و تقاضای این اوراق موجب شده تا نرخ سود آنها به بیش از ۳۰ درصد در خارج از بازار بدهی برسد. این در حالی است که اسناد خزانه اسلامی موجود در فرابورس با نرخ‌هایی کمتر از ۲۲ درصد معامله می‌شوند. فشار برخی ذی‌نفعان گرچه در ظاهر امر موجب کنترل نرخ سود بازار بدهی شد، اما در عمل بهره در اقتصاد را افزایش داده است. بنابراین نه تنها مزایای بازار بدهی برای اقتصاد کشور نادیده گرفته شد، بلکه پول‌هایی که می‌توانست در بازار سرمایه درآمدزایی کنند بین واسطه‌های نامشخص تقسیم شد. در این میان، نزدیک شدن «اخزا»ها به سررسید، کاهش نرخ سود بازار بدهی و برخی برنامه‌ها برای کاهش سود سپرده‌های بانکی مزایای بازار معاملات بلوکی فرصتی طلایی را برای توسعه بازار بدهی ایجاد کرده‌اند. بنابراین باید تصمیمی فوری برای بازگرداندن «سخاب»ها به بازار بدهی گرفته شود تا همزمان شرایط انتفاع در فضای کلان اقتصاد و رونق بازار سرمایه تامین شود.

دنیای اقتصاد – فاطمه اسماعیلی: بار دیگر صحبت از غیرمجازهاست.غیرمجازهایی که این بار به دلیل اخذ تصمیمی نادرست از سوی سیاست‌گذاران در مقابل بازار سرمایه قرار گرفته‌اند و با شکل دادن بازاری کاملا غیرمتشکل، به مبادله اوراق بدهی با سودهایی بالاتر از حد معمول مشغولند. اوراقی که نه در بانک معامله می‌شوند و نه در بورس و فرابورس. بلکه دست به دست می‌چرخند و بازار سیاه اوراق مالی را شکل داده‌اند. حجم بازار سیاه این اوراق به گفته مدیرعامل فرابورس ایران از سال گذشته چهار برابر شده است و حال به حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. نکته قابل توجه اما رقم سود بالای اختصاص‌یافته به این اوراق است. در شرایطی که اوراق بدهی موجود در فرابورس با نرخ‌های معادل ۲۰ تا ۲۱ درصد در حال معامله‌ هستند، بازارهای غیرمتشکل به معامله اوراقی با سودهای بالای ۳۰ درصد مشغولند. تفاوتی چشمگیر که البته با ریسک نکول همراه است. این در حالی است که در صورت عرضه این اوراق در بورس و فرابورس به دلیل کاهش ریسک عدم شفافیت، نرخ‌ها وضعیت متعادل‌تری پیدا می‌کنند.

اوراقی که پیش از این تنها از طریق فرابورس و تحت نظارت این نهاد مالی خرید و فروش می‌شد با تصمیم نادرست سیاست‌گذاران به‌عنوان رقیبی برای بازار سرمایه معرفی شده تا جایی که از عرضه اوراق جدید در بازار بدهی جلوگیری به عمل آمد. به دنبال این تصمیم اما دولت در ماه‌های اخیر در اقدام تازه‌ای اسناد خزانه جدیدی با نام «سخاب» از روش دیگری به جز عرضه در بازار سرمایه منتشر کرد. نخستین عرضه این اوراق اسفند ۹۵ بود و از ۲۴ تیر سال جاری به شکل گسترده‌تری از طریق بانک ملی به طلبکاران دولتی واگذار شد.در این مدت کوتاه ۷ سررسید مختلف اسناد خزانه اسلامی بانکی به بازار عرضه شد. این اوراق اما دست به دست میان دلالان چرخید و آگهی فروش این اوراق سر از شبکه‌های اجتماعی و فروشگاه‌های مجازی درآورد. بازاری غیرمتشکل و غیرشفاف که موجب شد «سخاب»ها در نرخ‌هایی بین ۳۰ تا ۳۷ درصد معامله شوند. (در حال حاضر «سخاب۷» با سررسید پایان اسفند۹۷، با نرخ ۳۷ درصد معامله می‌شود.)باید اذعان کرد اوراقی که در حال حاضر در بازارهای غیررسمی در حال معامله‌ هستند، به دلیل فقدان استانداردهای لازم برای پذیرش در بورس، بازار ثانویه قوی در اختیار ندارند. بر این اساس این اوراق با خطر تاخیر در پرداخت سودهای دوره‌ای یا نکول در سررسید روبه‌رو‌ هستند. به عبارت دیگر، این بازار غیررسمی حاوی اوراقی است که با ریسک نکول (عدم پرداخت اصل یا سود پول در موعد مقرر) در سررسید یا بین دوره همراه است. این در حالی است که تاکنون اوراق بدهی معامله شده در بازار سهام حتی یک ریال بدهی یا نکول نداشته‌اند. گواه این مدعا عملکرد موفق دولت در بازپرداخت به موقع «اخزا۱» تا «اخزا۷» در زمان سررسید است.

