شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس

عرضه عمده سهام چیست؟

معاملات در بازار بورس اوراق بهادر به سه گروه معاملات خرد، عمده و بلوک تقسیم می‌شود. بین این معاملات تفاوت‌هایی وجود دارد که شامل موارد زیر است:

• قیمت سهام در انواع معاملات متفاوت است.
• ساز و کار معاملاتی و تسویه در معاملات متفاوت است.

بنابراین در معاملات خرد بخش کوچکی از سهام مبادله می‌شود، در حالی که در انواع دیگر با شرایطی خاص، بخش بزرگی از سهام شرکت‌ها معامله می‌شود. در این‌ مطلب به بررسی ساز و شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس کارهای معاملات عمده می‌پردازیم.

شیوه‌ عرضه عمده سهام

معاملات عمده سهام به دو شیوه‌ی عرضه‌ی معمول از طریق کارگزار و عرضه‌ی بلوکی انجام می‌شود.

عرضه معمول از طریق کارگزار

عرضه سهام عمده از طریق کارگزاران به روش معمول معاملات عرضه می‌شود. نوسان قیمت سهم‌هایی که به این طریق معامله می‌شوند، تحت تاثیر تقاضا و عرضه و شرایط بازار است. به این ترتیب وقتی عرضه‌ی سهم در بازار بالا رود، خریداران در قیمت‌های پایین‌تر تقاضای خود را ثبت می‌کنند، به این ترتیب فروشنده نیز ناچار می‌شود قیمت خود را پایین بیاورد.

اما در مواقعی‌ که شرایط بازار برای جذب سهام، مطلوب باشد یا اخبار مثبتی برای سهم منتشر شود، قطعاٌ عرضه کمتر خواهد بود و سهم رشد قابل ملاحظه‌ای می‌کند.

عرضه‌ی بلوکی

در روش عرضه بلوکی، سهام به صورت بلوکی و خارج از سیستم معاملات عادی عرضه می‌شود. در این روش خریدار به دنبال کسب مدیریت است پس گاهی ممکن است در قیمتی بالاتر از قیمت تابلو، خرید را انجام دهد. فروشنده نیز چون با فروش سهام بخشی از امتیازات خود در شرکت را می‌فروشد، سعی می‌کند با گران‌تر فروختن سهم زیان خود را جبران کند.

انواع معاملات عمده بر اساس زمان تسویه

یکی دیگر از تقسیم‌بندی‌هایی که برای معاملات عمده می‌توان در نظر گرفت، دسته بندی بر اساس زمان تسویه به دو گروه عادی و شرایطی است.

معاملات عمده عادی

در این روش مدت زمان سه روزه برای مبادله‌ی سهام تعیین می‌شود و طرفین موظف می‌شوند در این مدت تمام تعهدات خود را انجام دهند.

معاملات عمده شرایطی

در این شیوه از عرضه عمده سهام، شرایط دو مرحله‌ای برای پرداخت سهام تعریف می‌شود. در بخش اول بهای سهام خارج از ساز و کار بورس و فرابورس و به صورت مدت‌دار انجام می‌شود و بخش بعدی همزمان با انتقال سهام پرداخت می‌شود.

انواع سهم‌های قابل عرضه در معاملات عمده

سهامداران در شرکت حقوق مالی و غیر مالی دارند.

• در بخش حقوق مالی در سودآوری شرکت و دارایی‌های آن شریک می‌شوند.
• در بخش حقوق غیر مالی می‌توانند از روند شرکت اطلاع داشته باشند، حق رای و تصمیم‌گیری برای هیئت مدیره یا عضویت در آن، یا حقوق دیگری مانند شکایت علیه مدیران و حق خرید سهم جدید و سایر موارد را داشته باشند.

سهام مدیریتی کنترلی

دارنده‌ی سهام کنترلی می‌تواند به اعمال مدیریت در شرکت بپردازد. در سهام مدیریتی کنترلی، امکان انتصاب مدیر عامل یا انتخاب یک عضو از هیئت مدیره برای خریداران سهام فراهم می‌شود. دلیل ارزش این سهام به اعمال نفوذ در تصمیمات شرکت از طریق انتخاب هیئت مدیره است. همچنین دارندگان سهام مدیریتی کنترلی زودتر از سایر سهامداران به اخبار و اطلاعات شرکت دسترسی می‌یابند.