تکرار تجربه «غیرمجازها» در بازار بدهی؟

دهه‌های گذشته یکی از مهم‌ترین‌ مشکلاتی که دامنگیر بازار پولی کشور شد، رشد قارچ‌گونه موسسات غیرمجاز مالی و در ادامه عدم پاسخگویی این موسسات در قبال سپرده‌گذاران بود. این موسسات اعتباری غیرمجاز با استفاده از فرصتی که در نتیجه سوء‌مدیریت در اقتصاد کلان به‌وجود آمده بود، به سرعت رشد کردند. این مهم در حالی رخ داد که مدیران این موسسات کمترین میزان آشنایی با حوزه تخصصی بانکداری داشتند و در فقدان یک ناظر بیرونی سپرده‌های مردم را با ترفند سودهای بالا جذب کرده و در فعالیت‌های پرریسک سرمایه‌گذاری می‌کردند. شرایطی که دوام چندانی نداشت و به مسیری رفت که موسسات غیرمجاز از رمق افتاده و برای شانه خالی کردن از زیر بار پاسخگویی به هر دسیسه‌ای چنگ زدند. به نظر می‌رسد شرایط کنونی ایجاد شده در بازار سهام تکرار تجربه پیشین غیرمجازها در بازار پولی باشد. بازار غیرمتشکلی که با ترفند پرداخت سودهای بالایی در بازه ۳۰ تا ۳۷ درصد به معامله اوراق بدهی مشغولند. این در حالی است که سرمایه‌گذاران باید بیاموزند اولین حافظ سرمایه‌هایشان، خودشان هستند و در کنار نرخ سود باید اعتبار سرمایه‌پذیر را نیز در تصمیمات خود وارد کنند.

سه فرصت توسعه بازار بدهی

متعادل شدن نرخ سود اخزاها: بازار بدهی از جمله بازارهایی است که پیش از این به واسطه نرخ سود مورد انتقاد برخی فعالان بازار قرار می‌گرفت. منتقدانی که از نگرانی‌هایشان درخصوص افزایش نرخ بهره اوراق بدون ریسک سخن می‌گفتند. این نگرانی‌ها در نهایت نیز موجب توقف عرضه اسناد خزانه اسلامی در اواخر سال گذشته شد. ثبات در شرایط کلان اقتصادی اما به متعادل شدن نرخ بهره در بازار بدهی منتهی شد. بر این اساس میانگین نرخ سود موثر در این بازار از ارقام ۲۸ درصدی در ماه‌های پایانی سال گذشته به سطوح ۲۳ درصدی در سه ماه ابتدایی سال ۹۶ کاهش پیدا کرد. روند کاهشی نرخ‌ها در این بازار در ماه جاری نیز ادامه پیدا کرد؛ به‌طوری که روز گذشته میانگین نرخ سود موثر در میان ۴ سررسید موجود اسناد خزانه اسلامی در سطوح ۲۲ درصدی قرار گرفت. برای بررسی دقیق‌تر این نرخ و با حذف اسناد خزانه‌ای که به زمان سررسید نزدیک شده‌اند، این نرخ در سطوح پایین‌تری نیز قرار می‌گیرد. در این شرایط می‌بینیم نرخ سود موثر یازدهمین مرحله از اسناد خزانه اسلامی که جدیدترین اوراق موجود در بازار اسناد خزانه اسلامی است، در ۵/ ۲۱ درصد قرار گرفته است.