سهام مدیریتی غیر کنترلی

خریداران سهام مدیریتی غیر کنترلی، اختیارات محدودتری دارند و فقط می‌توانند یک عضو از هیئت مدیره را انتخاب کنند و در انتخاب مدیر عامل هیچ نقشی نخواهند داشت.

سهام غیر مدیریتی

عرضه عمده سهام غیر مدیریتی به افراد و شرکت‌های خریدار فرصتی برای انتخاب هیئت مدیره اعطا نمی‌کند.

مزایای معاملات عمده

• عرضه عمده سهام باعث ورود سهامداران و افراد راهبردی به شرکت و هیات مدیره می‌شود و می‌تواند آینده‌ شرکت را تحت تاثیر قرار دهد.
• با انجام معاملات عمده فرآیند خصوصی‌سازی امکان فروش نقد و اختصاصی تسهیل می‌شود و کارآفرینان می‌توانند بخشی از سهام را در اختیار بگیرند.

محدودیت‌های معاملات عمده

عرضه عمده سهام در بازار بورس و فرابورس با محدودیت‌هایی نیز روبرو خواهد بود.

• ارزش پایه‌ی سهام شرکت، تعیین‌کننده‌ تعداد سهام شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس قابل عرضه در بازار بورس است. مطابق مصوبات و قوانین، معیار ارزش سهام پایه‌ شرکت سه میلیارد ریال است. بر این اساس شرکت‌ها با ارزش پایه‌ی سهام کمتر یا مساوی سه میلیارد باید حداقل پنج درصد از سهام پایه را معامله کنند، درحالی‌که شرکت‌ها با ارزش سهام پایه‌ بیش از سه میلیارد ریال حداقل یک درصد از سهام پایه را باید معامله کنند.
• در بازار فرابورس برای معاملات عمده، محدودیت حداقل ارزش سهام وجود دارد. در شرکت‌ها با سرمایه‌ پایه‌ بیش از یک میلیارد، حداقل تعداد سهام یا حق تقدم عرضه شده باید مساوی یا بزرگتر از یک درصد سهام پایه باشد. در حالی‌ که شرکت‌هایی با سرمایه‌ پایه‌ کمتر یا مساوی یک میلیارد، حداقل سهام یا حق تقدم باید پنج درصد سرمایه پایه باشد.

مراحل انجام معاملات عمده

جمع‌بندی

معاملات عمده در بورس به معاملاتی گفته می‌شود که تعداد سهام معامله شده از درصد معینی از سهام شرکت بیشتر باشد. شیوه‌ی انجام این معاملات سبب ورود سهامداران یا افراد مورد تایید آن‌ها به هیئت مدیره می‌شود. امکان انجام این معاملات به صورت نقد و اقساط فراهم است.

بازار دارایی فکری

تشکیل بازار دارایی فکری به‌عنوان یکی از بازارهای نوین مالی به منظور تنوع بخشی به ابزارهای مالی جدید و ضرورت نوآوری در این ابزارها و خدمات به‌عنوان اهداف استراتژیک در بازار سرمایه از سال ۱۳۹۱ شکل گرفت و در اواخر سال ۱۳۹۲ با تدوین مقررات بازار دارایی های فکری به طور رسمی فعالیت خود را در بازار سوم فرابورس آغاز کرد. در بدو راه اندازی این بازار کارگزاری سهم آشنا با دیدگاه و رویکرد توسعه ای خود اقدامات لازم را برای حضور در این بازار شروع کرده و توانست در روز ۲۸ اردیبهشت ماه سال ۹۳ به عنوان اولین نهاد مالی اولین عرضه در بازار دارایی های فکری در بازار سوم فرابورس ایران را انجام دهد. کارگزاری سهم آشنا بهعنوان کارگزار پیشرو در زمینه بازار دارایی های فکری توانسته است با در اختیار داشتن بیش از ۶۰ درصد از عرضه ها در این بازار و همچنین بیشترین معاملات انجام شده در این بازارنقش به سزایی در راه اندازی این بازار داشته است.

لزوم راه اندازی بازار دارایی فکری

بازار دارایی فکری فرابورس که از آن با عنوان «بورس ایده» نیز یاد می‌شود، به منظور استفاده از ظرفیت های علمی در جهت پاسخگویی به نیاز بخش‌های صنعت،کشاورزی و خدمات و در راستای اجرای قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران و در جهت حمایت از حقوق فکری، معنوی و مادی اختراعات و طرح های مالکیت صنعتی شکل گرفت. حضور دارندگان حقوق مالکیت فکری در بازار دارایی های فکری می‌تواند ترتیبات لازم جهت تامین منابع مالی لازم برای تجاری سازی و عملیاتی‌کردن اختراعات و طرح ها را از یک سو فراهم آورده و از سوی دیگر پاسخگوی نیازهای صنایعی باشد که به صورت بالقوه به این اختراعات و طرح ها نیاز دارند.