روش جدید پرداخت نرخ سود: یکی از اخباری که در هفته پایانی تیرماه مورد توجه فعالان اقتصادی و همچنین بازار بدهی قرار گرفت، اخبار منتشر شده درخصوص تفاهم اولیه سیاست‌گذار و مدیران بانکی برای تغییر مدل پرداخت سود بانکی بود. براساس این تفاهم مقرر شد تا سود به سپرده‌ها به‌صورت علی‌الحساب پرداخت شود و سود قطعی در پایان سال مالی مورد محاسبه قرار گیرد. سیاست‌گذار و بانکداران در تفاهم جدید سقف نرخ سود علی‌الحساب جدید را نیز تعیین کرده‌اند. گفته می‌شود سقف تعیین‌شده حداکثر ۱۵ درصد (نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار) است و بانک‌ها در صورتی مجاز به پرداخت سود بیشتر هستند که در پایان سال ‌مالی و پس از محاسبه درآمد، امکان پرداخت سود بیشتر فراهم باشد. بنابراین در صورت اجرای طرح امکان پرداخت سود بیشتر از ۱۵ درصد در طول سال امکان‌پذیر نخواهد بود. در این میان درست است تصمیمی که از آن به‌عنوان کاهش نرخ سود بانکی یاد می‌شود، بیشتر از آنکه یک تصمیم نقطه‌ای و تعیین عدد باشد؛ طراحی یک چارچوب و ایجاد مکانیزمی مشروط برای پرداخت سود سپرده‌ها از سوی بانک‌ها است، اما می‌تواند سبب کوچ نقدینگی به سایر بازارها و تقویت رفتارهای سفته‌بازانه شود. بنابراین، توسعه بازار بدهی در این شرایط علاوه بر کمک به تامین مالی شرکت‌ها، تسویه بدهی دولت و کل اقتصاد، نه تنها به کاهش نرخ سود منتهی می‌شود، بلکه باعث می‌شود اثرات تورمی خروج احتمالی پول از بانک‌ها کاهش پیدا کند. به عبارت دیگر بازار سرمایه می‌تواند از طریق انتشار اوراق در بازار بدهی، مانعی در برابر تشدید فعالیت‌ها در بازارهای سفته‌بازی نظیر ارز، طلا و حتی مسکن شود. امری که تجربه آن را در سال‌های پیش از ۹۲ بارها شاهد بودیم.

عدم خروج پول از بازار سرمایه در زمان اصلاح: نگاهی به سوابق معاملات اوراق بدهی نشان از افزایش جذابیت این اوراق برای سهامداران دارد. به‌طوری که در روزهایی که بازار سهام در مسیر اصلاحی قرار گرفته و وضعیت کم‌نوسان و رکودی را در پیش گرفته بود، بازار بدهی وضعیت مناسبی را تجربه می‌کرد. شاهد این مدعا عرضه بلوکی در ۴ نماد معاملاتی اسناد خزانه اسلامی در شانزدهمین روز از خرداد سال جاری (ارزش معاملات سهام در این روز به زحمت به ۷۴ میلیارد تومان می‌رسید) و استقبال مناسب خریداران از این اوراق است. به‌طوری که اوراق مزبور با وجود عرضه در قیمت‌های بالاتر از قیمت نمادهای عادی اسناد خزانه اسلامی، با استقبال مناسبی از سوی خریداران مواجه شدند. تا جایی که بیش از ۸۰ درصد از حجم و ارزش معاملات این روز «اخزا»ها به دادوستدهای این اوراق اختصاص یافت. بر این اساس به نظر می‌رسد با توسعه بازار بدهی می‌توان از خروج نقدینگی از بازار سرمایه در زمان اصلاح جلوگیری کرد. این نقدینگی می‌تواند با سرعت بیشتری هر زمان جذابیت سهام افزایش یابد به این بازار منتقل شود.

راهکار جلوگیری از اوراق غیرمجاز

برای مدیریت این وضعیت دو راهکار پیشنهاد می‌شود. اول اینکه سیاست‌گذار مانع از انتشار اوراق جدید این‌چنینی در بازارهای خارج از بورس شود و در مرحله دوم معاملات ثانویه این اوراق را به بازار متشکل بدهی بازگرداند. به قدرت می‌توان گفت شفافیت مهم‌ترین رکن بازار سرمایه است. در این شرایط مسلما انتشار اوراق بدهی در بازارهای خارج از بورس و فرابورس به دلیل نبود شفافیت و افزایش ریسک نکول، نرخ‌های بالاتری کسب می‌کنند. در حال حاضر جزئیات خرید و فروش اوراق موجود در بازار سهام روی تابلوی معاملاتی منعکس شده و از این طریق محاسبه نرخ سود اوراق مذکور امکان‌پذیر است. این در حالی است که در بازارهای خارج از بورس و فرابورس، امکان درج جزئیات نقل و انتقالات آن هم با این درجه از شفافیت ممکن نیست. در این میان اما سیاست‌گذار همچنان از پذیرش این اوراق در بازار سرمایه سر باز می‌زند.