بازارهای دارایی فکری بین المللی

حقوق مالکیت فکری قابل معامله در سایر کشورها عبارتند از طرح‌های فناورانه‌ای که با هدف توسعه محصول یا دانش فنی مطرح می‌شوند و ضروری است تا این‌گونه طرح‌ها، دارای یک نمونه اولیه، ماکت، مدل و یا نتایج حاصل از اجرای آزمایشی در حوزه مربوطه باشند. در خصوص طرح‌های نیمه صنعتی که علاوه بر ویژگی‌های مذکور، دارای توجیه فنی و اقتصادی نیز بوده و تأییدیه‌های معتبر و مستندات لازم را دارا باشند. معروفترین این بازارها “بـورس بین‌المللی دارایی فکری در ایالات متحـده “IPXI” بوده که به‌ عنوان یکی از بازارهای مالی دارایی فکری در زمینه کشف قیمت، انجام معاملات و توزیع اطلاعات برای دارندگان مالکیت معنوی مطرح است. محصول اولیه قابل معامله در این بورس، قراردادهای حق مالکیت است که این گواهی همچون یک برگ سهام بر اساس ارزش قیمت‌گذاری شده و پس از پذیرش در بورس، مورد معامله قرار می‌گیرد.

اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری چیست؟ اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری را می‌توان به صورت زیر طبقه‌بندی کرد:

• حق ثبت اختراع: حقی انحصاری شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس است که در قبال اختراع ثبت شده به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا می‌شود.
• علائم تجاری: نشانه شاخصی است که معرف کالاها یا خدمات معین ایجاد شده توسط شخص یا شرکت خاصی است.
• طرح‌های صنعتی: طرح صنعتی جنبه تزئینی یا زیبایی‌شناسی کالا را نشان می‌دهد. طرح می‌تواند شامل خصوصیات سه بعدی مثل شکل کالا یا خصوصیات دوبعدیی مانند الگوها، خطوط و رنگ باشد.
• حق انحصاری اثر: عبارت از حقوق اعطا شده به پدیدآورندگان آثار و کارهای ادبی و هنری است.
• سایر موارد: شامل انواع ارقام گیاهی، نوآوری، علائم جغرافیایی، مالکیت صنعتی، تحقیق بنیادی و کاربردی، اختراعات و غیره.

روش های نقل و انتقالات اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در فرابورس

در حال حاضر نقل و انتقالات انواع اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری شامل انواع اوراق گواهی ثبت اختراع، طرح صنعتی و علائم تجاری از طریق بازار سوم فرابورس ایرانن را می‌‌‌توان در ۴ گروه دسته‌‌‌بندی نمود:
نوع اول) عرضه اوراق بهادار شرکتهای سهامی خاص مبتنی بر دارایی فکری
ثبت یک شرکت جدید با شخصیت حقوقی «سهامی خاص» و مطابق با «اساسنامه نمونه فرابورس» نزد مرجع ثبت شرکت‌ها، توسط کارگزاری سهم آشنا و ارائه کپی کامل از اسناد ثبتی شرکت به فرابورس.
انتقال مالکیت حق اختراع مورد عرضه به شرکت ثبت شده فوق و ارائه تعهدات لازم، از طریق تنظیم سند در دفترخانه اسناد رسمی.
ارزش‌گذاری «سهام شرکت»، در صورت تمایل عرضه‌‌‌کننده، که تنها می‌‌‌تواند توسط کارگزاری سهم آشنا صورت پذیرد.
ارائه آگهی روزنامه رسمی در خصوص اعضای هیئت‌‌‌مدیره شرکت.
ارائه سند انتقال مالکیت دارایی فکری تنظیم شده در دفترخانه اسناد رسمی شامل شرح نقل و انتقال و تعهدات مربوطه.
ارائه کلیه مدارک مورد نیاز برای عرضه سهام شرکت سهامی خاص مبتنی بر دارایی فکری از طریق کارگزاری سهم آشنا و عرضه سهام شرکت پس از موافقت کمیته عرضه از طریق بازار سوم فرابورس.
اعلام معامله انجام ‌‌‌‌‌‌شده به مراجع مربـوطه توسط فرابورس.
نوع دوم) عرضه مستقیم و بی‌‌‌واسطه اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری
در این مرحله لازم است تا درخواست واگذاری و انتقال قطعی و همیشگی کلیه حقوق ناشی از ثبت دارایی فکری توسط کارگزاری سهم آشنا بر اساس «دستورالعملل سپرده‌گذاری و معامله اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در فرابورس ایران» و مبتنی بر «دستورالعمل اجرایی معاملات مبتنی بر مذاکره اوراق بهادار در فرابورس ایران» به فرابورس ارائه شده و انجام انتقال قطعی و همیشگی دارایی فکری نیز از طریق بیع یا صلح حق مالی و بر اساس تشریفات لازم جهت انتقال قطعی و همیشگی حقوق مذکور به خریدار یا خریداران جدید صورت پذیرد.
نوع سوم) عرضه حق بهره‌‌‌برداری اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری برای مدت زمان معین
در این مرحله لازم است تا درخواست واگذاری حق بهره‌‌‌برداری از حقوق دارایی فکری در مدت زمان معین توسط کارگزاری سهم آشنا بر اساس «دستورالعملل سپرده‌گذاری و معامله اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در فرابورس ایران» و مبتنی بر «دستورالعمل اجرایی معاملات مبتنی بر مذاکره اوراق بهادار در فرابورس ایران» به فرابورس ارائه شده و انجام معامله نیز در قالب قرارداد معاوضه یا صلح و بر اساس تشریفات لازم جهت واگذاری حق بهره‌‌‌برداری از حقوق مذکور به خریدار یا خریداران جدید صورت پذیرد.
نوع چهارم) عرضه حق بهره‌‌‌برداری اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری برای مقدار معین
در این مرحله لازم است تا درخواست واگذاری حق بهره‌‌‌برداری از حقوق دارایی فکری با تیراژ معین توسط کارگزاری سهم آشنا بر اساس «دستورالعمل سپرده‌گذاری وو معامله اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در فرابورس ایران» و مبتنی بر «دستورالعمل اجرایی معاملات مبتنی بر مذاکره اوراق بهادار در فرابورس ایران» به فرابورس ارائه شده و انجام معامله نیز در قالب قرارداد معاوضه یا صلح و بر اساس تشریفات لازم جهت واگذاری حق بهره‌‌‌برداری از حقوق مذکور به خریدار یا خریداران جدید صورت پذیرد.

عرضه اختراعات و یا طرح ها در فرابورس

مخترعان و صاحبان حقوق مالکیت معنوی که قصد تأمین مالی برای راه‌اندازی طرح‌های خود از طریق بازار دارایی فکری را دارند، می توانند پس از ثبت حقوق مالکیت معنویی خود نزد مراجع ثبت قانونی اعم از اداره کل مالکیت صنعتی به کارگزاری سهم آشنا مراجعه و درخواست خود را برای حضور در این بازار ارائه کنند.

مدارک مورد نیاز جهت پذیرش اختراعات و طرح های در فرابورس:

متقاضیان می بایست مدارک زیر را به کارگزاری سهم آشنا ارایه دهند:

• اوراق شناسایی مخترع طرح
• اوراق شناسایی مالک حقوق مادی ناشی از دارایی فکری (شخص حقیقی یا حقوقی)
• اوراق مربوط به ثبت دارایی فکری نزد مرجع ذیصلاح ثبت کننده.

مراحل انجام معامله در کارگزاری سهم آشنا برای مالکین اختراعات و طرح ها بدین شرح است:

شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس

اوراق بهادار

• معرفی اوراق بهادار
• فرم اوراق
• سجام و احراز هویت
• کد بورسی

ضوابط اجرایی

• ضوابط اجرایی سنجش شرایط مشتری
• کارمزد
• اعتبار

بورس کالا

• معرفی بورس کالا
• فرم‌های بورس کالا
• رینگ‌های معاملاتی
• معاملات آتی

لینک‌ها

بورس انرژی

• معرفی بورس انرژی
• فرم‌های بورس انرژی
• شماره حساب‌ بورس انرژی

معاملات

• معاملات بورس انرژی

عرضه و پذیرش

سامانه معاملات

• پشتیبانی سامانه معاملات
• منابع آموزشی سامانه‌های معاملاتی
• راهنمای سامانه‌های معاملاتی