مدیر کل مدیریت بدهی‌ها و تعهدات عمومی دولت در بیان نبود ساز و کار مشخص و متشکل برای معامله اسناد خزانه اسلامی بانکی (سخاب) می‌گوید که این اوراق به دلیل ممانعت سازمان بورس، تاکنون اجازه معامله در بازار سرمایه را به‌صورت رسمی و شفاف نیافته است. مهدی بنانی با تایید این نکته که در غیاب پذیرش اسناد خزانه اسلامی بانکی در بورس، این اوراق در فضایی خارج از بازار و محیطی غیر‌شفاف معامله می‌شود، معتقد است ادامه این روند زیبنده بازار سرمایه و فضای اقتصادی کشور نیست و تمامی فعالان، تصمیم‌سازان و مجریان بازار سرمایه از این روند ناراضی هستند و معتقدند که در حق پیمانکاران و بدهکاران اجحاف می‌شود و آنها بدهی‌های خود را با نرخ‌های بیشتر از بازار دریافت می‌کنند.

آفت خودفریبی در بورس تهران

بازار بدهی در حالی در مسیر رشد گام برمی‌دارد که همواره مورد انتقاد برخی فعالان و حتی سیاست‌گذاران اقتصادی قرار می‌گیرد. این منتقدان بر این اعتقادند که توسعه این بازار، باعث رکود در سایر بازارها با جذب نقدینگی می‌شود. از طرفی نیز نرخ بالای این اوراق را مانعی برای رونق گرفتن معاملات بازار سهام می‌دانند. این در حالی است که طبیعتا منع انتشار اوراق در بازار سهام صرفا پاک کردن صورت مساله است و اوراق حذف نمی‌شوند و صرفا در یک بازار غیرشفاف نرخ‌های بالاتری می‌گیرند مزایای بازار معاملات بلوکی که بیشتر به زیان سهامداران و کل اقتصاد است. در واقع، اقتصاد ایران عملا شاهد افزایش حجم معاملات اوراق بدهی در بازارهای غیرمتشکل است. معاملاتی که با نرخ‌های به مراتب بالاتر از بازار سهام در حال انجام است. بر این اساس، نقدینگی که می‌توانست جذب بازار سرمایه شده و زمینه رشد و توسعه این بازار را فراهم آورد، در حال جذب به بازارهای غیررسمی این اوراق است.معاملات اوراق بدهی در بازارهای متشکل همچون بورس و فرابورس به دلیل شفافیت این بازارها و وجود سازوکار مشخص از ریسک پایین‌تری برخوردار بوده و در نتیجه نرخ بهره نیز در سطوح پایین‌تری قرار می‌گیرد. این در حالی است که طبیعتا با ورود معاملات این اوراق به بازارهای غیررسمی و افزوده شدن ریسکی دیگر (عدم شفافیت) افزایش بیش از پیش نرخ سود اوراق دور از انتظار نبود. بر این اساس به نظر می‌رسد عدم عرضه اوراق در بازار بدهی نوعی خودفریبی به حساب می‌آید که صرفا با پنهان شدن عرضه اوراق از دید عموم، مزایای بازار معاملات بلوکی برخی حامیان بازار سهام یا ذی‌نفعان را به‌طور مصنوعی خوشحال می‌کند. همچنین، باید توجه داشت تقویت بازار بدهی یکی از راه‌های ارتقای بازار سرمایه و به تبع آن رشد اقتصادی است.

بازارهای مالی چیست ؟ + (بازار های سرمایه جهانی ) 8 بازار مالی مهم

بازارهای مالی اصطلاحی گسترده برای توصیف مکان هایی هستند که خریداران و فروشندگان برای معامله دارایی هایی مانند سهام، اوراق بهادار، اوراق قرضه، کالاها، ارزهای دیجیتال و مشتقات، یکدیگر را ملاقات می کنند. بازارهای مالی سنگ بنای اقتصاد سرمایه داری هستند؛ زیرا به سهولت در تشکیل سرمایه و نقدینگی برای کارآفرینان و مشاغل کمک می کنند. با گذشت سال ها، بازارها بزرگتر و سریعتر رشد کردند. اکنون افراد بیشتر از هر زمان دیگری، به این بازارها دسترسی دارند.

Finance market

بازارهای مالی با تکیه بر صنعت الکترونیک، به خریداران و فروشندگان کمک می کنند تا دارایی های مالی خود را معامله کرده تا نقدینگی ایجاد شود. بدون زیرساخت های بازار، فروشندگان مجبور می شوند با استفاده از روش های کم بازده مانند: تبلیغات طبقه بندی شده، به دنبال خریداران فردی باشند.

علاوه بر این، مکانِ متمرکزِ شفافیت قیمت و در دسترس بودن را فراهم می کند و بهتر اوراق بهادار را تحت فشار بازار عرضه و تقاضا قرار می دهد. این امر به نوبه خود خریداران و فروشندگان را نسبت به آنچه در غیر این صورت ممکن است در یک معامله خصوصی دریافت کنند، مطمئن می کند. از آنجا که در معرض نیروهای عرضه و تقاضا هستند، بازارهای مالی گاهی اوقات به دلیل نرخ بیکاری، تولید ناخالص داخلی و قیمت مسکن، نوسانات گسترده ای را تجربه می کنند.

مهمترین مزایای باراز مالی چیست ؟

• بازارهای مالی به کسب و کارها امکان رشد می دهند و نقدینگی ایجاد می کنند و کارآفرینان برای سرمایه گذاری خود می توانند به درآمد برسند.
• آنها با در دسترس قرار دادن اطلاعات در برای عموم سرمایه گذاران و بازرگانان، خطرات را کاهش می دهند.
• این بازارها با ایجاد اعتماد به سرمایه گذاران اقتصاد را آرام می کنند.
• اعتماد به نفس سرمایه گذاران اقتصاد را تثبیت می کند.

بیشتر مردم وقتی صحبت از بازارهای مالی می شود، به بازار بورس فکر می کنند. آنها نمی دانند که انواع مختلفی بازار وجود دارد که اهداف متنوعی را تحقق می بخشند. هر بازار برای ایجاد اطمینان در سرمایه گذاران به یکدیگر متکی هستند. ارتباط متقابل این بازارها به این معنی است که وقتی یکی از آنها رنج می برد، سایر بازارها نیز بر این اساس واکنش نشان می دهند. بیایید با هم برخی از انواع بازارهای مالی جهانی را بررسی کنیم.

بازار فارکس چیست ؟

بازار ارز (که به آن بازار فارکس یا معاملات ارزی یا fx نیز گفته می شود) بازاری است که در آن شرکت کنندگان می توانند ارزهای خود را خریداری، فروش، مبادله و گمانه زنی کنند. این نقدینگی ترین بازار در جهان است، زیرا پول نقد بیشترین نقدینگی دارایی ها را در اختیار دارد.

فارکس بزرگترین بازار مالی با معاملات روزانه بالای 6.6 تریلیون دلار می باشد که 88٪ آن را دلار آمریکا تشکیل می دهد. تقریباً یک چهارم معاملات توسط بانک ها برای مشتریان شان انجام می شود تا نوسانات تجارت در خارج از کشور کاهش یابد.

صندوق های تامینی مسئول 11٪ دیگر هستند و برخی از آنها سوداگرانه است. هیچ مکان مرکزی برای فارکس وجود ندارد، در عوض پول از طریق شبکه ای از فروشندگان و کارگزاران بین المللی داد و ستد می شود. مشاغل در هنگام خرید محصولات از کشورهای دیگر از بازار فارکس استفاده می کنند. بر خلاف سهام، ارزیابی ارز نسبت به ارزهای دیگر صورت می گیرد و این بازار بر نرخ ارز و ارزش دلار و سایر ارزها تأثیر می گذارد. نرخ ارز براساس تقاضا و عرضه ارز یک کشور و همچنین ثبات اقتصادی و مالی آن کشور کار می کند. عوامل زیادی در تغییر نرخ ارز نقش دارند مانند: سیاست پولی، ثبات سیاسی، نرخ بهره و واردات و صادرات.

بازار سرمایه چیست ؟

بازار سرمایه یکی دیگر از انواع بازارهای مالی جهانی است که به صورت سازمان یافته در آن افراد و نهادهای تجاری هم اوراق قرضه و هم اوراق بهادار خود را می خرند و می فروشند. این نوع بازار طراحی شده تا روشی کارآمد برای انجام معاملات خرید و فروش باشد.

بازار سرمایه منبع اصلی وجوه نقد بوده و توسط یک نهاد نظارتی، اجازه خرید و فروش اوراق بهادار را دارد، زیرا می تواند به راحتی تعهدات بدهی و حقوق صاحبان سهام خود را به سرمایه گذاران بفروشد.