اطلاعات بازار

• وبلاگ تحلیل‌ها و گزارشات
• گزارش روزانه
• تحلیل بنیادی
• بولتن هفتگی

آمار و اخبار و تحلیل‌ها

درباره ما

تماس‌ با ما

• راه‌های ارتباطی
• شماره حساب‌ها
• دعوت به همکاری
• اخبار ویژه کارگزاری

معاملات بورس انرژی

دریافت کد معاملاتی

جهت اخذ كد در بورس انرژی مشتری علاوه بر ارائه نامه درخواست صدور کد به کارگزار بايستی مدارك زير را نیز ارائه نمايد.كليه مدارك توسط كارگزاركنترل ‌و ضمن تطبيق با اصل آن توسط كارگزارممهور به مهر”برابراصل”شده و به شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه ارائه مي‌گردد.

1-تکمیل فرم مشخصات مشتریان

2-تکمیل فرم درخواست كدمشتريان

3-تکمیل و امضای فرم بیانیه ریسک

4-تکمیل فرم درخواست استفاده از خدمات ویژه جهت انجام معاملات برق در بورس انرژی

5- کد اقتصادی و شناسه ملی شرکت

6-كپی شناسنامه و کارت ملی اعضای هيأت مديره و مديرعامل شركت

7- کپی روزنامه رسمی آخرین تغییرات شرکت

8- صورتهای مالی آخرین دوره مالی شرکت به همراه آخرین گزارش حسابرس و بازرس قانونی

9-سايرمدارك،مجوزها و مستندات مثبته درخصوص فعاليت مشتری در حوزه‌های مرتبط با محصولات پذيرفته شده در بورس انرژی

خرید در بورس انرژی

معاملات بورس همواره بر مبنای رقابت و به یکی از روش‌های حراج انجام می شود.اجرای سفارش‌ها براساس اولویت قیمت و در صورت تساوی قیمت‌ها براساس اولویت زمانی ورود سفارش به سامانه معاملات خواهد بود.

مراحل شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس خرید در بازار فیزیکی

واریز پیش پرداخت توسط مشتری به حساب شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه(10درصد ثمن معامله)،تکمیل فرم سفارش خرید توسط مشتری و ارائه به کارگزار مربوطه اضافه کردن مشتری توسط کارگزار در سامانه معاملات وتایید شرکت سپرده گذاری وانجام معامله توسط کارگزار

مراحل خرید در بازار مشتقه:

واریز پیش پرداخت توسط مشتری به حساب مربوطه(100درصد ثمن معامله)

تکمیل فرم سفارش خرید توسط مشتری و ارائه به کارگزار مربوطه

انجام معامله توسط کارگزار

لازم به ذکر است کالای برق در بورس انرژی بر اساس قرارداد سلف موازی انجام می شود و قراردادی است که در بازار مشتقه معامله شده و براساس آن مقدار معینی از دارایی پایه براساس مشخصات قرارداد سلف موازی استاندارد به فروش می‌رسد. وجه قرارداد مذکور باید در هنگام معامله و طبق زمانبندی تعیین شده در مشخصات قرارداد پرداخت و دارایی پایه در سررسید تحویل شود.

تسویه و پایاپای معاملات انرژی

اتاق پایاپای در پایان هر روز معاملاتی براساس معاملات کارگزاران، گزارش تسویه معاملات را به عضو مربوطه ارائه می‌دهد.اعضای اتاق پایاپای مکلفند براساس اطلاعیه تسویه نسبت به تسویه وجوه معاملات طی مهلت تسویه اقدام نمایند.در صورتی که امور تسویه هر معامله به طور کامل توسط کارگزار خریدار انجام شده باشد، اتاق پایاپای اقدام به صدور اعلامیه تسویه وجوه آن معامله می‌نماید.

انواع روش‌های تسویه معاملات به شرح زیر می‌باشد:

1- تسویه نقد: در این روش وجه قرارداد ظرف مهلت تسویه به صورت نقدی توسط کارگزار خریدار به حساب تسویه واریز می‌گردد.

2- تسویه خارج از پایاپای: در این روش ظرف مهلت تسویه،سند تسویه خارج از پایاپای طبق فرمت شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به تائیدفروشنده و کارگزار فروشنده رسیده و به همراه سایر مستندات لازم توسط کارگزار خریدار به اتاق پایاپای ارائه می‌شود.

3-تسویه با تضمین: تسویه‌ای که با ضمانت‌نامه بانکی یا از طریق گشایش اعتبار اسنادی انجام می‌شود و صرفاً در خصوص معاملات نسیه است.

روش تسویه معامله باید در اطلاعیه عرضه قید گردد.پس از انتشار اطلاعیه عرضه فقط تغییر روش‌ تسویه خارج از پایاپای به روش تسویۀ نقد یا تغییر روش تسویۀ با تضمین به روش تسویه نقد با درخواست خریدار و موافقت اتاق پایاپای امکان‌پذیر است.

انجام امور تسویه معاملات به شرح زیر می‌باشد:

1- معاملاتی که به روش نقد تسویه می‌شوند: واریز وجه قرارداد،کارمزدها و کسورات و حسب مورد ثبت تسویه توسط کارگزار

2-معاملاتی که به روش خارج از پایاپای تسویه می‌شوند: ارایة سند تسویه خارج از پایاپای مطابق فرمت شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و مستندات ضمیمه آن و واریز کارمزدها،کسورات و پیش‌پرداخت معامله در صورت وجود.

3-معاملاتی که به روش تسویه با تضمین تسویه می‌شوند: ارایه ضمانت‌نامه،سند اعتبار اسنادی و سایر مستندات مطابق فرمت شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به همراه واریز کارمزدها و کسورات.

مهلت تسویه معاملات قراردادها در رینگ داخلی سه روز کاری و در رینگ بین‌المللی پنج روز کاری بعد از روز معامله است.

تسویه وجوه معاملات قرارداد سلف موازی استاندارد طی مهلت تسویه نیز به روش نقد انجام می‌شود.

اطلاعیه مهم برای بورس بازان/ اعلام نحوه انجام معاملات سهام پُرریسک‌ها در فرابورس

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فرابورس ایران، پیرو اصلاحیه 9 آذر امسال، دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معامالت اوراق بهادار در فرابورس ایران" و مطابق بند یک ماده ده مکرر دستورالعمل مورد اشاره، به اطلاع ناشران، سهامدارن و متقاضیان محترم میرساند؛ مشخصات و نحوه انجام انجام معاملات در تابلوی قرمز بازار پایه به شرح ذیل است:

مطابق بند یازده صورتجلسه سیصد و یکمین جلسه هیات مدیره فرابورس ایران 11 بهمن امسال در خصوص روز معاملاتی و نحوه انجام معاملات اعم از ساعت آغاز و خاتمه جلسه معاملاتی با استناد به بند یک و بند یازده مکرر ماده ده مکرر دستورالعمل اجرایی نحوۀ انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران، روز معاملاتی تابلو قرمز بازار پایه دوشنبه هر هفته تعیین شد.

همچنین ساعت آغاز پیش گشایش 8:45 صبح ساعت آغاز معاملات 9 صبح و ساعت پایان معاملات 12:30 ظهر خواهد بود.

الزام به تاکید است مطابق بند یازده مکرر ماده ده مکرر دستورالعمل اجرایی نحوۀ انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران معاملات در تابلو مذکور در محدوده دامنه نوسان یک درصد نسبت به قیمت پایانی در آخرین جلسه شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس معاملاتی قبل، قابل انجام است.

بنا بر تبصره دو ماده یازده مکرر دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران انجام معامالت برخط، به استثنای انجام معاملات برخط گروهی توسط کارگزاران، در نمادهای معاملاتی مربوط به ناشرانی که از تاریخ ابلاغ اصلاحات 9 آذر 99 دستورالعمل مذکور در تابلو پایه قرمز درج میشوند، مجاز نیست.

بررسی بورس کالای ایران | انواع قرارداد در بورس کالا و مراحل خرید و فروش

معاملات در بازار بورس ایران در چند سال اخیر رشد بی‌سابقه‌ای داشته است و به رغم عقاید عموم که معمولا بی‌اعتماد به بورس صحبت می‌کنند، افراد بسیاری توانسته‌اند از این راه نه تنها به حفظ قدرت خرید خود بپردازند، بلکه به درآمدهای خوب و بعضا کلان نیز برسند. بازار بورس انواع مختلفی دارد که از محبوب‌ترین انواع آن می‌توان به بازار بورس کالا اشاره کرد. بورس کالای ایران یکی از بازارهای سازمان‌یافته در کشورمان است که درصد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالاهای خود را در این بازار عرضه می‌کنند.