دولت ها همچنین از این نوع بازار (معمولاً از طریق انتشار اوراق قرضه بلند مدت) برای جمع آوری سرمایه استفاده می کنند. چون دولت ها سهام منتشر نمی کنند در نتیجه از سوی آنها اوراق بهادار نیز انتشار نمی یابد؛ از این رو بازار سرمایه برای انتشار و معاملات اوراق بهادار بلند مدت در نظر گرفته شده است.

هنگامی که یک شرکت سهامی عام اوراق بهادار خود را در بازارهای سرمایه می فروشد، این فعالیت اصلی بازار شناخته می شود. تجارت بعدی اوراق بهادار شرکت بین سرمایه گذاران به عنوان فعالیت بازار ثانویه معرفی می گردد.

اوراق بهادار کوتاه مدت در جای دیگری مانند بازار پول معامله می شود. بورس اوراق بهادار نیویورک، بورس اوراق بهادار آمریکا، بورس اوراق بهادار لندن و NASDAQ نمونه هایی از بازارهای کاملاً سازمان یافته سرمایه هستند. اوراق بهادار همچنین می تواند از طریق بورس معامله شود، نه از طریق یک بورس سازمان یافته. بازارهای سرمایه بسیار به هم پیوسته اند، بنابراین آشفتگی در بازار سرمایه در آن سوی کره زمین احتمالاً بر تجارت در بازارهای واقع در کشورهای دیگر تأثیر خواهد گذاشت.

بازارهای مالی جهانی

بازار سهام چیست ؟

بازار سهام جایی است که سهام شرکت های بزرگ صادر و معامله می شوند. این نوع از بازارها یکی از مولفه های اصلی در اقتصاد بازار آزاد هستند. بازارهای سهام دارای دو عملکرد اصلی می باشند:

بورس سهام امکان دسترسی به سرمایه را معمولاً به صورت پول نقد فراهم می کند. اگر شرکتی نیاز به تأمین مالی یک پروژه بزرگ داشته باشد، می تواند به جای وام گرفتن پول از بانک، سهام خود را در بازار سهام بفروشد تا سرمایه لازم را جمع کند.

• از دید سهامداران

بورس سهام راهی برای مشارکت در رشد یک شرکت و همچنین تبدیل سریع سهام به پول نقد را فراهم می کند.

بازار سرمایه

این از دو طریق اصلی اتفاق می افتد:

بازار اولیه

در یک شرکت خصوصی، دارندگان سهام معمولاً از بنیانگذاران و سرمایه گذاران اولیه تشکیل شده اند که می توانند سهام خود را در بورس اوراق بهادار بفروشند و پاداش ریسکی را که در ایجاد و رشد سرمایه گذاری خود متحمل شده اند، بگیرند.

بازار ثانویه

برای سرمایه گذارانی که سهام آنها در شرکت های تجاری عمومی است، بورس به آنها اجازه می دهد بدون رشد خطر شرکت خودشان در رشد آن سهیم باشند.

بازارهای سهام به عنوان درگاهی برای تأمین بودجه مشاغل خصوصی نقش مهمی دارد. این بازارها به شرکت ها امکان دسترسی به مجموعه سرمایه خصوصی را می دهند که می تواند برای تأمین بودجه، رشد و توسعه تجارت یا خرید دارایی های جدید مورد استفاده قرار گیرد.

به زبان دیگر بازار ثانویه :

بازار ثانویه مکانی است که در آن ابزارهای مالی که قبلا منتشر شده‌اند، مانند اوراق قرضه و سهام، مورد خرید و فروش قرار می‌گیرند. مثلا اگر فردی سهام یک شرکت را در مرحله پذیره ‌نویسی خریداری کرده است و اکنون قصد فروش آن سهم به سایر سرمایه‌ گذاران بازار را دارد باید برای فروش سهم خود به بازار ثانویه مراجعه کند. در واقع این بازار، محلی است که سرمایه گذاران، اوراق بهادار را به جای شرکت صادر کننده از دیگر سرمایه گذاران خریداری می‌کنند. حجم معاملات در بازار ثانویه، نسبت به بازارهای اولیه بسیار بیشتر است. منبع

بدون دسترسی به بودجه خصوصی، مشاغل در پروژه هایی که به تأمین مالی نیاز دارند، با محدودیت بیشتری روبه رو می شوند و نمی توانند سرمایه واقعی سهام شرکت خود را سرمایه گذاری کنند. به همین ترتیب، بازارهای سهام این امکان را برای صاحبان مشاغل فراهم می آورند كه در نهایت با فروش سهام خود به بازار آزاد، موقعیت شان را برای سود به دست آورند.

از نظر افراد و معامله گران، بازارهای سهام نیز از این نظر نقش مهمی دارند که به بازرگانان اجازه می دهد بازده سرمایه خود را بدست آورند، به گونه ای که ارزش سرمایه گذاری در بازارهای مالی را دارد. این عملکرد دوگانه، این امر را برای معامله گران و شرکت ها به عنوان وسیله ای برای تسهیل گردش سرمایه ضروری می کند.

بازارهای مالی جهانی

بازار اوراق قرضه

بازار اوراق قرضه که اغلب اوقات بازار بدهی یا بازار اعتبار نیز نامیده می شود، یکی دیگر از انواع بازارهای مالی جهانی است که در آن سرمایه گذاران می توانند در اوراق بدهی منتشر شده توسط دولت و شرکت های بزرگ تجارت کنند.

دولت ها معمولاً به منظور جمع آوری سرمایه برای پرداخت بدهی ها یا تأمین اعتبارات زیرساختی، اوراق قرضه انتشار مزایای بازار معاملات بلوکی می دهند. شرکت های بازرگانی عمومی نیز در صورت نیاز به تأمین مالی پروژه های توسعه مشاغل یا حفظ فعالیت های در حال انجام، اوراق قرضه منتشر می کنند. بازار اوراق قرضه به دو طریق اصلی اتفاق می افتد:

بازار اولیه: معاملات مستقیماً بین ناشر اوراق قرضه و خریداران اوراق انجام می شود. در اصل، بازار اولیه ایجاد اوراق بهادار بدهی کاملاً جدید است که قبلاً به مردم ارائه نشده بود.

بازار ثانویه: اوراق بهاداری که قبلاً در بازار اصلی فروخته شده اند، در تاریخ های بعدی خریداری و فروخته می شوند. سرمایه گذاران می توانند این اوراق را از کارگزاری خریداری کنند که به عنوان واسطه بین طرف های خرید و فروش عمل می کند.

این مسائل بازار ثانویه ممکن است در قالب صندوق های بازنشستگی، صندوق های سرمایه گذاری مشترک و سیاست های بیمه عمر بسته بندی شود. با این حال، برخلاف سهام، بیشتر اوراق در بازار ثانویه از طریق صرافی معامله نمی شوند.

در عوض، اوراق قرضه از طریق بورس (OTC) معامله می گردد. دلایل مختلفی وجود دارد که اکثر اوراق قرضه به صورت فرابورس معامله می شوند، اما مهمترین آنها تنوع آنها است.

بورس سهام نیویورک (NYSE)

دو بازار سهام اصلی در ایالات متحده، NYSE و NASDAQ هستند. NYSE بزرگترین صرافی مبتنی بر سهام در جهان است که قبلاً به عنوان یک سازمان خصوصی اداره می شد، در 8 مارس 2006 پس از کسب مبادله تجارت الکترونیکی Archipelago به یک نهاد عمومی تبدیل گردید.

در سال 2007 ادغام با یورونکست، بزرگترین بورس اوراق بهادار اروپا، منجر به ایجاد NYSE Euronext شد، که بعداً توسط Intercontinental Exchange مادر اصلی بورس اوراق بهادار نیویورک خریداری شد.

بورس سهام خارجی شامل بورس اوراق بهادار لندن، بورس هنگ کنگ، یورونکست و دویچه بورس است. NYSEو NASDAQ عمده تجارت بورس در آمریکای شمالی و سراسر جهان را تشکیل می دهند. این دو صرافی از نظر نحوه عملکرد و انواع سهام خود با یکدیگر متفاوت هستند. دانستن این تفاوت ها به شما کمک می کند عملکرد بورس سهام و مکانیک خرید و فروش سهام را بهتر درک کنید.

بازارهای مالی جهانی

بازارهای پول

بازارهای پولی امن بوده و برای سرمایه گذاری کوچک مناسب هستند. در سطح عمده، معاملات گسترده بین موسسات و بازرگانان صورت می گیرد و در سطح خرد، این شامل صندوق های سرمایه گذاری متقابل بازار پول است.