در این بازار به‌طور منظم تمامی کالاها توسط کارشناسان مورد بررسی قرار می‌گیرند و برای خریداران قیمت‌گذاری می‌شوند. در بازار بورس‌ کا‌لای ایران اغلب کالاهایی مانند فلزات، برنج، گندم و دیگر کالاهای خام داد‌وستد می‌شوند. در ادامه این مطلب با مزایای ورود به بورس کالا و نحوه معامله در بورس کالا بیشتر آشنا خواهیم شد. البته باید خاطر نشان کنیم که مواردی که در این مقاله می‌آیند، جهت فراهم کردن مقدمات ورود به بورس کالا هستند و برای داشتن یک طرح کلی از ۱. ماهیت بورس کالا و ۲. نحوه دقیق خرید از آن و نیز آشنایی با دیگر بازارهای سرمایه (بورس، فرابورس، بورس انرژی) می‌توانید از دوره جامع آموزش بورس ما استفاده نمایید.

بررسی کوتاه تاریخچه بورس کالا در ایران

بورس کالا در تمامی کشورهای دنیا از قرن ۱۹ به دلیل پاسخگویی به شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس نیازهای اجتماعی مردم طرفدار پیدا کرد. بورس کالا در ایران در آذر ماه سال ۱۳۸۵ با ادغام شدن بورس کالای کشاورزی و بورس فلزات تشکیل شد. با این حال پس از بررسی‌های لازم و پذیره‌نویسی مجمع عمومی، بازار بورس کالای ایران از شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس سال ۱۳۸۶ شروع به کار کرد. این بازار بورس در برخی از کشورهای خارجی بیش از یک قرن قدمت دارد. از این موارد می‌توان به بازار بورس کالای نیویورک اشاره کرد که حدود ۱۳۰ سال قدمت دارد.

مزایای معامله در بورس کا‌لا

بورس کالا به دلیل مزایا و قابلیت‎‌های بسیاری که دارد در میان مردم محبوب شده است. همانطور که گفته شد، این بازار بیشتر برای فروش مواد اولیه استفاده می‌شود که نزد تولیدکنندگان طرفدار بسیاری دارد. یکی از مزایای معامله در بورس کا‌لا در ایران وجود بازاری سازمان‌یافته و منسجم برای دادوستد است که در آن تمامی قیمت‌ها شفاف هستند و همچنین مراحل خرید و فروش در بورس کالا چندان سخت نیستند. از دیگر مزایای ورود به بازار بورس کا‌لای ایران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد .

یکی از بهترین مزایای خرید از بورس ‌کالا اعتماد میان خریدار و فروشنده است. این اعتماد و امنیت معامله در بورس کالا به دلایل مختلفی به‌وجود آمده است که از آن‌ها می‌توان به بررسی اصالت کالا طی چندین مرحله اشاره کرد. سازمان‌دهی مناسب بازار بورس کالا نیز سبب شده است تا تمامی مراحل فروش و تسویه حساب بدون نگرانی انجام شود .

انواع قرارداد در بورس کا‌لای ایران

قراردادهای متنوعی در زمینه معامله در بازار بورس کالای ایران وجود دارد. از این قراردادها می‌توان به قرار داد آتی اشاره کرد که شرایط مطلوبی را برای خریداران فراهم می‌سازد. در ادامه این بخش با انواع قرارداد در بورس کالای ایران آشنا می‌شویم:

• قرارداد سلف: خریدار و فروشنده برای دادوستد با قیمت مشخص در آینده توافق می‌کنند.
• قرارداد نقدی: تحویل کالا حداکثر تا ۳ روز کاری صورت می‌گیرد و تمامی مبلغ قرارداد نیز باید به صورت نقدی پرداخت شود.
• قرارداد نسیه: کالا پس از مشخص شدن تاریخ سررسید به خریدار ارائه می‌شود.
• قرارداد اختیار معامله: خریدار می‌تواند مشخصی کند در زمان مشخصی، کالا مورد نظر را با نرخ تعیین شده خریداری کند.

نحوه خرید و فروش در بورس کا‌لای ایران

اکنون که با قراردادهای بورس کالا آشنا شدیم، به بررسی مراحل و نحوه خرید و فروش در بورس کالا می‌پردازیم. نخستین گام برای خرید از بورس کا‌لای ایران ارائه مشخصات کامل توسط خریدار جهت دریافت کد مشتری از سامانه بورس است. این گام را باید تنها یک بار از طریق کارگزاری‌های مربوطه انجام دهید. برای دریافت این کد، باید مدارکی را ارائه کنید. از این مدارک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ارائه فتوکپی شناسنامه و کارت ملی
• فرم درخواست پر شده

پس از دریافت کد مشتری، برای خرید کالای مورد نظر باید فرم درخواست کالا را تکمیل کنید. این فرم شامل نام تولیدکننده و دیگر مشخصات خرید شما می‌شود. کارگزار خریدار باید امکان خرید کالا را بررسی کند. پس از تایید شدن امکان خرید، باید حداقل ۱۰ درصد از هزینه خرید کالا را به‌صورت پیش‌پرداخت به فروشنده ارائه کنید.

خریدار باید باقی‌مانده هزینه را تا صبح روز سوم به فروشنده پرداخت کند تا کارگزار خرید بتواند با اتاق پایاپای اقدام به تسویه حساب کند. پس از این مرحله باید یک پیمانکار برای حمل بار تعیین کنید تا بتوانید پیگیری‌های لازم مانند پیگیری خریدار برای حمل بار را انجام دهید. افرادی که قصد دارند از ریسک نوسان کاذب قیمت‌ دوری کنند (چطور؟؟ ما در دوره آموزش نوسان گیری به شما یاد می‌دیم چطور) از بازار بورس کالای ایران استفاده می‌کنند.

سوالات متداول پیرامون فعالیت در بورس کالای ایران

اکنون که می‌دانید چگونه وارد بورس کالا شوید و با نحوه خرید و فروش و معامله در بورس کالای ایران آشنا شده‌اید، در این بخش از مطلب قصد داریم به چندین سوال متداول شما پیرامون فعالیت در بورس کالای شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس ایران و مزایای آن پاسخ دهیم.

نحوه خرید از بازار بورس کالای ایران چگونه است؟

نحوه خرید از بور‌س کالای ایران با توجه به کالای مورد نظر، شرایط متفاوتی دارد. برای معامله در بازار بورس کالا باید تمامی مجوزهای لازم را دریافت کنید و سپس از کارگزاران بورس کا‌لای ایران، کد معاملاتی خود را دریافت کنید.

سهمیه بهین یاب چیست؟

سهمیه بهین یاب میزان تناژی از کالاهای پلیمری و شیمیایی است که یک واحد تولیدی می‌تواند در زمان مشخصی از بازار بورس کا‌لای ایران تهیه کند.

انواع قراردادها در بورس کالا چگونه هستند؟

۵ نوع قرارداد در بورس کالای ایران وجود دارد که از آن‌ها می‌توان به قرارداد نقدی، سلف و آتی اشاره کرد.

قرارداد آتی بورس کالا چگونه است؟

قرارداد آتی بورس کالا برای مشتریان امکان خرید یک کالا با سررسید و با قیمت تعیین شده در تاریخ مشخصی را فراهم می‌کند.

سقف نوسان در بازار بورس کا‌لای ایران چقدر است؟

بر اساس دستورالعمل‌های معاملات کالا و اوراق بهادار با توجه به شرایط بازار معاملات بورس کالا دارای سقف و کف نوسان هستند که با توجه به نوع کالا تعیین می‌شوند.

معاملات طلا و محصولات کشاورزی در چه ساعاتی انجام می‌شوند؟

معاملات در بورس کالا در ساعت‌ها و روزهای مختلفی انجام می‌شوند. معاملات طلا در ساعت ۱۲:۳۰ روز شنبه تا چهارشنبه و معاملات محصولات کشاورزی از ساعت ۱۰ صبح شنبه تا چهارشنبه برای خریداران آغاز می‌شود.

جمع بندی: تجربه معاملاتی ایمن با ورود به بورس کا‌لای ایران

همانگونه که گفتیم، امروزه بازارهای سرمایه متنوعی در ایران وجود دارند و یکی از محبوب‌ترین آن‌ها بازار بورس کالا ست. این بازار ویژگی‌های ممتازی را نصیب خریداران و فروشندگان می‌کند که از آن‌ها می‌توان به مورد تایید بودن کالاها و شرایط آسان عقد قرارداد اشاره کرد. نرخ معامله در بورس کالا در بازه محدودی تغییر می‌کند. شما می‌توانید با دریافت کد از سامانه، وارد بازار بورس کالای عالی ایران شوید و تجربه دادوستدی ایمن داشته باشید.

اگر سوالی دارید که در این مقاله پاسخگوی آن نبوده‌ایم، در بخش نظرات پایین صفحه مطرح کنید تا کارشناسان سایت دکتر رضا درخشی پاسخگوی شما عزیزان باشند.