وجوه بازار پول کوتاه مدت می باشد، بنابراین وجوه برای مدت زمان محدودی سرمایه گذاری می شوند. صندوق های خزانه داری به ترتیب یک سال یا کمتر و 270 روز دوام می آورند. بسیاری از صندوق های بازار پول گزینه فروش صندوق را معمولاً برای سود کمتری ارائه می دهند، نسبت به این که پول تا پایان دوره در حساب باقی مانده باشد.

در سطح خرده فروشی، افتتاح حساب بازار پول به سادگی افتتاح حساب پس انداز با چند تفاوت ساده است. حساب معمولاً برای افتتاح و نگهداری از آن به حداقل مانده نیاز دارد و شما باید پول را برای مدت زمان مشخصی مزایای بازار معاملات بلوکی در آن بگذارید.

در حالی که وجوه بازار پول بازده زیادی ندارند، آنها نرخ بهره بالاتری نسبت به اکثر حساب های پس انداز داشته و برای سرمایه گذاران کوتاه مدت راحت تر است. بیشتر معاملات بازارهای پول، معاملات عمده فروشی بوده که بین موسسات مالی و شرکت ها انجام می شود.

موسساتی که در بازار پول شرکت می کنند شامل بانک هایی هستند که به یکدیگر و به شرکت های بزرگ در بازارهای پول یورو و سپرده های مدت دار وام می دهند.

بازارهای مالی جهانی

بازار وام بین بانکی

منظور از بازار وام بین بانکی، زیر مجموعه معاملات بانک به بانک است که در بازار پول انجام می شود. بانک ها در چندین بخش از بازار پول، بازیگران اصلی هستند. بانک ها برای تأمین نیازهای ذخیره و مدیریت نیازهای روزانه به نقدینگی، وام های کوتاه مدت بدون وثیقه را در بازار وجوه فدرال خریداری و می فروشند.

وجوه فدرال وام های یک شبه بین بانک ها و نهادهای دیگر برای حفظ ذخایر بانکی خود در فدرال رزرو است. بانک ها برای تأمین نیازهای ذخیره خود و پاکسازی معاملات مالی، ذخایر خود را در بانک های رزرو فدرال نگهداری می کنند.

بازار مشتقات

بازار مشتقات یکی دیگر از انواع بازارهای مالی جهانی است که اوراق بهاداری را معامله می کند که ارزش آن را از دارایی اصلی می گیرند. ارزش قرارداد مشتقه با قیمت بازار کالای اساسی تعیین می شود.

این بازار مالی مشتمل بر قراردادهای آتی، معاملات آتی، اختیارات، مبادله و قرارداد است. سرمایه گذار پیشرفته و صندوق های تامینی از آنها برای بیشتر کردن سودهای بالقوه خود استفاده می کنند. در سال 2007 صندوق های تامینی به دلیل قرار دادن بازده بالاتر برای سرمایه گذاران سطح بالا، محبوبیت خود را افزایش دادند.

۵۰ درصد سهام سرمایه‌گذاری صنایع شیمیایی ایران بلوکی عرضه می‌شود

شرکت سرمایه‌گذاری صنایع شیمیایی ایران در نظر دارد از ۴.۶ میلیارد سهام پایه، تعداد ۲ میلیارد و ۳۲۸ میلیون و ۳۴۷ هزار و ۶۰۸ سهم قابل‌عرضه خود را در بازار دوم بورس اوراق بهادار تهران به‌صورت بلوک ۵۰.۳ درصدی به‌صورت نقد و یکجا و یا نقد و شرایطی به‌صورت ۳۵ درصد نقد و مابقی طبق شرایط از طرف بانک صنعت و معدن سهامی خاص اصالتاً و به وکالت از شرکت رفاه اندیش سرمایه انسانی صنعت و معدن در روز چهارشنبه ۲۰ شهریور ۹۸ عرضه کند.

در اطلاعیه‌ای عرضه این سهام آمده کارگزاران خریدار در صورتی مجاز به ورود سفارش خرید به سامانه معاملاتی هستند که ۱۰ درصد ارزش سهام مورد معامله بر اساس قیمت پایه را نقداً و یا به‌صورت ضمانت‌نامه بانکی بدون قید و شرط به مدت حداقل ۲ ماه از تاریخ عرضه از مشتری دریافت کرده و حسب مورد به‌حساب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه واریز کنند. همچنین ارائه برنامه خرید سهام از سهامداران جزء فعلی حداقل به مدت سه ماه به همراه تعهد کتبی مربوطه و تضمین کارگزار مبنی بر اجرایی نمودن این تعهد طبق شرایط شرکت بورس تهران لازم است.